So sánh quy chế pháp lý của thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế:
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (85.64 KB, 5 trang )
Bài tiểu luận
So sánh quy chế pháp lý của thềm lục địa và vùng
đặc quyền kinh tế:
I/ Đặt vấn đề:
Hai vùng biển: thềm lục địa và đặc quyền kinh tế là hai vùng biển quốc
gia có quyền chủ quyền và quyền tài phán, và là hai trong số các các chế định
được quy định trong Công Ước về Luật Biển được ký kết vào ngày 30/4/1982,
quy định những vấn đề thuộc pháp lý, kinh tế, khoa học kỹ thuật, hợp tác, giải
quyết tranh chấp, … Nhưng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa là hai
vùng biển mới được xem xét và đưa vào Luật biển quốc tế, và là hai vùng
biển khá đặc thù không giống bất kỳ vùng biển cổ điển nào trước đây. Chính
vì vậy, để rõ hơn những quy chế pháp lý của hai vùng biển này, ta sẽ đi so
sánh chúng trên nhiều khía cạnh khác nhau.
II/ Giải quyết vấn đề:
1/ Khái niệm:
+ Vùng đặc quyền kinh tế: Là một vùng nằm ở phía ngoài lãnh hải, đặt
dưới chế độ pháp lý riêng quy định trong phần V – Vùng đặc quyền kinh tế
của công ước luật biển 1982, theo đó các quyền và quyền tài phán của quốc
gia ven biển, các quyền cũng như các quyền tự do của các quốc gia khác đều
do các quy định thích hợp của Công ước điều chỉnh. Vùng biển này có chiều
rộng 200 hải lý tính từ đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải.
+ Thềm lục địa: bao gồm đáy biển và phần đất dưới đáy biển bên ngoài
lãnh hải của quốc gia đó cho đến bề ngoài của rìa lục địa hoặc cách đường cơ
sở dùng để tính chiều rộng của lãnh hải 200 hải lý khi bề ngoài của rìa lục địa
của quốc gia đó ở khoảng cách gần hơn. Thềm lục địa không mở rộng ra ngoài
giới hạn 350 hải lý hoặc không đươc vượt quá 100 hải lý kể từ đường đẳng
sâu 2500m (điều 77 Công ước 1982).
2/ So sánh quy chế pháp lý giữa vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềm lục
địa:
a/ Giống nhau:
• Đều là hai vấn đề mới được đề cập và mới được xem xét thêm vào luật
biển quốc tế tại Công ước luật biển năm 1982.
1
• Các quốc gia ven biển đều không có quyền chủ thể mà chỉ có các quyền
mang tính chất chủ quyền đối với việc thăm dò và khai thác tài nguyên thiên
nhiên của mình. Đây là quyền mà chỉ có quốc gia hoặc một số các cơ quan
chính phủ của nó có thể có và sự sở hữu quyền có tính chất chủ quyền này là
cho lợi ích chung và có khả năng thực hiện các chức năng riêng của mình.
• Các quốc gia ven biển đều có quyền tài phán trên cả hai vùng về việc:
+ Lắp đặt và sử dụng các đảo nhân tạo, các thiết bị và công trình;
+ Nghiên cứu khoa học về biển;
+ Bảo vệ và gìn giữ môi trường biển.
Quyền tài phán là hệ quả của quyền chủ quyền, có tác dụng bổ trợ, tạo ra
môi trường để thực hiện quyền chủ quyền được tốt hơn và là quyền của các cơ
quan hành chính và tư pháp của quốc gia thực hiện và giải quyết các vụ việc
theo thẩm quyền của họ.
• Trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, các quốc gia ven biển đều
có những đặc quyền nhất định như sau:
+ Về vùng đặc quyền kinh tế: Tính đặc quyền thể hiện ở chỗ các quốc gia
ven biển có toàn quyền đánh giá nguồn tiềm năng đối với các tài nguyên sinh
vật, thi hành các biện pháp thích hợp về bảo tồn và quản lý nhằm làm cho việc
khai thác, duy trì các nguồn lợi sinh vật trong vùng đặc quyền kinh tế của
mình khỏi bị ảnh hưởng do khai thác quá mức.
+ Về vùng thềm lục địa: nếu quốc gia ven biển không thăm dò hay không
khai thác tài nguyên thiên nhiên của thềm lục địa thì quốc gia khác cũng
không có quyền tiến hành các hoạt động như vậy khi không có sự thỏa thuận
rõ ràng của các quốc gia sở tại.
• Các quốc gia khác có quyền tự do hàng hải, tự do hàng không và tự do
lắp đặt dây cáp và ống dẫn ngầm.
b/ Khác nhau:
Các tiêu
chí so
sánh
Vùng đặc quyền kinh tế Vùng thềm lục địa
Cơ sở
phát sinh:
– Để khai sinh ra vùng đặc
quyền kinh tế của quốc gia ven
biển, buộc phải có một tuyên
– Thềm lục địa được hình
thành do sự kéo dài tự nhiên
của lãnh thổ, tạo nên quy chế
2
bố đơn phương từ phía quốc
gia đó. Từ đó mới hình thành
nên quy chế pháp lý của các
quốc gia trên vùng đặc quyền
kinh tế của mình.
pháp lý cho các quốc gia ven
biển trên thềm lục địa.
– Các quyền của quốc gia ven
biển đối với thềm lục địa
không phụ thuộc vào bất cứ
tuyên bố rõ ràng nào.
Phạm vi
quyền
chủ
quyền
– Các quốc gia có quyền chủ
quyền ở vùng đặc quyền kinh
tế cũng có quyền đối với cả
phần vùng nước phía trên và
vùng trời trên vùng nước này.
– Ngoài giới hạn 200 hải lý
(tính từ đường cơ sở), vùng đặc
quyền kinh tế chấm dứt sự tồn
tại, do đó các quốc gia không
còn có quyền trên những vùng
đó nữa.
– Quyền của quốc gia ven biển
đối với thềm lục địa không
đụng chạm đến chế độ pháp lý
của vùng nước ở phía trên hay
của vùng trời trên vùng nước
này.
– Ngoài giới hạn 200 hải lý,
thềm lục địa vẫn có thể tồn tại
(trong khi vùng đặc quyền
kinh tế không còn tồn tại). Vì
vậy, trong giới hạn 200 hải lý,
vùng đặc quyền kinh tế bao
gộp cả thềm lục địa.
Đối tượng
quyền
chủ
quyền
– Quốc gia ven biển chỉ thực
hiện quyền chủ quyền trên các
tài nguyên thiên nhiên của
vùng chứ không phải trên
chính vùng đặc quyền kinh tế.
– Tài nguyên của vùng đặc quyền
kinh tế không bao gồm các loài
định cư.
– Quốc gia ven biển không chỉ
có quyền chủ quyền đối với tài
nguyên của thềm lục địa mà
còn đối với cả chính thềm lục
địa.
– Tài nguyên thiên nhiên là đối
tượng tác động của quyền chủ
quyền của các quốc gia ven
biển không chỉ bao hàm các tài
nguyên không sinh vật mà còn
cả tài nguyên sinh vật thuộc
loài định cư.
Tính chất
quyền
chủ thể
– Do được phát sinh trên cơ sở
phải do quốc gia ven biển yêu
sách vùng này một tuyên bố
đơn phương nên quyền chủ
quyền của quốc gia ven biển
trên vùng đặc quyền kinh tế
không tồn tại một cách thực tế và
– Do cơ sở phát sinh là sự kéo
dài tự nhiên của lãnh thổ nên
quyền của các quốc gia trên
thềm lục địa là quyền đương
nhiên và ngay từ đầu. Đó là
quyền không thể chuyển
nhượng và không thể mất hiệu
3
ngay từ ban đầu
– Quốc gia ven biển không có
chủ quyền trên vùng đặc quyền
kinh tế với tư cách là người chủ
hoàn toàn.
– Tính đặc quyền của quốc gia
ven biển chấp nhận ngoại lệ là
nếu trường hợp quốc gia ven
biển không khai thác hết mà
tồn tại một số dư của khối
lượng cho phép đánh bắt thì
quốc gia ven biển phải có nghĩa
vụ “tạo điều kiện thuận lợi cho
việc khai thác tối ưu các tài
nguyên sinh vật của vùng đặc
quyền kinh tế” mà không
phương hại đến đặc quyền bảo
tồn tài nguyên sinh vật của
mình, có ưu tiên cho các quốc
gia không có biển hoặc bất lợi
về mặt địa lý.
lực. Các quyền này tồn tại
không phụ thuộc vào việc thực
hiện nó có hiệu quả hay
không.
– Nếu quốc gia ven biển không
thăm dò thềm lục địa hay
không khai thác tài nguyên
thiên nhiên của thềm lục địa,
thì không ai có quyền tiến
hành các hoạt động như vậy
nếu không có sự thỏa thuận rõ
ràng của các quốc gia đó.
III/ Kết thúc vấn đề:
Việc hiểu rõ quy chế pháp lý của vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềm
lục địa là vô cùng quan trọng và cần thiết để các quốc gia ven biển thực hiện
một cách hợp pháp và đúng đắn quyền của mình, không xâm phạm đến những
quyền của quốc gia khác cũng như đối với quốc tế, giúp họ quản lý tốt tài
nguyên của mình và thực hiện tốt trách nhiệm của mình đối với các vùng biển
này.
4
Tài liệu tham khảo:
1/ giáo trình luật quốc tế – Khoa luật, đại học quốc gia Hà Nội 1994
2/ giáo trình luật quốc tế – đại học Luật Hà Nội 2009.
3/ www.google.com.vn
Mục lục:
I/ Đặt vấn đề.
II/ Giải quyết vấn đề
1/ Khái niệm
2/ So sánh quy chế pháp lý của vùng đặc quyền kinh tế và thềm
lục địa.
a/ Giống nhau
b/ Khác nhau
III/ Kết thúc vấn đề.
5
• Đều là hai yếu tố mới được đề cập và mới được xem xét thêm vào luậtbiển quốc tế tại Công ước luật biển năm 1982. • Các vương quốc ven biển đều không có quyền chủ thể mà chỉ có những quyềnmang đặc thù chủ quyền lãnh thổ so với việc thăm dò và khai thác tài nguyên thiênnhiên của mình. Đây là quyền mà chỉ có vương quốc hoặc một số ít những cơ quanchính phủ của nó hoàn toàn có thể có và sự sở hữu quyền có đặc thù chủ quyền lãnh thổ này làcho quyền lợi chung và có năng lực triển khai những tính năng riêng của mình. • Các vương quốc ven biển đều có quyền tài phán trên cả hai vùng về việc : + Lắp đặt và sử dụng những hòn đảo tự tạo, những thiết bị và khu công trình ; + Nghiên cứu khoa học về biển ; + Bảo vệ và gìn giữ môi trường tự nhiên biển. Quyền tài phán là hệ quả của quyền chủ quyền lãnh thổ, có công dụng hỗ trợ, tạo ramôi trường để triển khai quyền chủ quyền lãnh thổ được tốt hơn và là quyền của những cơquan hành chính và tư pháp của vương quốc triển khai và xử lý những vụ việctheo thẩm quyền của họ. • Trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, những vương quốc ven biển đềucó những đặc quyền nhất định như sau : + Về vùng đặc quyền kinh tế : Tính đặc quyền biểu lộ ở chỗ những quốc giaven biển có toàn quyền nhìn nhận nguồn tiềm năng so với những tài nguyên sinhvật, thi hành những giải pháp thích hợp về bảo tồn và quản trị nhằm mục đích làm cho việckhai thác, duy trì những nguồn lợi sinh vật trong vùng đặc quyền kinh tế củamình khỏi bị ảnh hưởng tác động do khai thác quá mức. + Về vùng thềm lục địa : nếu vương quốc ven biển không thăm dò hay khôngkhai thác tài nguyên vạn vật thiên nhiên của thềm lục địa thì vương quốc khác cũngkhông có quyền triển khai những hoạt động giải trí như vậy khi không có sự thỏa thuậnrõ ràng của những vương quốc thường trực. • Các vương quốc khác có quyền tự do hàng hải, tự do hàng không và tự dolắp đặt dây cáp và ống dẫn ngầm. b / Khác nhau : Các tiêuchí sosánhVùng đặc quyền kinh tế Vùng thềm lục địaCơ sởphát sinh : – Để khai sinh ra vùng đặcquyền kinh tế của vương quốc venbiển, buộc phải có một tuyên – Thềm lục địa được hìnhthành do sự lê dài tự nhiêncủa chủ quyền lãnh thổ, tạo nên quy chếbố đơn phương từ phía quốcgia đó. Từ đó mới hình thànhnên quy chế pháp lý của cácquốc gia trên vùng đặc quyềnkinh tế của mình. pháp lý cho những vương quốc venbiển trên thềm lục địa. – Các quyền của vương quốc venbiển so với thềm lục địakhông nhờ vào vào bất cứtuyên bố rõ ràng nào. Phạm viquyềnchủquyền – Các vương quốc có quyền chủquyền ở vùng đặc quyền kinhtế cũng có quyền so với cảphần vùng nước phía trên vàvùng trời trên vùng nước này. – Ngoài số lượng giới hạn 200 hải lý ( tính từ đường cơ sở ), vùng đặcquyền kinh tế chấm hết sự tồntại, do đó những vương quốc khôngcòn có quyền trên những vùngđó nữa. – Quyền của vương quốc ven biểnđối với thềm lục địa khôngđụng chạm đến chính sách pháp lýcủa vùng nước ở phía trên haycủa vùng trời trên vùng nướcnày. – Ngoài số lượng giới hạn 200 hải lý, thềm lục địa vẫn hoàn toàn có thể sống sót ( trong khi vùng đặc quyềnkinh tế không còn sống sót ). Vìvậy, trong số lượng giới hạn 200 hải lý, vùng đặc quyền kinh tế baogộp cả thềm lục địa. Đối tượngquyềnchủquyền – Quốc gia ven biển chỉ thựchiện quyền chủ quyền lãnh thổ trên cáctài nguyên vạn vật thiên nhiên củavùng chứ không phải trênchính vùng đặc quyền kinh tế. – Tài nguyên của vùng đặc quyềnkinh tế không gồm có những loàiđịnh cư. – Quốc gia ven biển không chỉcó quyền chủ quyền lãnh thổ so với tàinguyên của thềm lục địa màcòn so với cả chính thềm lụcđịa. – Tài nguyên vạn vật thiên nhiên là đốitượng ảnh hưởng tác động của quyền chủquyền của những vương quốc venbiển không chỉ bao hàm những tàinguyên không sinh vật mà còncả tài nguyên sinh vật thuộcloài định cư. Tính chấtquyềnchủ thể – Do được phát sinh trên cơ sởphải do vương quốc ven biển yêusách vùng này một tuyên bốđơn phương nên quyền chủquyền của vương quốc ven biểntrên vùng đặc quyền kinh tếkhông sống sót một cách thực tiễn và – Do cơ sở phát sinh là sự kéodài tự nhiên của chủ quyền lãnh thổ nênquyền của những vương quốc trênthềm lục địa là quyền đươngnhiên và ngay từ đầu. Đó làquyền không hề chuyểnnhượng và không hề mất hiệungay từ khởi đầu – Quốc gia ven biển không cóchủ quyền trên vùng đặc quyềnkinh tế với tư cách là người chủhoàn toàn. – Tính đặc quyền của quốc giaven biển gật đầu ngoại lệ lànếu trường hợp vương quốc venbiển không khai thác hết màtồn tại một số ít dư của khốilượng được cho phép đánh bắt cá thìquốc gia ven biển phải có nghĩavụ “ tạo điều kiện kèm theo thuận tiện choviệc khai thác tối ưu những tàinguyên sinh vật của vùng đặcquyền kinh tế ” mà khôngphương hại đến đặc quyền bảotồn tài nguyên sinh vật củamình, có ưu tiên cho những quốcgia không có biển hoặc bất lợivề mặt địa lý. lực. Các quyền này tồn tạikhông phụ thuộc vào vào việc thựchiện nó có hiệu suất cao haykhông. – Nếu vương quốc ven biển khôngthăm dò thềm lục địa haykhông khai thác tài nguyênthiên nhiên của thềm lục địa, thì không ai có quyền tiếnhành những hoạt động giải trí như vậynếu không có sự thỏa thuận hợp tác rõràng của những vương quốc đó. III / Kết thúc yếu tố : Việc hiểu rõ quy chế pháp lý của vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềmlục địa là vô cùng quan trọng và thiết yếu để những vương quốc ven biển thực hiệnmột cách hợp pháp và đúng đắn quyền của mình, không xâm phạm đến nhữngquyền của vương quốc khác cũng như so với quốc tế, giúp họ quản trị tốt tàinguyên của mình và thực thi tốt nghĩa vụ và trách nhiệm của mình so với những vùng biểnnày. Tài liệu tìm hiểu thêm : 1 / giáo trình luật quốc tế – Khoa luật, ĐH vương quốc Thành Phố Hà Nội 19942 / giáo trình luật quốc tế – ĐH Luật TP.HN 2009.3 / www.google.com. vnMục lục : I / Đặt yếu tố. II / Giải quyết vấn đề1 / Khái niệm2 / So sánh quy chế pháp lý của vùng đặc quyền kinh tế và thềmlục địa. a / Giống nhaub / Khác nhauIII / Kết thúc yếu tố .
