Theo Luật Quy hoạch 2017, nghành giải quyết và xử lý chất thải rắn sẽ được tích hợp trong Quy hoạch Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, xu thế đến năm 2050 .
Còn nhiều tồn tại trong thu gom và xử lý rác
Sau 8 năm tiến hành Quy hoạch 609, công tác làm việc giải quyết và xử lý chất thải rắn trên địa phận TP đã đạt được một số ít hiệu quả đáng ghi nhận. Có thể kể đến như : 100 % chất thải công nghiệp, y tế được thu gom, giải quyết và xử lý đạt quy chuẩn ; xê dịch 100 % chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt đô thị và khoảng chừng 90 % chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt nông thôn được thu gom, giải quyết và xử lý .
Nhà máy điện rác Nam Sơn, huyện Sóc Sơn.
TP đã đầu tư cải tạo, nâng cấp 2 khu xử lý chất thải rắn quy mô lớn (khu liên hợp Nam Sơn và khu xử lý Xuân Sơn); hoàn thành về cơ bản giai đoạn 1 của nhà máy đốt rác phát điện công suất 4.000 tấn/ngày đêm tại Nam Sơn, huyện Sóc Sơn. Hiện TP đang triển khai xây dựng nhà máy đốt rác phát điện công suất 2.000 tấn/ngày đêm tại Xuân Sơn, thị xã Sơn Tây…
Tuy nhiên, theo thanh tra rà soát còn nhiều nội dung trong Quy hoạch 609 chưa được tiến hành, công tác làm việc giải quyết và xử lý chất thải rắn còn nhiều khó khăn vất vả, chưa ổn. Một là, chưa triển khai phân loại chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt tại nguồn. Cho đến nay, Hà Nội mới chỉ làm tốt công tác làm việc phân loại chất thải rắn tại nguồn so với chất thải công nghiệp và y tế .
Mặc dù đã được nêu rõ trong Quy hoạch 609, đồng thời cũng được pháp luật trong Luật Bảo vệ môi trường tự nhiên và những văn bản pháp lý tương quan nhưng cho đến nay TP chưa có sự sẵn sàng chuẩn bị về hạ tầng và chưa tiến hành phân loại chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt. Điều này đi ngược với khuynh hướng của quốc tế, gây gánh nặng cho công tác làm việc thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý .
Hai là, mạng lưới hệ thống thu gom chất thải rắn vẫn còn lỗi thời, công tác làm việc luân chuyển còn nhiều chưa ổn. Ngay tại khu vực nội đô, hoạt động giải trí thu gom vẫn được triển khai bằng những phương tiện đi lại cơ giới thô sơ, được gia cố thêm những thanh tre, gỗ phía trên thùng xe để chứa rác, gây cảm xúc nhếch nhác, mất vệ sinh. Hầu như hàng loạt mạng lưới hệ thống xe thu gom rác ( từ xe đẩy tay trong ngõ xóm đến xe vận tải đường bộ khối lượng ) đều không được rửa liên tục, việc luân chuyển gây rò rỉ rác và nước rác, làm mất vệ sinh thiên nhiên và môi trường, tác động ảnh hưởng xấu đi đến mỹ quan TP .
Ba là, kiến thiết xây dựng hạ tầng cho thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn rất chậm và chưa ổn. Tại khu vực nội thành của thành phố, việc tìm quỹ đất để thiết kế xây dựng những điểm tập trung chất thải rắn sau khi thu gom từ những ngõ xóm rất khó khăn vất vả, hầu hết mang tính trong thời điểm tạm thời. Hình ảnh thành phố đẹp, văn minh nhưng lại Open một khu để những xe thu gom chất đầy rác, không được che đậy, gây mất vệ sinh và mất mỹ quan đô thị rất quen thuộc trong những Q. nội đô Hà Nội .
Đến nay, TP chưa thiết kế xây dựng được trạm trung chuyển chất thải rắn nào, chỉ có 2 khu giải quyết và xử lý chất thải rắn là Nam Sơn ( huyện Sóc Sơn ) và Xuân Sơn ( thị xã Sơn Tây ) đang tiếp đón, giải quyết và xử lý chất thải rắn cho toàn TP, dự báo không còn năng lực chôn lấp trong 1 – 2 năm tới. Còn 5 trạm trung chuyển và 15/17 khu giải quyết và xử lý chất thải theo quy hoạch chưa được tiến hành hoặc đã có kiến thiết xây dựng nhưng chưa hoạt động giải trí, thậm chí còn dừng hoạt động giải trí do lựa chọn công nghệ tiên tiến không tương thích .
Bốn là, giải pháp giải quyết và xử lý chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt của TP không đạt nhu yếu của Thủ đô văn minh, văn minh, tăng trưởng xanh. Chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt trên địa phận Hà Nội được giải quyết và xử lý hầu hết bằng chiêu thức chôn lấp ( chiếm khoảng chừng 98 % tổng lượng chất thải rắn thu gom được ), số lượng còn lại là đốt không phát điện ( khoảng chừng 2 % ) .
Hoạt động tái chế mới ở mức tự phát, chưa có số liệu chính thức. Công nghệ tái chế, giải quyết và xử lý rác thải theo công nghệ tiên tiến mới, tiên tiến và phát triển tiến hành còn chậm, chưa phân phối được nhu yếu thực tiễn giải quyết và xử lý rác thải của TP .
Hướng đến tiết giảm chất thải, tăng cường tái chế
Thủ đô Hà Nội bước vào kỳ quy hoạch mới trong toàn cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ. Cả quốc tế và toàn nước, trong đó có Hà Nội đang tăng nhanh tăng trưởng kinh tế tài chính số, kinh tế tài chính xanh, kinh tế tài chính tuần hoàn, hướng đến thiết kế xây dựng xã hội văn minh, mưu trí, xanh, tăng trưởng bền vững và kiên cố. Trước toàn cảnh này, công tác làm việc giải quyết và xử lý chất thải rắn của Hà Nội càng cần được chăm sóc, xu thế tiến hành theo hướng văn minh, mưu trí nhằm mục đích tiết giảm chất thải, tăng cường tái chế, tái sử dụng .
Để triển khai được điều này, khi nghiên cứu và điều tra, thanh tra rà soát, kiến thiết xây dựng những nội dung quy hoạch chất thải rắn để tích hợp trong Quy hoạch Thủ đô, cần quan tâm 1 số ít yếu tố sau .
Thứ nhất, cần thanh tra rà soát, nhìn nhận hàng loạt hiệu quả triển khai quy hoạch giải quyết và xử lý chất thải rắn theo Quyết định 609 / QĐ-TTg, xác lập những việc đã làm được, chưa thực thi được, nguyên do khách quan và chủ quan để rút kinh nghiệm tay nghề trong quy hoạch sắp tới .
Theo điều tra và nghiên cứu cho thấy, những hạn chế trong công tác làm việc giải quyết và xử lý chất thải rắn thời hạn qua tại Hà Nội là do công tác làm việc dự báo chưa đúng chuẩn ; áp lực đè nén dân số tăng quá nhanh ; năng lượng quản trị Nhà nước còn yếu ; công nghệ tiên tiến chậm thay đổi …
Thứ hai, cần điều tra và nghiên cứu xu thế giải quyết và xử lý chất thải rắn trên quốc tế để lựa chọn công nghệ tiên tiến hài hòa và hợp lý, vừa phân phối nhu yếu hiện đại hóa giải quyết và xử lý chất thải rắn, vừa tương thích với điều kiện kèm theo tăng trưởng của Thủ đô. Nghiên cứu cho thấy, dự báo đến năm 2030, thành phần chất thải rắn của Hà Nội có tỷ suất chất hữu cơ vẫn sẽ chiếm khoảng chừng hơn 50 % tỷ trọng, nhiệt độ cao, nhiệt trị thấp. Đồng thời, với đặc thù kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống – xã hội của Hà Nội, khuyến nghị giải pháp phân loại chất thải rắn tại nguồn nên kinh khủng tiến hành .
Trong quá trình đến năm 2030, ngân sách Nhà nước nên ưu tiên cho sản xuất phân compost ( phân hữu cơ ) từ chất thải thực phẩm. Đồng thời hoàn thành xong, quản lý và vận hành 2 xí nghiệp sản xuất đốt rác phát điện tại Sóc Sơn và Sơn Tây ; khuyến khích góp vốn đầu tư tư nhân cho những hoạt động giải trí tái chế khác .
Thứ ba, cần nghiên cứu phương án xây dựng hạ tầng đồng bộ cho công tác thu gom, xử lý chất thải rắn theo hướng hiện đại, văn minh, phục vụ phát triển kinh tế tuần hoàn. Ví dụ, hệ thống thu gom, tập kết chất thải rắn trong từng chung cư, từng khu ở, nhà máy, bệnh viện, công sở phải đảm bảo thực hiện được công tác phân loại; bố trí quỹ đất để xây dựng các trạm sản xuất phân compost từ chất thải sinh hoạt, đồng ruộng cho các xã ngoại thành. Bên cạnh đó, quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn…
Thứ tư, việc nghiên cứu và điều tra, sắp xếp, phân vùng khoảng trống cho những trạm trung chuyển, khu giải quyết và xử lý chất thải rắn cần bảo vệ tính khả thi về kinh tế tài chính, hài hòa và hợp lý về đặc thù địa chất, vị trí địa lý, bảo vệ bảo đảm an toàn cho người dân. Đồng thời, cần tính đến mối quan hệ với những tỉnh, TP trong Vùng Thủ đô, Vùng đồng bằng sông Hồng .
Với đặc thù dân di cư từ những tỉnh về rất lớn, Hà Nội hoàn toàn có thể ý kiến đề nghị những tỉnh san sẻ gánh nặng về giải quyết và xử lý chất thải rắn với Thủ đô. Bên cạnh đó, Hà Nội hoàn toàn có thể tính đến giải pháp phối hợp để tiến hành những chủ trương khuyến khích tăng trưởng công nghiệp tái chế tại những làng nghề của những tỉnh lân cận theo hướng xanh, sạch ( đây là nơi tiêu thụ khối lượng lớn phế liệu của Hà Nội ) .
Để làm được điều này, TP cần khẩn trương có những buổi thao tác với những tỉnh, TP ; phối hợp ngặt nghèo với những bộ, ngành trong kiến thiết xây dựng quy hoạch bảo vệ thiên nhiên và môi trường vương quốc, quy hoạch Vùng đồng bằng sông Hồng …
