Chất thải y tế là gì? Các biện pháp xử lý rác thải y tế được áp dụng trên thế giới hiện nay. Sự khác nhau giữa các hệ thống xử lý rác thải y tế?
Chất thải y tế đang là thách thức lớn của các cơ sở chăm sóc sức khỏe đang phải đối mặt. Các hệ thống xử lý rác thải y tế nào đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới? Ở bài viết này, nihophawa.com.vn sẽ giải thích các định nghĩa liên quan đến rác thải y sinh và phương pháp xử lý như thế nào cho hiệu quả. Mong muốn giảm thiểu tối đa ảnh hưởng xấu tới môi trường cũng như sức khỏe của toàn cộng đồng.
Định nghĩa về chất thải y tế
Chất thải y tế là bất kể chất thải nào chứa vật tư truyền nhiễm hoặc có năng lực truyền nhiễm. Bao gồm chất thải được tạo ra bởi những cơ sở chăm nom sức khỏe thể chất như bệnh viện, phòng khám tư nhân, phòng thí nghiệm, cơ sở nghiên cứu và điều tra y tế và những phòng khám thú y .
Chất thải này có chứa chất dịch cơ thể như máu, nhu mô hoặc các chất gây ô nhiễm khác. Hoặc các vật dụng sử dụng trong quá trình nghiên cứu y tế, xét nghiệm, chẩn đoán, tiêm chủng hoặc điều trị cho cả người và động vật. Cụ thể là các đồ thủy tinh, băng, găng tay, vật sắc nhọn như kim tiêm, dao mổ…
Các tên gọi của chất thải y tế
- Chất thải y tế
- Chất thải y sinh
- Chất thải lâm sàng
- Chất thải sinh học
- Chất thải y tế được kiểm soát (RMW)
- Chất thải y tế truyền nghiễm
- Chất thải chăm sóc sức khỏe.
Các thuật ngữ này hoàn toàn có thể sử dụng sửa chữa thay thế cho nhau. Nhưng vẫn cần phân biệt chất thải bệnh viện chung và chất thải nguy cơ tiềm ẩn. Những vật sắc nhọn, mô người, chất lỏng và những nguồn vật tư bị ô nhiễm được gọi là chất thải nguy cơ tiềm ẩn. Những thiết bị và mô không bị ô nhiễm được coi là chất thải y tế nói chung .
Phân loại chất thải y tế ? Cách giải quyết và xử lý chất thải y tế
Thuật ngữ chất thải y tế gồm có rất nhiều mẫu sản phẩm phụ khác nhau của những ngành chăm nom sức khỏe thể chất. Theo WHO, list liệt kê dưới đây là những loại chất thải phổ cập nhất. Tùy thuộc sự phân loại này mà có những giải pháp giải quyết và xử lý rác thải y tế khác nhau .
Sharps
Là loại chất thải gồm có tổng thể những đồ vật hoàn toàn có thể xuyên qua da gồm có kim tiêm, dao mổ, lancet, kính vỡ, dao cạo, ống tiêm, kim bấm, dây điện và trocar .
Chất thải truyền nhiễm
Bất cứ vật truyền nhiễm hoặc có năng lực truyền nhiễm đều thuộc loại này. Bao gồm gạc, mô, chất bài tiết, thiết bị và đồ vật nuôi cấy thí nghiệm .
Phóng xạ
Bao gồm những chất lỏng xạ trị không sử dụng, chất lỏng phóng xạ điều tra và nghiên cứu thí nghiệm, những đồ vật bị nhiễm những chất lỏng này .
Bênh lý
Chất lỏng từ khung hình người như mô, máu, những bộ phận khung hình, chất dịch khung hình hoặc xác động vật hoang dã bị ô nhiễm thuộc loại chất thải này .
Dược phẩm
Nhóm này gồm có tổng thể những loại vắc xin và thuốc chưa sử dụng, hết hạn hoặc bị ô nhiễm. Cũng gồm có những thuốc kháng sinh, thuốc tiêm và thuốc điều trị .
Hóa chất
những chất khử trùng, dung môi sử dụng cho thí nghiệm. Pin, sắt kẽm kim loại nặng từ những thiết bị y tế như thủy ngân bị rò rỉ .
Chất thải di truyền
đây là dạng chất thải hoàn toàn có thể gây ung thư, quái thai hoặc đột biến. Chất thải này thường có nguồn từ những loại thuốc gây độc tế bào sử dụng trong điều trị ung thư .
Chất thải không theo pháp luật chung
Còn được gọi là chất thải không nguy cơ tiềm ẩn. Các chất thải này không chứa những chất ô nhiễm gây nguy hại nào. Cụ thể là về hóa học, sinh học, vật lý hay phóng xạ .
Sự nguy khốn của chất thải y tế
Khi chất thải y sinh không được quản trị đúng cách sẽ gây ra rất nhiều yếu tố về sức khỏe thể chất con người. Ví dụ như kim tiêm đã dùng cho người bệnh. Sau khi vứt bỏ và không được giải quyết và xử lý. Kim tiêm hoàn toàn có thể đâm thủng túi rác truyền bệnh vào người vô tình chạm phải. Hoặc liên tục thêm chất gây ô nhiễm tại những bãi rác, cơ sở tái chế. Khi tiếp xúc với con người những chất lây nhiễm chứa trong đó sẽ trực tiếp đưa vào khung hình .
Chất thải nguy cơ tiềm ẩn hoàn toàn có thể khiến con người lây nhiễm bệnh tật, bỏng phóng xạ, ngộ độc và những nguy khốn khác. Cuối cùng, những chất thải nguy cơ tiềm ẩn khi được luân chuyển đến bãi chôn lấp rác thải thường thì. Có thể làm ô nhiễm nguồn nước và thiên nhiên và môi trường xung quanh .
Cách giải quyết và xử lý chất thải rắn y tế lúc bấy giờ
Tại Mỹ, năm 1980 hàng loạt các sự cố về chất thải y tế trôi nổi rên các bãi biển Bờ Đông. Gây chú ý cộng đồng giới truyền thông. Các sự kiện hàng loạt xảy ra đã làm đòn bẩy kêu gọi gia tăng quy định, tạo thêm điều luật về theo dõi chất thải y tế. Các điều luật áp đặt quy tắc nghiêm ngặt về vận chuyển chất thải bệnh viện. Từ đó, các cách xử lý chất thải rắn y tế mang đến những tiến bộ về an ninh, tiện lợi, tiết kiệm chi phí.
Một số cách xử lý rác thải trong y tế mà các cơ sở chăm sóc sức khỏe có thể thể lựa chọn. Có thể xử lý tại chỗ, phương pháp này đòi hỏi cần đầu tư máy móc thiết bị chuyên dụng. Đồng thời có chuyên viên vận hành. Hoặc xử lý rác thải y tế ở các cơ sở chuyên môn. Giải pháp này sẽ tiết kiệm chi phí hơn nếu tại cơ sở đó, chất thải y tế phát sinh không lớn.
Dù là chọn giải pháp nào để xử lý rác thải y tế. Phương pháp vẫn là dùng nhiệt đốt, nhiệt ẩm hoặc nhiệt khô hoặc xử lý hóa học. Sử dụng nhiệt đốt trước đây là phương án phổ biến nhất và giảm dần từ những năm 1990 đến nay. Vì có những phương pháp khác mang lại hiệu quả tương tự và chi phí thấp hơn.
Một số cách giải quyết và xử lý rác thải y tế hiệu suất cao
Từ xưa tới nay có rất nhiều phương pháp xử lý rác thải y tế được áp dụng trên thế giới. Mỗi biện pháp xử lý rác thải y tế được áp dụng đều đem đến ưu nhược điểm khác nhau. Nhìn chung, tất cả các phương pháp này đều chung một mục đích giảm nguy cơ lây nhiễm từ chất thải y tế. Đặc biệt, một số kim loại nặng và các chất thải chứa chất độc bị giải phóng ra môi trường gây ra nhiều mối nguy hại tiềm ẩn cho sức khỏe con người.
Chôn lấp là giải pháp tình thế nhằm mục đích giảm thiểu lượng rác thải tuy nhiên trong thời hạn dài, lượng rác này hoàn toàn có thể gây ra ô nhiễm nguồn nước và ảnh hưởng tác động tới đời sống của những hộ dân sống xung quanh. Để sửa chữa thay thế giải pháp này, 1 số ít đơn vị chức năng trên quốc tế thường vận dụng những chiêu thức như
- Thiêu hủy
- Tiệt trùng bằng hơi nước
- Khử trùng hóa chất
- Chiếu xạ
- Thiêu hủy
- Xử lý đất
- Inertization
Thiêu hủy
Thiêu hủy là giải pháp phổ cập nhất để giải quyết và xử lý rác thải y tế lúc bấy giờ. Mặc dù vậy, giải pháp này lại gây ra nhiều hậu quả xấu cho thiên nhiên và môi trường tự nhiên. Không thể giải quyết và xử lý hàng loạt chất độc trong lượng khói bay ra sau khi đốt. Với ngân sách nguồn vào rẻ hơn nhiều so với những chiêu thức khác. Có lẽ đây là phần nào nguyên do những bệnh viện thường sử dụng chiêu thức này cho việc giải quyết và xử lý rác thải của mình .
Dễ sử dụng, quản lý và vận hành tuy nhiên ngân sách để quản lý và vận hành giải pháp thiêu hủy cao hơn bởi mọi quy trình tiến độ từ phân loại rác nguồn vào. Bên cạnh đó là ngân sách nhìn nhận chất lượng khí thải đầu ra định kỳ. Vì vậy đây không phải là chiêu thức tối ưu dành cho những bệnh viện với lưu lượng rác nguồn vào lớn và diện tích quy hoạnh nhỏ .
Nhược điểm của phương pháp xử lý rác thải y tế thiêu hủy bằng lò đốt
- Chi phí vận hành cao
- Không giải quyết được triệt để vấn đề khí thải
- Tốn thời gian và công sức cho việc sử lý muội than.
- Nhiều loại hóa chất không bị phá hủy
- Gây ra mùi rất khó chịu khi có khói bay lên.
Biện pháp giải quyết và xử lý rác thải y tế bằng nhiệt ướt
Nhiệt ướt có lẽ rằng đã quen thuộc với người mua của Nihophawa khi đây là công nghệ tiên tiến sử dụng trong nồi hấp tiệt trùng của chúng tôi. Khi hấp tiệt trùng bằng chiêu thức này, nhiệt độ trong buồng hấp được đẩy lên tối thiểu là 121 oC. Nhiệt độ này được duy trì phối hợp với áp suất trong buồng sẽ tàn phá hàng loạt vi trùng, bảo tử, vi sinh vật gây hại .
Nhược điểm của phương pháp xử lý rác thải y tế nhiệt ướt
- Hiệu quả phụ thuộc vào điều kiện hoạt động.
- Các loại thuốc, dược phẩm, hóa chất không thể sử dụng phương pháp này để xử lý.
Cách giải quyết và xử lý rác thải y tế bằng hóa chất
Hóa chất được sử dụng nhiều trong y tế với mục tiêu tàn phá vi trùng, vi sinh vật trên những dụng cụ y tế, trên đồ vật, đồ vật của bệnh nhân sử dụng. Trong quy trình giải quyết và xử lý rác thải, hóa chất cũng đóng vai trò tựa như để hủy hoại những mầm bệnh trong chất thải. Các chất thải tương thích với giải pháp này chính là chất thải lỏng như máu, nước thải bệnh viện. Cũng hoàn toàn có thể sử dụng cho chất thải rắn y tế tuy nhiên, quy trình này lại đem lại nhiều điểm yếu kém
Nhược điểm của khử trùng hóa chất
- Hiệu quả phụ thuộc vào điều kiện hoạt động.
- Tiềm ẩn nhiều rủi ro cho môi trường nếu không được xử lý đúng quy trình.
- Chi phí sử dụng hóa chất lớn khó có thể sử dụng lâu dài.
- Hóa chất độc hại có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người vận hành trong quá trình xử lý rác thải y tế. Đây chính là mối quan tâm lớn của những người đang trực tiếp vận hành hệ thống này. Nhiều dung môi, hóa chất có thể gây ra tổn thương phổi và để lại hậu quả dài lâu.
Chiếu xạ vi sóng chất thải trong y tế
Phương pháp chiếu xạ vi sóng là chiêu thức sử dụng tần số để hủy hoại vi sinh vật. Vi sóng làm nóng nước thải hủy hoại những yếu tố lây nhiễm. Với rác thải rắn, vật tư được cắt nhỏ, sau đó làm ẩm và chuyển tới thiết bị để chiếu xạ. Trong buồng chiếu xạ, những loại rác thải y tế được tiệt trùng bằng vi sóng trong 20 phút. Sau đó, lượng rác thải này được nén chặt và luân chuyển cho những bước giải quyết và xử lý tiếp theo .
Nhược điểm của phương pháp chiếu xạ
- Chi phí đầu tư và vận hành tương đối cao.
- Bảo hành, bảo trì nhiều vấn đề vì liên quan tới công nghệ vi sóng.
- Không xử lý được kim loại
- Tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi liên quan tới công nghệ vi sóng.
Xử lý chôn lấp
Như đã nói ở trên chôn lấp là giải pháp hoàn toàn có thể là giải pháp được sử dụng đến khi rác thải chưa qua giải quyết và xử lý. Nếu chất thải nguy cơ tiềm ẩn không được giải quyết và xử lý đúng cách hoàn toàn có thể tích tụ lâu ngày tại bệnh viện. Nguy cơ lây nhiễm coa hơn so với khi được chôn lấp. Chính thế cho nên, đây là giải pháp tình thế để tránh lây nhiễm mầm bệnh ra bên ngoài .
Tuy nhiên chiêu thức này lại chứa đựng nhiều rủi ro tiềm ẩn gây nguy cơ tiềm ẩn tới môi trường tự nhiên và sức khỏe thể chất con người. Việc chôn lấp không đúng tiến trình hoàn toàn có thể gây ra thực trạng lây truyền dịch bệnh, ô nhiễm môi trường tự nhiên đất, nước … Thậm chí những bãi chôn lấp lộ thiên còn hoàn toàn có thể gây tác động ảnh hưởng tới hệ hô hấp tiêu hóa của dân cư xung quanh. Chính vì thế, đây là chiêu thức giải quyết và xử lý rác y tế không được khuyến khích. Và nếu được thực thi cần trấn áp ngặt nghèo và đúng quy trình tiến độ .
Thạch hóa
Hiện nay trên quốc tế, giải pháp giải quyết và xử lý rác thải y tế thạch hóa rác thải y tế đang được khá nhiều đơn vị chức năng sử dụng. Quá trình trơ hóa rác thải y tế cùng xi-măng giúp giảm thiểu được tối đa lượng chất độc ra ngoài môi trường tự nhiên. Đây là giải pháp tương thích với dược phẩm và những thiết bị có hàm lượng sắt kẽm kim loại nặng cao .Rác thải được giải quyết và xử lý khởi đầu và cho vòa mạng lưới hệ thống nghiền. Xi măng, nước, vôi được hòa trộn tạo ra một khối thống nhất. Đúc thành những size khác nhau tùy thuộc vào nơi giải quyết và xử lý. Phương pháp này không tốn nhiều ngân sách, cũng không cần người quản lý và vận hành hiểu kỹ thuật. Chỉ cần những dụng cụ trong thiết kế xây dựng để tạo xi-măng .
Hệ thống giải quyết và xử lý rác thải y tế tại Nước Ta
Hiện nay tại Việt Nam, hệ thống xử lý rác thải y tế đang được sử dụng nhiều nhất áp dụng công nghệ hấp tiệt trùng và nghiền cắt để thu nhỏ thể tích của rác thải. Quá trình này trải qua hai giai đoạn tiệt trùng và nghiền cắt. Quá trình này giúp lượng rác thải y tế được làm sạch và giảm thể tích một cách đáng kể.
Khâu tiệt trùng
Rác thải y tế được phân loại và tập trung để đưa vào tiệt trùng. Tại đây, những dụng cụ y tế được đưa vào nồi hấp tiệt trùng để vô hiệu vi trùng, virus gây hại. Tùy vào lượng rác thải y tế đưa vào mà những TT y tế nên lựa chọn dung tích giải quyết và xử lý của nồi hấp cho tương thích .Với những bệnh viện tuyến đầu, lưu lượng rác thải lớn nên sử dụng những loại nồi hấp có dung tích lớn từ 600 đến 800L .
Khâu nghiền cắt
Nghiền cắt rác thải y tế có tác dụng thu nhỏ thể tích, dễ dàng vận chuyển và xử lý cho các bước sau. Một hệ thống xử lý rác thải y tế nghiền cắt được chế tạo đặc thù có thể xử lý một khối lượng rác thải nhất định đưa vào. Rác thải đầu ra được thu nhỏ và xử lý dễ dàng hơn rất nhiều.
Nhờ vào quy trình tiệt trùng được thực thi ở quy trình tiến độ 1 mà lượng rác thải này bảo vệ bảo đảm an toàn với thiên nhiên và môi trường và người tiếp xúc. Đây chính là nguyên do tại sao rác thải y tế cần được giải quyết và xử lý tiệt trùng trước khi cho vào nghiền cắt .Chất thải y tế được phân loại là bất kể mẫu sản phẩm phụ nào bị ô nhiễm trong điều tra và nghiên cứu, điều trị hoặc chăm nom sức khỏe thể chất y tế. Những chất ô nhiễm này hoàn toàn có thể đến từ những phòng khám, bệnh viện, phòng thí nghiệm hoặc cơ sở nuôi cấy .
Các nhân viên điều hành hệ thống xử lý rác thải y tế cần hiểu rõ phân loại và cách xử lý của từng loại chất thải. Hiểu biết các quy định của nhà nước về các biện pháp xử lý rác thải y tế để vận hành đúng cách. Mục đích nhằm xử lý triệt để các nguồn lây nhiễm ra cộng đồng. Đồng thời tránh lãng phí không cần thiết.
5/5 ( 3 Reviews )
