Suy thoái môi trường là gì?
Tương tự như ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường là khái niệm dùng để chỉ trạng thái môi trường, trong đó có sự đổi khác về chất lượng và số lượng những thành phần môi trường. Theo khoản 2 Điều 3 Luật bảo vệ môi trường năm năm trước thì : “ Suy thoái môi trường là sự suy giảm về chất lượng và số lượng của thành phần môi trường, gây tác động ảnh hưởng xấu đến con người và sinh vật ”. Một thành phần môi trường bị coi là suy thoái khi có vừa đủ những tín hiệu :
i ) có sự suy giảm đồng thời cả về số lượng và chất lượng thành phần môi trường đó hoặc là sự biến hóa về số lượng sẽ kéo theo sự đổi khác về chất lượng những thành phần môi trường và ngược lại. Ví dụ : số lượng động vật hoang dã hoang dã bị suy giảm do săn bắt quá mức hay diện tích quy hoạnh rừng bị thu hẹp sẽ kéo theo sự suy giảm về chất lượng của đa dạng sinh học ;
ii ) gây ảnh hưởng tác động xấu, vĩnh viễn đến đời sống của con người và sinh vật. Nghĩa là sự biến hóa số lượng và chất lượng những thành phần môi trường phải đến mức gây tác động ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất, đến hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại của con người hoặc gây nên những hiện tượng kỳ lạ hạn hán, lũ lụt, xói mòn đất, sụt lún đất … thì mới coi thành phần môi trường đó bị suy thoái .
Số lượng và chất lượng các thành phần môi trường có thể bị thay đổi do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do hành vi khai thác quá mức các yếu tố môi trường, làm huỷ hoại các nguồn tài nguyên thiên nhiên, sử dụng phương tiện, công cụ, phương pháp huỷ diệt trong khai thác, đánh bắt các nguồn tài nguyên sinh vật…
Các Lever của suy thoái môi trường cũng được chia thành : suy thoái môi trường, suy thoái môi trường nghiêm trọng, suy thoái môi trường đặc biệt quan trọng nghiêm trọng. Cấp độ suy thoái môi trường so với một thành phần môi trường đơn cử thường được xác lập dựa vào mức độ khan hiếm của thành phần môi trường đó, cũng như dựa vào số lượng những thành phần môi trường bị khai thác, bị tiêu hủy so với trữ lượng của nó .
Phân biệt ô nhiễm môi trường và suy thoái môi trường
Mặc dù trạng thái môi trường bị ô nhiễm với môi trường bị suy thoái có mối liên hệ nhất định và có nhiều bộc lộ giống nhau tuy nhiên giữa chúng vẫn có sự khác nhau nhất định. Có thể phân biệt chúng dựa vào một số ít tín hiệu sau đây :
– Về nguyên nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường: Ô nhiễm môi trường thường là hậu quả của hành vi thải vào môi trường các chất gây ô nhiễm chất độc hại, làm nhiễm bẩn, làm ô uế các thành phần môi trường. Còn suy thoái môi trường thường là hậu quả của hành vi sử dụng, khai thác quá mức các thành phần môi trường, làm suy giảm, cạn kiệt các nguồn tài nguyên. Nói cách khác, ô nhiễm môi trường thường bắt nguồn từ hành vi đưa vào môi trường các chất thải loại, các chất độc hại, các chất gây nhiễm bẩn môi trường, còn suy thoái môi trường thường bắt nguồn từ hành vi lấy đi các giá trị sinh thái của các thành phần môi trường, làm suy giảm chất lượng của các nguồn tài nguyên.
– Về Lever biểu lộ : ô nhiễm môi trường thường bộc lộ mức độ “ cấp tính ” cao hơn so với suy thoái môi trường. Ô nhiễm môi trường hoàn toàn có thể xảy ra bất ngờ đột ngột, tức thì, trong khoảng chừng thời hạn ngắn ( nhờ vào vào số lượng và hàm lượng những chất ô nhiễm đưa vào môi trường ). Hiện tượng này hoàn toàn có thể gây nên những hậu quả nguy cấp so với con người và vạn vật thiên nhiên .
Ví dụ: ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước do nhiễm các chất phóng xạ, hoá chất độc hại có thể gây nguy hại cùng một lúc, ngay lập tức đến tính mạng, sức khoẻ của nhiều người. Ngược lại, suy thoái môi trường lại thể hiện mức độ “mãn tính” cao hơn so với ô nhiễm môi trường. Suy thoái môi trường thường là kết quả của một quá trình thoái hoá, cạn kiệt dần giá trị sinh thái của các thành tố môi trường, làm mất đi các chức năng cơ bản của chúng. Do vậy, hiện tượng này thường gây nên những ảnh hưởng xấu, lâu dài đến đời sống của con người và thiên nhiên.
– Về những giải pháp phòng ngừa và khắc phục : Biện pháp hầu hết để phòng ngừa ô nhiễm môi trường là ngăn ngừa hành vi xả thải vào môi trường những chất thải, chất gây ô nhiễm. Còn giải pháp hầu hết để phòng ngừa suy thoái môi trường là ngăn ngừa hành vi khai thác, sử dụng quá mức những thành phần môi trường .
Để khắc phục thực trạng ô nhiễm môi trường thì giải pháp chính là làm sạch môi trường, như thu gom, giải quyết và xử lý chất thải, làm loãng độ ô nhiễm của chất gây ô nhiễm … Còn biện pháp chính để khắc phục thực trạng suy thoái môi trường là Phục hồi ( phục sinh ) chất lượng và số lượng những thành phần môi trường, như gây nuôi những hệ động, thực vật rừng, nguồn lợi thủy hải sản, tái tạo đất …
Đối với một số ít thành phần môi trường vừa hoàn toàn có thể rơi vào thực trạng bị ô nhiễm đồng thời bị suy thoái như môi trường nước, môi trường đất … thì thiết yếu phải vận dụng cả hai giải pháp nêu trên .
