A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong mọi thời đại, giáo dục luôn đóng vai trò quan trọng : “ Giáo dục là quốc sách số 1 ” với mục tiêu đào tạo và giảng dạy ra những con người có đủ đức, đủ tài góp thêm phần vào sự nghiệp bảo vệ và thiết kế xây dựng quốc gia ngày càng giàu mạnh để sánh vai với những cường quốc năm châu. Để thực thi được mục tiêu đó yên cầu nhà trường, mái ấm gia đình và xã hội phải tạo điều kiện kèm theo tốt nhất cho những em học sinh được học tập và hoạt động giải trí phát minh sáng tạo nhằm mục đích sở hữu tri thức. Trong đó việc phối hợp giảng dạy tốt những môn Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội và rèn kỹ năng sống có ý nghĩa lớn, không riêng gì giúp học sinh lĩnh hội kiến thức và kỹ năng mà còn góp thêm phần đào tạo và giảng dạy thế hệ trẻ thành những người lao động dữ thế chủ động, vừa có năng lượng trí tuệ, vừa có kỹ năng, năng lượng hành vi trong thực tiễn vừa có phẩm chất đạo đức tốt .
Trong trong thực tiễn lúc bấy giờ việc giáo dục kỹ năng sống của những em ở trường trung học cơ sở còn thấp và nhiều hạn chế. Nguyên do chính là trong tư tưởng giáo viên, cha mẹ chỉ chú trọng đến việc dạy kỹ năng và kiến thức, việc rèn kỹ năng sống cho học sinh còn chiếu lệ, học sinh được mái ấm gia đình khuynh hướng sớm nên chỉ tập trung học 1 số ít môn “ chính ” ( đó là những môn thi vào cấp III và ĐH ) .
Kỹ năng sống là điều rất là quan trọng với toàn bộ mọi người, chứ không riêng gì học sinh. Tuy nhiên, học sinh là đối tượng người dùng thường được nhắm đến tiên phong trong việc giáo dục kỹ năng sống, bởi trên thực tiễn cho thấy, lúc bấy giờ kỹ năng sống của những em học sinh đang là yếu tố rất đáng chăm sóc vì trong những năm gần đây, có vẻ như có sự bùng phát hiện tượng học sinh nghiện game, học sinh nam để tóc kiểu, nhuộm tóc, đi học trễ … mặc dầu bị nhắc nhở nhiều nhưng vẫn liên tục xảy ra. Hơn thế nữa hiện tượng kỳ lạ nói trống không, thậm chí còn chỉ chào thầy cô dạy mình hoặc không chào cũng đang xảy ra ngày một nhiều hoặc nhiều trẻ rất thiếu kỹ năng thao tác nhà, kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng tự bảo vệ bản thân … ; hiện tượng kỳ lạ trẻ nhỏ ngu ngơ khi phải giải quyết và xử lý những trường hợp của đời sống thực, thiếu tự tin trong tiếp xúc, thiếu bản lĩnh vượt qua khó khăn vất vả, thiếu ý tưởng sáng tạo và dễ nản chí .
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là điều rất là thiết yếu cho tương lai
các em và cần được bắt đầu rèn luyện từ sớm, rèn luyện thường xuyên vì từ những hành vi cá nhân đơn giản nhất, theo đó hình thành tính cách và nhân cách. Do phần lớn thời gian học sinh ở trường học, nơi hàng ngày diễn ra cuộc sống thực của các em, thế nên bắt buộc các em phải được giáo dục và rèn luyện từ trong nhà trường sau đó mới đến gia đình. Nhưng rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh và đặc biệt là học sinh THCS như thế nào cho hiệu quả, thu hút được các em và các bậc phụ huynh luôn là vấn đề trăn trở của các nhà trường, của những người làm công tác giáo dục và của toàn xã hội hiện nay. Với mong muốn, nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh nên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS” để nghiên cứu và cùng chia sẻ.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
1. Đối với giáo viên
– Sáng tạo về giải pháp dạy học phát huy tính dữ thế chủ động, tăng trưởng tư duy, tính tích cực, tự giác, tự học tập của học sinh .
– Chú trọng đến việc rèn luyện những kĩ năng, năng lượng hành vi, vận dụng kiến thức và kỹ năng, tăng cường thực hành thực tế và gắn nội dung bài học kinh nghiệm với thực tiễn đời sống .
– Thiết kế tổ chức triển khai, hướng dẫn học sinh triển khai những hoạt động giải trí ngoài giờ lên lớp với hình thức phong phú, nhiều mẫu mã, có sự mê hoặc, tương thích với đặc trưng bài học kinh nghiệm, với đặc thù và trình độ học sinh, với điều kiện kèm theo đơn cử của lớp, trường và
địa phương .
2. Đối với học sinh
– Tích cực tâm lý, dữ thế chủ động tham gia những hoạt động giải trí học tập, tự mày mò và lĩnh hội kỹ năng và kiến thức, rèn luyện kĩ năng, kiến thiết xây dựng thái độ và hành vi đúng đắn .
– Mạnh dạn trình diễn và bảo vệ quan điểm, quan điểm cá thể ; tích cực đàm đạo, tranh luận, đặt câu hỏi cho bản thân, cho thầy ( cô ), cho bạn ; biết vận dụng kiến thức và kỹ năng đã học vào đời sống .
– Học sinh biết làm chủ bản thân, thích ứng và biết cách ứng phó trước những trường hợp khó khăn vất vả trong đời sống hàng ngày và có đời sống thông thường trong một xã hội văn minh
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Áp dụng trong việc tổ chức triển khai những hoạt động giải trí giáo dục để giáo dục và rèn kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở .
IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT
Đối tượng khảo sát của đề tài là năng lực vận dụng kỹ năng sống của học sinh trường trung học cơ sở nơi tôi đang công tác làm việc lúc bấy giờ. Thời điểm khảo sát ( trước khi vận dụng đề tài ) về năng lực vận dụng một số ít KNS của học sinh trung học cơ sở vào trong thực tiễn đã thu được tác dụng như sau :
Năm học năm trước – năm ngoái
|
Khối
|
Kết quả khảo sát về khả năng vận dụng các kỹ năng sống của học sinh bậc THCS
|
|
KN tự
phục vụ
|
KN
giao tiếp
|
KN hợp tác
|
KN tìm kiếm sự
hỗ trợ
|
KN bảo vệ bản thân
|
|
6
|
42,3 %
|
48 %
|
41,3 %
|
50,6 %
|
39,5 %
|
|
7
|
60,6 %
|
59 %
|
49,6 %
|
56,5 %
|
46,5 %
|
|
8
|
71,0 %
|
76,5 %
|
66,9 %
|
64,4 %
|
57,6 %
|
|
9
|
83,5 %
|
88,3 %
|
80,7 %
|
72,9 %
|
65,9 %
|
|
Trung bình toàn trường
|
64,4 %
|
68,0 %
|
59,6 %
|
61,1 %
|
52,4 %
|
V. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU
1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung chuyên sâu ra mắt và xử lý những yếu tố về việc tổ chức triển khai những hoạt động giải trí giáo dục nhằm mục đích nâng cao hiệu suất cao giáo dục và rèn kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở .
2. Kế hoạch nghiên cứu
Đề tài này được tôi nghiên cứu và điều tra, triển khai thực nghiệm và triển khai xong từ tháng 9/2014 đến tháng 4 / 2017 .
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
– Tìm hiểu thực tiễn .
– Nghiên cứu thực nghiệm .
– Tổng hợp tư liệu, tài liệu .
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Trong Luật giáo dục Nước Ta năm 2005, điều 2 chương 3 đã pháp luật như sau : “ Mục tiêu giáo dục là huấn luyện và đào tạo con người Nước Ta tăng trưởng tổng lực, có đạo đức, tri thức, sức khỏe thể chất, thẩm mỹ và nghệ thuật và nghề nghiệp, trung thành với chủ với lí tưởng độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội ; hình thành và tu dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lượng của công dân, cung ứng nhu yếu của sự nghiệp kiến thiết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. ” Hơn thế, giáo dục là quy trình gồm có giáo dục và giáo dưỡng. Trong giáo dục thì có giáo dưỡng, trong giáo dưỡng thì có giáo dục. Vậy làm thế nào để hai quy trình này tạo thành một tiềm năng chung ? Làm thế nào để những người chủ tương lai của quốc gia có đủ đức lẫn tài ? Làm thế nào để sự nghiệp giáo dục mang lại hiệu suất cao tốt ? Đây chính là nghĩa vụ và trách nhiệm của toàn xã hội, của những người làm công tác làm việc giáo dục .
Vấn đề giáo dục học sinh trở thành những con người tăng trưởng tổng lực là trách nhiệm số 1 biến những tiềm năng giáo dục thành hiện thực. Theo Thông tư số 463 / BGDĐT-GDTX ngày 28 tháng 01 năm năm ngoái của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT V / v hướng dẫn tiến hành thực thi giáo dục kỹ năng sống tại những cơ sở GDMN, GDPT và GDTX đã lao lý về nội dung giáo dụckỹ năng sống so với học sinh nhằm mục đích mục tiêu :
– Đẩy mạnh hoạt động giải trí giáo dục KNS cho HS theo khuynh hướng tăng trưởng tổng lực phẩm chất và năng lượng của HS gắn với khuynh hướng nghề nghiệp ;
– Giúp giáo viên dữ thế chủ động, tích cực trong việc tự tu dưỡng KNS cho bản thân và giáo dục KNS cho HS .
– Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, mái ấm gia đình và xã hội, tạo môi trường tự nhiên thuận tiện để giáo dục KNS cho HS .
Thông tư cũng nhấn mạnh vấn đề nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là : Giáo dục cho người học những kỹ năng cơ bản, thiết yếu, hướng tới hình thành những thói quen tốt giúp người học thành công xuất sắc, bảo vệ vừa tương thích với thực tiễn và thuần phong mỹ tục Nước Ta vừa hội nhập quốc tế trong quy trình tiến độ công nghiệp hóa quốc gia. Đối với đối tượng người tiêu dùng là học sinh trung học cơ sở cần liên tục rèn luyện những kỹ năng đã được học ở tiểu học, tập trung chuyên sâu giáo dục những KNS cốt lõi, có ý nghĩa thiết thực cho người học như : kỹ năng ra quyết định hành động và xử lý yếu tố, kỹ năng tư duy phản biện và phát minh sáng tạo, kỹ năng tiếp xúc và hợp tác, kỹ năng tự nhận thức và cảm thông, kỹ năng quản trị cảm hứng và đương đầu với áp lực đè nén, kỹ năng tự học .
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Cuộc sống tân tiến về chính trị, kinh tế tài chính, xã hội, văn hóa truyền thống, khoa học kỹ thuật, môi trường tự nhiên khí hậu … ở trong nước và trên quốc tế đang hoạt động rất là khẩn trương và tiềm ẩn nhiều yếu tố khôn lường. Để sống, hội nhập và góp thêm phần tích cực cho đời sống cá thể và hội đồng tốt đẹp hơn, con người nói chung và học sinh nói riêng không hề không chăm sóc đến việc rèn luyện kỹ năng sống nhằm mục đích thích ứng với mọi dịch chuyển của thực trạng .
Hiện nay, hầu hết học sinh sống trong hai thiên nhiên và môi trường có thực trạng khác nhau : Một là những em được sự chăm sóc chăm nom quá sức chu đáo của cha mẹ vì sống trong mái ấm gia đình ít con, thực trạng kinh tế tài chính không thay đổi ; hai là những em sống trong mái ấm gia đình với nhiều lo toan cho đời sống mưu sinh, cha mẹ bỏ mặc con cháu. Môi trường thực trạng khác nhau ấy lại thường cùng mang đến cho những em một thiếu sót lớn trong từng bước trưởng thành, đó là kĩ năng sống .
Mục tiêu của giáo dục trung học cơ sở nhằm mục đích giúp học sinh củng cố, tăng trưởng những tác dụng của giáo dục Tiểu học ; có học vấn đại trà phổ thông ở trình độ cơ sở và những hiểu biết bắt đầu về kĩ thuật và hướng nghiệp để liên tục học Trung học phổ thông, tầm trung học nghề hoặc đi vào đời sống lao động. Giáo dục bậc trung học cơ sở có vai trò duy trì và phát tiển những cơ sở khởi đầu cho sự tăng trưởng đúng đắn và lâu bền hơn về đạo đức, trí tuệ, sức khỏe thể chất, thẩm mĩ và những kỹ năng cơ bản, góp thêm phần hình thành nhân cách con người Nước Ta xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, nội dung giáo dục trong những nhà trường trung học cơ sở trong thời hạn qua còn xem trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy làm người, nhất là việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Thế nên việc giáo dục kỹ năng sống chỉ được mang đặc thù lồng ghép vào những môn học. Ở lứa tuổi của những em nếu chỉ dạy kỹ năng sống trải qua những môn học, qua lý thuyết suông thì chưa đủ. Hãy gắn những em vào những hoạt động giải trí có ích, những việc làm tương thích với những hình thức linh động, phát minh sáng tạo để lôi cuốn trẻ. Thế nên việc phối hợp những giải pháp giữa giáo dục chính khóa và hoạt động giải trí giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ là điều kiện kèm theo là thời cơ tốt cho trẻ tự bộc lộ bản thân, được thưởng thức đời sống bằng những việc làm của mình .
III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Thuận lợi
– Bộ Giáo dục – Đào tạo đã phát động trào lưu “ Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực ” với những kế hoạch, nội dung đồng điệu từ TW đến địa phương. Trong đó, nội dung rèn kỹ năng sống cho HS ngày càng được chú trọng hơn và tập trung chuyên sâu vào một số ít hoạt động giải trí sau :
+ Giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh trải qua những môn học, hoạt động giải trí giáo dục và kiến thiết xây dựng quy tắc ứng xử văn hóa truyền thống. Nhà trường dữ thế chủ động phối hợp với mái ấm gia đình và hội đồng cùng tham gia chăm nom giáo dục đạo đức và kỹ năng sống cho học sinh. Thực hiện Chỉ thị 1537 / CT-BGDĐT ngày 05/5/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tăng cường và nâng cao hiệu suất cao một số ít hoạt động giải trí giáo dục cho học sinh, sinh viên trong những cơ sở giáo dục, giảng dạy ; Thông tư số 04/2014 / TT-BGDĐT ngày 28/02/2014 phát hành pháp luật về quản trị hoạt động giải trí giáo dục kỹ năng sống và hoạt động giải trí giáo dục ngoài giờ chính khóa ; Thông tư số 07/2014 / TT-BGDĐT ngày 14/3/2014 pháp luật về hoạt động giải trí chữ thập đỏ
trong trường học. + Đẩy mạnh những giải pháp nhằm mục đích thiết kế xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp ; đủ Tolet thật sạch cho học sinh và giáo viên .
+ Tổ chức cho học sinh hát Quốc ca tại Lễ chào Cờ Tổ quốc ; tăng cường giáo dục sức khỏe thể chất, rèn luyện sức khỏe cho học sinh trải qua tập thể dục buổi sáng, tập thể dục giữa giờ .
+ Đưa những nội dung giáo dục văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn, giáo dục trải qua di sản vào nhà trường. Tổ chức những hoạt động giải trí thưởng thức phát minh sáng tạo, đi dạo, vui chơi tích cực, những hoạt động giải trí văn nghệ, thể thao, game show dân gian, dân ca, ngoại khóa tương thích với điều kiện kèm theo đơn cử của nhà trường và địa phương. Hướng dẫn học sinh tự quản, dữ thế chủ động tự tổ chức triển khai, điều khiển và tinh chỉnh những hoạt động giải trí tập thể và hoạt động giải trí giáo dục ngoài giờ lên lớp .
+ Tổ chức lễ khai giảng năm học mới ( với cả phần lễ và phần hội ) gọn nhẹ, sung sướng, tạo không khí phấn khởi cho học sinh bước vào năm học mới. Trong đó, dành thời hạn tổ chức triển khai lễ đón học sinh lớp 1, tạo ấn tượng và xúc cảm cho học sinh .
+ Tổ chức 1 – 2 ” Tuần làm quen ” đầu năm học mới so với lớp 6 nhằm mục đích giúp học sinh thích nghi với môi trường tự nhiên học tập mới ở trường trung học cơ sở .
+ Tổ chức lễ ra trường sang chảnh, tạo dấu ấn thâm thúy cho học sinh triển khai xong chương trình trung học cơ sở trước khi ra trường ( tùy điều kiện kèm theo đơn cử, hoàn toàn có thể tổ chức triển khai những hoạt động và sinh hoạt tập thể, giao lưu, văn nghệ, … ) .
– Bên cạnh những trào lưu thi đua, những công văn hướng dẫn chỉ, chỉ huy triển khai công tác làm việc giáo dục KNS cho học sinh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức triển khai 1 số ít hoạt động giải trí hướng tới việc rèn luyện năng lượng cho học sinh như : Tổ chức Chương trình nhìn nhận học sinh quốc tế PISA với cách nhìn nhận kỹ năng vận dụng kiến thức và kỹ năng vào xử lý những yếu tố thực tiễn trong đời sống ; tổ chức triển khai cuộc thi vận dụng kiến thức và kỹ năng liên môn xử lý những yếu tố thực tiễn ; tiến hành giải pháp dạy học ” Bàn tay nặn bột “, là chiêu thức dạy học khoa học được triển khai dưới sự giúp sức của giáo viên, chính học sinh tìm ra câu vấn đáp cho những yếu tố được đặt ra trong đời sống trải qua thực thi thí nghiệm, quan sát, nghiên cứu và điều tra tài liệu hay tìm hiểu để từ đó hình thành kỹ năng và kiến thức cho mình .
– Phòng Giáo dục – Đào tạo cũng đã có kế hoạch từng năm học với những giải pháp đơn cử để rèn kỹ năng sống cho học sinh một cách chung nhất cho những bậc học, đây chính là những khuynh hướng giúp giáo viên thực thi như : Rèn luyện kỹ năng ứng xử hài hòa và hợp lý với những trường hợp trong đời sống, thói quen và kỹ năng thao tác, hoạt động và sinh hoạt theo nhóm ; rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe thể chất, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tâm giao thông vận tải, đuối nước và những tai nạn đáng tiếc thương tích khác ; rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hóa truyền thống, chung sống độc lập, phòng ngừa đấm đá bạo lực và những tệ nạn xã hội .
– Trong thực tiễn những năm học gần đây, cơ sở vật chất của nhiều nhà trường đã được tăng cấp hoặc thiết kế xây dựng mới, vật dụng và những phương tiện đi lại dạy học ngày càng vừa đủ và tân tiến, trình độ trình độ của giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn, giáo viên thành thạo về kỹ năng công nghệ thông tin … Đây là những điều kiện kèm theo vô cùng thuận tiện giúp việc tổ chức triển khai giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua những hoạt động giải trí giáo dục được hiệu suất cao hơn .
2. Khó khăn
* Về phía học sinh
Do đặc thù tâm sinh lí học sinh, nhiều em tính cách nhút nhát, ít va chạm với môi trường tự nhiên xung quanh, sức khỏe yếu … nên khó khăn vất vả cho việc tiếp thu kiến thức và kỹ năng và những kỹ năng .
* Về phía phụ huynh
– Về phía những bậc cha mẹ những em luôn nóng vội trong việc dạy con ; họ chỉ chú trọng đến việc con mình được điểm số là bao nhiêu, đạt được những thành tích gì, học những môn “ chính ” có giỏi không … hoặc nếu con có điểm số thấp, học những môn “ chính ” chưa tốt thì lo ngại một cách thái quá. Phụ huynh chiều chuộng, cung phụng con cháu khiến những em không có kỹ năng tự phục vụ .
– Nhiều bậc cha mẹ do bận làm ăn, phần nhiều chỉ quan tâm con trẻ mình có ăn ngon, mặc đẹp là được, không có chút thời hạn chăm sóc đến tâm tư nguyện vọng tình cảm, không chăm sóc đến học tập của con trẻ mình. Phụ huynh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cho những em, nghĩa vụ và trách nhiệm của mình trong việc học tập của con trẻ còn phó thác cho giáo viên .
*Về phía giáo viên
– Trong trong thực tiễn, khi thiết kế xây dựng chương trình dạy học, nội dung dạy học trên lớp, giáo viên đều phải kiến thiết xây dựng 3 tiềm năng : Cung cấp kiến thức và kỹ năng, rèn luyện kỹ năng, hình thành thái độ. Đây là nhu yếu mang tính nguyên tắc trong dạy học và giáo viên đều nhận thức thâm thúy nhu yếu này. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể nói rằng do phải chạy theo thời hạn, phải chuyển tải nhiều nội dung kiến thức và kỹ năng trong khi thời hạn hạn chế, giáo viên có khuynh hướng tập trung chuyên sâu phân phối kiến thức và kỹ năng mà ít chăm sóc rèn luyện kỹ năng cho học sinh, nhất là kỹ năng ứng xử với xã hội, ứng phó và hòa nhập với đời sống .
– Nhà trường là môi trường tự nhiên giáo dục quan trọng nhất trong việc hình thành và tăng trưởng nhân cách học sinh, nhưng nhiều cơ sở chưa chú tâm góp vốn đầu tư mới chỉ hoàn thành xong theo tiềm năng môn học, chưa điều tra và nghiên cứu chiêu thức dạy nhằm mục đích mục tiêu giáo dục cao nhất. Giáo viên chưa xác lập được kỹ năng cần rèn qua từng bài học kinh nghiệm. Chưa quan tâm kiểm tra kỹ năng hành vi đạo đức đã học của học sinh .
– Việc rèn kỹ năng sống cho học sinh chưa liên tục liên tục nên những hành vi đạo đức chưa trở thành thói quen, những em chóng quên. hành vi đó
chưa có giá trị thực tiễn cao .
IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Kỹ năng sống là gì?
1.1 Khái niệm kỹ năng sống
Các tổ chức triển khai trên quốc tế đã đưa ra rất nhiều ý niệm về kĩ năng sống :
* Theo UNESCO:
Kỹ năng sống là năng lượng cá thể để thực thi khá đầy đủ những công dụng và tham gia vào đời sống hằng ngày. Kỹ năng sống gồm có một loạt những kỹ năng đơn cử thiết yếu cho đời sống hằng ngày của con người. Bản chất của kỹ năng sống là kỹ năng tự quản bản thân và kỹ năng xã hội thiết yếu để cá thể tự lực
trong đời sống, học tập và thao tác hiệu suất cao .
*Theo Tổ chức y tế thế giới ( WHO):
Kỹ năng sống là những năng lực để có hành vi thích ứng và tích cực giúp những cá thể hoàn toàn có thể ứng xử hiệu suất cao trước những nhu yếu và thử thách của đời sống hằng ngày .
*Theo UNICEF:
Kỹ năng sống là cách tiếp cận giúp đổi khác hoặc hình thành hành vi mới. Cách tiếp cận này quan tâm đến sự cân đối về tiếp thu kiến thức và kỹ năng, hình thành thái độ và tăng trưởng kỹ năng. Cách tiếp cận này nhấn mạnh vấn đề việc rèn luyện liên tục, lặp đi lặp lại để củng cố .
*Kết luận:
– Kỹ năng sống là năng lực làm chủ bản thân của mỗi người, năng lực ứng xử tương thích với những người khác và với xã hội, năng lực ứng phó tích cực trước những trường hợp của đời sống. Một kỹ năng hoàn toàn có thể có những tên gọi khác nhau : Kỹ năng hợp tác còn gọi là kỹ năng thao tác nhóm ; Kỹ năng trấn áp cảm hứng còn gọi là kỹ năng xử lí xúc cảm, kỹ năng làm chủ cảm hứng, kỹ năng quản lí cảm hứng ; Kỹ năng thương lượng còn gọi là kỹ năng đàm phán, kỹ năng thương thuyết .
– Các kỹ năng thường không tách rời mà có mối tương quan ngặt nghèo với nhau. Kỹ năng không phải tự nhiên có được mà phải được hình thành trong quy trình học tâp, lĩnh hội và rèn luyện trong đời sống. Quá trình hình thành kỹ năng sống diễn ra trong và ngoài mạng lưới hệ thống giáo dục. Kỹ năng sống vừa mang đặc thù cá thể vừa mang tính xã hội. Kỹ năng sống mang tính cá thể vì đó là năng lực của cá thể. Kỹ năng sống mang tính xã hội vì kỹ năng sống nhờ vào vào những tiến trình tăng trưởng lịch sử dân tộc xã hội, chịu ảnh hưởng tác động của truyền thống lịch sử và văn hóa truyền thống của giai đình, hội đồng, dân tộc bản địa .
– Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bậc trung học cơ sở lúc bấy giờ là những kỹ năng tâm ý – xã hội cơ bản giúp cho cá thể sống sót và thích ứng trong đời sống, giúp cho cá thể vững vàng trước đời sống có nhiều thử thách nhưng cũng nhiều thời cơ trong thực tại … Kỹ năng sống đơn thuần là toàn bộ điều thiết yếu mà tất cả chúng ta phải ghi nhận để có được năng lực thích ứng với những biến hóa diễn ra hằng ngày trong đời sống .
1.2 Phân loại kỹ năng sống
Kỹ năng sống được chia thành 2 loại : Kỹ năng cơ bản và kỹ năng nâng cao .
*Kỹ năng cơ bản gồm: Kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, múa, hát, đi, đứng, chạy, nhảy v.v…
*Kỹ năng nâng cao: Là sự kế thừa và phát triển các kỹ năng cơ bản dưới một dạng thức mới hơn. Nó bao gồm: Các kỹ năng tư duy logic, sáng tạo, suy nghĩ nhiều chiều, phân tích, tổng hợp, so sánh, nêu khái niệm, đặt câu hỏi v.v…
Mục tiêu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở là trang bị cho những em những kỹ năng và kiến thức, giá trị, thái độ và kĩ năng tương thích. Trên cơ sở đó hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực ; vô hiệu những hành vi, thói quen xấu đi trong những mối quan hệ, những trường hợp và hoạt động giải trí hàng ngày ; Tạo thời cơ thuận tiện để học sinh triển khai tốt quyền, bổn phận của mình và tăng trưởng tổng lực về sức khỏe thể chất, trí tuệ, niềm tin và đạo đức. Theo đó, tất cả chúng ta cần tập trung chuyên sâu rèn luyện cho những em 2 nhóm kỹ năng sống sau đây :
+ Nhóm kỹ năng tiếp xúc – hòa nhập đời sống .
+ Nhóm kỹ năng trong học tập, lao động – đi dạo vui chơi .
2. Các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS
2.1. Nhận thức sâu sắc về việc dạy trẻ kỹ năng sống
– Kỹ năng sống hướng vào việc giúp con người biến hóa nhận thức, thái độ và giá trị trong những hành vi theo khuynh hướng tích cực và mang đặc thù kiến thiết xây dựng. Rèn luyện kỹ năng sống sẽ giúp học sinh nhanh gọn hòa nhập và khẳng định chắc chắn vị trí của mình trong tập thể, mà xa hơn là một hội đồng, xã hội. Chính vì thế, việc rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ là điều rất thiết yếu. Việc hình thành những kỹ năng cơ bản trong học tập và hoạt động và sinh hoạt là yếu tố quyết định hành động đến quy trình hình thành và tăng trưởng nhân cách sau này của những em. Khi xảy ra yếu tố nào đó, nếu không được trang bị kỹ năng sống, những em sẽ không đủ kiến thức và kỹ năng để giải quyết và xử lý những trường hợp giật mình. Vì thế, rèn luyện kỹ năng sống sẽ giúp học sinh sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội .
– Hiện nay, do áp lực đè nén việc làm của giáo viên quá nhiều do : Hồ sơ giáo án, dự giờ kiểm tra, những trào lưu thi đua … chiếm nhiều thời hạn việc làm quá lớn. Nhưng tất cả chúng ta đã không vì áp lực đè nén việc làm mà thiếu đi chăm sóc giáo dục chuẩn mực, vì điều đó sẽ tác động ảnh hưởng không nhỏ đến những em … Vì vậy, bên cạnh việc dạy kiến thức và kỹ năng còn cần phải chăm sóc đến việc giáo dục kỹ năng sống cho những em .
2.2. Xác định những kỹ năng sống cơ bản cần dạy cho học sinh THCS
Học sinh trung học cơ sở ( từ 12-16 tuổi ) là lứa tuổi có nhiều đổi khác can đảm và mạnh mẽ về sức khỏe thể chất, sức khỏe thể chất và tâm sinh lý. Tuổi dậy thì những em dễ biến hóa tình cảm, hành vi, chóng vui chóng buồn. Vì vậy việc giáo dục kỹ năng sống cho những em trong quá trình này vô cùng quan trọng và cấp thiết. Việc xác lập được những kỹ năng cơ bản tương thích với lứa tuổi sẽ giúp giáo viên lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm để trang bị cho những em những kỹ năng thiết yếu nhất trong quy trình tiến độ chuyến tiếp này .
– Đối với học sinh lớp 6, việc chuyển tiếp từ trường tiểu học lên trung học cơ sở được coi là bước ngoặt trong cuộc sống những em. Đây là tiến trình khó khăn vất vả nhất với những em do đổi khác thiên nhiên và môi trường cũng như nhu yếu học tập. Vì vậy người giáo viên cần phải chăm sóc, động viên và đồng cảm những em ; biết cách tôn trọng tính độc lập và quyền bình đẳng của những em, cần gương mẫu, khôn khéo trong mọi yếu tố. Thầy cô cần nhận thức thâm thúy về sự thiết yếu của việc giáo dục kĩ năng sống cho những em và phải xác lập được những kỹ năng sống thiết yếu để giáo dục trẻ trong quy trình tiến độ này và những năm tăng trưởng tiếp theo .
2.3. Cụ thể hóa nội dung của những kỹ năng cơ bản mà giáo viên cần dạy cho học sinh THCS
2.3.1. Kỹ năng tự nhận thức bản thân
Kỹ năng tự nhận thức là năng lực con người hiểu về chính bản thân mình ,
như khung hình, tư tưởng, những mối quan hệ xã hội của bản thân ; biết nhìn nhận, đánh
giá đúng về tiềm năng, tình cảm, sở trường thích nghi, thói quen, điểm mạnh, điểm yếu, … của bản thân mình ; chăm sóc và luôn ý thức được mình đang làm gì, kể cả nhận ra lúc bản thân đang cảm thấy căng thẳng mệt mỏi .
Tự nhận thức là một kỹ năng sống rất cơ bản của con người, là nền tảng để con người tiếp xúc, ứng xử tương thích và hiệu suất cao với người khác cũng như để hoàn toàn có thể cảm thông được với người khác. Ngoài ra, có hiểu đúng về mình, con người mới hoàn toàn có thể cớ những quyết định hành động, những sự lựa chọn đúng đắn, tương thích với năng lực của bản thân, với điều kiện kèm theo thực tiễn và nhu yếu xã hội. trái lại, nhìn nhận không đúng về bản thân hoàn toàn có thể dẫn con người đến những hạn chế, sai lầm đáng tiếc, thất bại trong đời sống và trong tiếp xúc với người khác. Để tự nhận thức đúng về bản thân cần phải được thưởng thức qua trong thực tiễn, đặc biệt quan trọng là tiếp xúc với người khác .
2.3.2. Kỹ năng xác định giá trị
Giá trị là những gì con người cho là quan trọng, là có ý nghĩa so với bản thân mình, có công dụng xu thế cho tâm lý, hành vi và lối sống của bản thân trong đời sống. Giá trị hoàn toàn có thể là những chuẩn mực đạo đức, những chính kiến, thái độ, và thậm chí còn là thành kiến so với một điều gì đó … Giá trị hoàn toàn có thể là giá trị vật chất hoặc giá trị ý thức, hoàn toàn có thể thuộc những nghành nghề dịch vụ văn hóa truyền thống ,
nghệ thuật và thẩm mỹ, đạo đức, kinh tế tài chính, …
Mỗi người đều có một mạng lưới hệ thống giá trị riêng. Kỹ năng xác lập giá trị là năng lực con người hiểu rõ được những giá trị của bản thân mình. Kỹ năng xác lập giá trị có tác động ảnh hưởng lớn đến quy trình ra quyết định hành động của mỗi người. Kỹ năng này còn giúp người khác biết tôn trọng người khác, biết gật đầu rằng người khác có những giá trị và niềm tin khác .
2.3.3. Kỹ năng kiểm soát cảm xúc
Kiểm soát cảm hứng là năng lực con người nhận thức rõ xúc cảm của mình trong một trường hợp nào đó và hiểu được ảnh hưởng tác động của cảm hứng so với bản thân và so với người khác thế nào, đồng thời biết cách kiểm soát và điều chỉnh và bộc lộ xúc cảm một những tương thích. Kỹ năng giải quyết và xử lý cảm hứng còn có nhiều tên gọi khác như : Xử lý cảm hứng, kiềm chế xúc cảm, làm chủ cảm hứng, quản lí xúc cảm .
Một người biết trấn áp cảm hứng thì sẽ góp thêm phần giảm căng thẳng mệt mỏi giúp tiếp xúc và thương lượng hiệu suất cao hơn, xử lý xích míc một cách hòa giải và mang tính thiết kế xây dựng hơn, giúp ra quyết định hành động và xử lý yếu tố tốt hơn .
Kỹ năng quản trị cảm hứng cần sự phối hợp với kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng ứng xử với người khác và kỹ năng ứng phó với stress, đồng thời góp thêm phần củng cố những kỹ năng này .
2.3.4. Kỹ năng ứng phó với căng thẳng
Kỹ năng ứng phó với stress là năng lực con người bình tĩnh, chuẩn bị sẵn sàng đảm nhiệm những trường hợp stress như là một phần tất yếu của đời sống, là năng lực nhận ra sự căng thẳng mệt mỏi, hiểu được nguyên do, hậu quả của stress, cũng như biết cách tâm lý và ứng phó một cách tích cực khi bị stress .
Chúng ta cũng hoàn toàn có thể hạn chế những trường hợp stress bằng cách sống và thao tác điều dộ, có kế hoạch, tiếp tục luyện tập thể dục thể thao, sống vui tươi, chan hòa, tránh gây xích míc không thiết yếu với mọi người xunh quanh, không đặt ra cho mình những tiềm năng quá cao so với điều kiện kèm theo và năng lực của bản thân, …
Kỹ năng ứng phó với căng thẳng mệt mỏi có được nhờ sự phối hợp của những kỹ năng sống khác như : kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng giải quyết và xử lý xúc cảm, kỹ năng tiếp xúc, tư duy phát minh sáng tạo, kỹ năng tìm kiếm sự trợ giúp và kỹ năng xử lý yếu tố .
2.3.5. Kỹ năng tìm kiếm sự hỗ trợ
Trong đời sống, nhiều khi tất cả chúng ta gặp những yếu tố, trường hợp phải cần đến sự tương hỗ, giúp sức của những người khác. Kỹ năng tìm kiếm sự tương hỗ
gồm có những yếu tố sau :
– Ý thức được nhu yếu cần trợ giúp .
– Biết xác lập được những địa chỉ đáng đáng tin cậy .
– Tự tin và biết tìm đến những địa chỉ đó .
– Biết bày tỏ nhu yếu cần giúp sức một cách tương thích .
Khi tìm đến những địa chỉ cần tương hỗ, tất cả chúng ta cần :
– Cư xử đúng mực và tự tin .
– Cung cấp thông tin khá đầy đủ, rõ ràng, ngắn gọn .
– Giữ bình tĩnh khi gặp sự cố đối xử thiếu thiện chí. Nếu vẫn cần sự tương hỗ của người thiếu thiện chí, nỗ lực tỏ ra thông thường, kiên trì nhưng không sợ hãi .
– Nếu bị cự tuyệt, đừng nản chí, hãy kiên trì tìm kiếm sự tương hỗ từ những địa chỉ khác, người khác. Kỹ năng tìm kiếm sự tương hỗ, giúp sức giúp tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nhận được những lời khuyên, sự can thiệp thiết yếu để tháo gỡ, xử lý những yếu tố khó khăn vất vả, giảm bớt được căng thẳng mệt mỏi tâm lý do bị dồn nén cảm hứng. Biết tìm kiếm sự trợ giúp kịp thời sẽ giúp cá thể không cảm thấy đơn độc, bi quan, và trong nhiều trường hợp, giúp tất cả chúng ta có cái nhìn mới và hướng đi mới .
Kỹ năng tìm kiếm sự tương hỗ, giúp sức rất thiết yếu để xử lý yếu tố, xử lý xích míc và ứng phó với stress. Đồng thời để phát huy hiệu suất cao của kỹ năng này, cần kỹ năng lắng nghe, năng lực nghiên cứu và phân tích thấu đáo quan điểm tư vấn, kỹ năng ra quyết định hành động lựa chọn cách xử lý tối ưu sau khi được tư vấn .
2.3.6. Kỹ năng thể hiện sự tự tin
Tự tin là có niềm tin vào bản thân ; tự hài lòng với bản thân ; tin rằng mình hoàn toàn có thể trở thành một người có ích và tích cực, có niềm tin về tương lai, cảm thấy có nghị lực để hoàn thành xong những trách nhiệm .
Kỹ năng bộc lộ sự tự tin giúp cá thể tiếp xúc hiệu suất cao hơn, mạnh dạn bày tỏ tâm lý và quan điểm của mình, quyết đoán trong việc ra quyết định hành động và xử lý yếu tố, bộc lộ sự kiên cường, đồng thời cũng giúp người đó có tâm lý tích cực và sáng sủa trong đời sống .
Kỹ năng biểu lộ sự tự tin là yếu tố thiết yếu trong tiếp xúc, thương lượng, ra quyết định hành động, đảm nhiệm nghĩa vụ và trách nhiệm .
2.3.7. Kỹ năng giao tiếp
Kỹ năng tiếp xúc là năng lực hoàn toàn có thể bày tỏ quan điểm của bản thân theo hình thức nói, viết hoặc sử dụng ngôn từ khung hình tương thích với thực trạng và văn hóa truyền thống, đồng thời biết lắng nghe, tôn trọng quan điểm người khác ngay cả khi sự không tương đồng quan điểm. Bày tỏ quan điểm gồm có cả bày tỏ về tâm lý, ý tưởng sáng tạo, nhu yếu, mong ước và xúc cảm, đồng thời nhờ sự trợ giúp và sự tư vấn thiết yếu .
Kỹ năng tiếp xúc giúp con người biết nhìn nhận trường hợp tiếp xúc và kiểm soát và điều chỉnh cách tiếp xúc một cách tương thích, hiệu suất cao, cởi mở bày tỏ tâm lý, cảm hứng nhưng không làm hại gây tổn thương cho người khác. Kỹ năng này giúp tất cả chúng ta có mối quan hệ tích cực với người khác, gồm có biết gìn giữ mối quan hệ tích cực với những thành viên trong mái ấm gia đình – nguồn tương hỗ quan trọng cho mỗi tất cả chúng ta, đồng thời biết cách kiến thiết xây dựng mối quan hệ với bè bạn mới và đây là yếu tố rất quan trọng so với niềm vui đời sống. Kỹ năng này cũng giúp kết thúc những mối quan hệ khi thiết yếu một cách thiết kế xây dựng .
Kỹ năng tiếp xúc là yếu tố thiết yếu cho nhiều kỹ năng khác như bày tỏ sự cảm thông, thương lượng, hợp tác, tìm kiếm sự trợ giúp, xử lý xích míc, kiếm soát cảm hứng. Người có kỹ năng tiếp xúc tốt biết dung hòa so với mong đợi của những người khác, có cách ứng xử khi thao tác cùng và ở cùng với những người khác trong một môi trường tự nhiên tập thể, chăm sóc đến những điều người khác chăm sóc và giúp họ hoàn toàn có thể đạt được những điều họ mong ước một cách chính đáng .
2.3.8. Kỹ năng lắng nghe tích cực
Lắng nghe tích cực là một phần quan trọng của kỹ năng tiếp xúc. Người có kỹ năng lắng nghe tích cực biết biểu lộ sự tập trung chuyên sâu chú ý quan tâm và biểu lộ sự chăm sóc lắng nghe quan điểm hoặc phần trình diễn của người khác ( bằng những cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nét mặt, nụ cười ), biết cho quan điểm phản hồi mà không vội nhìn nhận, đồng thời có đối đáp hợp lý trong quy trình tiếp xúc .
Người có kỹ năng lắng nghe tích cực thường được nhìn nhận là biết tôn trọng và chăm sóc đến quan điểm của người khác, nhờ đó làm cho việc tiếp xúc, thương lượng và hợp tác của họ hiệu suất cao hơn. Lắng nghe tích cực cũng góp
phần xử lý xích míc một cách hòa giải và thiết kế xây dựng .
Kỹ năng lắng nghe tích cực có quan hệ mật thiết với những kĩ năng tiếp xúc, thương lượng, hợp tác, kiềm chế xúc cảm và xử lý xích míc .
2.3.9. Kỹ năng thể hiện sự cảm thông
Thể hiện sự cảm thông là năng lực hoàn toàn có thể tưởng tượng và đặt mình trong thực trạng của người khác, giúp tất cả chúng ta hiểu và gật đầu người khác vốn là những người rất khác mình, qua đó tất cả chúng ta hoàn toàn có thể hiểu rõ cảm hứng và tình cảm của người khác và cảm thông với thực trạng hoặc nhu yếu của họ
Kỹ năng này có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường hiệu suất cao tiếp xúc và ứng xử với người khác ; cải tổ những mối quan hệ tiếp xúc xã hội, đặc biệt quan trọng trong toàn cảnh đa văn hóa, đa sắc tộc. Kỹ năng biểu lộ sự cảm thông cũng giúp khuyến khích thái độ chăm sóc và hành vi thân thiện, thân mật với những người cần sự giúp sức .
Kỹ năng biểu lộ sự cảm thông được dựa trên kĩ năng tự nhận thức và kĩ năng xác lập giá trị, đồng thời là yếu tố thiết yếu trong kĩ năng tiếp xúc, xử lý yếu tố, xử lý xích míc, thương lượng, kiên cường và kiềm chế cảm hứng .
2.3.10. Kỹ năng thương lượng
Thương lượng là năng lực trình diễn, tâm lý, nghiên cứu và phân tích và lý giải, đồng thời có bàn luận để đạt được một sự kiểm soát và điều chỉnh và thống nhất về cách suy
nghĩ, cách làm hoặc một yếu tố gì đó .
Kỹ năng thương lượng gồm có nhiều yếu tố của kỹ năng tiếp xúc như lắng nghe, bày tỏ tâm lý và một phần quan trọng của xử lý yếu tố và xử lý xích míc. Một người có kỹ năng thương lượng tốt sẽ giúp xử lý yếu tố hiệu suất cao, giả quyết xích míc một cách thiết kế xây dựng và có lợi cho toàn bộ những bên .
Kỹ năng thương lượng có tương quan đến sự tự tin, tính kiên trì, sự cảm
thông, tư duy phát minh sáng tạo, kĩ năng hợp tác và năng lực thỏa hiệp những yếu tố không có tính nguyên tắc của bản thân .
2.3.11. Kỹ năng hợp tác
Hợp tác là cùng chung sức thao tác, trợ giúp, tương hỗ lẫn nhau trong một việc làm, một nghành nghề dịch vụ nào đó vì mục tiêu chung .
Kỹ năng hợp tác là năng lực cá thể biết san sẻ nghĩa vụ và trách nhiệm, biết cam kết và cùng thao tác có hiêu quả với những thành viên khác trong nhóm. Biểu hiện của người có kỹ năng hợp tác :
– Tôn trọng mục tiêu, tiềm năng hoạt động giải trí chung của nhóm ; tôn trọng những quyết định hành động chung, những điều đã cam kết .
– Biết tiếp xúc hiệu suất cao, tôn trọng, đoàn kết và cảm thông, san sẻ với những thành viên khác trong nhóm .
– Biết bày tỏ quan điểm, tham gia thiết kế xây dựng kế hoạch hoạt động giải trí của nhóm. Đồng thời biết lắng nghe, tôn trọng, xem xét những quan điểm, quan điểm của mọi người trong nhóm .
– Nỗ lực phát huy năng lượng, sở trường của bản thân để hoàn thành xong tốt trách nhiệm đã được phân công. Đồng thời biết tương hỗ, giúp sức những thành viên khác trong quy trình hoạt động giải trí .
– Biết cùng cả nhóm đồng cam cộng khổ vượt qua những khó khăn vất vả, vướng mắc để triển khai xong mục tiêu, tiềm năng hoạt động giải trí chung .
– Có nghĩa vụ và trách nhiệm về những thành công xuất sắc hay thất bại của nhóm, về những loại sản phẩm do nhóm tạo ra .
2.3.12. Kỹ năng tư duy phê phán
Kỹ năng tư duy phê phán là năng lực nghiên cứu và phân tích một cách khách quan và tổng lực những yếu tố, sự vật, hiện tượng kỳ lạ … xảy ra. Để nghiên cứu và phân tích một cách có phê phán, con người cần :
– Thu thập thông tin về yếu tố, sự vật, hiện tượng kỳ lạ … đó từ nhiều nguồn khác nhau .
– Phân tích, so sánh, so sánh, lí giải những thông tin tích lũy được, đặc biệt quan trọng là những thông tin trái chiều .
– Xác định thực chất yếu tố, trường hợp, sự vật, hiện tượng kỳ lạ … là gì ?
– Nhận định về những mặt tích cực, hạn chế của vấn đề, tình huống, sự vật, hiện tượng,….đó, xem xét một cách thấu đáo, sâu sắc và có hệ thống.
Kỹ năng tư duy phê phán rất thiết yếu để con người hoàn toàn có thể đưa ra được những quyết định hành động, những trường hợp tương thích. Nhất là trong xã hội văn minh ngày này, khi mà con người luôn phải đương đầu với nhiều yếu tố gay cấn của đời sống, luôn phải giải quyết và xử lý nhiều nguồn thông tin phong phú, phức tạp … thì kỹ năng tư duy phê phán càng trở lên quan trọng so với mỗi cá thể .
Kỹ năng tư duy phê phán nhờ vào vào hệ thốn giá trị cá thể. Một người có được kĩ năng tư duy phê phán tốt khi biết phối hợp uyển chuyển với kĩ năng tự nhận thức và kĩ năng xác lập giá trị .
2.3.13. Kỹ năng tư duy sáng tạo
Tư duy phát minh sáng tạo là năng lực nhìn nhận và xử lý yếu tố theo một cách mới, với ý tưởng sáng tạo mới, theo phương pháp mới, cách sắp xếp và tổ chức triển khai mới ; là năng lực tò mò và liên kết mối quan hệ giữa những khái niệm, ý tưởng sáng tạo, ý niệm, vấn đề ; độc lập trong tâm lý .
Kỹ năng tư duy phát minh sáng tạo giúp con người tư duy năng động với nhiều sáng tạo độc đáo và óc tưởng tượng ; biết cách phán đoán và thích nghi ; có tầm nhìn và năng lực tâm lý rộng hơn những người khác, không bị bó hẹp vào kinh nghiệm tay nghề trực tiếp đang trải qua ; tư duy minh mẫn và độc lạ .
Tư duy phát minh sáng tạo là một kỹ năng sống quan trọng do tại trong đời sống con người tiếp tục bị đặt vào những thực trạng giật mình hoặc ngẫu nhiên xảy ra. Khi gặp những thực trạng như vậy yên cầu tất cả chúng ta phải có tư duy phát minh sáng tạo để hoàn toàn có thể ứng phó một cách linh động và tương thích .
Khi một người biết phối hợp tốt giữa kĩ năng tư duy phê phán và tư duy phát minh sáng tạo thì năng lượng tư duy của người ấy càng được tăng cường và sẽ giúp ích rất nhiều cho bản thân trong việc xử lý yếu tố một cách thuận tiện và tương thích nhất .
2.3.14. Kỹ năng kiên định
Kỹ năng kiên cường là năng lực con người nhận thức được những gì mình muốn và lí do dẫn đến sự mong ước đó. Kiên định còn là năng lực thực thi những bước thiết yếu để đạt được những gì mình muốn trong những thực trạng đơn cử, dung hòa được giữa quyền, nhu yếu của mình với quyền, nhu yếu của người khác .
Kiên định khác với hiếu thắng, nghĩa là luôn chỉ nghĩ đến quyền và nhu yếu của bản thân, bằng mọi cách để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của mình, không chăm sóc đến quyền và nhu yếu của người khác .
Thể hiện tính kiên cường trong mọi thực trạng là thiết yếu tuy nhiên cần có phương pháp khác nhau để biểu lộ sự kiên cường so với từng đối tượng người dùng khác nhau .
Khi cần kiên cường trước một trường hợp / yếu tố, tất cả chúng ta cần :
– Nhận thức được xúc cảm của bản thân .
– Phân tích, phê phán hành vi của đối tượng người dùng .
– Khẳng định ý muốn của bản thân bằng cách bộc lộ thái độ, lời nói và hành vi mang tính tích cực, mềm dẻo, linh động và tự tin .
Kỹ năng kiên cường sẽ giúp tất cả chúng ta tự bảo vệ được chính kiến, quan điểm, thái độ và những quyết định hành động của bản thân, đứng vững trước những áp lực đè nén xấu đi của những người xung quanh. trái lại, nếu không có kỹ năng kiên trì, con người sẽ bị mất tự chủ, bị xúc phạm, mất lòng tin, luôn bị người khác điều khiển và tinh chỉnh hoặc luôn cảm thấy tức giận và tuyệt vọng. Kỹ năng kiên trì giúp cá thể xử lý yếu tố và thương lượng có hiệu suất cao .
Để có kỹ năng kiên cường, con người cần xác lập được những giá trị của bản thân, đồng thời phải phối hợp tốt với kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng biểu lộ sự tự tin và kĩ năng tiếp xúc .
2.3.15. Kỹ năng đảm nhận trách nhiệm
Đảm nhận nghĩa vụ và trách nhiệm là năng lực con người biểu lộ sự tự tin, dữ thế chủ động và ý thức cùng san sẻ việc làm với những thành viên khác trong nhóm. Khi tiếp đón nghĩa vụ và trách nhiệm, cần dựa trên những điểm mạnh, tiềm năng của bản thân, đồng thời tìm kiếm thêm sự trợ giúp thiết yếu để hoàn thành xong trách nhiệm .
Khi những thành viên trong nhóm có kỹ năng đảm nhiệm nghĩa vụ và trách nhiệm sẽ tạo được một không khí hợp tác tích cực và thiết kế xây dựng trong nhóm, giúp xử lý yếu tố, đạt được tiềm năng chung của cả nhóm, đồng thời tạo sự thỏa mãn nhu cầu và thăng quan tiến chức cho mỗi thành viên .
Kỹ năng tiếp đón nghĩa vụ và trách nhiệm có tương quan đến kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng biểu lộ sự cảm thông, kỹ năng hợp tác và kỹ năng xử lý yếu tố .
2.3.16. Kỹ năng quản lý thời gian
Kỹ năng quản trị thời hạn là năng lực con người biết sắp xếp những việc làm theo thứ tự ưu tiên, biết tập trung chuyên sâu vào xử lý việc làm trọng tâm trong một thời hạn nhất định .
Kỹ năng này rất thiết yếu cho việc xử lý yếu tố, lập kế hoạch, đặt tiềm năng và đạt được tiềm năng đó ; đồng thời giúp con người tránh được căng
thẳng do áp lực đè nén việc làm .
Quản lý thời hạn là một trong những kỹ năng quan trọng trong nhóm kỹ năng làm chủ bản thân. Quản lý thời hạn tốt góp thêm phần rất quan trọng vào sự thành công xuất sắc của cá thể và của nhóm .
2.3.17. Kỹ năng bảo vệ bản thân
Kỹ năng bảo vệ bản thân là những hiểu biết của một người về những vấn đề xung quanh mình cũng như cách để hành vi đúng, bảo đảm an toàn so với sự vật đó. Trẻ có kỹ năng bảo vệ bản thân sẽ biết cách làm thế nào để tránh xa những mối nguy hại hoặc tò mò quốc tế trong khoanh vùng phạm vi bảo đảm an toàn .
Xã hội văn minh mang đến cho đời sống con người nhiều tiện ích, sự tự do nhưng cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy khốn, đặc biệt quan trọng là so với độ tuổi học sinh của những em. Điều này yên cầu em đều phải có những kỹ năng để giải quyết và xử lý cũng như bảo vệ chính bản thân mình .
2.4. Xác định nhiệm vụ cơ bản và phân công trách nhiệm trong việc dạy học sinh kỹ năng sống
– Giáo viên cần tích cực thay đổi giải pháp giảng dạy nhằm mục đích khuyến khích sự cần mẫn, tích cực của học sinh, cần phải ghi nhận khai thác phát huy năng khiếu sở trường, tiềm năng phát minh sáng tạo ở mỗi học sinh. Vì mỗi học sinh là một nhân vật đặc biệt quan trọng, phải giáo dục học sinh ra làm sao để những em cảm thấy tự do trong mọi trường hợp của đời sống .
– Cần liên tục tổ chức triển khai những hoạt động giải trí giáo dục chăm nom giáo dục những em một cách thích hợp tuân theo một số ít quan điểm : Giúp những em tăng trưởng đồng đều những nghành nghề dịch vụ : sức khỏe thể chất, ngôn từ, nhận thức, tình cảm – xã hội và thẫm mĩ. Phát huy tính tích cực của những em, giúp những em hứng thú, dữ thế chủ động tò mò tìm tòi, biết vận dụng vốn kỹ năng và kiến thức, kỹ năng vào việc xử lý những tinh huống khác nhau .
– Cần giúp những em có được những mối link mật thiết với những bạn khác trong lớp, những em biết san sẻ chăm nom, trẻ cần phải học về cách hành xử, biết lắng nghe trình diễn và diễn đạt được ý của mình khi vào trong những nhóm học sinh khác nhau, giúp những em luôn cảm thấy tự tin khi đảm nhiệm những thử thách mới. Điều này tương quan tới việc những em có cảm thấy tự do, tự tin hay không so với mọi người xung quanh, cũng như việc mọi người xung quanh đồng ý đứa học sinh đó thế nào ? Cần chuẩn bị sẵn sàng cho học sinh sự tự tin, tự do trong mọi trường hợp nhất là trong việc siêu thị nhà hàng để tất cả chúng ta không phải xấu hổ vì những hành vi không đẹp của những em .
– Thường xuyên liên hệ với cha mẹ để kịp thời nắm tình hình của những em, trao đổi với cha mẹ những nội dung và giải pháp chăm nom và giáo dục những em tại nhà, đàm đạo cách xử lý những khó khăn vất vả gặp phải .
2.5. Lựa chọn hình thức phù hợp để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở được triển khai linh động trải qua nhiều hình thức khác nhau. Căn cứ vào từng nội dung bài học kinh nghiệm, những kỹ năng cần tăng trưởng cho học sinh, đối tượng người dùng học sinh, điều kiện kèm theo cơ sở vật chất của nhà trường, địa phương … giáo viên hoàn toàn có thể xem xét và lựa chọn một hình thức tương thích hoặc phối hợp nhiều hình thức khác nhau để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu suất cao cao nhất. Các hình thức giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở rất phong phú như : Tích hợp vào những môn học, giáo dục qua hoạt động giải trí giáo dục ngoài giờ lên lớp, phối hợp với cha mẹ học sinh …
2.5.1. Rèn kỹ năng sống hiệu quả qua việc tích hợp vào các môn học
– Để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có hiệu suất cao giáo viên hoàn toàn có thể vận dụng vào những môn học, tiết học, nhất là những môn như : Ngữ văn, Giáo dục công dân, Địa lí, Giáo dục sức khỏe thể chất, Công nghệ, Sinh học …. để những giờ học sao cho những em được làm để học, được thưởng thức như trong đời sống thực .
+ Ví dụ 1:
Môn Ngữ văn ở những khối lớp của bậc trung học cơ sở đều có phần Tiếng Việt. Thông qua nội dung học tập sẽ chuẩn bị sẵn sàng cho việc hình thành một số ít kỹ năng như : Viết thư ; Giới thiệu địa phương ; Kể chuyện được tận mắt chứng kiến hoặc tham gia, … được lồng ghép đơn cử qua những trường hợp tiếp xúc. Khi học những bài học kinh nghiệm đó, giáo viên chỉ gợi mở sau đó cho những em tự nói một cách tự nhiên trọn vẹn không gò bó áp đặt. Vì vậy người giáo viên cần phải vận dụng nhiều giải pháp dạy phát huy tính tích cực, dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo của học sinh như : thực hành thực tế tiếp xúc, game show học tập, giải pháp nêu và xử lý yếu tố, giải pháp tổ chức triển khai hoạt động giải trí nhóm, chiêu thức hỏi đáp, … Thông qua những hoạt động giải trí học tập, được phát huy thưởng thức, rèn kỹ năng hợp tác, bày tỏ quan điểm cá thể, đóng vai, … học sinh có được thời cơ rèn luyện, thực hành thực tế nhiều kỹ năng sống thiết yếu .
+ Ví dụ 2:
Ở môn Giáo dục công dân, để những chuẩn mực đạo đức trở thành tình cảm, niềm tin, hành vi và thói quen của học sinh. Giáo viên phải sử dụng giải pháp dạy học thay đổi theo hướng phát huy tính tích cực, dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo của học sinh. Tổ chức cho học sinh triển khai những hoạt động giải trí học tập phong phú và đa dạng, phong phú như : Kể chuyện theo tranh ; quan sát tranh vẽ, băng hình, tiểu phẩm ; nghiên cứu và phân tích, xử lí trường hợp ; chơi game show, đóng tiểu phẩm, múa hát, đọc thơ, vẽ tranh, … Sử dụng nhiều giải pháp và kĩ thuật dạy học tích cực như : học theo nhóm, theo dự án Bất Động Sản, đóng vai, game show, … Và chính trải qua việc sử dụng những chiêu thức, kĩ thuật dạy học tích cực đó, học sinh đã được tạo thời cơ để thực hành thực tế, thưởng thức nhiều kỹ năng sống thiết yếu, tương thích với lứa tuổi. Đó là lối sống lành mạnh, những hành vi ứng xử tương thích với nền văn minh xã hội. Lối sống, hành vi như ngăn nắp, ngăn nắp, nói lời đẹp, chăm nom cha mẹ, ông bà, hợp tác, trợ giúp, san sẻ với bạn …
+ Ví dụ 3:
Trong bộ môn Sinh học bậc trung học cơ sở, nhất là Sinh học lớp 8, trải qua những bài học kinh nghiệm, giáo viên hoàn toàn có thể giáo dục cho học sinh 1 số ít kỹ năng tự phục vụ, chăm nom sức khỏe như :
– Bài vệ sinh mắt: Tại sao không đọc sách nơi thiếu ánh sáng hay đang đi tàu xe? Nguyên nhân dẫn đến cận thị? Để không bị cận thị em cần phải làm gì?…Qua những câu hỏi này giáo dục cho học sinh ngồi học đúng tư thế, đảm bảo khoảng cách giữa mắt và sách, khi xem ti vi không ngồi gần; không đam mê trò chơi điện tử, phải đọc sách nơi có ánh sáng; … Nêu các cách phòng tránh bệnh đau mắt hột mà em biết ? Từ đó giáo dục cho các em không dụi tay bẩn vào mắt, không dùng chung khăn mặt, không tắm sông, thường xuyên rửa mặt bằng nước muối pha loãng, …
– Giáo dục kỹ năng về sức khỏe sinh sản:
+ Bài tuyến sinh dục: Nêu những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nam, nữ ? Trong những biến đổi đó, biến đổi nào là quan trọng cần lưu ý ?
+ Bài cơ sở khoa học của các biện pháp tránh thai: – Nêu rõ những ảnh hưởng của có thai sớm ngoài ý muốn của tuổi vị thành niên? Phải làm gì để điều đó không xảy ra? Những hậu quả có thể xảy ra khi phải xử lý đối với việc mang thai ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên là gì ? Làm thế nào để tránh được ? Thông qua các câu hỏi trên giáo dục các em học sinh biết mình cần phải làm gì khi còn là học sinh. Sống vô tư, hồn nhiên, tập trung vào học tập, không đua đòi, bồng bột, nhất thời hồ đồ để lại hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Để giáo dục kỹ năng sống có hiệu suất cao, giáo viên hoàn toàn có thể vận dụng khá nhiều trong những môn học trải qua xử lí trường hợp hay những game show học tập có nội dung thân thiện với đời sống hằng ngày của những em. Thông qua đó những em thao tác tích cực, vui tươi, tự mỗi em nói được lời nói, tâm lý của mình với bạn hữu, với thầy cô một cách tự tin mạnh dạn. Việc rèn luyện những kỹ năng này đã tạo ra được thói quen tốt cho bản thân mỗi em, những em tham gia một cách dữ thế chủ động tích cực vào quy trình học tập, tạo điều kiện kèm theo cho những em san sẻ những kinh nghiệm tay nghề, quan điểm hay để xử lý một yếu tố nào đó .
2.5.2. Giáo dục kỹ năng sống hiệu quả qua các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Ngay những ngày tiên phong khi những em vào lớp học, giáo viên cần cho học
sinh làm quen với nội quy của trường, lớp và phát động những trào lưu : Qua cách ứng xử lễ phép như biết đi thưa về trình, chào hỏi những người lớn tuổi, biết xin lỗi khi có khuyết điểm, cảm ơn khi được khuyến mãi quà, vui tươi hòa nhã với bạn hữu, lễ phép với thầy cô và những người lớn tuổi, … và tổng kết vào những tiết hoạt động và sinh hoạt lớp. Giáo viên học cách lắng nghe, khám phá nguyên do, và dùng lời lẽ mềm mỏng bằng những tình cảm, cử chỉ yêu thương của mình khi nhu yếu điều gì đó với học sinh. Tránh hành hung, nói nặng lời để giáo dục những em .
Để rèn kỹ năng sống có hiệu suất cao còn vận dụng trải qua những hoạt động giải trí giáo dục ngoài giờ lên lớp như : Tiết chào cờ đầu tuần, hoạt động và sinh hoạt tập thể ; hoạt động giải trí giáo dục theo chủ điểm, du lịch thăm quan, du lịch … Qua những buổi ngoại khóa của trường, lớp, giáo viên cần tạo những trường hợp chơi trong chính sách hoạt động và sinh hoạt hàng ngày của những em. Vì so với học sinh trung học cơ sở game show có một vai trò rất quan trọng trong việc rèn kỹ năng sống cho những em. Các em lớn lên, học tập và mày mò trải qua game show. Các hành vi chơi yên cầu những em phải tâm lý, xử lý những yếu tố, thực hành thực tế những ý tưởng sáng tạo .
Không những thế, khuyến khích những em cùng san sẻ những cảm nhận, những tâm lý, những quan sát của mình với cô với bạn một cách tự do, tự nhiên không gò bó, áp đặt. Hoặc ở những giờ hoạt động và sinh hoạt lớp, giờ ra chơi bản thân cùng những em tham gia những game show dân gian, game show giúp những em tăng trưởng trí tuệ .
Bên cạnh đó, để rèn kỹ năng tự phục vụ, biết lao động vừa sức, biết trang trí lớp học xanh – sạch – đẹp, giúp những em yêu trường, yêu lớp hơn .
Một điều không hề thiếu để tạo sự hưng phấn, vui tươi, phấn khởi, giúp những em có ý thức cao trong việc rèn luyện những kĩ năng bản thân luôn quan tâm đến công tác làm việc động viên, khen thưởng học sinh qua giải pháp sau :
2.5.3. Động viên, khen thưởng
Việc động viên, khuyến khích, khen thưởng kịp thời những em sẽ tạo cho những em có một động cơ tốt. Vì vậy, những em thi đua nhau “ nói lời hay, thao tác tốt ” và cuối tuần nào cũng có rất nhiều em được bông hoa điểm mười. Mỗi học kì, tổng kết một lần để khen thưởng những em đã đạt nhiều hoa điểm mười bằng những phần quà nhỏ. Các em rất vui và hãnh diện khi được Tặng Kèm những bông hoa điểm tốt và những món quà của cô giáo Tặng Ngay. Vì thế những em không ngừng thi đua cố gắng nỗ lực thực thi tốt để được nhận những bông hoa mà cô giáo thưởng. Đây là một hình thức động viên về ý thức rất giá trị và hiệu suất cao. Các em sẽ nhanh gọn hơn, có đạo đức tốt hơn, mạnh dạn hơn trong tiếp xúc, tự tin hơn trong
đời sống .
2.6.Tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về sự cần thiết phải giáo dục kỹ năng sống cho con em và một số kỹ năng cơ bản cần giáo dục để phụ huynh cùng phối hợp với nhà trường trong việc giáo dục để đạt hiệu quả cao nhất
Trước hết, người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử công
bằng với những em học sinh và bảo vệ bảo đảm an toàn cho những em. Tạo điều kiện kèm theo tốt nhất cho những em đi dạo. Cô giáo, cha mẹ luôn khuyến khích những em nói lên quan điểm của mình, trò chuyện với những thành viên trong lớp, trong mái ấm gia đình về cảm xúc và về những lựa chọn của mình, cần giúp những em hiểu rằng nên có thông số kỹ thuật để theo đó mà lựa chọn, nỗ lực không chỉ trích những quyết định hành động của những em. Việc này sẽ hình thành kỹ năng tự trấn áp bản thân, rèn luyện tính tự tin cho những em khi tham gia những hoạt động giải trí và những buổi luận bàn sau này. Giáo viên hoàn toàn có thể tuyên truyền và hướng dẫn cha mẹ phối hợp cùng nhà trường dạy con trẻ mình 1 số ít kỹ năng thiết yếu như :
– Kỹ năng an toàn khi tự chơi
Đây được coi là mối quan tâm hàng đầu của hầu hết các bậc phụ huynh trong thời gian gần đây. Hiện nay do tính chất của công việc cũng như điều kiện của mỗi gia đình, việc tự chơi của các con rất phổ biến. Trong quá trình chơi, các con có thể gặp phải những mối nguy hiểm từ những đồ vật trong gia đình như phích nước, ổ điện, bếp ga, đồ dùng nhà bếp, cầu thang và những đồ vật nhỏ. Các con cần hiểu được đâu là đồ chơi, đâu là đồ dùng trong gia đình; đâu là đồ vật an toàn và đồ vật không an toàn,…
– Kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể
Ở Nước Ta, yếu tố cho con tìm hiểu và khám phá về yếu tố này chưa thực sự được chăm sóc đúng mức. Tuy nhiên, đây lại là yếu tố khá nhức nhối trong xã hội lúc bấy giờ. Để bảo vệ cho con có những kỹ năng và kiến thức cơ bản về yếu tố bảo vệ thân thể cũng như cách phòng tránh khi bị xâm hại khung hình, cha mẹ cần trang bị cho con những kỹ năng và kiến thức thiết yếu. Cha mẹ hãy giúp con hiểu được thế nào là hành vi xâm phạm thân thể, nếu bị xâm hại khung hình những con nên ứng xử ra sao ? …
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua học tập ở trương, hoạt động và sinh hoạt ở nhà là điều rất là thiết yếu cho tương lai những em. Để đạt được điều đó, giáo viên cần kiên trì, quyết tâm triển khai từng bước và liên tục trong suốt quy trình giảng dạy .
Giáo dục kỹ năng sống cho mọi người nói chung và học sinh nói riêng là điều rất thiết yếu. Nó trang bị rất đầy đủ những kỹ năng cho những em để những em có được đời sống ngày càng tốt đẹp hơn. Đồng thời giúp những em có thói quen xấu và hành vi xấu đi trở thành con ngoan, trò giỏi và là người có ích cho xã hội sau này .
2.7.Tạo môi trường thực hiện nhiệm vụ giáo dục trẻ kỹ năng sống
Nhằm tạo thiên nhiên và môi trường thuận tiện và tương thích giúp việc giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh tốt hơn, giáo viên hoàn toàn có thể tham mưu với nhà trường để trang bị thêm những đầu sách cho thư viện thư viện, tổ chức triển khai nhiều hoạt động giải trí ngoại khóa thiết thực như : Thi những game show dân gian, thi kể chuyện, thi thể dục thể thao, thi Giai điệu tuổi hồng, tổ chức triển khai thăm quan du lịch … để tạo nhiều thời cơ cho học sinh được thưởng thức và bộc lộ bản thân .
V. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Từ những cố gắng nỗ lực điều tra và nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm tay nghề của bản thân, sự đồng thuận hợp tác của những bạn đồng nghiệp, sự ủng hộ tích cực của những bậc cha mẹ học sinh đã giúp tôi đạt được một số ít hiệu quả trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh cơ bản bộc lộ ở những hiệu quả sau :
+ 100 % số học sinh được tìm hiểu đều được giáo viên giáo dục những kỹ năng sống cơ bản như : Kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng tiếp xúc, kỹ năng bảo vệ bản thân, kỹ năng hợp tác, Kỹ năng tìm kiếm sự tương hỗ …
+ 100 % số học sinh được giáo dục, được bảo vệ sức khỏe thể chất, được bảo vệ bảo đảm an toàn, phòng bệnh, được theo dõi cân đo bằng biểu đồ tăng trưởng và tuyệt đối không xảy ra bạo hành trẻ nhỏ ở trường .
+ Học sinh đi học đều hơn, đạt tỷ suất chuyên cần đạt từ 99 % trở lên và ít gặp khó khăn vất vả khi đến lớp, có kỹ năng lao động tự phục vụ cho bản thân, biết thương mến bạn hữu trong cùng một mái trường, biết giúp sức bạn cùng tiến .
Qua tìm hiểu về năng lực vận dụng 1 số ít kỹ năng sống vào thực tiễn đời sống của học sinh tại trường trung học cơ sở nơi tôi đang công tác làm việc đã thu được tác dụng khá khả quan, đơn cử sau :
Năm học 2016- 2017
|
Khối
|
Kết quả khảo sát về khả năng vận dụng các kỹ năng sống của học sinh bậc THCS vào thực tế sau khi áp dụng SKKN
|
|
KN tự
phục vụ
|
KN
giao tiếp
|
KN
hợp tác
|
KN tìm kiếm sự
hỗ trợ
|
KN bảo vệ bản thân
|
|
6
|
70,9 %
|
67,2 %
|
59,3 %
|
67,8 %
|
72,2 %
|
|
7
|
79,4 %
|
80,5 %
|
69,0 %
|
75,2 %
|
86,4 %
|
|
8
|
92,6 %
|
88,6 %
|
86,7 %
|
86,0 %
|
97,0 %
|
|
9
|
97,3 %
|
97,3 %
|
93,8 %
|
96,1 %
|
100 %
|
|
Trung bình toàn trường
|
85,1 %
|
83,4 %
|
77,2 %
|
81,3 %
|
88,9 %
|
|
Kết quả điều tra khả năng vận dụng
một số kỹ năng của học sinh THCS vào thực tế
Năm học 2014- 2015 và 2016- 2017
|
|
C. PHẦN KẾT LUẬN
I. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Một số điều giáo viên và phụ huynh cần làm để giáo dục và rèn kỹ năng sống cho học sinh bậc THCS đạt hiệu quả cao:
– Điều cần làm trước hết là người lớn phải là tấm gương sáng, yêu thương, tôn trọng, đối xử công minh và bảo vệ bảo đảm an toàn cho những em .
– Việc học của những em nếu luôn được người lớn khuyến khích, san sẻ thì những em sẽ tự tin vào năng lượng của bản thân và chúng thường kỳ vọng vào tương lai nhiều hơn .
– Tham gia vào việc giáo dục của con cháu không nên để tốn quá nhiều thời hạn và cũng khộng cần tốn sức tập luyện, cha mẹ chỉ tốn ít thời hạn khi cho những em thấy cha mẹ rất coi trọng giá trị của việc giáo dục. Việc tham gia ở mức độ nào không quan trọng nhưng thời hạn đó thật đáng giá và đó là sự góp vốn đầu tư thiết yếu cho tương lai của những em .
2. Một số diều giáo viên và phụ huynh cần tránh khi giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS :
– Không hạ thấp những em : Cứ mỗi lần tất cả chúng ta nói những lời hạ thấp năng lực những em là tất cả chúng ta đã phá vỡ những tâm lý tích cực về chính bản thân của học sinh. Không nên tạo cho những em thói quen kiêu ngạo nhưng cũng không nên nói những lời không hay so với trẻ .
– Không dọa nạt : Người lớn cần nhớ rằng mỗi lần tất cả chúng ta dọa nạt là tất cả chúng ta đã làm cho trẻ sợ hãi và căm giận người lớn. Sự rình rập đe dọa trọn vẹn có hại cho đứa trẻ và sẽ không giúp cho hành vi của những em tốt hơn .
– Không bắt những em hứa hẹn : Vì sự hứa hẹn hoặc dọa nạt không có ý nghĩa so với em vì nếu những em cảm nhận được và cắn rứt vì không làm tròn lời hứa thì ở những em sẽ tăng trưởng cảm xúc hối lỗi .
– Không nên nhu yếu những em phục tùng theo ý người lớn ngay lập tức vì sự phục tùng một cách thái quá không có sự thỏa thuận hợp tác giữa những bên không tạo điều kiện kèm theo tăng trưởng tính tự lập ở những em .
– Không nhu yếu những điều không tương thích với những em vì những nhu yếu ở những em phải thực thi một hành vi chín chắn mà những em chưa có năng lực hoặc những em phải làm những nhu yếu không mang tính thống nhất và liên tục trong việc được cho phép hoặc không cho sẽ ảnh hưởng tác động không tốt đến sự tăng trưởng tính nhận thức của học sinh .
– Không nên nhồi nhét lượng kiến thức và kỹ năng quá mức so với năng lực tiếp đón của
não bộ những em .
II. KẾT LUẬN
Trong công cuộc thay đổi lúc bấy giờ của quốc gia ta khi yếu tố con người được coi trọng về tiềm năng trí tuệ cùng với sức mạnh ý thức. Nhân cách của con người càng được tôn vinh và phát huy can đảm và mạnh mẽ trong mọi nghành nghề dịch vụ xã hội. Thực tế lúc bấy giờ ngành giáo dục đào tạo và giảng dạy đã được nhà nước chăm sóc đưa lên quốc sách số 1 thi việc dạy chữ nói chung và việc giáo dục kỹ năng sống nói riêng là yếu tố đặc biệt quan trọng quan trọng. Một nhà hiền triết đã nói “ khoa học mà không có hành vi đạo đức thì chỉ là sự tàn rụi của linh hồn ” mà hành vi đạo đức đó chính là kỹ năng sống của học sinh. Kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kỹ năng và kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Chính thế cho nên việc triển khai giáo dục và rèn kỹ năng sống cho học sinh là thiết yếu biết bao. Cần chứng minh và khẳng định việc đứa trẻ thích nghi nhanh hay chậm, hình thành những kỹ năng sống diễn ra nhanh hay chậm nhờ vào rất nhiều vào mức độ đúng đắn trong những chuẩn của người lớn so với đứa trẻ .
Trong quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS” vào thực tiễn tại trường THCS nơi tôi công tác đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ: Giáo viên chú trọng hơn đến nội dung giáo dục KNS cho HS; nội dung giáo dục KNS cho HS không còn chung chung mà đã được cụ thể hóa bằng những nhóm KNS cơ bản phù hợp với lứa tuổi; 100% đối tượng HS khảo sát đều được giáo viên dạy những KNS cơ bản;… Khả năng vận dụng các KNS vào thực tế của HS cao hơn. Cụ thể:
|
Thời gian khảo sát
|
Kết quả khảo sát về khả năng vận dụng các kỹ năng sống của học sinh bậc THCS
|
|
KN tự
phục vụ
|
KN
giao tiếp
|
KN
hợp tác
|
KN tìm kiếm sự
hỗ trợ
|
KN bảo vệ bản thân
|
|
Trước khi áp dụng SKKN
|
64,4 %
|
68,0 %
|
59,6 %
|
61,1 %
|
52,4 %
|
|
Sau khi áp dụng SKKN
|
85,1 %
|
83,4 %
|
77,2 %
|
81,3 %
|
88,9 %
|
|
Mức độ tăng
|
20,7 %
|
15,4 %
|
18,6 %
|
20,2 %
|
36,5 %
|
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI, mà thực chất đó là cách tiếp cận kỹ năng sống, đó là: Học để biết, Học để làm việc, Học để tự khẳng định mình và Học để cùng chung sống. Để đạt được mục tiêu đó, trong thời gian tới, bên cạnh việc áp dụng nội dung đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS” vào giảng dạy tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu tìm thêm nhiều biện pháp mới, phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể trong nhà trường, cha mẹ học sinh và học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp để công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bậc THCS đạt hiệu quả cao hơn nữa.
III. NHỮNG KHUYẾN NGHỊ
– Với kinh nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy, tôi xin được đưa ra sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS” để các đồng chí tham khảo, đóng góp ý kiến bổ sung để cùng nhau xây dựng các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bậc THCS đạt hiệu quả cao hơn nữa.
– Đề nghị phòng Giáo dục, hằng năm những sáng tạo độc đáo kinh nghiệm tay nghề được xếp loại cần được biên soạn lại và phổ cập về những cơ sở trường học để giáo viên tìm hiểu thêm và vận dụng nhằm mục đích tăng tính khả thi của những đề tài nghiên cứu và điều tra .
– Một trong những yếu tố góp thêm phần nâng cao hiệu suất cao giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, công nghệ thông tin. Vì vậy nhà trường cần lôi cuốn những nguồn góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng, cung ứng phương tiện đi lại, công nghệ tiên tiến và có giải pháp sử dụng phải chăng để góp thêm phần nâng cao chất lượng giáo dục. /
—————-HẾT—————-
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tâm lí học lưa tuổi và tâm lí học sư phạm ( Biên soạn ThS. Đỗ Văn Thông – Đại học An Giang, 2008 ) .
2. Tình huống tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư phạm ( Tác giả Đỗ Thị Châu – NXB GDHN, 2005 ) .
3. Rèn kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở ( Tác giả Nguyễn Thanh Lâm, Nguyễn Tú Phương – NXB ĐH QGHN, năm trước ) .
4. Rèn kỹ năng sống dành cho học sinh ( Tác giả Lệ Nguyễn Khánh Hà – NXB ĐHSP, năm nay ) .
5. Ngôn ngữ khung hình ( Dịch giả Lê Huy Lâm – NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2017 ) .
6. Tổ chức đời sống từ A đến Z ( Tác giả Lệ Hằng – NXB Tuổi trẻ năm, 2005 ) .
7. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ( Tác giả Thùy Chi – NXB Lao động năm, 2009 )
8. Nhập môn kỹ năng sống ( Tác giả TS. Huỳnh Văn Sơn – NXB Giáo dục, 2010 )
9. Khi yêu thương là tôi hoàn toàn có thể ( Nhiều tác giả Lệ Hằng – NXB Kim Đồng, năm 2009 )
10. Tủ sách kỹ năng sống dành cho học sinh ( Dịch giả Nguyễn Thu Hương – NXB Đại học Sư phạm, năm năm nay
11. Kỹ năng sống để làm chủ bản thân( Tác giả Phương Liên, Minh Đức – NXB Trẻ, năm 2006)
12. Một số tài liệu về Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp .
