(TN&MT) – Theo Báo cáo của Tổng cục Môi trường, Việt Nam có 12 triệu ha đất ngập nước. Vùng đất này có hệ đa dạng sinh học hết sức phong phú và là khu vực dễ bị tổn thương bởi sự phát triển kinh tế – xã hội quá mức, ô nhiễm môi trường và khai thác tận diệt. Để bảo vệ vùng đất ngập nước, Việt Nam đã và đang nỗ lực trong xây dựng hệ thống thể chế, chính sách cũng như triển khai bảo vệ bằng những hành động thực tiễn.
Hoàn thiện văn bản luật
Nước Ta là vương quốc tiên phong trong khu vực ASEAN và thứ 50 trên quốc tế chính thức tham gia Công ước về những vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt quan trọng là nơi cư trú của những loài chim nước ( Công ước Ramsar ) .
Sau khi trở thành thành viên của Công ước Ramsar, Nước Ta đã phát hành nhiều văn bản pháp lý nhằm mục đích triển khai những nghĩa vụ và trách nhiệm mà Công ước lao lý. Cho đến nay, Nước Ta đã phát hành hơn 10 văn bản có những lao lý trực tiếp về đất ngập nước. Điển hình là Nghị định số 109 / 2003 / NĐ-CP của nhà nước về bảo tồn và tăng trưởng vững chắc những vùng đất ngập nước. Có thể nói, đây là văn bản pháp lý tiên phong pháp luật trực tiếp về quản trị đất ngập nước để thực thi Công ước Ramsar ( năm 2019, Nghị định này được sửa chữa thay thế bằng Nghị định số 66/2019 / NĐ-CP ) ; Quyết định 04/2004 của Bộ trưởng Bộ TN&MT phê duyệt Kế hoạch hành vi về bảo tồn và tăng trưởng vững chắc những vùng đất ngập nước tiến trình 2004 – 2010 .
 |
|
Vùng đất ngập nước có vai trò rất lớn đối với con người và thiên nhiên.
|
Bên cạnh đó, Luật Đa dạng sinh học 2008 được nhìn nhận là rất tân tiến, có tầm nhìn, mạng lưới hệ thống và tiếp cận rất đầy đủ những cam kết và chuẩn mực quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học. Mới đây, Luật Bảo vệ thiên nhiên và môi trường ( sửa đổi ) được Quốc hội trải qua ngày 17/11/2020 đã đưa vào nội dung về vùng đất ngập nước quan trọng và dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước Giao hàng mục tiêu kinh doanh thương mại du lịch, vui chơi, nuôi trồng thủy hải sản. Trong những yếu tố nhạy cảm về môi trường tự nhiên để phân loại dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư có gồm có những vùng đất ngập nước quan trọng …
Để cụ thể hóa các điều quy định trong các Luật và Nghị định, Bộ TN&MT đã ban hành các chiến lược, chính sách và kế hoạch hành động của ngành TN&MT. Bộ đã ban hành Thông tư số 07/2020/TT-BTNMT ngày 31/8/2020 quy định chi tiết các nội dung tại Điểm c, Khoản 1, Điều 31 Nghị định số 66/2019/NĐ-CP ngày 29/7/2019 của Chính phủ về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước; Tổng cục Môi trường cũng đã ban hành Hướng dẫn quy trình, thủ tục đề cử công nhận khu Ramsar. Hiện nay, Tổng cục Môi trường đang trình Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước giai đoạn 2021 – 2030; Quyết định thành lập Mạng lưới các khu Ramsar của Việt Nam; Quyết định công bố Danh mục vùng đất ngập nước quan trọng trên toàn quốc.
Thành lập 47 khu bản tồn, phát triển sinh kế vùng đệm
Cùng với việc kiến thiết xây dựng, triển khai xong bộ khung pháp lý, nhà nước Nước Ta đã sử dụng khôn khéo đất ngập nước trải qua lồng ghép những hoạt động giải trí bảo tồn vào quy trình quy hoạch sử dụng đất vương quốc ; quản trị và trấn áp việc sử dụng đất, khai thác tài nguyên vạn vật thiên nhiên trong vùng đệm của những khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên nói chung, trong đó có những khu Ramsar .
Đến nay, Việt Nam đã quy hoạch và khoanh vi để thành lập 47 khu bảo tồn đất ngập nước; đề cử thành công 9 khu Ramsar với tổng diện tích 120.549 ha. Định hướng xây dựng Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học giai đoạn 2021 – 2030, Việt Nam sẽ tăng số lượng khu đất ngập nước được quốc tế công nhận lên 14 khu.
Theo thống kê, vùng đất ngập nước có hệ đa dạng sinh học vô cùng đa dạng chủng loại với khoảng chừng 1.028 loài cá, 848 loài chim, 800 loài động vật hoang dã không xương sống ở hệ sinh thái nước ngọt và trên 11 Nghìn loài sống ở hệ sinh thái đất ngập nước biển, ven biển .
Để thực thi những chủ trương pháp lý hiệu suất cao trong việc bảo vệ và tăng trưởng bền vững và kiên cố vùng đất ngập nước, Nước Ta cũng như nhiều nước trên quốc tế đã thực thi đúng theo 3 nguyên tắc cơ bản. Đó là, nguyên tắc tiếp cận hệ sinh thái, bảo vệ duy trì toàn vẹn cấu trúc, công dụng, đặc tính sinh thái xanh và đa dạng sinh học của vùng đất ngập nước ; Tăng cường vai trò, sự tham gia của hội đồng dân cư sinh sống trên, xung quanh vùng đất ngập nước và những bên tương quan trong bảo tồn, sử dụng bền vững và kiên cố vùng đất ngập nước ; Đảm bảo chính sách san sẻ quyền lợi công minh, hài hòa và hợp lý về quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa những bên tương quan trong việc sử dụng dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước .
Tiếp cận và tiến hành những nguyên tắc này, nhà nước đã phát hành nhiều chính sách, chủ trương khuyến khích, tương hỗ tăng trưởng sinh kế mới, sinh kế thay thế sửa chữa cho người dân địa phương ; có chủ trương di dân ra khỏi vùng lõi khu bảo tồn, khuynh hướng tăng trưởng du lịch sinh thái xanh và chăn nuôi vùng đệm để xóa đói nghèo … từ đó hình thành 1 số ít quy mô bảo tồn và quản trị đất ngập nước dựa vào hội đồng. Tiêu biểu như quy mô quản trị rừng ngập mặn ở xã Đồng Rui, huyện Tiên Yên ( Quảng Ninh ) ; bảo vệ rừng dừa nước tại Cẩm Thanh ( Quảng Nam ) ; đồng quản trị và san sẻ nguồn gen ở những Vườn Quốc gia và Khu Ramsar Xuân Thủy ( Tỉnh Nam Định ) ; Tràm Chim ( Đồng Tháp ). Nhất là đồng quản trị Vườn Quốc gia U Minh Hạ trải qua việc cho phép cộng đồng vào trồng cây ăn quả xung quanh Vườn, đồng thời gắn với nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ những hệ sinh thái trong Vườn, góp thêm phần giữ gìn những giá trị đa dạng sinh học tại đây .
