Hiền Hương ( triển khai ) –
Thứ hai, 06/06/2022 07 : 00 ( GMT + 7 )
Từ ngày 1.6.2022, NSƯT Sĩ Tiến kế nhiệm NSƯT Chí Trung giữ vị trí Giám đốc nhà hát Tuổi Trẻ. Anh có cuộc trò chuyện với phóng viên Lao Động khi đứng trước nhiệm kỳ mới.
“Tôi đã ở nhà hát Tuổi Trẻ 32 năm, đi qua đủ thăng trầm”
Khác với một số lĩnh vực thuộc khối doanh nghiệp, khi một người được bổ nhiệm vào vị trí giám đốc sẽ nhận được lời chúc mừng, ở các nhà hát – người được bổ nhiệm giữ chức giám đốc khiến người ta… lo lắng nhiều hơn. Anh có nghĩ như vậy?
– ( Cười ), chỉ mới ngày hôm qua, tôi cũng nhận được những cuộc điện thoại thông minh có nội dung như bạn vừa đề cập, mọi người vừa chúc mừng vừa bày tỏ sự lo ngại cho tôi. Điều đó là dễ hiểu, khi sân khấu bước qua khoảng chừng thời hạn đóng cửa suốt 2 năm dịch COVID-19 phải đối lập với nhiều khó khăn vất vả .Tuy nhiên, cá thể tôi giữ góc nhìn sáng sủa và không muốn nhắc đến nhiều về những khó khăn vất vả ở sân khấu hiện tại .
Dù anh không muốn nhắc đến, khó khăn vẫn là sự thật và đang tồn đọng. Đối thủ của sân khấu bây giờ không chỉ còn là truyền hình, phim rạp công nghệ cao, còn là Facebook, là YouTube… Là tất cả những gì giúp người ta chỉ cần nằm nhà là có cả thế giới. Anh sẽ phải làm gì để nhà hát Tuổi Trẻ bán được vé?
– Chúng tôi trọn vẹn biết được những khó khăn vất vả, thử thách mà sân khấu đang phải đương đầu .Tôi đã ở nhà hát Tuổi trẻ tròn 32 năm. Tôi đã trải qua nhiều cung bậc cảm hứng khác nhau với sân khấu và đã tận mắt chứng kiến sân khấu đi qua đủ thăng trầm. Mỗi tiến trình, tùy vào từng thời gian khác nhau, sân khấu sẽ có những chuyển mình khác nhau và mang sắc tố khác nhau .Tôi hiểu thị trường của nhà hát Tuổi trẻ cần gì, nhà hát hiện có 2 đoàn trình diễn là kịch và ca nhạc, nên phân khúc là người theo dõi thanh thiếu niên .Đầu những năm 2000, hài kịch Đời cười lên ngôi. Vài năm sau, chính kịch, kịch Lưu Quang Vũ lại lên ngôi. Tiếp theo đó, những vở kịch hợp tác với quốc tế rất tăng trưởng … Mỗi quá trình khác nhau, phân khúc thị trường kịch cũng có sự khác nhau .Tuy nhiên, dù ở thời gian nào, kịch mần nin thiếu nhi vẫn luôn là một tên thương hiệu của nhà hát Tuổi trẻ. Trước mắt, sau 2 năm mần nin thiếu nhi phải ở nhà quá nhiều, phải học trực tuyến – xem máy tính quá nhiều, thời cơ giao lưu hội đồng ít, nên phía nhà hát sẽ tập trung chuyên sâu góp vốn đầu tư cho kịch mục dành cho mần nin thiếu nhi vào các tối thứ 7 hàng tuần trong suốt 3 tháng hè tới .
NSƯT Sĩ Tiến được bổ nhiệm làm Giám đốc nhà hát Tuổi Trẻ từ 1.6.2022. Ảnh: NVCC
“Cơm áo gạo tiền”, lo thu nhập cho nghệ sĩ, lo chạy vạy thêm tiền để dựng vở… từng là câu chuyện đau đầu của các giám đốc nhà hát. Anh thì sao?
– Muốn có “cơm áo gạo tiền”, muốn có thêm thu nhập, muốn tăng cát-xê… tất cả đều phải phụ thuộc vào phòng vé. Phải bán được vé, phải có được doanh thu, mới có thể bàn sang thu nhập.
Bởi vậy, chúng tôi cũng đã lên nhiều kế hoạch về việc tiếp thị, bán vé. Tôi sáng sủa vì tháng 3, tháng 4 vừa mới qua, người theo dõi đến mua vé xem kịch rất đông. Có nhiều buổi, người theo dõi xếp hàng trước cửa nhà hát đợi vào xem. Công suất bán vé trực tuyến của nhà hát khá tốt. Sau dịch, nhu yếu người theo dõi đến xem kịch đang tăng .
“Tôi luôn là em, là cấp dưới của Chí Trung”
Tiếp nhận vị trí giám đốc nhà hát Tuổi trẻ, xin hỏi, “di sản” NSƯT Chí Trung để lại cho anh, là gì?
NSƯT Chí Trung đã có 44 năm công tác làm việc tại nhà hát, nên không hề kể ra hết những điều anh ấy đã làm, bởi có quá nhiều. Anh Chí Trung về nhà hát học tập từ năm 1978. Ở vị trí diễn viên, anh ấy tham gia rất nhiều vở diễn tầm cỡ, có nhiều vai xuất sắc. Đến năm 1997, Chí Trung là trưởng phi hành đoàn Kịch II. Anh ấy đã lăn lộn, xoay vần để đoàn kịch II hoạt động năng suất, hiệu suất cao. Trong nhiệm kỳ 5 năm là giám đốc, tuy bị cản trở vì dịch bệnh suốt 2 năm, nhưng anh Chí Trung vẫn có rất nhiều nỗ lực cho nhà hát .
Tôi giống anh Chí Trung, cũng về nhà hát học làm diễn viên. Những năm cuối thập niên 1990, tôi là phó đoàn Kịch II cho anh Chí Trung.
Với tôi, dù thế nào, tôi vẫn luôn là người em, là cấp dưới của anh Trung .
NSƯT Sĩ Tiến (trái) và NSƯT Chí Trung. Ảnh: NVCC
Cách đây nhiều năm, NSND Trung Anh từng nói, “Chí Trung là trưởng đoàn của các trưởng đoàn”, ý muốn khen ngợi sự lăn xả của Chí Trung với việc mưu sinh, sống còn của sân khấu cuối thập niên 1990. Là người kế nhiệm của Chí Trung, anh có thấy áp lực?
– Nhìn lại, các đời giám đốc trước của nhà hát đều rất giỏi. Trong đó, 3 giám đốc gần nhất là anh Lê Hùng, Trương Nhuận và Chí Trung, họ quá giỏi. Nên áp lực đè nén với tôi là đương nhiên .Chỉ mới gần đây, trong cuộc họp giao ban với các cán bộ nhà hát, tôi có nói, tôi là cấp phó của anh Chí Trung nhiều năm, khoảng chừng thời hạn tôi chuyện trò với anh Trung còn nhiều hơn với người thân trong gia đình của mình .Buổi sáng, chúng tôi đã xuất hiện ở nhà hát, cùng thao tác, đến tận đêm vẫn diễn với nhau. Tôi và anh Chí Trung đã san sẻ với nhau nhiều việc trong đời sống, từ chuyện riêng đến chuyện cơ quan. Trong đó, chúng tôi cùng có một mơ ước, một mục tiêu chung là đưa nhà hát Tuổi Trẻ thành điểm đến được người theo dõi yêu thương .
Anh có ngại bị so sánh với Chí Trung? Vì sự so sánh là không thể tránh khỏi.
– Anh Chí Trung là người bạn lớn, là người anh lớn của tôi. Sự so sánh nào cũng có sự động viên, khuyến khích trong đó. Tôi được thừa kế từ các đời giám đốc trước một nhà hát năng động, linh động, nhiệt huyết. Nhiệm vụ của tôi là liên tục duy trình hoạt động giải trí của nhà hát đi đúng quỹ đạo và tôn chỉ mục tiêu, cạnh bên đó là đưa các hoạt động giải trí nghệ thuật và thẩm mỹ theo đúng được mong ước, kỳ vọng của các nghệ sĩ đang thao tác tại đây .Cuộc sống vốn dĩ đã đủ khó khăn vất vả rồi. Tôi không muốn làm khó mình thêm nữa. Tôi không tự buộc mình vào một gông cùm vô hình dung với những nhìn nhận, soi xét để từ đó tự tạo áp lực đè nén thêm cho bản thân .
NSƯT Sĩ Tiến trong một vở kịch của nhà hát Tuổi Trẻ. Ảnh: NVCC
Vậy, thứ thuận lợi nhất với anh là đã ở nhà hát Tuổi trẻ rất lâu, đã quen thân với tất cả cán bộ nhân viên, quen với cả lịch trình thăng trầm của nhà hát?
– Chúng tôi quen thân với nhau, nhưng không phải vì quen thân mà mọi chuyện sẽ thuận tiện. “ Di sản ” các đời giám đốc trước và anh Trung để lại là một cỗ máy hoạt động giải trí đã rất hiểu nhau. Chúng tôi cùng nhau hoạt động và sinh hoạt trong một tập thể đồng thuận, không thay đổi về văn hóa truyền thống, tổ chức triển khai. Nhờ đó, mọi quyết định hành động, kế hoạch đều đang thực thi một cách uyển chuyển .Tôi học hỏi được từ các anh chị đi trước, từ các bạn đồng nghiệp, sự linh động, ứng biến với các trường hợp trong quy trình định hình hướng đi của nhà hát .
Anh nhắc rất nhiều đến Chí Trung?
– Vì tôi và anh ấy đã cùng nhau đi qua cả một thời tuổi trẻ, chúng tôi từ những chàng trai học diễn xuất đến khi cùng nhau già đi trong vai trò quản trị. Chí Trung là người rất nghị lực, chuẩn bị sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn vất vả và vượt qua .Khi anh ấy là trưởng phi hành đoàn Kịch II, tôi là phó đoàn, chúng tôi chở nhau đi xe máy đến khắp các tỉnh thành, gõ cửa từng doanh nghiệp bán vé. Có lần, tôi còn đánh lạc hướng bảo vệ, để anh Trung tìm đường lên thẳng phòng giám đốc, nhờ người ta mua vé xem kịch .Những năm sân khấu khó khăn vất vả, diễn viên nhà hát còn phải ra đứng giữa ngã tư đường phát tờ rơi. Đi diễn tỉnh, lưu lại ở mỗi tỉnh thành chỉ 1-2 ngày, chúng tôi chẳng có cách nào tiếp thị vở diễn, ngoài việc xuống đường phát tờ rơi cho từng người dân .Tôi, anh Trung, hay những tập sự ở đây, chúng tôi đã cùng nhau đi qua những năm tháng vinh quanh nhất, và khổ cực nhất của sân khấu .
Điều gì khiến anh vẫn tin vào sự trỗi dậy của sân khấu?
– Sân khấu với tôi rất kỳ diệu. Là thẩm mỹ và nghệ thuật tích hợp của rất nhiều môn thẩm mỹ và nghệ thuật. Chỉ trong 2 tiếng trình diễn, nhưng sân khấu là sự tổng hòa thăng hoa của ngữ cảnh, đạo diễn dàn dựng, diễn xuất sinh động, âm thanh, ánh sáng … Xem sân khấu, là xem những gì chân thực nhất, là được khóc cười cùng diễn viên .Tuổi trẻ của tôi ở đây. Tôi đã từng tận mắt chứng kiến người theo dõi nô nức đến nhà hát Tuổi Trẻ xem sân khấu. Có vở diễn đến 70-80 suất liên tục trong nhiều tháng. Nhà hát chúng tôi đi đến đâu, người theo dõi náo nức xem đến đó .Tôi muốn được sống lại quãng thời hạn huy hoàng đó của sân khấu. Tôi muốn tìm lại không khí ấy của sân khấu.
