Chúng ta thường bị ấn tượng về sự giàu có qua những gia tài mà ai đó đang chiếm hữu hay sử dụng như nhà to đẹp, xe sang, phụ kiện và vật dụng đắt tiền. Nhưng làm thế nào biết đó là gia tài ròng ( NAV ) hay sức khỏe thể chất kinh tế tài chính thực sự của họ ? Vì sao có những người rất giàu nhưng lại chọn sống giản dị và đơn giản ?Để vấn đáp thắc mắc này, hãy cùng Ngốc vận dụng bảng cân đối gia tài mà những doanh nghiệp đang làm vào kinh tế tài chính cá thể nhé .
Ba nốt nhạc về bảng cân đối tài sản
Bảng cân đối gia tài là một trong những báo cáo giải trình kinh tế tài chính của doanh nghiệp, nhằm mục đích phân phối thông tin về thực trạng kinh tế tài chính tại một thời gian nào đó, như cuối quý hay cuối năm. Có 3 mục quan trọng nhất trong bảng cân đối gia tài là :
- Tổng tài sản (assets, A)
- Nợ (trách nhiệm phải trả, liabilities, L)
- Vốn chủ sở hữu (owner’s equity, E)
Một nguyên tắc bất di bất dịch là tổng tài sản sẽ bằng tổng nợ cộng với vốn chủ sở hữu, được thể hiện qua công thức kinh điển A = L + E.
Chẳng hạn như khi bạn xây dựng 1 công ty, phần vốn bạn tự bỏ ra là 1 tỷ đồng, bạn vay thêm của ngân hàng nhà nước 500 triệu, khi đó tổng tài sản của công ty sẽ là 1,5 tỷ đồng .Nguyên tắc là vậy, nhưng những ai đã từng học qua kế toán chắc phải tối thiểu một lần trải qua cảm xúc điên đầu khi 2 cột của bảng cân đối gia tài không cân đối nhau. Lúc đó, ước gì có người giúp mình, mình sẵn lòng trả công hậu hĩnh !
Tổng tài sản tăng = Giàu lên?
Vì nguyên tắc cân đối nên khi tổng tài sản tăng, chỉ hoàn toàn có thể có những năng lực sau xảy ra : tăng vốn, tăng nợ, hay tăng cả vốn lẫn nợ .Và có một điểm quan trọng ở đây mà ít người chú ý là : gia tài đó tăng mạnh là từ đâu ? Từ vốn chủ sở hữu hay từ vay nợ mà hình thành ?Nhiều doanh nghiệp thường đưa ra số lượng tổng tài sản để tạo ấn tượng với công chúng. Nhưng so với những người có hiểu biết nhất định, họ cần biết doanh nghiệp đó hoạt động giải trí trong nghành nghề dịch vụ nào, tỷ suất đòn kích bẩy ( nợ / vốn ) là bao nhiêu. Những doanh nghiệp trong nghành kinh tế tài chính như ngân hàng nhà nước, bảo hiểm, thường có tổng tài sản rất lớn là vì họ có tỷ suất đòn kích bẩy cao .Trên trong thực tiễn, đã có rất nhiều doanh nghiệp bị phá sản vì vốn chủ sở hữu âm, tổng nợ và những khoản phải trả lớn hơn tổng giá trị gia tài .Điển hình là nhiều doanh nghiệp bị phá sản qua đợt dịch Covid-19, nhất là nghành hàng không, nhà hàng quán ăn, du lịch. Một hãng hàng không dù bay hay không thì những ngân sách cố định và thắt chặt rất lớn, khi những gia tài đang chiếm hữu bị sụt giá mạnh trên thị trường thì rất dễ rơi vào thực trạng âm vốn chủ chiếm hữu .
Áp dụng bảng cân đối tài sản với cá nhân
Nhìn ở góc nhìn thực trạng kinh tế tài chính tại một thời gian thì bảng cân đối gia tài của một cá thể cũng sẽ không khác gì mấy bảng cân đối gia tài của một doanh nghiệp. Nói như vậy là do tại trong bảng cân đối gia tài của doanh nghiệp, có những khoản mục đặc trưng hơn như khấu hao, lợi thế thương mại, gia tài vô hình dung .Nhưng một cách đơn thuần thì nhiều khoản mục quan trọng của bảng cân đối gia tài doanh nghiệp là y hệt nếu vận dụng cho cá thể .Tài sản của một cá thể không chỉ là tiền mặt, những khoản góp vốn đầu tư, những gia tài có giá trị lớn lâu bền như , mà còn là những khoản phải thu .Tuy vậy, ít người tính được giá trị ròng của gia tài vì có nhiều loại gia tài bị giảm giá qua quy trình sử dụng, không được khấu hao như doanh nghiệp. Mua một chiếc xe ô-tô mới, khi vừa lăn bánh là bạn phải đồng ý mất giá 5-10 %, chạy sau khoảng chừng 3 năm là đã mất đi 30 % – 50 % giá trị của chiếc xe .
Ngoài ra, tài sản cá nhân cũng còn bao gồm những tài sản vô hình như những tác phẩm, bản quyền, bằng sáng chế cá nhân. Gần đây, nhiều bạn trẻ ở Việt Nam đã rất thành công trong việc viết các ứng dụng di động, nhiều bạn đã trở thành hiện tượng khi đóng thuế khủng.
Các nghĩa vụ và trách nhiệm phải trả ( nợ ) của cá thể thì còn dễ bị bỏ sót hơn. Không chỉ những khoản nợ vay phải trả gồm có nợ gốc và lãi, thậm chí còn lãi phạt khi nợ quá hạn, mà còn có những khoản phải trả khác. Với cá thể, đó hoàn toàn có thể là những khoản chi hiếu hỉ, những khoản nợ ơn nghĩa, những khoản phải trả hay giao dịch thanh toán trong vòng những tháng tới .Do đó, muốn biết được giá trị gia tài ròng hay vốn chủ sở hữu của một người cần tính đủ và đúng giá trị những gia tài hiện có cũng như những khoản phải trả. Lấy một ví dụ đơn thuần một người đang chiếm hữu một chiếc xe hơi đẹp, nhưng là mua trả góp thì trong những tháng đầu, giá trị ròng của chiếc xe mà người đó chiếm hữu là rất thấp, vì hầu hết giá trị gia tài là nợ .
Giàu có hay giàu nợ?
Trong tiếng Anh, khi nói về ” giàu “, người ta có 2 từ khác nhau là “ rich ” và “ wealth ” .Từ thứ nhất chỉ về giá trị bên ngoài của của gia tài, cái mà mọi người dễ nhìn thấy ; còn từ thứ hai là chỉ về gia tài ròng, sự giàu có. Vì vậy hoàn toàn có thể có 2 trường hợp là giàu có và giàu nợ .Giàu nợ là giá trị gia tài nhiều, nhưng phần đông là hình thành từ nợ. Trong khi đó, giàu có mới là giàu thực sự vì đó là vốn chủ sở sữu, là gia tài ròng của người đó .Đợt khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới 2007 – 2008 đã cho thấy sự nguy khốn khi phần nhiều gia tài hình thành từ nợ .Nhiều người trước khi khủng hoảng cục bộ có thu nhập rất cao, nên thuận tiện vay từ ngân hàng nhà nước để mua nhà to xe đẹp. Có những mái ấm gia đình chỉ 1, 2 con nhưng mua những căn nhà có vườn thoáng đãng, 5-6 phòng ngủ, có khi có cả hồ bơi. Rồi xe xịn thì đổi liên tục sau 2 hay 3 năm, còn những chuyến du lịch sang trọng và quý phái thì được trả bằng những khoản vay .Rồi khi khủng hoảng cục bộ ập đến, hoặc bị mất việc hoặc thu nhập bị giảm đáng kể, những khoản nợ phải trả định kỳ trở thành một gánh nặng, không trả nổi thì bị xiết nhà, xiết xe .Nhưng giàu nợ không phải khi nào cũng xấu. Trong kinh tế tài chính, việc sử dụng đòn kích bẩy là con dao hai lưỡi, nó hoàn toàn có thể giúp khuếch đại doanh thu để từ đó tăng gia tài, nhưng nó cũng hoàn toàn có thể làm thiệt hại trở nên tồi tệ hơn. Khi một người hoàn toàn có thể tận dụng được thời cơ sử dụng đòn kích bẩy tốt, thì đó cũng là một con đường giúp họ nhanh chuyển từ giàu nợ sang giàu có .
Nhìn nhận cái sự giàu
Tài sản là biểu lộ của cái sự giàu, và hiểu biết về nguồn gốc tạo nên gia tài là điều rất là thiết yếu .
Nếu nguồn gốc của giàu là từ vốn chủ sở hữu thì đó là điều quá tốt, vì đó đúng nghĩa là giàu có. Còn nếu phần lớn tài sản được hình thành từ nợ thì đó là một điều cần e ngại, vì đó là giàu nợ.
Để từ đó, tất cả chúng ta không bị quá ấn tượng về sự hào nhoáng khi thấy gia tài vẻ bên ngoài của một ai đó. Và ai đó nếu muốn dùng gia tài hình thức bề ngoài để tạo ấn tượng thì cũng cần quan tâm. Vì nếu gia tài tạo từ nợ thì sẽ đi kèm việc trả lãi. Nếu gia tài đó không tạo được giá trị ngày càng tăng, giá trị của nó còn giảm mạnh theo thời hạn .Đặc biệt là so với những khoản vay. Khi chưa hiểu hết cách tính lãi của bên cho vay, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể không biết được rằng lãi suất vay thực của khoản vay hoàn toàn có thể gấp hàng chục, hàng trăm lần lãi danh nghĩa .Những bạn nào đã từng sống ở những vương quốc Tây Âu, Bắc Âu, có lẽ rằng hiểu được vì sao phần nhiều những người khá giả lại sống đơn thuần trong chuyện căn nhà, chiếc xe, quần áo, túi xách .
