Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam[1] (tiếng Anh: Vietnam Academy of Science and Technology, viết tắt là VAST) là cơ quan thuộc Chính phủ, thực hiện chức năng nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ; cung cấp luận cứ khoa học cho công tác quản lý khoa học, công nghệ và xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội; đào tạo nhân lực khoa học, công nghệ có trình độ cao theo quy định của pháp luật[2].
Trụ sở chính của viện đặt tại số 18, đường Hoàng Quốc Việt, phường Nghĩa Đô, Q. CG cầu giấy, thành phố TP. Hà Nội .
Đứng đầu tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam là ban lãnh đạo viện làm việc trực tiếp với các hội đồng khoa học chuyên ngành và liên ngành, cũng như với ba nhóm thành viên.
Nhóm thứ nhất là các viện con và trường, do Chính phủ Việt Nam thành lập bao gồm:
Nhóm thứ hai là các viện và phân viện do lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam ký quyết định thành lập, bao gồm:
Nhóm sau cuối là những ban quản trị Lưu trữ năm trước – 02-14 tại Wayback Machine ( như ban tổ chức triển khai cán bộ Lưu trữ năm trước – 02-03 tại Wayback Machine, ban kế hoạch kinh tế tài chính Lưu trữ năm trước – 02-03 tại Wayback Machine, ban ứng dụng và tiến hành công nghệ Lưu trữ năm trước – 02-03 tại Wayback Machine, ban hợp tác quốc tế Lưu trữ năm trước – 02-03 tại Wayback Machine, ban kiểm tra Lưu trữ năm trước – 02-03 tại Wayback Machine và những văn phòng thường trực tại những tỉnh thành ) và những đơn vị chức năng hoạt động giải trí hạch toán độc lập ( như viện Vật lý Ứng dụng và Thiết bị Khoa học, TT giảng dạy, tư vấn và chuyển giao công nghệ, TT Nghiên cứu Năng lượng, và những doanh nghiệp và những đơn vị chức năng tiến hành khoa học công nghệ khác ) .
Ngày 25 tháng 12 năm 2012, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định số 108/2012/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Theo đó, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam là cơ quan thuộc Chính phủ, thực hiện chức năng nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ; cung cấp luận cứ khoa học cho công tác quản lý khoa học, công nghệ và xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội; đào tạo nhân lực khoa học, công nghệ có trình độ cao theo quy định của pháp luật.
Viện Hàn lâm KHCNVN thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể sau đây [8]:
- Trình Chính phủ dự thảo nghị định quy định, sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; chiến lược, quy hoạch, các chương trình, kế hoạch dài hạn, năm năm và hàng năm, các dự án, đề án quan trọng của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
- Trình Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập mới, đổi tên, tổ chức lại, giải thể các tổ chức, đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam thuộc thẩm quyển của Thủ tướng.
- Về nghiên cứu khoa học và công nghệ:
- Nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ trong các lĩnh vực: Toán học; vật lý; hóa học; sinh học; công nghệ sinh học; công nghệ thông tin; điện tử, tự động hóa; công nghệ vũ trụ; khoa học vật liệu; đa dạng sinh học và các chất có hoạt tính sinh học; khoa học trái đất; khoa học và công nghệ biển; môi trường và năng lượng; dự báo, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai;
- Nghiên cứu tổng hợp các nguồn tài nguyên thiên nhiên, điều kiện tự nhiên và môi trường;
- Triển khai, ứng dụng và chuyển giao các kết quả nghiên cứu khoa học, công nghệ;
- Đề xuất và chủ trì thực hiện các chương trình khoa học và công nghệ tọng điểm cấp nhà nước theo sự phân công của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Đào tạo nhân lực khoa học, công nghệ có trình độ cao; tổ chức đào tạo sau đại học về khoa học tự nhiên và công nghệ theo quy định của pháp luật.
- Báo cáo và cung cấp thông tin động đất, cảnh báo sóng thần với cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
- Tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ đáp ứng yêu cầu phát triển thị trường khoa học, công nghệ.
- Tham gia thẩm định trình độ công nghệ, xét duyệt luận chứng kinh tế-kỹ thuật các công trình trọng điểm, quan trọng của Nhà nước và của các địa phương theo sự phân công của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Quyết định các dự án đầu tư của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam theo quy định của pháp luật.
- Quản lý về tổ chức, bộ máy, biên chế công chức, vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp và số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập; quyết định luân chuyển, điều động, bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật; chế độ chính sách, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
- Về tài chính, tài sản:
- Xây dựng dự toán ngân sách hàng năm của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước;
- Quyết định phân bổ chỉ tiêu kế hoạch, kiểm tra việc chi tiêu, chịu trách nhiệm quyết toán;
- Quản lý tài chính, tài sản theo quy định của pháp luật.
- Thực hiện hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ theo quy định của pháp luật.
- Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.
Phát triển khoa học công nghệ là một chủ trương lớn mà Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan trọng chăm sóc. Trước năm 1970, Đảng và Nhà nước đã có chủ trương kiến thiết xây dựng một Trung tâm khoa học của cả nước và quyết định hành động thiết kế xây dựng Viện Khoa học Tự nhiên. Ngay trong thời hạn gian chống Mỹ 1 số ít cơ sở nghiên cứu và điều tra được thực thi xây dựng như viện Toán học, viện Vật lý, viện Nghiên cứu biển. Năm 1970 những viện trên và nhiều đơn vị chức năng điều tra và nghiên cứu khác được tập hợp lại thành Trung tâm nghiên cứu và điều tra khoa học, thuộc Uỷ ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước ( nay là Bộ Khoa học và Công nghệ ). Ngày 20 tháng 5 năm 1975 Hội đồng nhà nước ( nay là nhà nước ) có nghị định số 118 / CP xây dựng Viện Khoa học Việt Nam trên cơ sở Trung tâm này. [ 9 ]Viện Khoa học Việt Nam là cơ quan thuộc Hội đồng nhà nước có trách nhiệm : ” Nghiên cứu những những yếu tố khoa học kỹ thuật có tầm quan trọng về mặt kinh tế tài chính, những yếu tố tổng hợp tương quan đến nhiều ngành, những yếu tố phải tích luỹ số liệu trong nhiều năm để qua tìm hiểu, khảo sát rút ra những quy luật nhằm mục đích góp thêm phần xử lý những trách nhiệm kinh tế tài chính quan trọng vĩnh viễn, những yếu tố khoa học cơ bản để làm cơ sở cho việc tăng trưởng nền khoa học của cả nước … ”
- Ngày 20 tháng 9 năm 1977 Hội đồng chính phủ (nay là Chính phủ) có Quyết định số 265/CP thành lập phân viện Khoa học trực thuộc Viện Khoa học Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh [10].
- Ngày 22 tháng 5 năm 1993 Thủ tướng Chính phủ có Nghị định số 24/CP thành lập Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc gia trên cơ sở tổ chức lại viện Khoa học Việt Nam[11].
- Ngày 16 tháng 1 năm 2004, Chính phủ có Nghị định số 27/2004/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện KH&CN Việt Nam. Theo Nghị định này thì Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc gia được đổi thành Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam[12].
- Ngày 12 tháng 5 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định số 62/2008/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam[13].
- Ngày 25/12/2012, Chính phủ đã ban hành Nghị định 108/2012/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam[14].
Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam qua những thời kỳ[sửa|sửa mã nguồn]
Lãnh đạo Viện[sửa|sửa mã nguồn]
Lãnh đạo Viện hiện tại gồm Chủ tịch và ba Phó Chủ tịch [15]
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
