Trách nhiệm dân sự là gì ? Đặc điểm điển hình nổi bật của trách nhiệm dân sự ? Nguyên tắc chịu trách nhiệm dân sự ? Trách nhiệm dân sự được pháp lý lao lý như thế nào ?
Trách nhiệm pháp lý mang tính gia tài được áo dụng so với người vi phạm pháp luật dân sự nhằm mục đích bù đắp về tổn thất vật chất, ý thức cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm dân sự dựa vào địa thế căn cứ làm phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm mà những bên đã vi phạm, trách nhiệm dân sự được phân loại thành trách nhiệm ngoài hợp đồng và trách nhiệm do vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm từ những cam kết, thỏa thuận hợp tác.
Nếu nghĩa vụ được tạo lập do các bên cam kết thỏa thuận mà người có nghĩa vụ vi phạm thì trách nhiệm đó được coi là trách nhiệm theo hợp đồng. Nếu nghĩa vụ được quy định bởi các quy định pháp luật nói chung mà người có nghĩa vụ vi phạm thì trách nhiệm đó được coi là trách nhiệm ngoài hợp đồng. Trách nhiệm dân sự bao gồm xin lỗi, cải chính công khai, buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự, buộc bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm.
Luật sư tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
1. Trách nhiệm dân sự là gì?
Để khám phá trách nhiệm dân sự theo nghĩa tổng quát nhất nên đi khám phá trước hết thế nào là trách nhiệm ? Và trách nhiệm dân sự có phải là một trách nhiệm pháp lý không ? Theo Từ điển Tiếng Việt, trách nhiệm hoàn toàn có thể được hiểu theo hai nghĩa : Một là “ phần việc được giao cho hoặc coi như được giao cho, phải bảo vệ làm tròn, nếu hiệu quả không tốt thì phải gánh chịu phần hậu quả ”, hai là “ sự ràng buộc so với lời nói, hành vi của mình, bảo vệ đúng đắn, nếu sai lầm thì phải gánh chịu phần hậu quả Và với trách nhiệm pháp lý, khi đó trách nhiệm đã được kiểm soát và điều chỉnh và bảo vệ bởi những quy phạm pháp luật do Nhà nước phát hành và “ hậu quả ” này sẽ là “ hậu quả bất lợi ” được vận dụng so với những người phải chịu trách nhiệm pháp lý. Trách nhiệm pháp lý phát sinh khi có vi phạm pháp lý và đó là hậu quả của hành vi vi phạm đồng thời trách nhiệm pháp lý biểu lộ được sự răn đe so với những hành vi vi phạm và biểu lộ sự răn đe của Nhà nước so với những hành vi vi phạm. Như vậy, khái niệm tiếp theo cần tiếp cận đó là thế nào là trách nhiệm pháp lý ? Trách nhiệm pháp lý là hậu quả bất lợi ( sự trừng phạt ) so với chủ thể vi phạm pháp lý, bộc lộ ở mối quan hệ đặc biệt quan trọng giữa Nhà nước với những chủ thể vi phạm pháp lý, được những quy phạm pháp luật xác lập và kiểm soát và điều chỉnh, trong đó chủ thể vi phạm pháp lý phải chịu những hậu quả bất lợi, những giải pháp cưỡng chế được lao lý ở chế tài những quy phạm pháp luật. Từ đây hoàn toàn có thể rút ra được những đặc thù của trách nhiệm pháp lý :
- Từ định nghĩa hoàn toàn có thể hiểu đặc thù tiên phong và quan trọng của trách nhiệm pháp lý là “ hậu quả bất lợi ” ( là sự trừng phạt ) hay hoàn toàn có thể hiểu đó là những chế tài mà pháp lý đặt ra nhằm mục đích biểu lộ thái độ khoog chỉ là sự trừng phạt, răn đe mà còn giáp dục so với những hành vi vi phạm pháp lý
- Mục đích của trách nhiệm pháp lý không chỉ là trừng trị hành vi vi phạm mà cạnh bên đó còn là sự Phục hồi lại thực trạng tương ứng với phần hậu quả mà người vi phạm đã gây ra do không triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm của mình .. Vì vậy hoàn toàn có thể rút ra Tóm lại : Trách nhiệm pháp lý có tính đền bù .
Thứ ba : Đặc điểm về hình thức của trách nhiệm pháp lý chỉ sống sót khi được lao lý trong những văn bản pháp lý do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước phát hành, tức chỉ Nhà nước có quyền xác lập hành vi nào là vi phạm pháp lý và những chế tài tương ứng với mỗi vi phạm đó.
Kết luận: Trên đây là khái niệm và đặc điểm về trách nhiệm pháp lý, đây là bước đầu tiên cho việc đi tìm câu trả lời trách nhiệm dân sự có phải là trách nhiệm pháp lý hay không?
Xem thêm: Tài sản là gì? Các loại tài sản theo Bộ luật dân sự năm 2015?
Trách nhiệm dân sự là trách nhiệm pháp lý mang tính gia tài được vận dụng so với người vi phạm pháp luật dân sự nhằm mục đích bù đắp về tổn thất vật chất, ý thức cho người bị thiệt hại. Nếu hiểu theo nghĩa này, trách nhiệm dân sự là loại trách nhiệm pháp lý được đặt ra khi và chỉ khi có sự vi phạm pháp luật dân sự Trong số chuyên đề đề về bộ luật dân sự. Tạp chí Dân chủ và pháp lý của Bộ Tư pháp lại đưa ra cách tiếp cận trách nhiệm dân sự khác so với cách tiếp cận của Từ điển lý giải thuật ngữ luật học. Trách nhiệm dân sự ( theo nghĩa rộng ) là những giải pháp có tính cưỡng chế được vận dụng nhằm mục đích Phục hồi lại thực trạng bắt đầu của một quyền dân sự bị vi phạm. Trách nhiệm dân sự ( theo nghĩa hẹp ) là những giải pháp có tính cưỡng chế áp dụng so với người có hành vi vi phạm pháp lý gây ra thiệt hại cho người khác, người gây ra thiệt hại phải chịu trách nhiệm khắc phục những hậu quả xấu xảy ra bằng gia tài của mình ( trong đó có bồi thường thiệt hại trong hợp đồng hoặc ngoài hợp đồng ).
Nhận xét: Từ hai cách tiếp cận trên, nhận thấy rằng dù tiếp cận theo khía cạnh nào thì trách nhiệm dân sự vẫn được coi đó là một trách nhiệm pháp lý. Như vậy, có thể khẳng định cho câu hỏi trên: Trách nhiệm dân sự là một loại trách nhiệm pháp lý.
2. Đặc điểm của trách nhiệm dân sự:
Như trên đã phân tích, trách nhiệm dân sự được hiểu là một trách nhiệm pháp lý cho nên nó sẽ mang những đặc tính nói chung của trách nhiệm pháp lý. Tuy nhiên, vì đây là trách nhiệm dân sự nói riêng nên sẽ có những đặc điểm riêng biệt thuộc về trách nhiệm dân sự
Thứ nhất: Căn cứ phát sinh trách nhiệm dân sự phải là hành vi vi phạm pháp luật dân sự: Đó là việc không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ của người có nghĩa vụ dân sự;
Thứ hai: Trách nhiệm dân sự là biện pháp cưỡng chế mang tính tài sản. Trong quan hệ nghĩa vụ dân sự mục đích mà các bên hướng đến là lợi ích. Chính vì vậy, lợi ích mà các bên hướng tới sẽ mang tính tìa sản và đó là trách nhiệm bù đắp cho bên bị vi phạm một lợi ích nhất định từ bên vi phạm
Thứ ba: Trách nhiệm dân sự là trách nhiệm của bên vi phạm trước bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm
Thứ tư: Chủ thể chịu trách nhiệm dân sự ngoài người vi phạm nghĩa vụ còn có thể là những chủ thể khác như: Pháp nhân, cơ quan, tổ chức, người đại diện theo pháp luật cho người chưa thành niên…
Xem thêm: Quyền sở hữu là gì? Quy định của Bộ luật dân sự về quyền sở hữu?
Thứ năm: Hậu quả bất lợi mà người vi phạm nghĩa vụ phải gánh chịu có thể là việc phải thực hiện nghĩa vụ, thực hiện đúng và thực hiện đủ nghĩa vụ và nếu có thiệt hại thực tế từ vi phạm đó thì sẽ phát sinh thêm trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Thứ sáu: Trách nhiệm dân sự nhằm đền bù hoặc khôi phục lại quyền và lợi ích bị xâm phạm.
3. Nguyên tắc chịu trách nhiệm dân sự:
Các bên phải nghiêm chỉnh triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự của mình và tự chịu trách nhiệm về việc không thực thi hoặc thực thi không đúng nghĩa vụ và trách nhiệm, nếu không tự nguyện thực thi thì hoàn toàn có thể bị cưỡng chế triển khai theo pháp luật của pháp lý.
4. Trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ:
– Bên có nghĩa vụ và trách nhiệm mà vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm thì phải chịu trách nhiệm dân sự so với bên có quyền. – Vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm là việc bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm đúng thời hạn, triển khai không không thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm hoặc thực thi không đúng nội dung của nghĩa vụ và trách nhiệm. – Trường hợp bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không triển khai đúng nghĩa vụ và trách nhiệm do sự kiện bất khả kháng thì không phải chịu trách nhiệm dân sự, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác hoặc pháp lý có pháp luật khác. – Bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không phải chịu trách nhiệm dân sự nếu chứng tỏ được nghĩa vụ và trách nhiệm không triển khai được là trọn vẹn do lỗi của bên có quyền. Trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm là sự lao lý của pháp lý về việc người nào vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự hoặc có hành vi trái pháp lý khác phải gánh chịu một hậu quả pháp lý nhất định như phải liên tục triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự, bồi thường thiệt hại. Nghĩa vụ là một quan hệ pháp lý được hình thành trên cơ sở thỏa thuận hợp tác hoặc pháp lý pháp luật. Khi đã xác lập quan hệ nghĩa vụ và trách nhiệm với nhau, bên nghĩa vụ và trách nhiệm bị ràng buộc trách nhiệm bởi quyền lợi của bên có quyền .
Xem thêm: Chia di sản thừa kế theo quy định Bộ luật dân sự 2015
Do đó, bên có nghĩa vụ không thực hiện, thực hiện không đúng, không đầy đủ nghĩa vụ của mình sẽ mang lại tổn thất về tài sản hoặc tinh thần cho bên có quyền. Cho nên, hành vi vi phạm nghĩa vụ của bên có nghĩa vụ sẽ mang đến hậu quả bất lợi cho người này. Họ có thể phải gánh chịu hậu quả buộc phải thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ hoặc là bồi thường thiệt hại cho bên có quyền.
Đó là trách nhiệm dân sự, một loại chế tài vận dụng cho người có hành vi vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Hiện nay thực tiễn cho thấy trong nhiều trường hợp bên có nghĩa vụ và trách nhiệm vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm của mình nhưng không do lỗi của chính họ hoặc trọn vẹn dựa trên yếu tố khách quan mà bằng năng lực của mình họ không khắc phục, hạn chế được thiệt hai xảy ra cho bên có quyền. Do đó, pháp lý đã dự liệu những trường hợp sau bên có nghĩa vụ và trách nhiệm vi phạm hoàn toàn có thể không phải chịu trách nhiệm. – Xuất hiện sự kiện bất khả kháng, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác hoặc pháp lý có pháp luật khác. Nếu Open sự kiện bất khả kháng làm cho bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không hề triển khai được nghĩa vụ và trách nhiệm thì bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, nếu những nên thỏa thuận hợp tác ngay cả khi xảy ra sự kiện bất khả kháng bên có nghĩa vụ và trách nhiệm vẫn phải chịu trách nhiệm khi vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm của mình thì sự thỏa thuận hợp tác được ghi nhận và thực thi. – Bên vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm chứng tỏ được nghĩa vụ và trách nhiệm không thực thi được là trọn vẹn do lỗi của bên có quyền. Thông thường bên có nghĩa vụ và trách nhiệm phải chịu trách nhiệm dân sự nếu đến hạn thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự mà bên có nghĩa vụ và trách nhiệm vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm trước bên có quyền.