Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực nhà nước Phạm Bình Minh phát biểu tại buổi hội thảo chiến lược. ( Ảnh : Minh Đức / TTXVN )Sáng 29/11, tại TP.HN, Bộ Tư pháp phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức triển khai Hội thảo khoa học cấp vương quốc ” Định hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo ý thức Văn kiện Đại hội XIII của Đảng ” theo hình thức trực tiếp phối hợp trực tuyến .
Dự Hội thảo có những Ủy viên Bộ Chính trị : Phó Thủ tướng Thường trực nhà nước Phạm Bình Minh ; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc ; quản trị Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng .
Cùng dự có Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, chuyên gia, nhà khoa học, các nhà quản lý và hoạt động thực tiễn.
Hội thảo là một trong những hoạt động góp phần thiết thực triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nhất là chủ trương, định hướng lớn đối với công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.
Xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật bám sát Văn kiện Đại hội XIII của Đảng
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh vấn đề, trong hơn 35 năm qua, cùng với quy trình tăng nhanh công cuộc thay đổi, hội nhập và tăng trưởng quốc gia, công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức triển khai thi hành pháp luật đã có nhiều thay đổi, văn minh rõ ràng .
Hệ thống pháp luật được hoàn thiện một bước cơ bản, bao quát được mọi mặt của đời sống xã hội, chất lượng không ngừng được nâng lên; thể hiện tư duy tiếp cận mới, phù hợp với chuẩn mực chung của thế giới và thực tiễn mới của Việt Nam, đảm bảo tính khả thi cao hơn, đáp ứng yêu cầu của quá trình đẩy mạnh đồng bộ, toàn diện công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển.
Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đã trở thành một nội dung trọng tâm của xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Trong quy trình hội nhập, cùng với việc nội luật hóa, hệ thống pháp luật của Việt Nam đã từng bước khắc phục được sự độc lạ, xung đột và trở nên tiệm cận với những điều ước quốc tế .
Cùng với đó, quy trình xây dựng pháp luật đã ngày càng dân chủ, công khai minh bạch, minh bạch ; chú trọng hơn sự tham vấn những chuyên viên, nhà khoa học, sự phối hợp giữa những cơ quan soạn thảo, cơ quan đánh giá và thẩm định và quy trình tiến độ phát hành luật ; từng bước phát huy vai trò dữ thế chủ động, tích cực của những đại biểu Quốc hội và quan điểm góp phần của nhân dân .
Ngày càng nhiều hơn những luật bảo vệ tính thực thi ngay trong luật – một nhu yếu đặt ra trong xây dựng pháp luật văn minh, chuyên nghiệp ; niềm tin thượng tôn pháp luật được tôn vinh, được không cho thâm thúy trong thực tiễn tiến hành thi hành pháp luật ; kỷ cương, kỷ luật, tính nghiêm minh trong thực thi pháp luật được nâng lên .
Tuy nhiên, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng cũng nhìn nhận, so với thực tiễn tăng trưởng quốc gia, công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức triển khai thi hành pháp luật vẫn còn 1 số ít chưa ổn, hạn chế. Những điều này đã được nhấn mạnh vấn đề trong những báo cáo giải trình nghiên cứu và điều tra, tổng kết, những văn kiện Đại hội của Đảng, nhất là trong Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII .
Đó là, hệ thống pháp luật lúc bấy giờ còn cồng kềnh, chồng chéo ; một số ít pháp luật chưa thống nhất, chưa phân phối kịp thời nhu yếu thực tiễn. Chất lượng của 1 số ít luật đã phát hành còn thấp ; tính khả thi không cao. Có hiện tượng kỳ lạ 1 số ít nội dung của luật phát hành sau xích míc, xung đột với luật phát hành trước. Vẫn còn sống sót việc ban hành pháp lệnh hoặc nhiều nội dung phải lao lý bằng luật mà vẫn phải ủy quyền cho nhà nước phát hành Nghị định, hoặc thậm chí còn những bộ phát hành thông tư ; thực trạng ” luật ống, ” ” luật khung ” vẫn còn làm giảm hiệu lực hiện hành, hiệu suất cao của pháp luật …
” Tổ chức thi hành pháp luật vẫn bị xem là khâu yếu, sống sót dai dẳng qua nhiều nhiệm kỳ, chưa khắc phục được ; tình hình chấp hành pháp luật nhìn chung chưa nghiêm ; kỷ cương, phép nước có nơi còn bị xem nhẹ ; giải quyết và xử lý vi phạm pháp luật chưa kịp thời, chế tài giải quyết và xử lý chưa đủ sức răn đe ; còn thực trạng ” trên nóng, dưới lạnh “, trên thì giải quyết và xử lý kinh khủng, dưới thì xuê xoa, dĩ hòa vi quý, ” Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng nhận định và đánh giá .
Để hội thảo mang lại giá trị khoa học và thực tiễn cao, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu dự Hội thảo bám sát những nội dung mới trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật trong giai đoạn tới.
[Xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam]
Về chủ trương, công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện và tổ chức triển khai thi hành pháp luật phải ship hàng xây dựng, hoàn thiện đồng điệu thể chế tăng trưởng nhanh và vững chắc quốc gia, trọng tâm và trước hết là thể chế tăng trưởng nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa ; cần tập trung chuyên sâu vào hai cải tiến vượt bậc quan trọng : Tháo gỡ những điểm nghẽn, tạo điều kiện kèm theo để kêu gọi, phân chia và sử dụng có hiệu suất cao những nguồn lực cho tăng trưởng, nhất là những nguồn lực đất đai, kinh tế tài chính, con người ; tạo cải tiến vượt bậc tăng trưởng, tạo lập môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại thuận tiện, lành mạnh, công minh cho mọi chủ thể xã hội, mọi thành phần kinh tế tài chính, thôi thúc thay đổi phát minh sáng tạo .
Về mục tiêu, xây dựng được hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp làm trọng tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh, bền vững.
Quang cảnh buổi hội thảo chiến lược. ( Ảnh : Minh Đức / TTXVN )Tại hội thảo chiến lược, những đại biểu tranh luận, làm rõ những khuynh hướng, giải pháp lớn, kết nối ngặt nghèo giữa xây dựng pháp luật với tổ chức triển khai thi hành pháp luật trong quy trình xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ; trong đó có việc tổ chức triển khai thực thi những quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp trên cơ sở những nguyên tắc pháp quyền, đặc biệt quan trọng là việc phát huy vai trò làm chủ của nhân dân trong xây dựng, hoàn thiện và tổ chức triển khai thi hành pháp luật để pháp luật của ta thực sự là pháp luật của nhân dân, vì nhân dân và Giao hàng nhân dân .
Đồng thời, những đại biểu cũng nhìn nhận tình hình xây dựng, hoàn thiện và tổ chức triển khai thi hành pháp luật của nước ta trong toàn cảnh sự biến hóa nhanh gọn của quốc tế, khu vực và quốc gia, đặc biệt quan trọng là yếu tố đại dịch COVID-19, biến hóa khí hậu, quy đổi số, hội nhập quốc tế, nhu yếu tăng cường công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sáng, vững mạnh tổng lực …
Đổi mới mạnh mẽ tư duy để phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững
Phát biểu Tóm lại Hội thảo, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh nhìn nhận, những quan điểm góp phần tại Hội thảo sát với thực tiễn tình hình xây dựng, thi hành pháp luật lúc bấy giờ. Nhiều quan điểm đã nêu một số ít giải pháp trong xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức triển khai thi hành pháp luật theo Văn kiện Đại hội Đảng XIII trong từng nghành nghề dịch vụ đơn cử, góp thêm phần thực thi những tiềm năng hồi sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính .
Nhấn mạnh một số ít xu thế trong thời hạn tới, Phó Thủ tướng Thường trực ý kiến đề nghị, công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện thể chế cần được thay đổi can đảm và mạnh mẽ tư duy để tương thích với nhu yếu tăng trưởng vững chắc về kinh tế tài chính, chính trị, văn hóa truyền thống, xã hội, môi trường tự nhiên …
Cùng với đó, cần hoàn thiện tổng lực, đồng nhất thể chế gắn với tăng trưởng nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa, tạo thiên nhiên và môi trường thuận tiện để kêu gọi, phân chia và sử dụng có hiệu suất cao những nguồn lực ; thôi thúc góp vốn đầu tư, sản xuất kinh doanh thương mại, tăng trưởng kinh tế tài chính số trên nền tảng khoa học công nghệ tiên tiến ; nâng cao hiệu suất, chất lượng hiệu suất cao và sức cạnh tranh đối đầu của nền kinh tế tài chính .
Đồng thời, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sáng, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động giải trí hiệu lực thực thi hiện hành, hiệu suất cao vì nhân dân ship hàng và vì sự tăng trưởng của quốc gia. Các bộ, ngành, đơn vị chức năng dữ thế chủ động tham gia, tích cực góp phần, nâng cao vai trò của Việt Nam trong xây dựng, định hình những chính sách đa phương ; triển khai nghiêm những cam kết quốc tế và những hiệp định thương mại đã ký kết ; tranh thủ thiên nhiên và môi trường quốc tế thuận tiện để nâng cao năng lượng hội nhập ; bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân trong những tranh chấp kinh tế, thương mại và góp vốn đầu tư quốc tế .
Để thực thi thắng lợi những xu thế trên, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh nhu yếu những cấp, những ngành liên tục phát huy ý thức thay đổi, phát minh sáng tạo gắn với kỷ luật, kỷ cương, nghĩa vụ và trách nhiệm của từng cơ quan, cá thể, nhất là nghĩa vụ và trách nhiệm của người đứng đầu ; đồng thời phải xây dựng được chính sách tương thích để bảo vệ sự tham gia của những chuyên viên, nhà khoa học, người làm công tác làm việc thực tiễn trong quy trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức triển khai thi hành pháp luật .
Đề cập đến một số nhiệm vụ trọng tâm đặt ra trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh, tiếp tục quán triệt sâu sắc, tập trung thể chế hóa các nội dung, yêu cầu định hướng, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng; bám sát 3 đột phá chiến lược, 6 nhiệm vụ trọng tâm và 12 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu mà Đại hội đã xác định; các Kết luận của Bộ Chính trị, Kết luận của Tổng Bí thư tại Hội nghị toàn quốc các cơ quan nội chính triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII, Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị của Chính phủ về công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế.
Cùng với đó, Bộ Tư pháp có vai trò quan trọng trong tham mưu giúp nhà nước liên tục thay đổi, nâng cao chất lượng sẵn sàng chuẩn bị dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội .
Các bộ, ngành khẩn trương thanh tra rà soát những văn bản pháp luật, xác lập rõ những điểm chưa thống nhất, xích míc, không còn tương thích với thực tiễn để đề xuất kiến nghị sửa đổi, bổ trợ hoặc phát hành mới văn bản, đồng thời phải tổ chức triển khai triển khai hiệu suất cao để pháp luật đi vào đời sống .
Để thực hiện có hiệu quả, thực chất các nhiệm vụ trên, các bộ, ngành, địa phương cần quan tâm, chú trọng đầu tư nguồn lực, các điều kiện đảm bảo cho công tác xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ “Đầu tư xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển.”
Bộ Tư pháp phối hợp ngặt nghèo với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh điều tra và nghiên cứu, tiếp thu vừa đủ những quan điểm tận tâm, trí tuệ của những đại biểu, chuyên viên, nhà khoa học, sớm hoàn thiện và gửi tác dụng Hội thảo đến những cơ quan có thẩm quyền tìm hiểu thêm trong công tác làm việc tham mưu, hoạch định đường lối chủ trương của Đảng, xây dựng và thực thi pháp luật .
Phó Thủ tướng Thường trực cũng đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và những Ủy ban của Quốc hội liên tục phối hợp ngặt nghèo với nhà nước trong công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, đồng thời tăng cường giám sát công tác làm việc tổ chức triển khai thi hành Hiến pháp, pháp luật ; ý kiến đề nghị Ban Nội chính Trung ương tham mưu Ban Chỉ đạo Đề án kế hoạch xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam chuẩn bị sẵn sàng trình Đề án xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, xu thế đến năm 2045 để xác lập rõ tiềm năng, quan điểm, phương hướng, những trách nhiệm, giải pháp so với công tác làm việc xây dựng, hoàn thiện pháp luật và tổ chức triển khai thi hành pháp luật. / .
Thu Phương (TTXVN/Vietnam+)
