Việt Văn ( triển khai ) –
Chủ nhật, 15/05/2022 08 : 30 ( GMT + 7 )
Lê Hoài Việt, Giảng viên trường Đại học Mở TP.Hồ Chí Minh, thạc sĩ quản trị kinh doanh, sau cuốn tản văn được viết xuyên suốt trong 10 năm “Ở bên này thương nhớ”, anh nổi lên như một cây bút trẻ nhiều triển vọng. Một điều đáng nói nữa là toàn bộ doanh thu từ việc bán sách anh dành để làm công tác thiện nguyện, như tủ bánh mì không đồng và nước uống miễn phí, học bổng cho sinh viên nghèo hiếu học cũng như quà cho các gia đình khó khăn… Và anh cam kết còn tiếp tục duy trì điều đó trong tương lai với những cuốn sách mới.
Lê Hoài Việt, Giảng viên trường Đại học Mở TP.Hồ Chí Minh. Ảnh: NVCC
10 năm cô đọng thành một cuốn sách với đầy đủ ái, ố, hỷ, nộ với cách viết chân thành, dễ cảm, dễ thấm. “Mẹ luôn dặn con của mẹ phải cân bằng giữa lý trí và tình cảm. Trước đây, là một người theo chủ nghĩa tôn thờ tình yêu, tôi vẫn nghĩ mẹ sai rồi. Tự nhiên sau nhiều thương tổn, tôi nghiệm ra, cãi mẹ mới là điều sai nhất trên đời. Rằng Việt à, yêu, thương nhưng phải nhớ, đau quá, thì phải buông”. Anh nghĩ gì về sự “buông” nhất là trong thời buổi này, con người ta chỉ muốn thêm vào, chỉ muốn “cơi nới”?
– Tình yêu là một gia vị đẹp cho đời sống. Khi yêu, tôi cảm thấy mình có thêm động lực để phấn đấu, vì lúc này tiềm năng nỗ lực không chỉ là cho riêng tôi, mà còn mái ấm gia đình tôi nữa, tôi tự thấy nghĩa vụ và trách nhiệm mình nhiều hơn, lớn hơn. Lời khuyên của tôi, là mọi người hãy cứ yêu đi, yêu đời, yêu người, nhưng quan trọng hơn hết thảy, là phải yêu chính bản thân mình .Để phòng bệnh COVID-19, một trong số những giải pháp tất cả chúng ta làm đó là đeo khẩu trang. Để tránh bị đen da, và tránh hậu quả của những tia UVA, UVB gây ung thư da, tất cả chúng ta bôi kem chống nắng. Do đó, khi yêu tất cả chúng ta cũng vậy, tất cả chúng ta yêu tử tế, yêu văn minh, vẫn là yêu đấy, nhưng tất cả chúng ta cũng hãy tự tạo một lớp khiên vững chãi để bảo vệ mình khỏi những tổn thương, vỡ vụn mà đôi lúc hoàn toàn có thể được dự báo trước, và phải luôn nhắc nhớ thân tâm rằng, khi đau quá, thì phải biết buông bỏ, thay vì níu kéo .Ở một tầng nghĩa khác, người ta nói về “ buông ” và “ cơi nới ”, khi cho rằng đàn ông là giống loài tham lam, cái gì cũng muốn, mà còn muốn nhiều. Họ muốn ăn thêm phở nhưng cũng chẳng nỡ lòng bỏ cơm, họ muốn ôm hoa mẫu đơn, nhưng lại chẳng lơ tay khỏi những đoá hồng. Thực ra nếu trong mình còn tham, thì việc ham “ cơi nới ” không chỉ là chuyện của đàn ông. Chúng ta chỉ có hai bàn tay, hà cớ làm thế nào mà đòi ôm cả thiên hà ? Chỉ có cách tất cả chúng ta buông điều này thì mới hoàn toàn có thể đủ sức mà ôm vào những điều mới lạ sắp sửa trải đến trong cuộc sống mình được. Bởi, suy cho cùng, yêu thương là cùng chung nhịp đập trái tim, và sẽ chẳng ai đủ bao dung mà gật đầu san sẻ người thương với một ai cả .
Có độc giả cảm nhận đọc sách của anh như trở về với dòng sông tuổi thơ. Anh có bao giờ tiếc nuối tuổi thơ và thầm ao ước…?
– Mỗi người đều có một ký ức tuổi thơ, mà hoàn toàn có thể đời sống bộn bề đôi lúc khiến con người ta thôi thổn thức tìm về. Nếu đọc sách tôi viết, fan hâm mộ cảm xúc như quay trở về dòng sông tuổi thơ, về với những miền ký ức êm đềm, những kỉ niệm trong vắt, đó có lẽ rằng là thành công xuất sắc của một tác giả như tôi .Tuổi thơ của tôi được dệt nên bằng những ký ức chẳng mấy lành lặn, đủ đầy. Đó là những ngày mẹ đi làm xa còn ba thì đi công tác làm việc đường dài, ba chị em trạc trạc tuổi nhau tự chăm nhau lớn, tự dặn nhau khôn. Bây giờ, kinh tế tài chính mái ấm gia đình đã tốt hơn lên nhiều, nhưng tôi luôn trân trọng những ngày tháng cũ, từ đó trân quý ơn mẹ, người từng cặm cụi may từng cái áo cho người những ngày 30 Tết, nhưng cũng đồng thời là may nên cả một khoảng chừng trời đầy nắng trong tôi. Và cũng chính từ những tháng ngày khăn khó đó, tôi biết cách nghiêng mình xuống, biết cảm thông và san sẻ cho những người thiếu thốn hơn mình. Đó cũng là nguyên do tôi thương, tôi quý và tôi hàm ơn tuổi thơ nơi mình, nhưng tôi không hụt hẫng và thầm ước ao được quay trở lại, chẳng phải là tôi ngại những ngày tháng thiếu thốn cả về tình cảm lẫn vật chất, mà đơn thuần tôi phải lớn, phải trưởng thành – như một nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm, vì chỉ có vậy, tôi mới đủ sức làm được nhiều việc lớn, để yêu thương bằng một tình yêu lớn, để san sẻ bằng một tấm lòng to .
Anh là người Đà Nẵng và lập nghiệp ở Sài Gòn. Đà Nẵng đem lại cho anh hành trang nào để vào đời? Và Sài Gòn để lại trải nghiệm nào đáng nhớ nhất trong anh?
– Tôi hay nghĩ về hành trình dài đi tìm niềm hạnh phúc, đi tìm ra chân mệnh của đời mình hệt như hành trình dài đi tìm nguồn nước trong của kẻ bộ hành trên sa mạc. Trên hành trình dài ấy, có những lúc tôi suôn sẻ có người cận kề, sát cánh nhưng cũng không ít lần tôi là kẻ độc hành đúng nghĩa .Và có lẽ rằng thuở niên thiếu ở TP. Đà Nẵng với những yêu thương, với những dặn dò và chăm sóc, nhắc nhở của mái ấm gia đình, được giáo dục tốt, tôi đã trang bị được cho mình một nền tảng vững chãi trước khi chính thức bước vào hành trình dài gay cấn thử thách của cuộc sống .Còn TP HCM thì khác, TP HCM cho tôi những bài học kinh nghiệm lớn của một người trẻ tuổi lần đầu xa nhà, lần đầu khởi nghiệp. Thành công có, mà mất mát cũng chẳng ít, vùng đất này dạy tôi những kỹ năng và kiến thức sống, dám vươn mình, dám thử thách và đương đầu. Điều này hệt như những kĩ năng phân biệt đường hướng, kỹ năng và kiến thức ứng biến với những biến cố chuẩn bị sẵn sàng chực chờ giữa một sa mạc bát ngát vô định mà một kẻ bộ hành sẽ phải gặp vậy .
Trải nghiệm đáng giá nhất ở Sài Gòn trong tôi có lẽ là những lần tôi đi phát bao lì xì, phát cơm từ thiện cho những người vô gia cư, những người già, những cô chú lao động vào thời điểm nửa đêm ở Sài Gòn. Và tôi cảm nhận một Sài Gòn không hào nhoáng, nhưng đẹp một cách dung dị. Cái đẹp của tình yêu thương và lòng bao dung.
Facebook là một siêu thị nhưng cũng là một bãi rác khổng lồ và sự dễ dãi trong việc nhấp chuột like hay share đôi khi gây ra những hệ lụy, sự tổn thương lớn. Cảm giác mạng xã hội luôn nóng bỏng, hết vụ này đến vụ khác, và đúng là như nhà thơ Lê Thiếu Nhơn từng viết “Scandal giải cứu Scandal”. Còn góc nhìn của anh?
– Khi đi dạy, những giảng viên chúng tôi hay nói vui với nhau, điểm số với chúng tôi hoàn toàn có thể chỉ là một số lượng, nhưng trong nhiều trường hợp so với sinh viên, đó là cả một cuộc sống .Các nút bấm thích, san sẻ, thả phẫn nộ hay comment trên mạng xã hội cũng vậy. Với những người ngồi trước màn hình hiển thị máy tính, đôi lúc đó chỉ là một hành vi vô thưởng, vô phạt, nhưng nó hoàn toàn có thể đem lại sự thương tổn vô cùng lớn cho nhiều người khác .Nhịp sống tăng trưởng với vận tốc chóng mặt, người ta vin vào cớ đó để luận bàn rằng, kể cả có scandal, có bị ném đá trên mạng xã hội đi chăng nữa thì chỉ cần có một scandal mới, mọi người sẽ lại cho câu truyện vừa xảy ra trước đó, thứ mọi người hợp lực ném đá trước đó đi vào quên lãng. Tôi không phủ nhận thực sự này, nhưng có vẻ như tư tưởng này chỉ đề cập đến dòng chảy chung của mạng xã hội, mà để quên mất những nỗi đau còn bỏ lại cho những người bị tổn thương. Hệt như cách tất cả chúng ta đóng đinh vào một bức tường, dù sau đó có gỡ đinh ra, thì bức tường giờ cũng đã loang lổ, khó mà quay trở lại lành lặn như bắt đầu .Bản thân tôi trước khi nhận xét hay phản ứng trước một vấn đề, hành vi của một ai đó, tôi hay cố gắng nỗ lực đặt bản thân mình vào vị trí của họ, từ đó, tôi cho tôi một sự chững lại, để kể cả nếu phải bắt buộc đưa ra một nhận định và đánh giá, vẫn sẽ chọn cách nói lời dễ chịu và thoải mái, dễ nghe, để bơn bớt những thương tổn, dù vẫn truyền tải đúng nội dung cần gởi gắm .Mỗi người nhẹ nhàng với nhau một chút ít, yêu thương nhau nhiều hơn một chút ít, kể cả từ đời sống thực lẫn trên khoảng trống mạng, chẳng phải cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn sao ?
Được biết anh sẽ dùng toàn bộ doanh thu từ việc bán sách “Ở bên này thương nhớ” để thực hiện các công tác thiện nguyện. Và anh còn cam kết toàn bộ chặng đường viết sách trong tương lai sẽ tiếp tục vì lợi ích cộng đồng. Vì sao anh có ý tưởng nhân văn này?
– Câu hỏi này của anh làm tôi nghĩ tới hình ảnh của hai biển hồ ở Palestine, cả hai đều được tiếp đón nước từ sông Jordan. Đó là biển Chết và biển hồ Galilee. Nước sông Jordan chảy vào biển Chết, biển chết đảm nhiệm hết và giữ cho riêng mình, không san sẻ bên ngoài làm cho nước bên trong mặn chát. Từ đó, không có sự sống nào trong biển hồ này. Trong khi đó, cùng đảm nhiệm chung nguồn nước nhưng biển hồ Galilee tràn qua những hồ nhỏ và sông rạch, nên nước luôn trong, sạch, mang lại sự sống cho cây cối, muôn thú và con người .Cuộc sống này cũng vậy, tất cả chúng ta cho đi, theo tôi, cũng chính là nhận lại. Giữa vô vàn những niềm vui sống bên đời, tôi tìm thấy niềm vui khi cho đi, bởi chỉ khi cho đi, tự sâu trong tâm tôi cảm thấy bình yên, nhẹ nhõm. Cũng như trong quyển sách của mình, hơn một lần mình nói về chuyện tử tế, về việc bỏ đồng xu yêu thương vào chiếc heo đất, để biết đâu sau sống lưng mình có ai đó đang mỉm cười .Hơn nữa, tôi luôn cảm thấy tôi là một người hàm ơn cuộc sống, vào những thời gian khó khăn vất vả nhất, vào những lúc tôi chẳng biết phải làm thế nào cả, thì tôi luôn nhận được sự trợ lực, vì vậy tôi nghĩ đã đến lúc để mình làm một điều gì đó, nho nhỏ thôi, để tri ân cuộc sống. Đó là nguyên do tôi viết, góp vốn đầu tư quyển sách này, và quyết định hành động dùng hàng loạt lệch giá có được từ việc bán sách cho việc thiện nguyện .Một san sẻ nữa, không chỉ vì đây là quyển sách đầu tôi mới làm vậy, mà hành trình dài này sẽ lê dài cho toàn bộ những quyển sách sau này. Và nó đồng thời cũng trở thành động lực để tôi tập trung chuyên sâu viết hơn, và sớm có những đầu sách dưới cái tên tác giả Lê Hoài Việt sinh ra .
Làm sao anh có thể truyền cảm hứng cho bản thân và nếu có thể cho người thân mỗi sáng thức dậy?
– Năm ngoái, tại thời gian dịch bệnh Covid-19 lên tới đỉnh điểm, cả mái ấm gia đình chị gái tôi, gồm có cả 4 em bé không may dương thế với căn bệnh này. Không một chút ít chần chừ, tôi lúc này còn chưa được tiêm vaccine, vẫn xung phong nhảy vào chăm chị và lo cho những cháu. Một ngày của tôi khi đó có vẻ như dài bất tận, vừa lo việc ở trường nơi tôi công tác làm việc, vừa quét dọn nhà, vừa nấu ăn, cho những cháu uống sữa, thay tã, tắm em, thao tác với những cơ quan y tế, update tình hình cho mái ấm gia đình – ti tỉ những thứ việc làm quá đỗi lạ lẫm với tôi. Ban ngày, tôi cố gắng nỗ lực can đảm và mạnh mẽ để làm chỗ dựa cho chị, cho cháu, làm chỗ dựa ý thức cho ba mẹ ở nhà đang lo ngại. Câu nói gắn với tôi đoạn đó cứ luôn là “ Không sao đâu, con ổn, mọi chuyện vẫn ổn ”. Ấy vậy mà lúc đêm về, khi chị và những cháu đều yên giấc, tôi mới lụi cụi ngồi dậy ăn bữa ăn tiên phong trong ngày, mắt rưng rưng. Tôi sợ chẳng may mình dính bệnh, mà mình còn chưa kịp làm nhiều thứ quá. Tôi chưa học xong Tiến sĩ, tôi chưa báo hiếu đủ đầy cho cho mẹ, tôi chưa kịp trải lòng với những sinh viên của mình. Tôi nghĩ chính khoảng thời gian ngắn nằm giữa lằn ranh sinh-tử như vậy, tôi mới cảm thấy yêu hơn những gì mình đang có của những ngày thông thường – được hít thở, được thao tác, và được yêu thương .Do đó, tôi trân trọng từng phút giây, nhịp thở. Mỗi ngày tôi đều thức dậy với một tâm thế biết ơn cuộc sống, và hứa hẹn sẽ là một ngày hết hiệu suất, ăn món mình thích, làm thứ mình ưng, và yêu người mà mình say đắm. Tôi đọc sách, tôi đi dạy, tôi viết văn, tôi lượn lờ bơi lội, tôi đạp xe, tôi chạy bộ, tôi đến phòng gym, tôi làm những workshop khuynh hướng cho những bạn sinh viên … Tôi luôn ý thức phải hoàn thành xong bản thân, cả về tri thức lẫn sức khoẻ niềm tin và thể trạng, làm những việc có ích và mang tính san sẻ cho cộng động – trước là làm gương cho những cháu ở nhà, sau là cho những sinh viên tôi dạy, và quan trọng hơn hết, là cho chính bản thân mình .
