Chiếu dời đô (Lý Thái Tổ) – Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
– Lí Công Uẩn ( 974 – 1028 ) tức Lí Thái Tổ- Quê quán : Là người châu Cổ Pháp, lộ Bắc Giang ( nay là xã Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh TP Bắc Ninh )- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác :+ Ông là người mưu trí, có chí lớn, lập được nhiều chiến công+ Dưới thời Lê ông làm chức Tả thân vệ Điện tiền chỉ huy sứ+ Khi Lê Ngọa mất ông được tôn lên làm vua lấy niên hiệu là Thuận Thiên .- Phong cách sáng tác : Sáng tác của ông hầu hết là để ban bố mệnh lệnh, bộc lộ tư tưởng chính trị lớn lao có ảnh hưởng tác động đến vận nước
1. Hoàn cảnh sáng tác
– Năm 1010, Lí Công Uẩn quyết định hành động dời đô từ Hoa Lư ra Đại La, đổi tên Đại Việt thành Đại Cồ Việt. Nhân dịp này ông đã viết bài chiếu để thông tin thoáng đãng quyết định hành động cho nhân dân được biết
2. Bố cục
– Phần 1 : Từ “ Xưa nhà Thương ” đến “ không hề không dời đổi ” : Đưa ra những lí do, cơ sở của việc dời đô .- Phần 2 : “ Huống gì ” đến “ muôn đời ” : Những lí do chọn Đại La làm kinh đô- Phần 3 : Còn lại : Thông báo quyết định hành động dời đô
3. Giá trị nội dung
– Bài Chiếu phản ánh khát vọng của nhân dân về một dân tộc bản địa độc lập thống nhất đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc bản địa Đại Việt trên đà vững mạnh
4. Giá trị nghệ thuật
– Chiếu dời đô là áng văn chính luận rực rỡ viết theo lối biền ngẫu, những vế đối nhau phù hợp uyển chuyển- Cách lập luận ngặt nghèo, lí lẽ tinh tế rõ ràng .- Dẫn chứng tiêu biểu vượt trội giàu sức thuyết phục .- Có sự phối hợp hài hòa giữa tình và lí .
I/ Mở bài
– Giới thiệu vài nét về tác giả Lý Công Uẩn – là một vị vua sáng suốt, anh minh của dân tộc bản địa, là người có tầm nhìn xa trông rộng, mưu trí tài trí .- Chiếu dời đô là một tác phẩm ghi lại một bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc của dân tộc bản địa
II/ Thân bài
1.Lí do cần dời đô
-Dời đô là việc thường xuyên xảy ra trong lịch sử và đem lại lợi ích lâu dài
+ Nhà Thương : 5 lần dời đô+ Nhà Chu : 3 lần dời đô- Mục đích :+ Kinh đô được đặt ở một nơi TT của đất trời, tử vi & phong thủy và chứng minh và khẳng định vị thế+ Thuận lợi cho sự nghiệp, mưu toan việc lớn+ Là nơi thích hợp để có thế sống sót quốc gia, tính kế muôn đời cho con cháu- Kết quả :+ Vận mệnh quốc gia được vĩnh viễn+ Phong tục, tập quán, lối sống phong phú, phồn thịnh- Nhà Đinh – Lê đóng đô một chỗ là hạn chế- Hậu quả :+ Triều đại không lâu bền, suy yếu không vững mạnh thuận tiện bị suy vong+ Trăm họ hao tổn+ Số phận ngắn ngủi, không sống sót+ Cuộc sống, vạn vật không thích nghi⇒ Dời đô là việc làm chính nghĩa, vì nước vì dân, nghe theo mệnh trời, bộc lộ tiềm năng của nước ta vững mạnh, ý chí tự cường
2.Nguyên nhân chọn Đại La làm kinh đô
– Các lợi thế của thành Đại La+ Về lịch sử vẻ vang : là kinh đô cũ của Cao Vương+ Về địa lí : Trung tâm trời đất, vị trí rộng mà bằng, đất cao mà thoáng, vị trí đẹp, quyền lợi mọi mặt+ Dân cư khỏi chịu cảnh ngập lụt, mọi vật phong phú và đa dạng, tốt tươi, là mảnh đất thịnh vượng ⇒ Xứng đáng là nêi định đô vững chắc, là nêi để tăng trưởng, đưa quốc gia tăng trưởng phồn thịnh- Bài Chiếu bên cạnh đặc thù mệnh lệnh còn có đặc thù tâm tình khi nhà vua hỏi qua quan điểm những quần thần⇒ Luận cứ có tính thuyết phục vì được nghiên cứu và phân tích trên nhiều mặt ⇒ Chọn Đại La làm kinh đô là một lựa chọn đúng đắn, nên đây xứng danh là kinh đô bậc nhất của đế vướng muôn năm .
III/ Kết bài
– Khẳng định lại giá trị nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ : Bài chiếu như một lời tâm sự của nhà vua với nhân dân, quần thần, cho thấy sự thấu tình đạt lí, bộc lộ sự anh minh của nà vua trong sự nghiệp thiết kế xây dựng quốc gia
-Liên hệ bản thân: Học tập tích cực, rèn luyện tu dưỡng đạo đức để kế tục sự nghiệp xây dựng quê hưêng đất nước
Các bài Soạn văn lớp 8 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 1, Tập 2 giúp bạn thuận tiện soạn bài Ngữ Văn 8 hơn.
