Hà Nội ô nhiễm không khí thứ 3 thế giới: Chuyên gia khuyến cáo gì?
Ngày 14/9, với chỉ số AQI trung bình là 164, Hà Nội là thành phố có mức độ ô nhiễm không khí cao thứ 3 quốc tế trên bảng xếp hạng của ứng dụng đô ô nhiễm không khí IQAir .
Nhiều khu vực cảnh báo nguy hại
Theo đó, sáng 14/9, trên ứng dụng AirVisual (sản phẩm của Tổ chức IQAir sở hữu lượng dữ liệu tổng hợp rất lớn về chất lượng không khí, có trụ sở chính tại Thụy Sĩ), Hà Nội đứng thứ 3 trong bảng xếp hạng ô nhiễm không khí của các thành phố lớn trên thế giới. Dubai (các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất) và Lahore (Pakixtan) lần lượt đứng thứ 1 và 2 về mức độ ô nhiễm không khí với chỉ số AQI là 181 và 177. Hà Nội có chỉ số AQI 164, đứng thứ 3 thế giới về mức độ ô nhiễm không khí, trên cả thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc).
Theo map chất lượng không khí, tại khu vực Hà Nội, nhiều điểm có mức ô nhiễm cảnh báo nhắc nhở màu tím ( mức rất nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe thể chất ) như Nam Từ Liêm có chỉ số AQI 199, đường Âu Cơ ( Tây Hồ ) có chỉ số 185. Nhiều khu vực có cảnh báo nhắc nhở màu đỏ như bán đảo Linh Đàm 159, phố Nguyễn Duy Trinh 179, Láng Hạ 181, Bắc Từ Liêm 170 …
Sáng 14/9, chỉ số chất lượng không khí rất xấu khiến Hà Nội mờ mịt trong sương mù.Thời điểm 9 h sáng 14/9, trên ứng dụng PamAir, chỉ số chất lượng không khí ở Hà Nội cũng biểu lộ ô nhiễm khá nghiêm trọng với điểm có chỉ số cao nhất là Ngọc Thụy ( Long Biên ) 227, đường Lê Văn Lương 207, đây đều là những mức cảnh báo nhắc nhở màu tím – cực kỳ nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe thể chất. Khu vực trường Đại học Ngoại ngữ là 158, Bệnh viện E là 182, Nhân Chính 151, Vĩnh Hồ 192, Giảng Võ 186, Học viện Tài Chính 157 … là những điểm cảnh báo nhắc nhở ô nhiễm không khí mức nguy cơ tiềm ẩn .Các tỉnh, thành phố gần với Hà Nội về phía Đông cũng có thực trạng chất lượng không khí rất xấu. Chỉ số AQI ở Thành Phố Bắc Ninh là 190 ( điểm ở TT. Hồ lên tới 199 ), Bắc Giang 171, Thành Phố Hải Dương 158 …Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội khởi đầu Open từ trong ngày hôm qua ( 13/9 ). Các ứng dụng quan trắc chất lượng không khí ở Hà Nội cho thấy nhiều điểm ở mức đỏ ( có hại ), thậm chí còn có điểm ở mức nâu ( nguy hại – toàn bộ mọi người hoàn toàn có thể bị tác động ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất ). Thời điểm lúc hơn 9 giờ sáng ngày 13/9, ứng dụng việt nam Air của Tổng cục Môi trường ( Bộ Tài nguyên và thiên nhiên và môi trường ) ghi nhận cả 2 điểm quan trắc tại Hà Nội đều ô nhiễm .Điểm 556 Nguyễn Văn Cừ ( Q. Long Biên ) không khí ô nhiễm ở mức đỏ – những người thông thường khởi đầu có những ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất, nhóm người nhạy cảm hoàn toàn có thể gặp những yếu tố sức khỏe thể chất nghiêm trọng hơn. Điểm Chi cục Bảo vệ môi trường tự nhiên ( Q. Q. Đống Đa ) ở mức cam .Trên ứng dụng AirVisual, 1 số ít điểm quan trắc ở Hà Nội Open ô nhiễm ở mức đỏ. Đặc biệt, điểm quan trắc tại khu vực Hồ Linh Đàm và 1 số ít điểm tại Q. Quận Hoàng Mai – Hà Nội ở mức tím – rất có hại cho sức khỏe thể chất .
Nhiều hệ lụy từ ô nhiễm không khí
Theo tiến sỹ Nguyễn Thị Trang Nhung, Trường Đại học Y tế hội đồng, Bộ Y tế, chính sách ảnh hưởng tác động sức khỏe thể chất của ô nhiễm không khí vẫn đang được điều tra và nghiên cứu. Tuy nhiên, có hai chính sách được ưng ý, gồm có phản ứng viêm ( inflammation ), ứng kích oxy hóa ( oxidative stress ) với những độc tố trong những thành phần trong chất ô nhiễm .Đối với phản ứng viêm, chất ô nhiễm không khí hoàn toàn có thể kích hoạt phản ứng của cytokin ( một dạng tế bào truyền tin trong mạng lưới hệ thống miễn dịch ) và hoạt hóa phản ứng viêm để khung hình chống lại những tác nhân ngoại lai. Phản ứng viêm này được đặc trưng bởi 1 số ít triệu chứng gồm sưng, nóng, đỏ, đau. Mặc dù là chính sách bảo vệ, nhưng phản ứng viêm quá mức cần thiết cũng hoàn toàn có thể gây ra 1 số ít bệnh, đặc biệt quan trọng tương quan đến hệ hô hấp như viêm phổi hay bệnh ùn tắc phổi mạn tính ( COPD ) .
Đối với ứng kích oxy hóa, những chất ô nhiễm không khí gồm những thành phần có chứa nhiều gốc tự do ( không tính tiền radicals ). Sau khi xâm nhập vào khung hình, những chất này hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến tế bào bằng cách lấy đi những electron ( những hạt mang điện tích âm ) của những hợp chất trong khung hình người, dẫn đến một số ít phản ứng viêm .Ô nhiễm không khí hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng thời gian ngắn hoặc dài hạn lên sức khỏe thể chất. Đối với thời gian ngắn, những ảnh hưởng tác động này hoàn toàn có thể xảy ra sau khi phơi nhiễm với ô nhiễm không khí trong thời hạn ngắn ( khoảng chừng vài ngày hoặc vài giờ ). Ngược lại, phơi nhiễm trong khoảng chừng thời hạn dài cũng hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng lên sức khỏe thể chất sau khoảng chừng một hoặc nhiều năm .” Các nghiên cứu và điều tra cho thấy, tính năng phổi của trẻ nhỏ ở thành phố kém hơn trẻ nhỏ nông thôn rất nhiều. Các bệnh tương quan đến tiểu đường, tim mạch, huyết áp ở người lớn … có tương quan trực tiếp đến ô nhiễm không khí. Ô nhiễm không khí tương quan đến tăng trưởng của thai nhi, sinh non. Bà mẹ hít khí bụi, khí gas trong thời kỳ mang thai khiến thai nhi bị ảnh hưởng tác động về năng lực nhận thức, học tập “, TS Nhung cho biết .
Làm gì để bảo vệ sức khoẻ?
Theo TS Nhung, sử dụng khẩu trang là một trong những biện pháp làm giảm mức độ phơi nhiễm với ô nhiễm không khí ở cấp độ cá nhân. Một số những loại khẩu trang đạt chuẩn được sử dụng trên thế giới bao gồm N95 tại Hoa Kỳ, KN95 tại Trung Quốc và FFP2 tại các quốc gia Châu Âu. Khác với các loại khẩu trang thông thường, các loại khẩu trang này được trang bị với màng lọc (có thể loại bỏ hơn 95% các tạp chất trong không khí và ngăn chặn các hạt bụi nhỏ tới 0,3 micron) và được thiết kế để khít với mặt.
Theo những chuyên viên thiên nhiên và môi trường, ngoài những tác động ảnh hưởng của thời tiết, để ngăn ngừa và trấn áp được hiện tượng kỳ lạ ô nhiễm không khí phải giảm được lượng khí hydrocacbon và nitrogen oxides thải ra từ động cơ xe, quy trình sản xuất công nghiệp, dân cư hoàn toàn có thể triển khai 1 số ít giải pháp đơn thuần gồm trồng cây xanh, tránh ở ngoài khi trời nắng nóng, nực nội .Các chuyên viên khuyến nghị, khi không khí ô nhiễm, nhóm người thông thường nên giảm những hoạt động giải trí mạnh khi ở ngoài trời, tránh tập thể dục lê dài. Những người thấy có triệu chứng đau mắt, ho hoặc đau họng … nên xem xét giảm những hoạt động giải trí ngoài trời .Những người mắc bệnh hen suyễn hoàn toàn có thể cần sử dụng thuốc tiếp tục hơn. Nhóm người nhạy cảm hoàn toàn có thể bị ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất nhiều hơn, tránh hoạt động giải trí ngoài trời .Người dân tốt nhất nên ở trong nhà và giảm hoạt động giải trí mạnh, nếu thật sự thiết yếu phải ra ngoài, hãy đeo khẩu trang đạt tiêu chuẩn .
Cần sự chung tay của toàn xã hội
Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội nhận định và đánh giá, nguồn gây ô nhiễm môi trường tự nhiên không khí rất phong phú, trong đó GTVT vẫn được nhìn nhận là nguồn gây ô nhiễm nhiều nhất so với không khí .Ước tính, vận tốc ngày càng tăng phương tiện đi lại giao thông vận tải cá thể của Hà Nội vào khoảng chừng 15 % / năm. Thế nhưng, tỷ suất quỹ đất dành cho giao thông vận tải quá ít, chỉ chiếm từ 7 – 8 % đất kiến thiết xây dựng đô thị, trong khi đó mức nhu yếu hài hòa và hợp lý cho một đô thị tân tiến từ 20 – 26 % .Với tỷ lệ phương tiện đi lại giao thông vận tải rậm rạp như lúc bấy giờ, nhất là thực trạng phương tiện đi lại chất lượng kém vẫn đang lưu hành dẫn đến lượng khí thải gây ô nhiễm không khí có xu thế ngày càng tăng. Bên cạnh đó, trong quy trình kiến thiết xây dựng hạ tầng kỹ thuật giao thông vận tải cũng gây ô nhiễm không khí đáng kể do hoạt động giải trí của máy móc thiết kế, phương tiện đi lại luân chuyển phát sinh chất khí ô nhiễm và tiếng ồn .Nhằm giảm thiểu ô nhiễm bụi, bảo vệ thiên nhiên và môi trường xanh – sạch – đẹp, song song với công tác làm việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường tự nhiên trong hội đồng, thời hạn qua lực lượng công dụng của Hà Nội đã tăng cường giám sát việc chống bụi ngay tại những công trường thi công thiết kế xây dựng, những bãi khai thác, trung chuyển cát, sỏi ; những phương tiện đi lại luân chuyển vật tư và phế thải kiến thiết xây dựng bắt buộc phải được che chắn kín khi tham gia giao thông vận tải ; trấn áp ngặt nghèo về những giải pháp bảo vệ thiên nhiên và môi trường, giảm bụi so với toàn bộ những công trường thi công kiến thiết thiết kế xây dựng những khu công trình ở khu vực nội thành của thành phố .
Dưới góc nhìn của chuyên gia, TS. Hoàng Dương Tùng – Chủ tịch mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho rằng, chất lượng không khí chuyển xấu vào thời điểm này là điều có thể lý giải được và nó đã diễn ra trong nhiều năm qua. “Vào mùa hè, thời tiết có nhiều nắng, gió, mưa… tạo điều kiện cho việc khuếch tán không khí. Tuy nhiên, khi mùa Đông đến, thời tiết rất ít gió, ít nắng, độ ẩm không khí cao… khiến các chất ô nhiễm không khuếch tán được, tích tụ gây ra tình trạng ô nhiễm không khí kéo dài”, TS. Hoàng Dương Tùng nói.
TS. Hoàng Dương Tùng cho rằng, để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, Hà Nội cần đẩy nhanh tiến độ hạn chế phương tiện cá nhân, không cho phép lưu hành các phương tiện không đạt tiêu chuẩn về khí thải. Đồng thời, sớm di dời các nhà máy ra khỏi nội đô, xử lý nghiêm các cơ sở phát sinh khí thải vượt ngưỡng cho phép gây ảnh hưởng đến môi trường, CLKK.
Đồng quan điểm này, Thạc sỹ Nguyễn Văn Chiến – Viện Chuyên ngành Môi trường, Viện Khoc học Công nghệ GTVT nhấn mạnh vấn đề vai trò của những cơ quan chức năng, những cơ quan chức năng cần quản trị ngặt nghèo những phương tiện đi lại giao thông vận tải, đặc biệt quan trọng là những phương tiện đi lại đường đi bộ. Trong đó, cần hạn chế tăng trưởng phương tiện đi lại cá thể. Ban hành những tiêu chuẩn khi thải theo hướng siết chặt phát thải theo từng thời kỳ, tương thích với điều kiện kèm theo kỹ thuật, KT-XH …Chia sẻ về công tác làm việc giảm thiểu thực trạng ô nhiễm không khí tại Thủ đô Hà Nội, Phó Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội Mai Trọng Thái cho biết, hiện TP đã tiến hành nhiều giải pháp nhằm mục đích hạn chế nguồn phát sinh chất gây ô nhiễm không khí như ; xóa được hơn 98 % số lượng nhà bếp than tổ ong, giảm 80 % lượng đốt rơm rạ ở ngoài thành phố, xóa bỏ hàng trăm lò gạch thủ công bằng tay ; thu gom, luân chuyển rác thải hàng ngày đạt 99 – 100 % ở tổng thể khu vực trên địa phận Thủ đô …” Đặc biệt, TP vừa mới tiến hành chương trình đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa phận làm cơ sở điều tra và nghiên cứu, yêu cầu giải pháp cải tổ CLKK. Ngoài ra, Ủy Ban Nhân Dân TP Hà Nội đã chỉ huy những sở, ban, ngành, địa phương tăng cường kiểm tra, giải quyết và xử lý cơ sở sản xuất, khu công trình kiến thiết xây dựng gây bụi bẩn ; nhu yếu những đơn vị chức năng VSMT tăng cường tưới nước rửa đường, thu gom rác thải … nhằm mục đích hạn chế phát sinh ô nhiễm “, Phó Giám đốc Sở TN&MT Mai Trọng Thái cho biết. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn thừa nhận rằng, để cải tổ chất lượng môi trường tự nhiên không khí thì một mình Hà Nội không hề làm được mà cần phải có sự chung sức từ những bộ, ngành, địa phương khác trong tiến hành đồng điệu, kinh khủng những giải pháp hạn chế phát sinh nguồn gây ô nhiễm ra môi trường tự nhiên .
TX Thanh Xuân ( Tổng hợp )
