Thời gian qua, diện tích quy hoạnh rừng tự nhiên đồng bằng sông Cửu Long giảm do bị chặt phá, quy đổi mục tiêu sử dụng hoặc suy thoái và khủng hoảng nặng nề. Hướng đến tiềm năng tăng trưởng vững chắc, những địa phương trong khu vực phấn đấu đến năm 2050 nâng độ bao trùm rừng đạt hơn 9 %. Phục hồi hệ sinh thái rừng ngập nước sẽ tạo thiên nhiên và môi trường cư trú, sinh sản lý tưởng cho những loài động, thực vật, thủy hải sản, góp thêm phần rất lớn trong việc bảo vệ sản xuất nông nghiệp và đời sống dân số của dân cư.
Phủ xanh vùng đất ngập nước
Từ năm 1997 đến nay, với những dự án Bất Động Sản Phục hồi và tăng trưởng rừng như góp vốn đầu tư bảo vệ và tăng trưởng rừng phòng hộ tỉnh Trà Vinh ; hỗ trợ vốn Phục hồi, bảo vệ rừng của tổ chức triển khai Oxfam Anh ; bảo vệ và tăng trưởng những vùng đất ngập nước ven biển nam Nước Ta, tỉnh Trà Vinh đã có cả một “ pháo đài trang nghiêm xanh ” chắn sóng với gần 9.500 ha rừng ngập mặn. Tháng 12/2005, Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư khu bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn Long Khánh, huyện Duyên Hải với mục tiêu Phục hồi, tăng trưởng rừng, tái tạo sự phong phú của hệ sinh thái rừng ngập mặn để ship hàng thăm quan du lịch sinh thái và thiết kế xây dựng quy mô kinh tế tài chính hộ mái ấm gia đình gắn với công tác làm việc quản trị, bảo vệ rừng.
Khu bảo tồn có 897ha rừng ngập mặn, chủ yếu là các loại cây đước, mắm, cốc, giá, chà là. Trong đó, diện tích rừng đước hơn 30 năm tuổi còn lại 183ha. Vùng đất ngập mặn ven biển Trà Vinh chỉ duy nhất ở xã Long Khánh, huyện Duyên Hải tồn tại hệ sinh thái rừng đước lâu năm với nguồn đa dạng sinh học quý giá, nhiều loại động vật quý hiếm như: kỳ đà, chồn, sóc, rắn hổ mang, các loài chim hoang dã từ khắp nơi kéo đến cư trú.
Vườn vương quốc Tràm Chim, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp là một hình mẫu sinh thái đất ngập nước tiêu biểu vượt trội của vùng Đồng Tháp Mười với tính đa dạng sinh học cao gồm 231 loài chim, trong đó có 32 loài chim quý và hiếm ; 130 loài thực vật đặc trưng 6 kiểu quần xã gồm lúa ma, sen, cỏ ống, tràm, năng, mồm mốc ; 130 loài cá ; 44 loài lưỡng cư, bò sát. Năm 2012, Vườn quốc gia Tràm Chim được công nhận khu Ramsar thứ 4 của Nước Ta. Phó Giám đốc Vườn quốc gia Tràm Chim, Lê Thành Cư cho biết, sắp tới, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp sẽ phát hành quyết định hành động phê duyệt “ Phương án quản trị bền vững và kiên cố Vườn quốc gia Tràm Chim quy trình tiến độ 2021 – 2030 ”. Theo đó, sẽ hồi sinh những sinh cảnh đang bị suy thoái và khủng hoảng. Đặc biệt, hồi sinh quần xã năng kim, nguồn thức ăn chính để lôi cuốn sếu đầu đỏ về sinh sống ; quần xã lúa ma là nguồn gien cực hiếm của vùng. 
Trồng rừng ngập mặn tích hợp nuôi tôm tại xã Long Khánh, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh. ( Ảnh MINH KHỞI )
Năm 2019, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã phê duyệt “ Phương án quản trị rừng bền vững và kiên cố Khu bảo vệ cảnh sắc rừng tràm Trà Sư, xã Văn Giáo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang tiến trình 2019 – 2030 ” với tổng kinh phí đầu tư hơn 90 tỷ đồng. Mục tiêu bảo vệ những sinh cảnh tự nhiên tiêu biểu vượt trội và độc lạ của hệ sinh thái đất ngập nước ở vùng đồng bằng ngập nước ; bảo vệ nơi cư ngụ của những loài sinh vật địa phương, nhất là những loài động vật hoang dã quý và hiếm, cung ứng nguồn giống sinh vật tự nhiên như thực vật, thủy hải sản và động vật hoang dã hoang dã cho vùng tây sông Hậu ; giữ không thay đổi độ bao trùm rừng đạt tỷ suất hơn 68 %. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang, rừng tràm Trà Sư có bốn kiểu quần xã thực vật thân gỗ ngập nước chua phèn gồm cây tràm chiếm 85 % diện tích quy hoạnh và phân bổ đều khắp khu vực ; thân gỗ trên bờ kênh, rạch ; thủy sinh trên kênh, rạch ; cây thân thảo ngập nước trên đất chua. Về động vật hoang dã rừng, khoảng chừng 70 loài chim nước, 11 loài thú, 20 loài bò sát, 5 loài ếch nhái và 25 loài cá với giá trị kinh tế tài chính cao …
Tạo sinh kế bền vững cho người dân
Đến nay, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh đã trồng 400 ha rừng bần tại Cồn Nạng. Qua khảo sát cho thấy, quy trình bồi lắng phù sa tự nhiên diễn ra rất nhanh, nguồn lợi thủy hải sản dồi dào, quần thể ong mật Open dưới tán rừng khá đông. Diện tích rừng ngập mặn của tỉnh được Phục hồi, đã tạo thiên nhiên và môi trường trú ẩn và tăng trưởng lý tưởng cho những loài sinh vật biển. Theo hiệu quả điều tra và nghiên cứu của Viện Hải dương học Nha Trang, vùng đất bãi bồi ven biển, cồn mới nổi tỉnh Trà Vinh có chủng loài tôm, cá, nghêu, sò rất phong phú với giá trị kinh tế tài chính cao.
Ông Nguyễn Văn Lene (ấp Nhì, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang) cho biết, ngoài ý nghĩa chắn sóng, bảo vệ đê biển, rừng ngập mặn ven biển còn góp phần cải thiện môi trường, ổn định đời sống, sản xuất của người dân. Từ tháng 8 đến tháng 12 hằng năm, cua nhướng xuất hiện rất nhiều dưới tán rừng bần, người dân dùng sệp bắt cua nhướng, thu nhập 200.000 đến 300.000 đồng/ngày. Hằng tháng, ông Lene săn tìm mật ong ở khu vực rừng bần Cồn Nạng, các bãi bần ven sông thuộc hai xã Long Hòa, Hòa Minh của huyện Châu Thành được khoảng 40 đến 60 lít mật, bán giá
250.000 đồng/lít.
Đối với Khu bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn Long Khánh, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh, tỷ suất lâm-ngư thực tiễn hiện nay ước 50 % lâm-50 % ngư ; tỷ suất quy hoạch là 70 % rừng, 30 % mặt nước nuôi tôm quảng canh và có hơn 200 hộ dân hợp đồng giao khoán quản trị, bảo vệ rừng. Để bảo tồn, giữ gìn và tăng trưởng hệ sinh thái rừng ngập mặn Long Khánh, tỉnh Trà Vinh sớm có chủ trương thỏa đáng, sơ tán dân ra khỏi khu bảo tồn, xẻ kênh lấy phù sa cho khu rừng đước. Thực hiện chủ trương giao khoán rừng, tỉnh đã triển khai hợp đồng giao khoán cho nhóm hộ, tổ chức triển khai, phối hợp cùng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Trà Vinh quản trị, bảo vệ rừng ngập mặn. Nhiều năm qua, lũ về muộn, lưu lượng nước, thời hạn ngập ít, việc bảo tồn đa dạng sinh học Vườn quốc gia Tràm Chim gặp khó. Bên cạnh đó, một áp lực đè nén không nhỏ là 45.000 người dân sống cạnh nơi đây sinh kế không không thay đổi, với nhiều hoạt động giải trí đánh bắt cá thủy hải sản, chăn thả gia súc, săn tìm mật ong trái phép, nạn đánh bắt cá những loài động vật hoang dã hoang dã khu vực giáp ranh. Thời gian tới, tỉnh Đồng Tháp tăng cường việc tuyên truyền, thông dụng kiến thức và kỹ năng pháp lý về quản trị, bảo vệ rừng, giúp người dân hiểu rõ những hành vi xâm hại đến tài nguyên rừng, hệ sinh thái rừng bị nghiêm cấm.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang Trần Anh Thư thông tin, mới đây Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt Đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí khu bảo vệ cảnh quan rừng tràm Trà Sư giai đoạn 2021-2030, nhằm đưa rừng thành địa điểm du lịch vươn tới đẳng cấp quốc gia và quốc tế.
Thực tế hiện nay, rừng tràm Trà Sư đã trở thành điểm đến không hề thiếu khi hành khách đến tỉnh An Giang đi dạo, vui chơi. Mỗi năm nơi đây đón hàng nghìn lượt hành khách, lượng khách tăng nhanh. Chị Nguyễn Thị Thanh Phương, Q. 3, thành phố Hồ Chí Minh cho biết, mái ấm gia đình chị rất thích cảnh sắc rừng tràm Trà Sư. Theo chị Phương, không khí ở đây trong lành với những cánh bèo tây phủ xanh mặt nước, thú vị nhất là khoảnh khắc được trông thấy chim trích, gà lôi nước săn mồi … Vùng đất ngập nước đồng bằng sông Cửu Long có tầm quan trọng vương quốc, quốc tế, cung ứng lương thực, thực phẩm, tương hỗ tăng trưởng kinh tế tài chính từ việc nuôi trồng, đánh bắt cá thủy hải sản. Do đó, việc bảo tồn, đa dạng sinh học, tăng trưởng vững chắc những vùng đất ngập nước là một trong những tiềm năng ưu tiên của khu vực nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe thể chất, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.
NHÓM PHÓNG VIÊN THƯỜNG TRÚ
