Chuyện diễn viên Trương Thế Vinh bị một nhãn hàng sử dụng hình ảnh trái phép và còn bị “tố” vòi tiền khi anh lên tiếng phản đối làm dậy sóng dư luận mấy ngày qua. Vụ này như giọt nước làm tràn ly thực trạng sử dụng trái pháp luật bản quyền hình ảnh nghệ sĩ cho mục đích kinh doanh đang rất phổ biến.
Nạn nhân kêu than
Diễn viên Trương Thế Vinh bỗng trở thành điểm trung tâm của dư luận khi anh viết trên trang mạng xã hội tố cáo một nhãn hàng thời trang đã tự ý lấy ảnh anh để quảng cáo mà không xin phép. Để đòi quyền lợi và nghĩa vụ, anh nhắn tin nhu yếu gỡ ảnh, đồng thời phải bồi thường cho anh ngân sách 25 triệu đồng thiệt hại về hình ảnh. Tuy nhiên, phía nhãn hàng này chỉ xin lỗi, chấp thuận đồng ý gỡ ảnh nhưng chứng minh và khẳng định việc làm của mình không sai vì dùng ảnh được lấy trên báo mạng, không phải từ trang cá thể của nam diễn viên. Nam diễn viên này cho rằng chuyện anh đòi phí cho việc sử dụng hình ảnh của mình là hài hòa và hợp lý và tuyệt vọng về cách hành xử kém văn minh của đại diện thay mặt nhãn hàng .
Hình ảnh của Hoài Linh trong một buổi phỏng vấn trên truyền hình bị sử dụng ghép vào một bài viết trả lời phỏng vấn mạo danh anh để đăng tải trên một trang web bán hàng trực tuyến nhẫn phong thủy. (Ảnh chụp lại màn hình)
Thực tế thời hạn qua, việc nghệ sĩ bị những nhãn hàng sử dụng hình ảnh trái phép để trục lợi là không mới và khá thông dụng. Không chỉ kêu than, nhiều nghệ sĩ tỏ thái độ cứng rắn dẫn điều luật để nhu yếu nhãn hàng vi phạm gỡ bỏ hình ảnh của mình. Mới đây, diễn viên của bộ phim ” Về nhà đi con ” – Quốc Trường – đã lên tiếng cảnh cáo một tên thương hiệu : ” Đừng hành vi thiếu đạo đức như thế ! ” khi bị thương hiệu này vô tư tag tên anh để quảng cáo cho mẫu sản phẩm của họ trong lúc anh livestream trò chuyện cùng người theo dõi .Đây là hình thức quảng cáo mới của nhiều nhãn hàng khi hình thức livestream trong giới showbiz ngày càng trở nên phổ cập. Trước đó, bịa ra những bài phỏng vấn ” như đúng rồi ” là cách mà những tên thương hiệu tận dụng. Hình ảnh Hoa hậu Đặng Thu Thảo cùng con gái mới sinh bị quảng cáo thoáng đãng cho mẫu sản phẩm ngũ cốc lợi sữa. Kẻ mạo danh ” tự soạn ” một bài phỏng vấn trực tiếp với lối dẫn dắt hoàn toàn có thể làm người đọc tin cậy để mua loại sản phẩm. Nghệ sĩ Hoàng Dũng ( diễn viên nổi tiếng trong phim ” Người phán xử ” ) bức xúc : ” Thật bực mình khi liên tục có người hỏi về thuốc chống ngáy và được biết có một trang bán hàng đã tận dụng, cắt ghép hình ảnh của tôi để quảng cáo cho nhãn thuốc này. Tôi nhu yếu họ gỡ xuống, chấm hết thực trạng giả dối này ngay lập tức “. Mới đây, danh hài Hoài Linh cũng phản ứng nóng bức vì bị một đơn vị chức năng bán nhẫn tử vi & phong thủy bịa đặt bài phỏng vấn anh về việc sử dụng nhẫn của họ. Trong list nạn nhân còn có nghệ sĩ Lan Hương ( diễn viên nổi tiếng trong phim ” Sống chung với mẹ chồng ” ), chị bị sử dụng hình ảnh để quảng cáo cho nấm linh chi, mỹ phẩm, quần áo … ; ca sĩ Mỹ Linh – nhạc sĩ Anh Quân có bài vấn đáp phỏng vấn về cách trị thuốc chống ngáy ; nghệ sĩ Công Lý quảng cáo dao ( vì đang nổi tiếng vai anh chị xã hội đen trong phim ” Những cô gái trong thành phố ” ) ; ca sĩ Thu Minh quảng cáo thuốc lợi sữa sau khi sinh con ; Ốc Thanh Vân quảng cáo mỹ phẩm ; Đàm Vĩnh Hưng quảng cáo thuốc trị hói ; … Những ngôi sao 5 cánh càng nổi tiếng hay những khuôn mặt đang lôi cuốn tiếp thị quảng cáo càng dễ trở thành nạn nhân của việc sử dụng trái phép hình ảnh cho mục tiêu thương mại .
Xuề xòa, cho qua
Cho đến nay, những bức xúc của nghệ sĩ chỉ mới dừng lại ở trang cá thể. Hầu hết nghệ sĩ cho rằng sau khi lên tiếng, những đơn vị chức năng vi phạm đều gỡ bỏ hình ảnh, với họ như vậy là được rồi. Nghệ sĩ Lan Hương nói : ” Thật ra, họ cứ sử dụng bừa bãi hình ảnh của nghệ sĩ như vậy sẽ mất niềm tin ở người mua. Nên mình lên tiếng để họ gỡ hình ảnh xuống cũng là cách xử lý “. Cứng rắn như nghệ sĩ Hoài Linh cũng mới dọa : ” Nếu không gỡ hình ảnh cùng bài phỏng vấn của tôi xuống, tôi sẽ đưa ra tòa “. Tất nhiên, đơn vị chức năng có nhãn hàng vi phạm phải làm theo nhu yếu và mọi chuyện cũng lắng xuống. Chính điều này đã khiến thực trạng mạnh ai nấy xài hình ảnh nghệ sĩ để quảng cáo thu lợi, không cần xin phép xảy ra ngày một phổ cập .Điều 34 Bộ Luật Dân sự năm năm ngoái có pháp luật : Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá thể là bất khả xâm phạm và được pháp lý bảo vệ. Cá nhân có quyền nhu yếu TANDTC bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng tác động xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình. Bộ luật này cũng pháp luật cá thể có quyền so với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục tiêu thương mại phải được sự chấp thuận đồng ý của người đó và phải trả thù lao cho hình ảnh, trừ trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác khác. Thế nên, theo giới luật sư, nghệ sĩ bị sử dụng thông tin sai thực sự hoàn toàn có thể khởi kiện .
Người trong giới showbiz thừa nhận ở Việt Nam, nghệ sĩ rất ngại đến tòa án kiện tụng, kể cả việc ủy quyền cho luật sư vì rắc rối và phiền phức kéo dài mà phần thắng chưa chắc cầm trong tay. Nếu phát hiện bị nhãn hàng nào đó lợi dụng, nạn nhân thường lên trang cá nhân “la làng”, sau đó báo chí, truyền thông nhảy vào, nhãn hàng hoảng hốt tìm đến thương lượng là xong.
Hiện nay, việc vận dụng luật trong đời sống chưa thật sự hiệu suất cao. Luật pháp có lao lý nhưng khi khởi kiện để đòi bồi thường thiệt hại, bên nguyên đơn phải chứng tỏ mức độ thiệt hại. Điều này nằm ngoài năng lực của nghệ sĩ trong điều kiện kèm theo của Nước Ta. Không ai mạnh dạn kiện ra tòa để làm gương, thế cho nên thực trạng nghệ sĩ bị sử dụng hình ảnh để trục lợi vẫn sống sót .Kiện là thắngTrên quốc tế đã có nhiều vụ kiện sử dụng hình ảnh trái phép để tiếp thị tên thương hiệu và người thắng là người nổi tiếng ( nguyên đơn ). Năm 2010, một tạp chí ở Nhật Bản phải bồi thường 4 triệu yen vì sử dụng hình ảnh ngôi sao 5 cánh điện ảnh Nước Hàn Bae Yong Joon mà không được anh được cho phép. Năm năm ngoái, Phạm Băng Băng thắng kiện một đơn vị chức năng phẫu thuật nghệ thuật và thẩm mỹ tại Đài Loan khi sử dụng hình ảnh của cô để quảng cáo dịch vụ gọt cằm. Năm năm ngoái, mái ấm gia đình cố danh ca B. Marley đã thắng kiện hãng thời trang A.V.E.L.A vì đã tự ý in hình danh ca lên những mẫu sản phẩm thời trang của mình mà chưa có sự được cho phép của mái ấm gia đình. Ca sĩ Rihanna cũng thắng kiện hãng thời trang Topshop ở Anh vì nguyên do tương tự như. Trước đó, Topshop cho rằng họ không vi phạm pháp lý của nước Anh, vì bức ảnh họ sử dụng được mua lại từ một thợ chụp ảnh độc lập khi người này chụp bức ảnh tại buổi ra đời một album âm nhạc mới của Rihanna. Thế nhưng, tòa án nhân dân ở nước Anh chứng minh và khẳng định Topshop đã cố ý ” lách luật ” và dù pháp luật Anh không cấm việc một cá thể bán hoặc sao chép lại những bức ảnh của họ nhưng hành vi của hãng thời trang trên đã vi phạm quyền nhân thân của Rihanna .
