Chúng tôi liên tục được hỏi, “ Nhưng không phải ai cũng cần kỹ năng xã hội hay sao ? Tại sao tất cả chúng ta lại nhắm tiềm năng đơn cử là trẻ nhỏ ? ” Câu vấn đáp là hiển nhiên. Nếu tất cả chúng ta dạy trẻ những kỹ năng này ngay từ khi còn nhỏ, chúng sẽ có những nền tảng thiết yếu khi trưởng thành. Không có gì tức bực hơn việc nhìn những đứa trẻ phải ” vật lộn ” với việc kết bạn hoặc gặp khó khăn vất vả trong việc hòa nhập với một số ít thiên nhiên và môi trường xã hội nhất định. Vì vậy, khi trẻ cần những kỹ năng xã hội, cha mẹ hãy dạy cho con !Dạy trẻ hoàn toàn có thể là một thử thách so với những bậc cha mẹ vì đây là những kỹ năng mà hầu hết mọi người đều phải tự học. Stephanie Lee, một nhà tâm lý học lâm sàng tại Viện Tâm lý Trẻ em, cho biết thậm chí còn tất cả chúng ta không biết mình đã học được chúng thế nào. “ Các bậc cha mẹ có con bị thiếu vắng kỹ năng xã hội cần nhớ rằng ngay cả khi điều gì đó có vẻ như hiển nhiên, nó vẫn hoàn toàn có thể không rõ ràng so với con ” .Kỹ năng xã hội là một yếu tố quan trọng để giúp trẻ thành công xuất sắc trong tiếp xúc xã hội, tình cảm, cá thể và thậm chí còn cả trong học tập. Đây là những kỹ năng giúp trẻ cộng tác với bè bạn, phát triển tình bạn lâu dài hơn, tự xử lý yếu tố khi cần trợ giúp, … Sẽ thật lý tưởng nếu toàn bộ học viên bước vào lớp học được trang bị kỹ năng vững vàng để thành công xuất sắc. Tuy nhiên, thực sự là trẻ nhỏ vẫn đang học hỏi, phát triển, trưởng thành và cố gắng nỗ lực hiểu biết về xã hội xung quanh chúng .
Mỗi khi có chuyện không vui hay gặp áp lực từ phía gia đình, trẻ thường có xu hướng tìm đến bạn bè hay những người khác bên ngoài gia đình để giải toả căng thẳng. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, một đứa trẻ sẽ giảm các hóc môn gây căng thẳng mỗi khi các em học được thêm một kỹ năng mới. Thêm vào đó, khi trẻ có thể tự tin làm quen và giao tiếp với bạn đồng lứa, các em cũng dễ dàng kết bạn hơn. Theo nghiên cứu được công bố trên Từ điển Bách khoa Quốc tế về Khoa học Hành vi Xã hội (International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences) năm 2015, tình bạn được chứng minh có tác động rất tốt đối với sức khoẻ của trẻ.
Tình bạn tạo cơ hội cho trẻ được rèn luyện những kỹ năng xã hội phức tạp hơn, như giải quyết vấn đề và biết cách hoà giải những bất đồng.
Kỹ năng xã hội tốt cũng hoàn toàn có thể mang lại cho trẻ một tương lai tươi tắn hơn. Theo một nghiên cứu và điều tra được công bố trên Tạp chí Sức khỏe Cộng đồng Mỹ ( the American Journal of Public Health ) năm năm ngoái, kỹ năng xã hội và kiểm soát và điều chỉnh xúc cảm của trẻ ở những năm mẫu giáo chính là một trong những cơ sở quan trọng nhất hoàn toàn có thể Dự kiến được thành công xuất sắc của con khi lớn lên. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Penn và Đại học Duke cũng khẳng định chắc chắn rằng, những đứa trẻ có năng lực san sẻ, lắng nghe, hợp tác và biết vâng lời ngay từ khi 5 tuổi sẽ có năng lực vào ĐH, cũng như có thời cơ tìm việc làm trước năm 25 tuổi cao hơn .
trái lại, khi thiếu đi những kỹ năng xã hội, trẻ có xu thế phải đương đầu với nhiều yếu tố khi dung hòa những mối quan hệ xã hội, dễ bị bắt nạt hay vướng vào những tệ nạn xã hội. Các em không hề tự lập và thường phải dựa vào sự giúp sức từ người khác. May mắn thay, kỹ năng xã hội trọn vẹn hoàn toàn có thể rèn luyện được. Không khi nào là quá sớm để cha mẹ chăm sóc và hướng dẫn con những kỹ năng xã hội thiết yếu, hay học cách tiếp xúc với mọi người xung quanh. Dưới đây là 7 kỹ năng xã hội quan trọng nhất mà trẻ cần có, và một số ít gợi ý để cha mẹ hoàn toàn có thể tương hỗ giúp con nâng cao những kỹ năng này ngay từ khi còn nhỏ .
1. Biết chia sẻ
Khi con sẵn sàng chuẩn bị san sẻ một món đồ chơi, hay món ăn con yêu quý cho bè bạn, con sẽ thuận tiện kết bạn, cũng như duy trì tình bạn đó hơn. Theo một điều tra và nghiên cứu được công bố trong tạp chí Khoa học Tâm lý ( Psychological Science ) năm 2010, trẻ từ lúc 2 tuổi đã hoàn toàn có thể biết san sẻ đồ chơi với người khác, nhưng thường chỉ là khi con đã có rất nhiều đồ chơi .
Tuy nhiên, ở quy trình tiến độ từ 3 đến 6 tuổi, trẻ thường chỉ ích kỷ nếu con thực sự thích món đồ đó. Ví dụ, nếu con chỉ có một chiếc bánh duy nhất, con hoàn toàn có thể sẽ không thích chia cho ai, bởi điều đó cũng có nghĩa là con được ăn ít hơn. Nhưng con sẽ chuẩn bị sẵn sàng san sẻ đồ chơi cho bạn nếu con không còn hứng thú với món đồ chơi đó nữa .
Khi lên 7 hoặc 8, hầu hết trẻ nhỏ lúc này đã ý thức được về sự công minh và biết san sẻ nhiều hơn. Các nghiên cứu và điều tra cũng chỉ ra ở độ tuổi này, trẻ đã biết cảm nhận niềm vui tích cực từ sự san sẻ : khi con sẵn sàng chuẩn bị cho đi, con sẽ thấy bản thân mình tốt hơn. Do vậy, dạy con biết san sẻ cũng là một cách để ngày càng tăng sự tự tin cho con .
Luyện tập như thế nào
Thay vì bắt con phải chia sẻ đồ chơi cho những đứa trẻ khác một cách miễn cưỡng, hãy cố gắng biến tinh thần chia sẻ thành một thói quen thường ngày. Khen ngợi con mỗi khi con chia sẻ cho ai đó, cũng như chỉ cho con thấy được hành động chia sẻ có thể mang lại cảm xúc tích cực như thế nào, Cha mẹ có thể nói những câu đơn giản như: “Giỏi lắm! Con đã chia bánh cho em, mẹ nghĩ em sẽ vui lắm đấy. Đây là một việc tốt đúng không con.”
2. Biết hợp tác
Hợp tác, tức là cùng nhau thao tác để đạt được một điều gì đó. Những đứa trẻ biết hợp tác thường rất chuẩn bị sẵn sàng góp phần, tham gia những hoạt động giải trí chung và trợ giúp người khác .
Hợp tác là kỹ năng vô cùng quan trọng để hoàn toàn có thể hòa nhập với hội đồng. Dù còn nhỏ, trẻ vẫn sẽ phải ghi nhận hợp tác với những bạn trong lớp học, hay trên sân chơi. Dĩ nhiên, kỹ năng hợp tác cũng quan trọng với cả người lớn. Hầu hết những công ty thời nay đều nhu yếu nhân viên cấp dưới của mình phải có kỹ năng thao tác nhóm tốt. Khả năng hợp tác cũng chính là chìa khóa quan trọng so với những mối quan hệ xã hội. Khi lớn hơn 3 tuổi, trẻ đã hoàn toàn có thể mở màn hợp tác với những bạn để cùng nhau đạt được mục tiêu chung. Đối với trẻ con, kỹ năng hợp tác hoàn toàn có thể bộc lộ khi những con nỗ lực cùng nhau xây một tòa tháp bằng đồ chơi, hay cùng tham gia những game show hoạt động giải trí nhóm. Một số đứa trẻ thích giành những vị trí chỉ huy, hoặc số khác thích được lắng nghe và làm theo mọi người hơn. Dù là cách nào, thì việc tham gia vào những hoạt động giải trí nhóm cũng là một thời cơ tốt để những con hoàn toàn có thể hiểu rõ hơn về bản thân mình .
Luyện tập như thế nào
Hãy nói với con về tầm quan trọng của tinh thần làm việc nhóm, cũng như chỉ cho con thấy nhiều người cùng làm có thể mang lại kết quả lớn hơn như thế nào. Cha mẹ cũng có thể tạo ra các hoạt động gia đình để cả nhà cùng tham gia. Bằng cách giao cho mỗi người một việc khi nấu một bữa ăn, chuẩn bị một bữa tiệc, trẻ có thể nhận ra sức mạnh của sự hợp tác, cũng như vai trò của từng người trong một tập thể.
3. Biết lắng nghe
Lắng nghe không có nghĩa là phải luôn luôn tĩnh mịch – mà là thực sự đồng cảm và đồng cảm khi người khác trò chuyện. Kỹ năng lắng nghe cũng là một phần quan trọng để hoàn toàn có thể tiếp xúc lành mạnh .
Kỹ năng lắng nghe cũng hoàn toàn có thể giúp trẻ học tốt hơn khi con biết tập trung chuyên sâu nghe lời thầy cô giảng ở trường. Tiếp nhận thông tin, ghi chú và tâm lý về những thứ đã nghe được, học được cũng là một kỹ năng quan trọng để con thành công xuất sắc khi đến trường .
Kỹ năng lắng nghe cũng thật sự thiết yếu để trẻ lớn lên trở thành một người bạn tốt, một nhân viên cấp dưới tốt, một người sếp tốt và là người bạn đời tốt. Ngày nay, ở thời đại số, lắng nghe lại trở thành một kỹ năng khó học hơn bao giờ hết, khi người ta có thói quen nhìn chăm chăm vào màn hình hiển thị điện thoại cảm ứng khi đang trò chuyện .
Luyện tập như thế nào
Khi đọc sách cho trẻ, cha mẹ có thể thỉnh thoảng ngưng lại và hỏi con có nghe kịp không, nghe tới đâu rồi. “Kể lại cho mẹ nghe câu chuyện đã diễn biến đến đâu rồi nhé.” Giúp con nhắc lại nếu có chỗ nào con không nhớ và khuyến khích con hãy tiếp tục lắng nghe phần sau của câu chuyện. Bên cạnh đó, cố gắng dạy con thói quen không ngắt lời khi người khác đang nói.
4. Biết nghe lời
Cha mẹ sẽ gặp không ít khó khăn với những đứa trẻ không biết nghe lời. Từ những vấn đề đơn giản như không làm bài tập, cư xử hỗn xược, trẻ không biết nghe lời có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Phụ huynh nên dạy con tập thái độ biết nghe lời, và làm theo lời cha mẹ, dù là những việc nhỏ như quét dọn phòng học, hay nhắc nhở con học tập siêng năng hơn. Tuy nhiên, trước khi kỳ vọng trẻ hoàn toàn có thể nghe lời mình, cha mẹ cũng cần học cách làm thế nào chuyện trò, đưa ra những mệnh lệnh một cách phải chăng .
Ví dụ, so với trẻ nhỏ, cha mẹ không nên đưa ra quá nhiều mệnh lệnh cùng một lúc. Thay vì nói : “ Cất giày của con vào chỗ, để sách lên kệ và rửa tay đi nào, ” hãy đợi đến khi con cất giày xong trước khi đưa ra mệnh lệnh tiếp theo .
Một lỗi khác mà cha mẹ nên tránh là đưa ra mệnh lệnh dưới dạng câu hỏi. Việc hỏi con những câu như “ Con có nhặt đồ chơi của mình lên không ? ” cũng đồng nghĩa tương quan với việc con hoàn toàn có thể lựa chọn nói “ không ”. Mỗi khi đưa ra cho con một mệnh lệnh nào đó, cha mẹ cũng hoàn toàn có thể nhu yếu con tự nhắc lại bằng cách hỏi : “ Vậy giờ con phải làm gì nào ? ” và chờ con vấn đáp xem con có thực sự lắng nghe hay không .
Trẻ nhỏ rất dễ bị mất tập trung chuyên sâu, cư xử không đúng hay quên hẳn mất lời cha mẹ dặn – đó đều là những điều trọn vẹn thông thường. Mỗi sai lầm đáng tiếc đều là một thời cơ để con hoàn toàn có thể rèn luyện tốt hơn .
Luyện tập như thế nào
Khen ngợi con mỗi khi con nghe lời người lớn. Ví dụ như, “Cảm ơn con đã tắt TV ngay khi mẹ vừa nhờ nhé.” Nếu con gặp khó khăn trong việc nghe lời người khác, hãy kiên nhẫn tập luyện qua những mệnh lệnh đơn giản, chẳng hạn “Con đưa cuốn sách đó cho mẹ nhé”, sau đó khen ngợi nhằm khuyến khích con biết nghe lời nhiều hơn.
5. Biết tôn trọng không gian riêng tư
Trẻ nhỏ thường không ý thức được việc phải tôn trọng khoảng trống riêng tư của người khác. Các con thường cố gắng nỗ lực trèo lên lòng người lớn để gây sự quan tâm mà không hiểu rằng mình đang làm phiền người khác. Do vậy, biết ý tứ tôn trọng khoảng trống riêng tư của người khác cũng là một kỹ năng quan trọng mà trẻ nên học .
Cha mẹ hoàn toàn có thể đặt ra những nội quy trong nhà nhằm mục đích khuyến khích trẻ biết tôn trọng khoảng trống riêng tư của người khác. Ví dụ như “ Gõ cửa trước khi mở ” hay “ Không chọc ghẹo người khác ” đều là những nội quy đơn thuần mà hữu hiệu .
Luyện tập như thế nào
Dạy con biết đứng một khoảng cách xa vừa đủ, như chiều dài một cánh tay, khi người khác đang nói chuyện. Khi đang đứng xếp hàng, nhắc nhở con đừng đứng quá gần người khác cũng như cố gắng để yên tay chân để tránh làm phiền người trước mặt. Cha mẹ cũng có thể đặt ra những tình huống giả lập để giúp con hình dung được thế nào là giữ khoảng cách riêng tư với người khác.
6. Biết nhìn vào mắt người khác khi trò chuyện
Trao đổi bằng ánh mắt cũng là một phần quan trọng trong tiếp xúc. Một số đứa trẻ không dám nhìn thẳng vào mắt người đối lập khi trò chuyện. Con hoàn toàn có thể ngại và thích nhìn xuống dưới đất hay nhìn qua chỗ khác khi đang tiếp xúc với người khác, hoặc hoàn toàn có thể cũng đơn gian vì con không chú ý quan tâm. Do vậy, cha mẹ nên nhấn mạnh vấn đề rằng nhìn vào mắt người khác là một phần rất quan trọng trong tiếp xúc .
Cha mẹ hoàn toàn có thể nhẹ nhàng nhắc nhở khi con quên phải nhìn vào mắt người khác, đơn thuần như : ” Mình nên nhìn vào đâu khi đang chuyện trò con nhỉ ? ” và tương tự như, khen ngợi để khuyến khích con thực hành thực tế nhiều lần hơn .
Luyện tập như thế nào
Cha mẹ có thể bắt đầu bằng việc hỏi xem con cảm thấy thế nào nếu có người nói chuyện mà không nhìn thẳng vào con. Nói con thử kể chuyện cho mình nghe trong khi bạn đang nhìn xuống trần nhà, nhắm mắt, nhìn đi chỗ khác và hỏi xem con cảm thấy như thế nào. Sau đó thử một lần nữa, lần này nhìn thẳng vào mắt con khi con đang trò chuyện. Nhờ vậy, con sẽ tự mình trải nghiệm và hiểu được tầm quan trọng của việc nhìn thẳng vào người khác khi giao tiếp.
7. Biết phép lịch sự
Nói cảm ơn, “ ạ ” hay “ sung sướng ”, và biết phép nhã nhặn khi ngồi trên bàn ăn đều là những nguyên tắc cơ bản mà trẻ cần biết để giúp con nhận được sự quan tâm. Giáo viên, cha mẹ và những đứa trẻ khác đều sẽ tôn trọng một đứa trẻ biết phép nhã nhặn. Dĩ nhiên, dạy con phép nhã nhặn vốn không phải là điều thuận tiện so với cha mẹ. Dù nỗ lực dạy con theo chiêu thức nhỏ nhẹ hay gào thét, vẫn sẽ có lúc con cư xử không đúng phép .
Trẻ cần học cách giữ phép lịch sự và trang nhã để bộc lộ con được giáo dục tốt, biết điều và biết tôn trọng người khác – đặc biệt quan trọng là khi ở trường, ở nơi công cộng hay ở nhà người khác .
Luyện tập như thế nào
Cha mẹ nên là những người đầu tiên noi gương cho con về phép lịch sự. Điều này cũng đồng nghĩa với việc hãy thường xuyên nói “Không, cảm ơn” và “Vâng, xin vui lòng” trước mặt con mỗi ngày, khi giao tiếp với tất cả mọi người. Nhắc nhở con nếu con quên mất phép lịch sự cũng như khen ngợi nếu con cư xử đúng mực với những người xung quanh.
Kỹ năng xã hội không phải là thứ con tự nhiên sinh ra đã có hay không có. Đó là những kỹ năng cần được rèn luyện trong suốt quy trình con lớn lên. Hãy tranh thủ tận dụng mọi thời cơ để uốn nắn cho con những đức tính này. Hãy mở màn từ những kỹ năng đơn thuần nhất và liên tục nhắc đi nhắc lại để giúp con rèn giũa những kỹ năng này theo thời hạn .
Nguồn tham khảo:
