Một con cua được phong cách thiết kế từ những loại chất thải và rác thải trên bãi biển
Một thùng rác tại Seattle, Mỹ
Chất thải là những vật và chất mà người dùng không còn muốn sử dụng và thải ra, tuy nhiên trong một số ngữ cảnh nó có thể là không có ý nghĩa với người này nhưng lại là lợi ích của người khác, chất thải còn được gọi là rác Trong cuộc sống, chất thải được hình dung là những chất không còn được sử dụng cùng với những chất độc được xuất ra từ chúng. Quản lý rác thải là hành động thu gom, phân loại và xử lý các loại rác thải của con người. Hoạt động này nhằm làm giảm các ảnh hưởng xấu của rác vào môi trường và xã hội. Rác liên quan trực tiếp tới sự phát triển của con người cả về công nghệ và xã hội. Cấu tạo của các loại rác biến đổi qua thời gian và nơi chốn, với quá trình phát triển và đổi mới có tính chất công nghiệp đang trực tiếp ảnh hưởng tới nguồn phế liệu. Ví dụ như nhựa và công nghệ hạt nhân. Một số thành phần của rác có giá trị kinh tế đã được tái chế lại một cách hoàn hảo.
Bài này viết về các loại vật chất bị thải loại trong các hoạt động của con người, về khái niệm khác có ý tương tự, xem Rác
- Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc: Theo Công ước Basel về Kiểm soát các Di chuyển xuyên biên giới của các tiểu hành tinh nguy hiểm, chất thải là sự duy trì, được xử lý và có xu hướng bị xử lý hoặc được yêu cầu xử lý theo quy định của luật pháp quốc gia.
- Theo Liên minh Châu Âu: Theo chỉ định, về Chất thải 2008/98/EC
Một trạm giải quyết và xử lý chất thải. Chiếc xe xúc đang xúc rác trong một nhà kho .
Nếu xét theo mức độ ô nhiễm, người ta phân thành chất thải nguy cơ tiềm ẩn và chất thải không nguy cơ tiềm ẩn. Nếu xét theo phương pháp thải, thì chất thải được chia thành :
Rác hoạt động và sinh hoạt[sửa|sửa mã nguồn]
Rác thải sinh hoạt là các chất rắn bị loại ra trong quá trình sống, sinh hoạt, hoạt động, sản xuất của con người và động vật. Rác phát sinh từ các hộ gia đình, khu công cộng, khu thương mại, khu xây dựng, bệnh viện, khu xử lý chất thải… Trong đó, rác sinh hoạt chiếm tỉ lệ cao nhất. Số lượng, thành phần chất lượng rác thải tại từng quốc gia, khu vực là rất khác nhau, phụ thuộc vào trình độ phát triển kinh tế, khoa học, kỹ thuật.
Bất kỳ một hoạt động giải trí sống của con người, tại nhà, văn phòng, trên đường đi, tại nơi công cộng …, đều sinh ra một lượng rác đáng kể. Thành phần đa phần của chúng là chất hữu cơ và rất dễ gây ô nhiễm trở lại cho thiên nhiên và môi trường sống nhất. Cho nên, rác hoạt động và sinh hoạt hoàn toàn có thể định nghĩa là những thành phần tàn tích hữu cơ Giao hàng cho hoạt động giải trí sống của con người, chúng không còn được sử dụng và vứt trả lại thiên nhiên và môi trường sống .
Một đống rác thải rau củ quả ở một khu chợ
Rác văn phòng[sửa|sửa mã nguồn]
Rác văn phòng là các văn phòng phẩm không còn sử dụng được nữa như giấy báo cũ, bút viết hết mực, hư hỏng.
Chất thải công nghiệp[sửa|sửa mã nguồn]
Chất thải công nghiệp là các chất thải phát sinh từ các hoạt động sản xuất các nhà máy, xí nghiệp, gồm:
- Chất thải rắn nguy hại: bao gồm khí thải độc hại, hóa chất ở dạng lỏng, chúng dễ gây ra cháy nổ, ngộ độc, tác động không tốt đến sức khỏe của con người và dễ ăn mòn nhiều vật chất khác.
- Chất thải rắn như sắt thép kim loại bị gỉ cũ kĩ gây ít hoặc không nguy hại nhưng chúng cần phải được xử lý dọn dẹp hay tái chế cẩn thận.
Chất thải thiết kế xây dựng[sửa|sửa mã nguồn]
Chất thải xây dựng được thải ra từ quá trình hoạt động của công trường xây dựng và sửa chữa các công trình xây dựng, chủ yếu là các loại gạch, đá, đất vụn… bị phá dỡ ra, chúng còn được gọi là xà bần.
Chất thải y tế[sửa|sửa mã nguồn]
Chất thải y tế là vật chất ở thể rắn, lỏng và khí được thải ra từ các cơ sở y tế, bao gồm:
- Chất thải y tế nguy hại: là chất thải y tế chứa yếu tố nguy hại cho sức khỏe con người và môi trường như dễ lây nhiễm bệnh, gây ngộ độc, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn mòn hoặc có đặc tính nguy hại khác nếu những chất thải này không được tiêu hủy an toàn.
- Chất thải thông thường.[1]
Có nhiều yếu tố xung quanh việc báo cáo giải trình tiêu tốn lãng phí. Nó thường được đo bằng kích cỡ hoặc khối lượng, và có sự độc lạ rõ ràng giữa hai loại. Ví dụ, chai nhựa hoặc thủy tinh hoàn toàn có thể có khối lượng khác nhau nhưng có cùng size. Dựa trên báo cáo giải trình chưa khá đầy đủ từ những bên, công ước Basel ước tính 338 triệu tấn chất thải được tạo ra năm 2001. Trong cùng năm, OECD ước tính 4 tỷ tấn từ những vương quốc trong khu vực. Bất chấp những xích míc này, báo cáo giải trình chất thải vẫn hữu dụng so với 1 và quy mô lớn đề xác lập nguyên do và vị trí chính, đồng thời tìm cách ngăn ngừa, giảm thiểu, tịch thu, giải quyết và xử lý và tiêu huỷ rác thải .
Chi tiêu thiên nhiên và môi trường[sửa|sửa mã nguồn]
Chất thải được quản trị không tương thích hoàn toàn có thể làm mất tính năng của những loài gặm nhấm và cá, gây bênhj ký sinh trùng đường ruột, sốt vàng da, giun, bệnh dịch hạch và những bệnh khác cho con người, và việc tiếp xúc với chất thải nguy cơ tiềm ẩn, đặc biệt quan trọng là khi chúng bị đốt, hoàn toàn có thể gây ra nhiều bệnh khác gồm có cả ung thư. Các chất thải ô nhiễm hoàn toàn có thể làm gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường nước, dất, không khí, và gây ra nhiều vấn đè lớn so với môi trường sinh thái. Xử lý và tiêu huỷ chất thải tạo ra lượng khí thải nhà kính ( GHG ) đáng kể, đặc biệt quan trọng là khí metan, đang góp thêm phần đáng kể vào sự nóng lên toàn thế giới .
giá thành xã hội[sửa|sửa mã nguồn]
Quản lý chất thải là 1 công minh môi trường tự nhiên quan trọng. nhiều gánh nặng về thiên nhiên và môi trường được trích dẫn ở trên thường do những nhóm bọ gạt ra bên lề, chẳng hạng như dân tộc thiểu số, phụ nữ và dân cư của quóc gia đang tăng trưởng phải gánh chịu. NIMBY là sự phản đối của dân cư so với đề xuất kiến nghị tăng trưởng mới vì nó gần với họ. Tuy nhiên, nhu yếu lan rộng ra và sắp xếp những hạ tầng giải quyết và xử lý và tiêu huỷ chất thải đang ngày càng tăng trên quốc tế. Hiện nay, thị trường ngày càng tăng trong sự chuyển dời xuyên biên giới của chất thải và mặc du hầu hết chất thải chảy giữa những vương quốc đi giữa những vương quốc tăng trưởng, một lượng lớn chất thải được vận động và di chuyển từ những vương quốc tăng trưởng sang những vương quốc đang tăng trưởng .
Chi tiêu kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]
giá thành kinh tế tài chính của việc quản trị chất thải rất cao và thường do chính quyền sở tại những thành phố chi trả. tiền thường hoàn toàn có thể tiết kiệm chi phí với những tuyến đường thu gom với phong cách thiết kế tương thích, sửa đổi phương tiện đi lại và với giáo dục phổ thông. Các chủ trương môi trường tự nhiên ví dụ điển hình như taí chế, .. Lĩnh vực này hoàn toàn có thể làm đổi khác hoặc giamr đáng kể chất thải trong một mạng lưới hệ thống đơn cử, nhưng những tác động ảnh hưởng về kinh tế tài chính xấu đi khác đi kèm với bệnh tật, nghèo nàn, khai thác và lạm dụng đói với người lao động .
Phục hồi tài nguyên[sửa|sửa mã nguồn]
Phục hồi tài nguyên là việc tịch thu chất thải hoàn toàn có thể tái chế được nhằm mục đích mục tiêu giải quyết và xử lý, cho một mục tiêu sử dụng đơn cử tiếp theo. Bao gồm giải quyết và xử lý chất thải tái chế để chiết xuất hoặc tịch thu vật tư và tài nguyên hặc quy đổi thành nguồn năng lượng. Quá trình này được triển khai tại nơi tịch thu tài nguyên tạo điều kiện kèm theo. Phục hồi tài nguyên không riêng gì quan trọng so với môi trường tự nhiên mà còn hoàn toàn có thể giảm lượng chất thải được đưa đến dòng thải, giảm điện tích thiết yếu cho những bãi chôn lấp và bảo vệ những nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên hạn chế .
Phục hồi nguồn năng lượng[sửa|sửa mã nguồn]
Phục hồi nguồn năng lượng từ chất thải sử dụng những vật tư phế thải không hề tái chế và chiết xuất từ đó nhiệt, điện hoặc nguồn năng lượng trải qua nhiều tiến trình, gồm có đốt, khí hoá, nhiệt phân và phân huỷ kị khí. Quá trình này được gọi là chất thải thành nguồn năng lượng .Có một số ít cách để phục sinh nguồn năng lượng từ chất thải. Đốt hoặc đốt trực tiếp có trấn áp chất thải rắn đô thị để giảm chất thải và tạo nguồn năng lượng. Phân huỷ kỵ khí là 1 quy trình phân huỷ xảy ra tự nhiên trong đó chất hữu cơ bị khử thành một thành phần hoá học đơn thuần hơn trong điều kiện kèm theo không có oxy. Đốt hoặc đốt có trấn áp trực tiếp chất thải rắn đô thị để giảm thiểu chất thải và tạo nguồn năng lượng. Nhiên liệu tịch thu thứ cấp là nguồn năng lượng. Nhiên liệu tịch thu từ chất thải không hề tái sử dụng hoặc tái chế từ những hoạt động giải trí giải quyết và xử lý cơ học và sinh học. Nhiệt phân gồm có việc đốt nóng. Khí hoá là sự chyển đổi vật tư giàu cacbon trải qua nhiệt độ từ 3000 – 10000 độ C, nơi nguồn năng lượng được giải phóng bằng phóng điện trong thiên nhiên và môi trường trơ .
Sử dụng chất thải làm nhiên liệu có thể mang lại những lợi ích môt trường quan trọng. Nó có thể cung cấp một lựa chọn an toàn và hiệu quả về chi phí cho các chất thải mà thông thường sẽ phải xử lý bằng tiêu huỷ. Nó có thể giúp giảm CO2 bằng cách chuyển hướng sử dụng năng lượng từ nhiên liệu hoá thạch, đồng thời tạo ra nặng lượng và sử dụng chất thải làm nguyên liệu. Giảm phát chất thải khí NH4 tạo ra trong đất bằng cách loại bỏ chất thải từ các bãi chôn lấp.
Có một số ít tranh luận trong việc phân phối nhất định là chất thải. CTO, một dòng loại sản phẩm của quy trình sản xuất bột giấy, được định nghĩa là chất thải hoặc cặn ở 1 số ít nước châu âu khi chất béo được sản xuất trên ptenta 1 giá trị hsignicat d ptenta i ứng dụng trong ngành. Một số công ty sử dụng CT để prou lu, 17 trong khi nganhf công nghiệp hoá chất thông đã tối da hoá nó như 1 nguồn nguyên vật liệu ‘ ‘ sản xuất hoá chất sinh học, cacbon thấp ‘ ‘ trải qua sử dụng theo tầng .
Giáo dục đào tạo và nhận thức[sửa|sửa mã nguồn]
Giáo dục đào tạo và nhận thức trong nghành rác và quản trị rác đang ngày càng trở nên quan trong. Tốc độ và mức độ ngày càng tăng nhanh gọn của thực trạng suy thoái và khủng hoảng và ô nhiễm thiên nhiên và môi trường và sự khan hiếm tài nguyên vạn vật thiên nhiên đang là những yếu tố rất được chăm sóc. Ô nhiễm không khí ; tích tụ rác thải ô nhiễm ; phá hoại và làm khan hiếm rừng, đất và nước ; tầng ô-zôn đang bị hủy hoại và hiệu ứng nhà kính đang đe họa sự sống sót của loài người và hàng ngàn sinh vật khác, sự đa dạng sinh học, bảo mật an ninh vương quốc, và những di sản để lại cho thế hệ sau .
- ^ Quyết định số 43/2007 / QĐ-BYT ngày 30/11/2007 về việc phát hành Quy chế quản trị chất thải y tế của Nước Ta
