Môi trường là một tổ hợp các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh bên ngoài của một hệ thống hoặc một cá thể, sự vật nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này, xác định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Môi trường có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống đang xem xét là một tập hợp con.
Một định nghĩa rõ ràng hơn như : Môi trường là tập hợp tổng thể những yếu tố tự nhiên và tự tạo bao quanh con người, tác động ảnh hưởng tới con người và tác động ảnh hưởng đến những hoạt động giải trí sống của con người như : không khí, nước, nhiệt độ, sinh vật, xã hội loài người và những thể chế. [ 1 ]
Nói chung, môi trường của một kháng thể bao gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối tượng khác hay các điều kiện nào đó mà chúng bao quanh cá thể này hay các hoạt động của cá thể diễn ra trong chúng.]
Khoa học về sự sống[sửa|sửa mã nguồn]
Sinh vật học[sửa|sửa mã nguồn]
Trong sinh vật học, môi trường có thể định nghĩa như là tổ hợp của các yếu tố khí hậu, sinh thái học, xã hội và thổ nhưỡng tác động lên cơ thể sống và xác định các hình thức sinh tồn của chúng. Vì thế, môi trường bao gồm tất cả mọi thứ mà có thể có ảnh hưởng trực tiếp đến sự trao đổi chất hay các hành vi của các cơ thể sống hay các loài, bao gồm ánh sáng, không khí, nước, đất và các cơ thể sống khác. Xem thêm môi trường tự nhiên.
Trong kiến trúc, khoa học lao động và bảo hộ lao động thì môi trường là toàn bộ các yếu tố trong phòng hay của tòa nhà có ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe và hiệu quả làm việc của những người sống trong đó bao gồm kích thước và sự sắp xếp không gian sống và các vật dụng, ánh sáng, sự thông gió, nhiệt độ, tiếng ồn, v.v… Nó cũng có thể nói đến như là tập hợp của kết cấu xây dựng. Xem thêm môi trường kiến trúc. Xem thêm địa lý để biết thêm về chủ thể được nghiên cứu của môi trường. Trong các sách báo phương Tây có thuật ngữ viết tắt như SOSE (Studies of Society & the Environment ) không chỉ là các nghiên cứu về môi trường mà còn là của các bộ môn khoa học xã hội.
Trong tâm lý học, môi trường luận là một học thuyết cho rằng môi trường (trong ý nghĩa chung cũng như trong ý nghĩa xã hội) đóng vai trò quan trọng hơn di truyền trong việc xác định sự phát triển của cá nhân.
Chức năng của môi trường sống[sửa|sửa mã nguồn]
Môi trường là khoảng trống sống của con người và sinh vật. Trong quy trình sống sót và tăng trưởng con người cần có những nhu yếu tối thiểu về không khí, độ ẩm, nước, ánh sáng, … cũng như những hoạt động giải trí đi dạo vui chơi khác. Tất cả những nhu yếu này đều do môi trường cung ứng. Tuy nhiên năng lực cung ứng những nhu yếu đó cho con người là có số lượng giới hạn và nhờ vào vào trình độ tăng trưởng của từng vương quốc và ở từng thời kì .Môi trường là nơi cung ứng những nhu yếu về tài nguyên cho con người như đất, đá, tre, nứa, tài nguyên sinh vật. Tất cả những tài nguyên này đều do môi trường cung ứng và giá trị của tài nguyên nhờ vào vào mức độ khan hiếm của nó trong xã hội. – Môi trường là nơi tiềm ẩn, đồng điệu những chất thải của con người trong quy trình sử dụng những tài nguyên thải vào môi trường. Các tài nguyên sau khi hết hạn sử dụng, chúng bị thải vào môi trường dưới dạng những chất thải. Các chất thải này bị những quy trình vật lý, hóa học, sinh học phân hủy thành những chất vô cơ, vi sinh quay trở lại Giao hàng con người. Tuy nhiên tính năng là nơi tiềm ẩn chất thải của môi trường là có số lượng giới hạn. Nếu con người vượt quá số lượng giới hạn này thì sẽ gây ra mất cân đối sinh thái xanh và ô nhiễm môi trường .
Khoa học tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]
Nhiệt động lực học[sửa|sửa mã nguồn]
Trong nhiệt động lực học, môi trường được hiểu như là bất kể một khách thể nào không phải là một bộ phận của mạng lưới hệ thống đang nghiên cứu và điều tra, và nó hoàn toàn có thể nhận nhiệt từ mạng lưới hệ thống hay phân phối ngược lại cho mạng lưới hệ thống ; xem thêm môi trường ( nhiệt động lực học ) .
Hóa, hóa sinh học[sửa|sửa mã nguồn]
Trong hóa học và hóa sinh học, môi trường là đặc thù hóa học của dung dịch trong đó phản ứng hóa học diễn ra, đa phần là chỉ số pH của nó ( tức là dung dịch mang tính axit hay tính kiềm ) .
Luyện kim, gốm sứ[sửa|sửa mã nguồn]
Trong luyện kim và gốm sứ, môi trường thường thì được nói đến như là đặc trưng mang tính oxy hóa hay khử của luồng khí đốt hay lửa chủ yếu trong một số ít công nghệ tiên tiến sử dụng nhiệt độ cao .
Nghệ thuật tự do và khoa học xã hội[sửa|sửa mã nguồn]
Phi kỹ thuật[sửa|sửa mã nguồn]
Trong ngữ cảnh phi kỹ thuật, chẳng hạn như chính trị, môi trường thông thường được nói đến là môi trường tự nhiên, là một phần của thế giới tự nhiên mà được coi là có giá trị hay quan trọng đối với loài người vì bất kỳ lý do nào. Xem thêm môi trường tự nhiên.
Văn học, lịch sử vẻ vang và xã hội học[sửa|sửa mã nguồn]
Trong văn học, lịch sử dân tộc và xã hội học, môi trường là nền văn hóa truyền thống mà trong đó những cá thể sinh sống hay được giáo dục cũng như là những cá thể khác và những thiết chế về quan hệ xã hội mà cá thể đó tiếp xúc và tương tác. Xem thêm môi trường xã hội .
Tổ chức, cơ quan[sửa|sửa mã nguồn]
Trong những tổ chức triển khai và cơ quan, môi trường được coi là những điều kiện kèm theo xã hội và tâm ý mà những thành viên của những tổ chức triển khai này cảm nhận được. Xem môi trường việc làm .
Trong bất kỳ cuộc họp mặt hay hội nghị nào, môi trường có thể coi là biểu hiện của tâm trạng hay sở thích chủ đạo của những người tham dự.
Trong quốc tế tưởng tượng, đặc biệt quan trọng là trong khoa học viễn tưởng môi trường hoàn toàn có thể là quốc tế viễn tưởng nào đó hay những khung cảnh mà trong đó những câu truyện khác nhau được đưa ra. Xem quốc tế viễn tưởng .
Khoa học máy tính và thông tin[sửa|sửa mã nguồn]
Trong khoa học máy tính, môi trường có nghĩa chung là những tài liệu, tiến trình hay thiết bị mặc dầu không được đặt tên gọi một cách rõ ràng như thể những tham số của ngành khoa học thống kê giám sát, nhưng hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng tới đầu ra của nó .
Lập trình công dụng[sửa|sửa mã nguồn]
Trong lập trình công dụng, phép tính lambda và những ngôn từ lập trình, môi trường thường thì có nghĩa là những từ định danh đã được định nghĩa ngoài hàm đã cho nhưng hoàn toàn có thể được sử dụng trong nó. Nói cách khác, môi trường là mọi thứ có khoanh vùng phạm vi toàn diện và tổng thể hay không cục bộ so với hàm đó .
Hệ điều hành quản lý[sửa|sửa mã nguồn]
Trong một số hệ điều hành như Unix, DOS và Microsoft Windows, môi trường là một tập hợp của các biến môi trường trong dạng var=giá trị được sử dụng bởi các ứng dụng và thư viện để tác động tới các ưu tiên tiêu chuẩn.
Tổng quát hơn, môi trường còn có nghĩa là các phần cứng và hệ điều hành mà trong đó các chương trình được thực thi; xem thêm nền tảng hệ thống máy tính.
Các câu hỏi về lịch sử môi trường có từ thời cổ đại, bao gồm Hippocrates, cha đẻ của y học, người khẳng định rằng các nền văn hóa và tính khí khác nhau của con người có thể liên quan đến môi trường xung quanh nơi các dân tộc sống ở Không khí, Nước, Địa điểm. Các học giả đa dạng như Ibn Khaldun và Montesquieu thấy khí hậu là yếu tố quyết định chính về hành vi của con người. Trong thời kỳ Khai Sáng, có một nhận thức ngày càng tăng về môi trường và các nhà khoa học đã giải quyết các chủ đề về tính bền vững thông qua lịch sử tự nhiên và y học. Tuy nhiên, nguồn gốc của chủ thể ở dạng hiện tại của nó thường được bắt nguồn từ thế kỷ 20.
Năm 1929, một nhóm các nhà sử học Pháp đã thành lập tạp chí Annales, theo nhiều cách, tiền thân của lịch sử môi trường hiện đại vì nó lấy làm chủ đề ảnh hưởng toàn cầu đối ứng của môi trường và xã hội loài người. Ý tưởng về tác động của môi trường vật lý đối với các nền văn minh đã được Trường An Nam này tán thành để mô tả sự phát triển lâu dài định hình lịch sử loài người bằng cách tập trung ra khỏi lịch sử chính trị và trí tuệ, hướng tới nông nghiệp, nhân khẩu học và địa lý. Emmanuel Le Roy Ladurie, một học sinh của Trường Annales, là người đầu tiên thực sự nắm lấy, trong những năm 1950, lịch sử môi trường trong một hình thức hiện đại hơn. Trong những thành viên có ảnh hưởng nhất của Trường Annales là Lucien Febvre (1878-1956), người có cuốn sách năm 1922 A Geographic Introduction to History hiện là một tác phẩm kinh điển trong lĩnh vực này.
Công việc thực nghiệm và lý thuyết có ảnh hưởng nhất trong môn học này đã được thực hiện ở Hoa Kỳ, nơi các chương trình giảng dạy lần đầu tiên xuất hiện và một thế hệ các nhà sử học môi trường được đào tạo hiện đang hoạt động. Trong lịch sử môi trường Hoa Kỳ như một lĩnh vực nghiên cứu độc lập nổi lên trong việc đánh giá lại và cải cách văn hóa nói chung của những năm 1960 và 1970 cùng với chủ nghĩa môi trường, “lịch sử bảo tồn”, và nhận thức tập hợp về quy mô toàn cầu của một số vấn đề môi trường. Điều này phần lớn là một phản ứng đối với cách thiên nhiên được thể hiện trong lịch sử vào thời điểm đó, trong đó “miêu tả sự tiến bộ của văn hóa và công nghệ như giải phóng con người khỏi sự phụ thuộc vào thế giới tự nhiên và cung cấp cho họ các phương tiện để quản lý nó và tôn vinh sự làm chủ của con người đối với các hình thức khác của cuộc sống và môi trường tự nhiên, và dự kiến cải tiến công nghệ và tăng trưởng kinh tế sẽ tăng tốc”. Các nhà sử học môi trường dự định phát triển một lịch sử hậu thuộc địa “bao gồm nhiều hơn trong các câu chuyện của nó“.
Nguồn cảm hứng đạo đức và chính trị[sửa|sửa mã nguồn]
Nguồn cảm hứng đạo đức và chính trị cho những nhà sử học môi trường đến từ những nhà văn và nhà hoạt động giải trí Mỹ như Henry Thoreau, John Muir, Aldo Leopold và Rachel Carson. Lịch sử môi trường ” tiếp tục thôi thúc một chương trình nghị sự đạo đức và chính trị mặc dầu nó dần trở thành một doanh nghiệp học thuật hơn “. Những nỗ lực khởi đầu để xác lập nghành nghề dịch vụ này đã được Thực hiện tại Hoa Kỳ bởi Roderick Nash trong ” Tình trạng lịch sử dân tộc môi trường ” và trong những tác phẩm khác của những nhà sử học biên giới Frederick Jackson Turner, James Malin và Walter Prescott Webb, người đã nghiên cứu và phân tích quy trình xử lý. Công việc của họ đã được lan rộng ra bởi một thế hệ thứ hai của những nhà sử học môi trường chuyên ngành hơn như Alfred Crosby, Samuel P. Hays, Donald Worster, William Cronon, Richard White, Carolyn Merchant, J. R. McNeill, Donald Hughes, và Chad Montrie ở Hoa Kỳ và Paul Warde, Sverker Sorlin, Robert A. Lambert, T.C. Smout Peter Coates ở châu Âu .
Đế quốc Anh[sửa|sửa mã nguồn]
Mặc dù lịch sử vẻ vang môi trường đã tăng trưởng nhanh gọn như một nghành nghề dịch vụ sau năm 1970 ở Hoa Kỳ, nó chỉ đến được với những nhà sử học của Đế quốc Anh vào những năm 1990. Gregory Barton lập luận rằng khái niệm chủ nghĩa môi trường Open từ những nghiên cứu và điều tra lâm nghiệp, và nhấn mạnh vấn đề vai trò của đế quốc Anh trong nghiên cứu và điều tra đó. Ông lập luận rằng trào lưu lâm nghiệp đế quốc ở Ấn Độ vào khoảng chừng năm 1900 gồm có bảo lưu của cơ quan chính phủ, những giải pháp phòng cháy chữa cháy mới và quan tâm đến quản trị rừng sản xuất lệch giá. Kết quả đã giảm bớt đại chiến giữa những nhà bảo tồn lãng mạn và những người kinh doanh laissez-faire, do đó đưa ra sự thỏa hiệp từ đó chủ nghĩa môi trường văn minh Open .Trong những năm gần đây, nhiều học giả được trích dẫn bởi James Beattie đã kiểm tra tác động ảnh hưởng môi trường của Đế chế. Và Hughes lập luận rằng việc phát hiện và sử dụng thương mại hoặc khoa học những loài thực vật mới là một mối chăm sóc quan trọng trong thế kỷ 18 và 19. Việc sử dụng hiệu suất cao những con sông trải qua những đập và những dự án Bất Động Sản thủy lợi là một chiêu thức tốn kém nhưng quan trọng để nâng cao hiệu suất nông nghiệp. Tìm kiếm những cách hiệu suất cao hơn để sử dụng tài nguyên vạn vật thiên nhiên, người Anh đã chuyển dời hệ thực vật, động vật hoang dã và sản phẩm & hàng hóa trên khắp quốc tế, nhiều lúc dẫn đến sự gián đoạn sinh thái xanh và đổi khác môi trường triệt để. Chủ nghĩa đế quốc cũng kích thích thái độ tân tiến hơn so với vạn vật thiên nhiên và điều tra và nghiên cứu thực vật học và nông nghiệp được trợ cấp. Các học giả đã sử dụng Đế quốc Anh để kiểm tra tiện ích của khái niệm mới về mạng lưới văn hóa truyền thống sinh thái xanh như một lăng kính để kiểm tra những quy trình tiến độ xã hội và môi trường được liên kết với nhau, trên khoanh vùng phạm vi rộng .
- James Beattie, “Recent Themes in the Environmental History of the British Empire,” History Compass (Feb 2012) 10#2 pp 129-139
- William Beinart and Lotte Hughes. Environment and empire (2007) James Beattie, Edward Melillo, and Emily O’Gorman. “Rethinking the British Empire through eco-cultural networks: materialist-cultural environmental history, relational connections and agency.” Environment and History 20#4 (2014): 561-575. Madhav Gadgil and Ramachandra Guha, This fissured land: an ecological history of India (1993). John M. MacKenzie, The empire of nature: Hunting, conservation and British Imperialism (1997). Gregory Barton, “Empire forestry and the origins of environmentalism.” Journal of Historical Geography 27#4 (2001): 529-552.
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
- Podcasts
- Institutions & resources
- Journals
- Videos
Bản mẫu:Sustainability
Bản mẫu:Environmental humanities
Bản mẫu:Environmental social science
Bản mẫu : Theories of History
