Bộ trưởng Lê Minh Hoan chủ trì cuộc họp – Ảnh : C.TUỆ
Sau loạt bài phanh phui rau VietGAP dỏm của báo Tuổi Trẻ, cuối giờ chiều 22-9, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan có cuộc họp “nóng” với các đơn vị, hiệp hội ngành hàng và các địa phương.
Phát biểu mở đầu cuộc họp, ông Hoan nhấn mạnh: “Loạt bài của báo Tuổi Trẻ đánh vào tâm thức để chúng ta cùng nhau hành động”.
Ông Hoan nhấn mạnh việc họp “nóng” nhằm nhận diện vấn đề chứ chưa phải giải quyết vấn đề. Tới đây, Bộ NN&PTNT sẽ xây dựng kế hoạch và làm việc với hiệp hội ngành hàng, hệ thống bán lẻ, cùng cơ quan truyền thông để hoàn thiện hơn trong thời gian tới.
” Bộ NN&PTNT đang hướng tới chuẩn hóa cho thị trường nông sản trong nước, chúng tôi không tham vọng trấn áp những chợ tạm, chợ tự phát mà khởi đầu từ chợ truyền thống cuội nguồn, sau đó tiến dần tới chợ đầu mối, nhà hàng, TT thương mại ” – ông Hoan nói .
Quản lý, giám sát còn lỏng lẻo, sản xuất nhỏ lẻ không đủ cung ứng
Ông Nguyễn Như Tiệp, cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy hải sản, cho biết : ” Việc trấn áp không phải nghĩa vụ và trách nhiệm chính của cơ quan nhà nước mà nghĩa vụ và trách nhiệm chính thuộc về doanh nghiệp. Phải trấn áp theo nguyên tắc người sau giám sát người trước, tức là nhà sơ chế giám sát nhà trồng trọt, mạng lưới hệ thống phân phối giám sát nhà đáp ứng …Muốn giám sát và chuẩn hóa được phải đưa ra chỉ số, lao lý giám sát. Hiện tất cả chúng ta đã có VietGAP và tiêu chuẩn nhìn nhận rõ ràng. Tuy nhiên, quản trị sau khi ghi nhận do bên thứ ba họ có làm đúng chuẩn không, nói đúng là tất cả chúng ta làm chưa tốt ” .Ông Tiệp cho rằng tới đây cũng phải thanh tra rà soát lại những tiêu chuẩn VietGAP nhằm mục đích đưa ra những pháp luật để người dân dễ hiểu .Theo ông Tiệp, hiện có ba chợ Tân Xuân, Bình Điền, Hóc Môn ở TP Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể làm điểm một hoặc ba chợ đầu mối này để trấn áp bằng cách giám sát, lấy mẫu đại diện thay mặt, cảnh báo nhắc nhở và giải quyết và xử lý vi phạm một cách nền tảng thì hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý từ từ .
Bà Vũ Thị Hậu, chủ tịch Hiệp hội Nhà bán lẻ Việt Nam, cho rằng vấn đề mà báo Tuổi Trẻ phản ánh không sớm thì muộn sẽ xảy ra bởi sự lỏng lẻo trong khâu quản lý, giám sát.
Bản thân từng làm nhà kinh doanh bán lẻ, bà Hậu cho biết doanh nghiệp của bà hạn chế mua những nhà sản xuất trung gian, bởi khó quản trị được nguồn vào. Để bảo vệ chất lượng đầu vào cho mạng lưới hệ thống kinh doanh nhỏ, doanh nghiệp phải đi 63 tỉnh, thành phố để tìm kiếm nguồn hàng .
“Làm thế nào để kiểm tra, kiểm soát được thì phải kiểm tra chéo. Ở đây chính quyền địa phương – nơi có cơ sở sản xuất là rõ nhất, thì vai trò quản lý, giám sát ở địa phương phải đặt lên hàng đầu”.
Bà Hậu cũng trăn trở làm thế nào để loại sản phẩm đến người tiêu dùng được chất lượng tốt nhất. ” Chúng tôi không chỉ biết bán ra, khi xảy ra mà đổ lỗi cho nhà phân phối thì không hể sống sót được. Cần xử phạt nghiêm minh so với cơ sở làm ăn gian dối để không tác động ảnh hưởng đến cơ sở làm ăn chân chính ” – bà Hậu nói .Ông Nguyễn Anh Đức, tổng giám đốc Saigon Co. op, cho biết những đơn vị chức năng đều mong ước thu mua trực tiếp, nhưng không làm được do đặc thù, quy mô sản xuất lúc bấy giờ còn nhỏ lẻ, không đủ lượng hàng tiếp tục. Các thủ tục, chủ trương thu mua trực tiếp còn khó khăn vất vả, không có hóa đơn nguồn vào – đầu ra, thế cho nên mới phát sinh ra những đơn vị chức năng trung gian .” Tôi cho rằng cần có thông tư tháo gỡ những vướng mắc trong khâu đáp ứng từ nông trại đến bàn ăn. Tháo gỡ thủ tục hành chính, triển khai xong những điều kiện kèm theo về logistics …Nếu có sự lưu thông tốt giữa những vùng sản xuất, mỗi vùng kiến thiết xây dựng quy hoạch, vùng nguyên vật liệu, triển khai nghiêm truy xuất nguồn gốc thì sẽ không có thực trạng rau nơi này nơi kia đội lốt rau Đà Lạt ” – ông Đức san sẻ .
Bộ trưởng lôi kéo sự vào cuộc của toàn bộ mạng lưới hệ thống kinh doanh bán lẻ, những doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, cơ quan truyền thông online để tạo dựng hệ sinh thái lành mạnh – Ảnh : C.TUỆ
Không làm VietGAP mà bán giá VietGAP, xử lý hình sự được không?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng ngành nông nghiệp phải kiến thiết xây dựng được chuỗi ngành hàng, khắc phục thực trạng đứt đoạn lúc bấy giờ. Bên cạnh việc cân đối quyền lợi giữa những bên, còn cần phải kiến thiết xây dựng niềm tin – điều này rất quan trọng để những bên cùng nhau tăng trưởng, thiết kế xây dựng hệ sinh thái ngành hàng .Trong đó, những người tham gia trong chuỗi là những người sản xuất, doanh nghiệp, nhà khoa học, và cả nhà tiếp thị quảng cáo. Các bên cùng có nghĩa vụ và trách nhiệm với xã hội, doanh nghiệp bên cạnh tự bảo vệ mình cũng cần làm thế nào bộc lộ nghĩa vụ và trách nhiệm trong tam giác tăng trưởng .
“Bộ trưởng kêu gọi sự vào cuộc của tất cả hệ thống bán lẻ, các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, cơ quan truyền thông để tạo dựng hệ sinh thái lành mạnh. Chúng ta làm minh bạch, tử tế không chỉ để phục vụ thị trường xuất khẩu, mà là phục vụ thị trường hơn 100 triệu dân trong nước” – ông Hoan chia sẻ.
Ông Hoan cũng ý kiến đề nghị những cơ quan thuộc bộ thanh tra rà soát lại tổng thể những tiêu chuẩn, lao lý, chế tài, xem còn tương thích hay không, cần sửa cái gì ?” Đúng là lâu nay tất cả chúng ta chỉ khuyến khích làm VietGAP, mà chưa bắt buộc toàn bộ những nhà hàng phải bán hàng VietGAP. Nhưng nếu không làm VietGAP mà bán giá VietGAP thì Nhà nước hoàn toàn có thể vào cuộc trấn áp, giải quyết và xử lý hình sự được không …Nếu có khoảng trống rõ ràng, minh bạch giữa một bên là rau được ghi nhận, với một bên là không được ghi nhận, thì tôi tin người tiêu dùng sẽ có lựa chọn của mình ” – ông Hoan nói thêm .
