Giật mình với báo cáo ô nhiễm ở Việt Nam
Mới đây, bản đồ của Đại học Yale được tạp chí Forbes Nước Ta dẫn lại bộc lộ màu đỏ và đỏ sẫm chủ yếu tại khu vực miền Bắc, Nước Ta – cho thấy nơi này là khu vực bị ô nhiễm không khí nặng nhất cả nước, trong đó, nặng hơn cả là Thủ đô TP. Hà Nội và những tỉnh thành lân cận .
Với những số liệu thu thập được, Đại học Yale xếp hạng chất lượng không khí của Việt Nam là 54,76/100 điểm, đứng thứ 170/180 nước nghiên cứu. Chỉ số PM 2.5 (Particulate Matter – nghĩa là chất dạng hạt) của Việt Nam hiện tại là 43,95, xếp thứ 170/180 nước. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ, những khu vực có chỉ số PM 2.5 tiêu cực, người dân rất hay mắc các bệnh về phổi và đường hô hấp, đặc biệt là với người già cũng như trẻ nhỏ.
Ở Nước Ta, ô nhiễm không khí phổ cập nhất là ô nhiễm khói bụi, sau đó là ô nhiễm CO2 và 1 số ít loại khí khác như SO2, NOx … Hai tác nhân đa phần gây ra ô nhiễm không khí là khí thải từ những phương tiện đi lại cơ giới và hoạt động giải trí sản xuất công nghiệp. Theo 1 số ít điều tra và nghiên cứu, hiện tại khí thải từ những phương tiện đi lại giao thông vận tải cơ giới chiếm 70 % tác nhân gây ô nhiễm không khí tại Nước Ta. Lượng khí thải lớn như vậy đến từ 43 triệu xe máy và 2 triệu xe hơi đang lưu hành trên đường phố Nước Ta mỗi ngày, theo thống kê từ Cục Đăng kiểm Nước Ta .
Lượng xe hơi và xe máy ngày càng tăng mạnh tại Nước Ta. Nếu thời gian năm 2000, Nước Ta khi đó mới có khoảng chừng 7 triệu xe máy cùng 300 ngàn xe hơi. Như vậy chỉ trong 16 năm, số lượng xe máy và xe hơi tại Nước Ta đã tăng gấp 6 lần .
Năm 2000, Nước Ta tiêu thụ khoảng chừng 7,5 triệu tấn xăng dầu thì đến năm năm ngoái số lượng này đã vọt lên 17,5 triệu ( số liệu từ Petrolimex ) – trong đó quá nửa ship hàng hoạt động giải trí giao thông vận tải vận tải đường bộ. Ô nhiễm không khí do phương tiện đi lại cơ giới gây ra nhiều năng lực sẽ còn nghiêm trọng hơn nữa trong những năm tới bởi những phương tiện đi lại giao thông vận tải cá thể sẽ liên tục tăng vọt. Ước tính của Bộ Công nghiệp thời gian năm 2007 cho thấy đến năm 2025, tiêu thụ xăng dầu cả nước sẽ đạt 40-50 triệu tấn. Hoạt động ở những khu công nghiệp, khu công nghiệp cũng góp thêm phần không nhỏ làm ô nhiễm trầm trọng hơn .
Việt Nam chưa ô nhiễm trầm trọng nhưng ô nhiễm bụi rất nặng
Ngay sau hình ảnh bản đồ trên được đăng tải đã nhận được rất nhiều sự chăm sóc của hội đồng mạng và người dân. Nhiều người vướng mắc tại sao những tỉnh phía Bắc ít dân cư, nhà máy sản xuất … nhưng mức độ ô nhiễm lại cao hơn trong khi những tỉnh thành phía Nam có nhiều xí nghiệp sản xuất, khu công nghiệp, khu công nghiệp hơn .
Liên quan đến yếu tố trên, trao đổi với chúng tôi, GS.TS Phạm Ngọc Đăng, Hội Bảo vệ vạn vật thiên nhiên thiên nhiên và môi trường Nước Ta cũng cho biết, Đại học Yale đã nhìn nhận mức độ nhiễm theo lao lý của Mỹ – nếu một trong những chất cơ bản bị ô nhiễm thì họ sẽ nhìn nhận chung là không khí bị ô nhiễm .
” Trong không khí có nhiều chất ô nhiễm như bụi CO2, SO2, NO2, OZON … Theo lao lý của Mỹ, một trong những chất cơ bản bị ô nhiễm thì nhìn nhận chung không khí là ô nhiễm. Còn ở Nước Ta và 1 số ít nước khác, việc nhìn nhận mức độ ô nhiễm trước hết phải nhìn nhận chung từ mức độ ô nhiễm những chất đó cộng lại. Việt Nam chưa bị ô nhiễm trầm trọng nhưng ô nhiễm bụi như ở Thành Phố Hà Nội và 1 số ít tỉnh khác của nước ta bị rất nặng “, GS.TS Phạm Ngọc Đăng cho hay .
Nói về việc qua bản đồ hoàn toàn có thể thấy rõ mức độ ô nhiễm ở những tỉnh miền Bắc cao hơn miền Nam trong khi nhiều người cho rằng những tỉnh miền Nam có nhiều nhà máy sản xuất, khu công nghiệp …, GS.TS Phạm Ngọc Đăng cho rằng, ở Thành Phố Hà Nội và những tỉnh miền Bắc ô nhiễm bụi nặng hơn miền Nam .
Ông Đăng lý giải: “Do điều kiện khí hậu ở miền Nam như ở TP. HCM mỗi ngày một trận mưa thì như thế mưa xuống sẽ làm sạch bụi và không khí. Bản đồ của Đại học Yale là đánh giá ô nhiễm bụi”.
GS Đăng cũng nêu rõ, TP. Hà Nội xếp vào list 10 thành phố ô nhiễm bụi nhất thế giới nhưng không ô nhiễm nặng như ở Bắc Kinh ( Trung Quốc ) và những nước khác, ở Bắc Kinh ô nhiễm do bụi than, bụi khí thải xe cộ nặng hơn .
PM trong PM2. 5 hay PM10 là viết tắt của Particulate matter, có nghĩa là chất dạng hạt .
PM2. 5 được coi là mạng lưới hệ thống tốt nhất được dùng để nhìn nhận ảnh hưởng tác động của ô nhiễm không khí lên sức khỏe thể chất và xác lập tỷ lệ hạt, nồng độ bụi ô nhiễm có đường kính từ 2,5 micromet trở xuống hoặc 10 micromet trở xuống .
Theo WHO, chỉ số PM2. 5 nhỏ hơn 10 được coi là mức bảo đảm an toàn .
Những hạt bụi ô nhiễm này hoàn toàn có thể là khói, bụi bẩn, nấm mốc hoặc phấn hoa, được tổng hợp từ những sắt kẽm kim loại nặng và những hợp chất hữu cơ ô nhiễm. Đây được coi là những mối nguy hại lớn cho khung hình con người nếu bị ” tích góp ” trong mạng lưới hệ thống hô hấp .
Theo nghiên cứu và điều tra của những nhà khoa học, những hạt có đường kính bé hơn 10 micromet là những hạt hoàn toàn có thể bị con người hít vào khi thở, chúng sẽ tích tụ trên phổi, gây ra nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe thể chất con người. Những hạt có đường kính bé hơn 2,5 micromet là những hạt đặc biệt quan trọng nguy hại do tại chúng xâm nhập trực tiếp vào những túi phổi .
Theo WHO, PM2. 5 nhỏ hơn 25 microgram / m3 là chỉ số tạm bảo đảm an toàn, còn vượt ngưỡng 100 là sẽ gây tác động ảnh hưởng xấu đến con người .
Các triệu chứng trong ngắn hạn bao gồm kích ứng mắt, mũi, họng, có thể gây viêm phế quản hoặc viêm phổi.
Một số người hoàn toàn có thể bị đau đầu, buồn nôn, dị ứng. Đối với người vốn đã có tiền sử bệnh tim phổi, bụi sẽ khiến bệnh trầm trọng hơn, tăng năng lực tử trận .
Nếu tiếp xúc với bụi trong thời hạn dài, những biến chứng sẽ rất kinh khủng, như bệnh hô hấp mãn tính, ung thư phổi, bệnh tim, thậm chí còn ảnh hưởng tác động xấu đến não, dây thần kinh, gan và thận .
Giang Phạm
|
