“Chiều mưa biên giới” là một trong những ca khúc đầu tay, cũng là ca khúc nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông với giọng ca của ca sĩ Hà Thanh và Trần Văn Trạch.
Hoàn cảnh sáng tác[sửa|sửa mã nguồn]
Chiều mưa biên giới phát hành lần đầu vào năm 1960.Bìa bản nhạcphát hành lần đầu vào năm 1960 .Năm 1956, khi đơn vị chức năng của Nguyễn Văn Đông đang ở Đồng Tháp Mười trong chiến dịch Thoại Ngọc Hầu [ a ], dọc theo biên giới Nước Ta – Campuchia. Trên đường về, đơn vị chức năng của ông đã gặp một cơn mưa khá lớn, trời chiều gió lộng. Giữa cánh đồng hoang, thoắt ẩn thoắt hiện những nóc tháp canh mờ nhạt ở cuối chân trời. Thế là từ đó, bài hát ” Chiều mưa biên giới ” sinh ra .
Trong tờ nhạc bướm đã được xuất bản vào năm 1960 do chính tác giả xuất bản, tác giả có đề thêm một dòng giới thiệu như sau[1][2]:
Kính tặng những chiến sỹ một nắng hai sương lao mình nơi tiền tuyến, dâng mình cho quốc gia và những bạn người trẻ tuổi sắp khoác chiến y. Kỷ niệm Đồng Tháp Mười ( Biên giới Viet-Cambod 1956 )Nguyễn Văn Đông[b]
Sau bài hát ” Chiều mưa biên giới “, những bài hát ” Phiên gác đêm xuân “, ” Nhớ một chiều Xuân “, ” Mấy dặm sơn khê “, ” Khúc tình ca hàng hàng lớp lớp ” lần lượt sinh ra. [ 3 ]. Tuy nhiên, năm 1961, cả bốn bài hát : ” Phiên gác đêm xuân “, ” Mấy dặm sơn khê “, ” Nhớ một chiều xuân ” và ” Chiều mưa biên giới ” đều bị cấm bởi Bộ tin tức Nước Ta Cộng hòa, vì có ca từ bị xem là không tương thích với đại chiến, ngoài những nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông bị cấp trên kỷ luật 15 ngày vì câu cuối của bài hát. [ 4 ] [ 5 ]. Cho đến năm 1963, thì việc kiểm duyệt văn hóa truyền thống thả lỏng hơn, một số ít bài trên đều được hát trở lại. [ 5 ]
Ca khúc nổi tiếng với tiếng hát của ca sĩ Trần Văn Trạch, đã được đài Europe No. 1 và đài Truyền hình Pháp thu âm và thu hình ca khúc, gây tiếng vang lớn trong cộng đồng ở Châu Âu. Nhờ việc này mà chỉ trong vòng 3 tháng, mà nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam của Lê Mộng Bảo bán được 60 000 tờ nhạc chỉ trong vòng ba tháng, ngoài ra ông còn hát trong đại nhạc hội Trăm Hoa Miền Nam của Nguyễn Văn Đông. Sau đó, bài này trở thành một sự kiện âm nhạc lớn vào thời điểm đó.
Sau khi bài hát được lưu hành trở lại vào tháng 11 năm 1963, lúc này kiểm duyệt văn hóa đã được nới lỏng, ca sĩ Hà Thanh cũng đã hát bài này cả trước và sau năm 1975.[6].
Sau năm 1975[sửa|sửa mã nguồn]
Sau năm 1975, bài hát không được chính quyền sở tại mới cấp phép lưu hành do có những ca từ tương quan đến người lính chính thể cũ. Cho đến năm 2017, ca khúc này đã được cấp phép lưu hành trở lại ở trong nước với tiếng hát của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng. [ 7 ] [ 8 ] [ 9 ]
Còn tại hải ngoại, ca khúc này đã được ca sĩ Mai Thiên Vân, Thanh Tuyền, Hương Lan, Elvis Phương, Tuấn Vũ,… trình bày trong các chương trình Đại nhạc hội của các Trung tâm Asia, Trung tâm Thúy Nga, Trung tâm Làng Văn,.. Năm 2018, trong chương trình Paris By Night 125 để tưởng niệm nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, tên của album được Trung tâm Thúy Nga đặt là Chiều mưa biên giới, và được ca sĩ Hương Lan hát trong chương trình Paris By Night 125.[10].
Ngoài ra, tên bài hát được đặt cho khá nhiều CD, như CD Thanh Tuyền – Chế Linh: Chiều mưa biên giới[11], Tiếng hát Hà Thanh hải ngoại 2: Chiều mưa biên giới[12], Thúy Nga CD455: Chiều mưa biên giới[13], và đĩa than mới xuất bản của ca sĩ Thanh Tuyền cũng mang tựa đề Chiều mưa biên giới.[14]
- ^ Chiến dịch Thoại Ngọc Hầu là chiến dịch quân sự chiến lược quy mô của chính quyền sở tại TP HCM nhằm mục đích ứng phó với lực lượng của Ba Cụt, chuyên đi cướp bóc, hãm hiếp người dân nghèo thời đó
- ^
Lời giới thiệu của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông trong bài hát Chiều mưa biên giới
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
