Hiện nay vẫn chưa có một định nghĩa chung và thống nhất nào về tư duy phản biện. tuy nhiên, hầu hết những định nghĩa lý giải về tư duy phản biện đều nhấn mạnh vấn đề đến tầm quan trọng của sự rõ ràng và năng lực lập luận .
Tư duy phản biện tiếng Anh là gì? Tư duy phản biện hay còn gọi là Critical Thinking, đề cập đến khả năng suy nghĩ rõ ràng và có lập luận đúng đắn về niềm tin mà bạn tin hay những gì mà bạn đang làm. Nó bao gồm khả năng vận dụng suy nghĩ độc lập (independent thinking) và suy nghĩ phản chiếu (reflective thinking).
Tư duy phản biện bao gồm khả năng suy nghĩ độc lập và suy nghĩ phản chiếu.
(Ảnh: Internet)
Đặc điểm của tư duy phản biện
Người có tư duy phản biện thường có năng lực :– Hiểu sự gắn kết logic giữa những quan điểm .– Nhận dạng, tăng trưởng và nhìn nhận những lập luận .– Tìm ra những sự không đồng nhất và lỗi sai phổ cập trong cách lập luận .– Giải quyết yếu tố một cách có mạng lưới hệ thống .– Nhận dạng sự tương quan và tầm quan trọng của những sáng tạo độc đáo .– Xem xét cách lập luận và sự đúng đắn trong quan điểm, niềm tin của người khác .Tư duy phản biện không riêng gì là tích góp thông tin. Người có trí nhớ tốt và biết nhiều kiến thức và kỹ năng chưa chắc là người có tư duy phản biện tốt. người có tư duy phản biện tốt có năng lực suy luận ra những hệ quả từ những gì họ biết và sử dụng thông tin để xử lý yếu tố, đồng thời tìm kiếm những nguồn thông tin tương quan để tăng hiểu biết của mình về yếu tố đó .Không nhầm lẫn tư duy phản biện với việc thích tranh cãi hay chỉ trích người khác. Mặc dù những kỹ năng tư duy phản biện hoàn toàn có thể được sử dụng để vạch trần những thiếu sót và sai lầm đáng tiếc trong lập luận, nhưng kỹ năng này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những lập luận đúng đắn và mang tính thiết kế xây dựng. Tư duy phản biện giúp tất cả chúng ta thu nạp kỹ năng và kiến thức, tăng mức độ đồng cảm triết lý đã biết, củng cố cách lập luận, nâng cao hiệu suất cao giải quyết và xử lý việc làm và xử lý yếu tố .
Rèn luyện kỹ năng tư duy nhanh
Làm sao để rèn luyện năng lực tư duy, đặc biệt quan trọng là tư duy cảm tính ? Một vài gợi ý dưới đây hoàn toàn có thể là câu vấn đáp dành cho bạn .
Mọi người đều nên rèn luyện năng lực tư duy. ( Ảnh : Internet )
Tích cực trau dồi kiến thức cho bản thân
Người có tư duy phản biện thường có năng lực ăn nói tốt, hoàn toàn có thể tranh luận với người khác một cách thuận tiện. Tuy nhiên, để lập luận tốt tất cả chúng ta cần không ngừng trau dồi kỹ năng và kiến thức tổng quát, nắm vững thông tin phong phú về toàn bộ những nghành có tương quan đến ngành nghề mình đang thao tác và cả những ngành nghề không thuộc việc làm của mình. Tạp thói quen quan sát và học hỏi nhiều kiến thức và kỹ năng để khi tranh luận thì mình luôn là người nắm rõ những thông tin đúng mực để làm người khác thuyết phục .
Có một tầm nhìn khách quan
Muốn có tư duy phản biện tốt, những bạn cần có cái nhìn khách quan về một yếu tố nào đó, không nghĩ hay xử lý yếu tố theo cảm tính hay đặt cái tôi quá nhiều để nhìn nhận một yếu tố. Hãy bỏ cái nhìn chủ quan và thay thế sửa chữa bằng tâm lý khách quan, có như vậy thì bạn mới hoàn toàn có thể lập luận yếu tố một cách đúng chuẩn .
Tập thói quen đặt câu hỏi
Khi xử lý một yếu tố thì cần có thêm những câu hỏi tự đặt ra để nó trở nên hoàn thành xong hơn. nhìn nhận yếu tố dưới nhiều góc nhìn để phòng tránh mọi trường hợp không hay hoàn toàn có thể xảy ra ngoài tâm lý của mình. Đây cũng là cách để xử lý mọi yếu tố một cách gọn gàng, tránh sai sót .
Tạo lập thói quen đặt câu hỏi để rèn luyện năng lực tư duy. ( Ảnh : Internet )
Sử dụng sơ đồ hóa ý kiến
Khi nhận diện một yếu tố nào đó, tiên phong là tất cả chúng ta nắm rõ thông tin đúng chuẩn về yếu tố gì ? Về ai ? Về điều gì ? Liên quan đến nghành nghề dịch vụ gì ? Sau đó, dựa trên những cơ sở khoa học và logic, hãy lên những câu hỏi để làm rõ yếu tố. Tại sao A mà không phải B, A đúng hay B đúng, nếu là A thì hiệu quả thế nào, B thì hiệu quả thế nào, cái nào mới là cái đúng và đúng mực. Từ đó rút ra Tóm lại và nguyên do cho yếu tố trên .
Tổng hợp sách hay về tư duy phản biện
Cet.edu.vn giới thiệu cho bạn 5 cuốn sách để bạn tìm hiểu và rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện của mình.
Cẩm nang tư duy phản biện là sách dành cho mọi fan hâm mộ ( Ảnh : Internet )Một cuốn sách nằm trong bộ sách tư duy gồm 6 cuốn. Trong 46 trang của cuốn sách, bạn sẽ tò mò tư duy phản biện trong một quốc tế đầy mê hoặc. Những triết lý tinh tế và những quy tắc vận dụng cuốn sách sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng lực hơn về tư duy phản biện .Đây không phải là một cuốn sách dễ đọc vì những triết lý về tư duy nói chung và tư duy phản biện nói riêng. Nhưng nếu thực sự muốn rèn luyện tư duy phản biện thì đây là một cuốn sách rất đáng đọc .
Tư duy nhanh và chậm (Thinking fast and slow)
Cuốn sách “Tư duy nhanh và chậm” của nhà tâm lý học Daniel Kahneman.
(Ảnh: Internet)
Một tác phẩm khoa học rất nổi tiếng nói về tính hài hòa và hợp lý và không bình thường của con người trong tư duy. Cuốn sách được chia làm hai phần vô cùng mê hoặc về hai mặt mê hoặc của tư duy. Một phần là tư duy nhanh, tự động hóa, tiếp tục được sử dụng, cảm tính, rập khuôn ; phần còn lại hướng đến tư duy chậm, ít khi được sử dụng, dùng logic và ý thức .“ Tư duy nhanh và chậm ” được bầu chọn là Sách khoa học hay nhất của Học viện khoa học Quốc gia năm 2012 ; Sách hay nhất năm 2011 do tạp chí Thành Phố New York Times bầu chọn ; Một trong những cuốn sách kinh tế tài chính xuất sắc năm 2011 ; Cuốn sách được chăm sóc nhất năm 2011 của tạp chí Los Angeles bầu chọn …Sau khi đọc xong cuốn sách hoàn toàn có thể bạn sẽ tìm ra câu vấn đáp cho những câu hỏi này : Mình tư duy nhanh hay chậm ? Mình tư duy cảm tính hay khách quan ? Mình có năng lực thiết lập tư duy phản biện hay không ?
Lối mòn của tư duy cảm tính
Đọc “Lối mòn của tư duy cảm tính” để tránh đưa ra những quyết định sai lầm.
(Ảnh: Internet)
Đã bao nhiêu lần trong đời, bạn đưa ra những quyết định hành động dựa trên cảm tính chủ quan ? Cuốn sách sẽ là lời cảnh báo nhắc nhở cho những ai đang để cho những quyết định hành động “ nguy hại ” sở hữu đời sống của mình .Toàn bộ cuốn sách là những nhận định và đánh giá khách quan lý giải cho hàng loạt những hành vi cảm tính, đồng thời ra mắt về những chiêu thức giúp tất cả chúng ta hạn chế và vô hiệu những ảnh hưởng tác động xấu đi của lối tư duy này .Sau khi đọc xong cuốn sách, bạn sẽ hiểu rõ những yếu tố nào đang ảnh hưởng tác động đến quyết định hành động của mình để sau đó đưa ra được những quyết định hành động đúng đắn, khách quan hơn cho cuộc sống mình .
Một cuốn sách hay về tư duy phản biện. ( Ảnh : Internet )Cuốn sách được chắp bút bởi hai tác giả là nhà tư vấn tâm ý nổi tiếng đồng thời cũng là nhà sánh lập Center for Critical Thinking ( Trung tâm Tư duy phản biện ) : Richard W. Paul và Linda Elder .Nội dung cuốn sách xoay quanh việc sử dụng hiệu suất cao và tăng trưởng năng lực tư duy phản biện vào để hoàn thành xong chính bản thân mình, tò mò những thời cơ, giảm thiểu những quyết định hành động sai lầm đáng tiếc nhằm mục đích đạt được những tiềm năng lớn của cuộc sống .Cuốn sách khuyến khích bạn đặt câu hỏi để hoàn thành xong mình từng phút một từ quyết định hành động việc làm cho đến những mối quan hệ cá thể. Bạn sẽ tự tin hơn trong tâm lý và sự tự tin đó sẽ đi vào những quyết định hành động hoàn toàn có thể đổi khác cuộc sống bạn .
Đặt câu hỏi đúng: Dẫn lối tư duy phản biện (Asking the right questions: A guide to critical thinking)
Nguyên tắt tiên phong của tư duy phản biện đó là biết đặt câu hỏi đúng ( Ảnh : Internet )
Nguyên tắt đầu tiên của tư duy phản biện đó là biết đặt câu hỏi đúng. Có được những câu hỏi đúng giúp con người thu hẹp khoảng cách giữa việc chỉ ghi nhớ hoặc mù quáng chấp nhận thông tin với một thách thức lớn hơn là phân tích tổng hợp được vấn đề.
Vậy là thế nào để đặt được câu hỏi đúng ? Cuốn sách nhỏ bé này sẽ giúp bạn. Cuốn sách mở ra hướng đi mày mò những thành phần của lập luận ( yếu tố, Kết luận, nguyên do, dẫn chứng, giả định, ngôn từ ) và cách phát hiện những sai sót, trở ngại so với tư duy phản biện trong cả tiếp xúc bằng văn bản và thị giác. )Tư duy phản biện là một công cụ rất tuyệt vời để triển khai xong bản thân và tạo nên những bước ngoặt trong đời sống cũng như trong sự nghiệp. Bài viết về tư duy phản biện và những cuốn sách kể trên chỉ là những người dẫn đường tiên phong, để thành công xuất sắc, bạn nên tìm thời cơ để thực hành thực tế dựa vào triết lý và tự rút ra bài học kinh nghiệm cho mình .
