Giới thiệu khái quát huyện Phú Thiện
Huyện Phú Thiện được thành lập theo Nghị định số 50/2007/NĐ-CP ngày 30-3-2007 của Chính phủ. Theo Nghị định này, huyện Ayun Pa được chia tách để thành lập thị xã Ayun Pa (phía đông) và huyện Phú Thiện (phía tây). Trước đây Phú thiện là thị trấn nhỏ của huyện Ayun Pa, nằm ở vị trí đông nam tỉnh Gia Lai, trên đường Quốc lộ 7 (nay là Quốc lộ 25) nối từ thị trấn Chư Sê đi Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên), lãnh thổ huyện Phú Thiện nằm gọn trong lòng chảo nơi có con sông Yun bắt nguồn từ cao nguyên Kon Tum chảy qua.
Diện tích: 504, 73 Km2.
Dân số: 66.945 người (số liệu thống kê năm 2008).
Vị trí địa lý:
– Bắc giáp: huyện Chư Sê.
– Nam giáp: thị xã Ayun Pa.
– Đông giáp: huyện Ia Pa.
– Tây giáp: huyện Chư Pưh.
Đơn vị hành chính cấp xã, trị trấn: 10 (1 thị trấn, 9 xã).
– Thị trấn: Phú Thiện.
– Các xã: Ayun Hạ, Chrôh Pơnan, Chư A Thai, Ia Ake, Ia Hiao, Ia Piar, Ia Peng, Ia Sol, Ia Yeng.
Tổng quan kinh tế – văn hoá – xã hội:
Hơn 3 năm qua (2007 – 2010), huyện Phú Thiện đã đạt được những kết quả quan trọng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân năm đạt 12,88%, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, thu ngân sách vượt chỉ tiêu đề ra, sự nghiệp văn hóa, giáo dục, y tế đạt được những thành tựu quan trọng, quốc phòng – an ninh được giữ vững.
Huyện đã khai thác tối đa sức tưới của công trình thủy lợi Ayun Hạ để phát triển sản xuất nông nghiệp, đến nay tổng diện tích cây trồng các loại đạt khoảng 22.000 ha, trong đó diện tích lúa nước 2 vụ đạt trên 6.000 ha. Đến cuối năm 2009, giá trị sản xuất nông nghiệp đạt khoảng 200 tỷ đồng, giá trị sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp đạt 52 tỷ đồng. Các chỉ tiêu thu ngân sách hàng năm luôn đạt và vượt so với kế hoạch.
Các giải pháp đảm bảo an sinh xã hội được chăm lo thực hiện có hiệu quả. Huyện đã giải ngân được trên 50 tỷ đồng vốn vay ưu đãi để phát triển sản xuất, qua đó, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm 20% (năm 2007) xuống còn 11,37% (đầu năm 2010). Các tuyến đường liên xã, liên thôn được nâng cấp, mở rộng. Đến năm 2010, huyện đã được công nhận đạt chuẩn phổ cập bậc Tiểu học và THCS. Các chương trình quốc gia về y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân được triển khai có hiệu quả. Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai có chất lượng, đến nay có 32% số thôn, làng và 60% hộ gia đình đạt danh hiệu văn hóa. Tình hình an ninh chính trị – trật tự an toàn xã hội luôn luôn được giữ vững.
Trong giai đoạn 2010 – 2015, huyện hướng tới mục tiêu phát huy tối đa các nguồn lực để phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững. Chú trọng khai thác tiềm năng, thế mạnh về nông nghiệp, đồng thời tiếp tục thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp – xây dựng và thương mại – dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp. Quan tâm thực hiện có chất lượng công tác đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi và các công trình phúc lợi xã hội; tăng cường công tác thu ngân sách và thực hiện chi đúng theo quy định và bảo đảm hiệu quả.
Thực hiện tốt các chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục, y tế. Chăm lo thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ chính sách đối với người có công và các đối tượng xã hội, triển khai có chất lượng công tác xóa đói giảm nghèo. Giữ vững an ninh chính trị – trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Huyện Phú Thiện khai thác tiềm năng để phát triển
Hoàn thành vào năm 2002, Ayun Hạ là một công trình đa năng, cấp nước cho 13.500 ha đất nông nghiệp trên địa bàn các huyện Phú Thiện, Ia Pa và thị xã Ayun Pa, chủ yếu trồng lúa nước và rau màu, đồng thời sản xuất điện năng với 2 tổ máy thủy điện công suất 2.700 kw. Hồ Ayun Hạ vừa chứa nước phục vụ tưới cho nông nghiệp vừa nuôi trồng thủy sản, cũng là điểm tham quan du lịch với nhiều loại hình. Có hệ thống thủy lợi Ayun Hạ, huyện Phú Thiện trở thành vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp của tỉnh với tổng diện tích gieo trồng trong năm đạt hơn 24.000 ha, trong đó có hơn 6.000 ha lúa nước 2 vụ, 3.000 ha mía và cũng là vùng chuyên canh các loại cây trồng ngắn ngày như bắp, đậu, thuốc lá… không chỉ tạo việc làm ổn định cho nông dân trong huyện mà còn thu hút một lượng lớn lao động từ các địa phương ngoài tỉnh đến lập nghiệp. Đất đai được khai thác tốt, người dân biết áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nên tăng thu nhập, giảm hộ nghèo và tiến tới làm giàu bền vững. Năm 2012, tỷ lệ tăng trưởng kinh tế đạt hơn 10%; năm 2016, toàn huyện phấn đấu đạt tổng giá trị sản xuất trên 2.400 tỷ đồng, trong đó nông-lâm nghiệp đạt xấp xỉ 1.000 tỷ đồng.
Để đạt được các mục tiêu đề ra, Phú Thiện đã và đang triển khai nhiều chương trình phát triển kinh tế, đặc biệt là trên lĩnh vực nông nghiệp, tích cực chuyển đổi cơ cấu giống, làm tăng giá trị nông sản trên từng đơn vị diện tích…Riêng trong vụ mùa năm 2016, toàn huyện gieo trồng được 15.762 ha cây trồng các loại, đạt 100% kế hoạch. Đặc biệt, huyện đã triển khai mô hình cánh đồng mẫu lớn một giống với 77 ha tại xã Ia Sol và xã Ia Ake. Mô hình thành công sẽ rút kinh nghiệm nhân rộng trên toàn vùng, tạo ra bước phát triển mới cho nền nông nghiệp của huyện như một số tỉnh đồng bằng Bắc bộ và các tỉnh miền Tây Nam bộ đã làm trong những năm gần đây. Lộ trình phát triển đã được huyện định hướng tầm nhìn đến năm 2020, trong đó nêu lên nhiều mục tiêu quan trọng, như duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế 13%, thu hút mạnh các nguồn vốn đầu tư, tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2016-2020 đạt từ 1.600 tỷ đồng đến 1.700 tỷ đồng.
Định hướng đã nêu dựa trên cơ sở trong thực tiễn bởi thế mạnh của Phú Thiện là nông nghiệp nên yếu tố góp vốn đầu tư không thay đổi vùng chuyên canh lúa nước, quy đổi giống lúa ưu tiên xuất ra thị trường ngoài tỉnh và hướng đến xuất khẩu được đặt lên số 1 với chất lượng loại sản phẩm tương thích với nhu yếu, thị hiếu của người tiêu dùng lúc bấy giờ. Trước đây, nông dân thường chỉ quan tâm đến hiệu suất, sản lượng lúa, giờ đây phải biết đầu tư thương hiệu “ Gạo Phú Thiện ”, sao cho hạt gạo làm ra ngon, thơm và “ đứng ” được trên thị trường. Bên cạnh đó, không hề không kể đến thế mạnh về chăn nuôi gia súc và nuôi cá nước ngọt mà Phú Thiện có đủ điều kiện kèm theo để tăng trưởng. Hiện tổng đàn gia súc của huyện đã lên đến 63.598 con, trong đó có hơn 30.000 con bò, gần 1.000 con trâu, 3.000 con dê … Nhờ mạng lưới hệ thống kênh mương xum xê trên địa phận nên người dân những xã đều hoàn toàn có thể nuôi cá nước ngọt với tổng diện tích quy hoạnh mặt nước 374 ha, sản lượng đạt giao động 900 tấn / vụ .
Thế mạnh thứ hai là mặt nước hồ Ayun Hạ rộng đến 37 km2, dung tích 253 triệu m3, Phú Thiện có điều kiện kèm theo rất là thuận tiện để tăng trưởng nghề nuôi cá nước ngọt và du lịch sinh thái xanh nếu như được tỉnh giao quản trị và khai thác. Năm 1995, hồ được một nhà máy sản xuất ở Nha Trang hợp đồng nuôi và đánh bắt cá, trung bình mỗi năm đánh bắt cá được hơn 250 tấn cá ( thác lác, trắm, chép, mè, trôi ) đáp ứng cho thị trường trong tỉnh và những tỉnh miền xuôi. Và hồ Ayun Hạ hoàn toàn có thể cho khai thác nguồn thủy hải sản cao hơn nhiều nếu tổ chức triển khai nuôi trồng, đánh bắt cá quy mô và khoa học hơn. Với chiều dài hơn 25 km, nơi rộng nhất đến 5 km, nằm bên khu rừng nguyên sinh, giữa hồ có nhiều hòn đảo, cảnh sắc hữu tình, hồ Ayun Hạ còn là điểm du lịch sinh thái xanh rất mê hoặc. Nếu được trang bị phương tiện đi lại luân chuyển bảo đảm an toàn và thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống những tuyến, điểm dừng nghỉ, vui chơi trên lòng hồ, nhất định nơi đây sẽ trở thành một điểm du lịch nổi tiếng trên map du lịch cả nước, không thua kém những danh thắng khác trong khu vực. / .
