Bài giảng sinh học 9 bài ô nhiễm môi trường (31)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (702.14 KB, 19 trang )
Bài 54.
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
I – Ô nhiễm môi trường là gì ?
Là hiện tượng môi trường tự nhiên bò bẩn, làm thay đổi tính chất vật lí hoá
học của môi trường, gây tác hại đến đời sống con người.
II – Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
Hoạt động
1.
Giao thông vận tải :
– Ôtô
– Máy bay
– Tàu hoả
2. Sản xuất công nghiệp :
– Các nhà máy
–
Nhiên liệu bò đốt cháy
Máy gặt
3. Sinh hoạt :
– Đun nấu
Chế biến thực phẩm
4. ………..*
– Xăng, dầu
– Xăng, dầu
– Than đá, xăng dầu
–
Xăng, dầu
– Xăng, dầu
– Than, củi, gỗ, dầu lửa, khí đốt
–
Các khí thải độc hại cho cơ thể sinh vật : CO, SO2, CO2, NO2 … Bụi.
Gây độc cho con người và ảnh hưởng tới bầu không khí xung quanh.
Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ?
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học
– Thuốc bảo vệ thực vật : thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc diệt nấm
– Chất độc hoá học làm rụng lá (chất điôxin)
– Các chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học thường tích tụ ở những môi
trường nào ?
– Mô tả con đường phát tán các loại hoá chất đó.
3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ
Năng lượng nguyên tử và các chất
phóng xạ
Gây đột biến ở người và sinh vật
Gây bệnh di truyền, bệnh ung
thư
4. Ô nhiễm do các chất thải rắn
Tên chất thải
Hoạt động thải ra chất thải
– Giấy vụn
– Sinh hoạt, sản xuất công nghiệp
– Rác thải
– Sinh hoạt, sản xuất nông, công nghiệp
– Túi nilon
– Sinh hoat, rác thải công nghiệp
5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh
– Nguyên nhân của bệnh gun sán ?
– Các cách phòng tránh bệnh sốt rét ?
– Nguyên nhân dẫn tới mắc bệnh tả, lò ?
Hình 54.6. Người ăn gỏi cá (thòt cá sống) bò
nhiễm bệnh sán lá gan
Bài 54.
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
I – Ô nhiễm môi trường là gì ?
Là hiện tượng môi trường tự nhiên bò bẩn, làm thay đổi tính chất vật lí hoá
học của môi trường, gây tác hại đến đời sống con người.
II – Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
Ghi nhớ màu hồng trang 165 SGK.
âu hỏi và bài tập
1. Những hoạt động nào của con người gây ô nhiễm môi trường ?
– Giao thông vận tải
– Sản xuất công nghiệp
– Chất thải sinh hoạt
– Chất thải từ các bệnh viện
– Thuốc trừ sâu nông nghiệp
– Hậu quả của chiến tranh …, ô nhiễm từ chất thải có nhiễm phóng xạ,
từ các vụ thử vũ khí hạt nhân.
2. Tác hại của ô nhiễm môi trường là gì ?
– Gây tác hại tới đời sống cúa con người và các sinh vật khác, tạo điều
kiện cho nhiều loài vi sinh vật gây bệnh phát triển…
– Ví dụ : Khói, bụi từ hoạt động vận tải và sản xuất công nghiệp gây
bệnh phổi. Việc sử dụng thuốc bảo vệ không đúng cách có tác động
bất lới đến toàn bộ hệ sinh thái, ảnh hưởng tới sức khoẻ của con người.
Năng lượng nguyên tử và các chất thải phóng xạ có khả năng gây đột
biến ở người và sinh vật, gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư.
– Ô nhiễm môi trường còn làm suy thoái các hệ sinh thái, môi trường
sống của con người và sinh vật.
3. Hãy cho biết nguyên nhân của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật sau khi
ăn rau và quả.
Nguyên nhân là người trồng rau sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không
đúng cách.Ví dụ : dùng sai loại thuốc, thuốc không đảm bảo chất
lượng, dùng quá liều lượng hoặc không tuân thủ quy đònh về thời gian
thu hoạch rau và quả sau khi phun thuốc bảo vệ thực vật – thu hoạch
rau và quả quá sớm sau khi phun thuốc và bán cho người tiêu dùng…
Bài 55.
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG (tiếp theo)
III – Hạn chế ô nhiễm môi trường
– Haïn cheá oâ nhieãm khoâng khí
– Hạn chế ô nhiễm nguồn nước
– Hạn chế ô nhiễm do thuốc bảo vệ thực vật
– Hạn chế ô nhiễm do chất thải rắn
Tác dụng hạn chế
Ghi kết quả
Biện pháp hạn chế
a,b,d,e,g,i,k, a) Lắp đặt các thiết bò lọc khí cho các nhà máy
l,m,o
b) Sử dụng năng lượng gió, mặt trời
c,d,e,g,i,k,l,m
2) Ô nhiễm nguồn nước
c) Tạo bể lắng và lọc nước thải
,o
d) Xây dựng nhà máy sử lí rác
g,k,l,n
3) Ô nhiễm do thuốc
e) Chôn lấp và đốt cháy rác một cách khoa học
bảo vệ thực vật,
g) Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học để dự báo và tìm
hoá chất
biện pháp phòng tránh
1) Ô nhiễm không khí
4) Ô nhiễm do chất
thải rắn
5) Ô nhiễm do chất
phóng xạ
6) Ô nhiễm do các tác
nhân sinh học
d,e,g,h,k,l
g,k,l,…
i) Xây dựng công viên cây xanh, trồng cây
k) Giáo dục nâng cao ý thức cho mọi người về ô
nhiễm và cách phòng chống
c,d,c,g,k,l,m, l) Xây dựng nơi quản lí thật chặt chẽ các chất gây
n
nguy hiểm cao
g,k,…
7) Ô nhiễm do hoạt
động tự nhiên,
thiên tai
h) Xây dựng thêm nhà máy tái chế chất thải thành
các nguyên liệu, đồ dùng…
m) Kết hợp ủ phân động vật trước khi sử dụng để
sản xuất khí sinh học
n) Sản xuất lương thực và thực phẫm an toàn
g,i,k,o,p
o) Xây dựng nhà máy xí nghiệp ở xa khu dân cư
Bài 55.
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG (tiếp theo)
III – Hạn chế ô nhiễm môi trường
Ghi nhớ đoạn 2,3 khung màu hồng trang 169 SGK
âu hỏi và bài tập
1. Nêu các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường.
– Có nhiều biện pháp phòng chống ô nhiễm như xử lí chất thải
công nghiệp và chất thải sinh hoạt, cải tiến công nghệ để có thể
sản xuất ít gây ô nhiễm, sử dụng nhiều loại năng lượng không
gây ô nhiễm như năng lượng gió, năng lượng mặt trời…, xây
dựng nhiều công viên, trồng cây xanh để hạn chế bụi và điều
hoà khí hậu…
– Cần tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục dể nâng cao
hiểu biết và ý thức của mọi người về phòng chống ô nhiễm…
Chế biến thực phẩm4. ……….. * – Xăng, dầu – Xăng, dầu – Than đá, xăng dầuXăng, dầu – Xăng, dầu – Than, củi, gỗ, dầu lửa, khí đốtCác khí thải ô nhiễm cho khung hình sinh vật : CO, SO2, CO2, NO2 … Bụi. Gây độc cho con người và ảnh hưởng tác động tới bầu không khí xung quanh. Các nguyên do gây ô nhiễm không khí ? 2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học – Thuốc bảo vệ thực vật : thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc diệt nấm – Chất độc hóa học làm rụng lá ( chất điôxin ) – Các chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môitrường nào ? – Mô tả con đường phát tán những loại hóa chất đó. 3. Ô nhiễm do những chất phóng xạNăng lượng nguyên tử và những chấtphóng xạ Gây đột biến ở người và sinh vật Gây bệnh di truyền, bệnh ungthư4. Ô nhiễm do những chất thải rắnTên chất thảiHoạt động thải ra chất thải – Giấy vụn – Sinh hoạt, sản xuất công nghiệp – Rác thải – Sinh hoạt, sản xuất nông, công nghiệp – Túi nilon – Sinh hoat, rác thải công nghiệp5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh – Nguyên nhân của bệnh gun sán ? – Các cách phòng tránh bệnh sốt rét ? – Nguyên nhân dẫn tới mắc bệnh tả, lò ? Hình 54.6. Người ăn gỏi cá ( thòt cá sống ) bònhiễm bệnh sán lá ganBài 54. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNGI – Ô nhiễm môi trường là gì ? Là hiện tượng kỳ lạ môi trường tự nhiên bò bẩn, làm đổi khác đặc thù vật lí hoáhọc của môi trường, gây mối đe dọa đến đời sống con người. II – Các tác nhân đa phần gây ô nhiễmGhi nhớ màu hồng trang 165 SGK.âu hỏi và bài tập1. Những hoạt động giải trí nào của con người gây ô nhiễm môi trường ? – Giao thông vận tải đường bộ – Sản xuất công nghiệp – Chất thải hoạt động và sinh hoạt – Chất thải từ những bệnh viện – Thuốc trừ sâu nông nghiệp – Hậu quả của cuộc chiến tranh …, ô nhiễm từ chất thải có nhiễm phóng xạ, từ những vụ thử vũ khí hạt nhân. 2. Tác hại của ô nhiễm môi trường là gì ? – Gây tai hại tới đời sống cúa con người và những sinh vật khác, tạo điềukiện cho nhiều loài vi sinh vật gây bệnh tăng trưởng … – Ví dụ : Khói, bụi từ hoạt động giải trí vận tải đường bộ và sản xuất công nghiệp gâybệnh phổi. Việc sử dụng thuốc bảo vệ không đúng cách có tác độngbất lới đến hàng loạt hệ sinh thái, tác động ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất của con người. Năng lượng nguyên tử và những chất thải phóng xạ có năng lực gây độtbiến ở người và sinh vật, gây ra một số ít bệnh di truyền, bệnh ung thư. – Ô nhiễm môi trường còn làm suy thoái và khủng hoảng những hệ sinh thái, môi trườngsống của con người và sinh vật. 3. Hãy cho biết nguyên do của việc ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật sau khiăn rau và quả. Nguyên nhân là người trồng rau sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khôngđúng cách. Ví dụ : dùng sai loại thuốc, thuốc không bảo vệ chấtlượng, dùng quá liều lượng hoặc không tuân thủ quy đònh về thời gianthu hoạch rau và quả sau khi phun thuốc bảo vệ thực vật – thu hoạchrau và quả quá sớm sau khi phun thuốc và bán cho người tiêu dùng … Bài 55. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ( tiếp theo ) III – Hạn chế ô nhiễm môi trường – Haïn cheá oâ nhieãm khoâng khí – Hạn chế ô nhiễm nguồn nước – Hạn chế ô nhiễm do thuốc bảo vệ thực vật – Hạn chế ô nhiễm do chất thải rắnTác dụng hạn chếGhi kết quảBiện pháp hạn chếa, b, d, e, g, i, k, a ) Lắp đặt những thiết bò lọc khí cho những nhà máyl, m, ob ) Sử dụng nguồn năng lượng gió, mặt trờic, d, e, g, i, k, l, mét vuông ) Ô nhiễm nguồn nướcc ) Tạo bể lắng và lọc nước thải, od ) Xây dựng xí nghiệp sản xuất sử lí rácg, k, l, n3 ) Ô nhiễm do thuốce ) Chôn lấp và đốt cháy rác một cách khoa họcbảo vệ thực vật, g ) Đẩy mạnh điều tra và nghiên cứu khoa học để dự báo và tìmhoá chấtbiện pháp phòng tránh1 ) Ô nhiễm không khí4 ) Ô nhiễm do chấtthải rắn5 ) Ô nhiễm do chấtphóng xạ6 ) Ô nhiễm do những tácnhân sinh họcd, e, g, h, k, lg, k, l, … i ) Xây dựng khu vui chơi giải trí công viên cây xanh, trồng câyk ) Giáo dục đào tạo nâng cao ý thức cho mọi người về ônhiễm và cách phòng chốngc, d, c, g, k, l, m, l ) Xây dựng nơi quản lí thật ngặt nghèo những chất gâynguy hiểm caog, k, … 7 ) Ô nhiễm do hoạtđộng tự nhiên, thiên taih ) Xây dựng thêm nhà máy sản xuất tái chế chất thải thànhcác nguyên vật liệu, vật dụng … m ) Kết hợp ủ phân động vật hoang dã trước khi sử dụng đểsản xuất khí sinh họcn ) Sản xuất lương thực và thực phẫm an toàng, i, k, o, po ) Xây dựng nhà máy sản xuất xí nghiệp sản xuất ở xa khu dân cưBài 55. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ( tiếp theo ) III – Hạn chế ô nhiễm môi trườngGhi nhớ đoạn 2,3 khung màu hồng trang 169 SGKâu hỏi và bài tập1. Nêu những giải pháp hạn chế ô nhiễm môi trường. – Có nhiều giải pháp phòng chống ô nhiễm như xử lí chất thảicông nghiệp và chất thải hoạt động và sinh hoạt, nâng cấp cải tiến công nghệ tiên tiến để có thểsản xuất ít gây ô nhiễm, sử dụng nhiều loại nguồn năng lượng khônggây ô nhiễm như nguồn năng lượng gió, nguồn năng lượng mặt trời …, xâydựng nhiều khu vui chơi giải trí công viên, trồng cây xanh để hạn chế bụi và điềuhoà khí hậu … – Cần tăng cường công tác làm việc tuyên truyền và giáo dục dể nâng caohiểu biết và ý thức của mọi người về phòng chống ô nhiễm …
