Những giọng đọc huyền thoại trên sóng phát thanh – truyền hình Việt

Nguyễn Thơ

Thời trẻ, chàng người trẻ tuổi Nguyễn Thơ ( tên không thiếu là Nguyễn Văn Thơ ) vốn giỏi tiếng Pháp lại sớm giác ngộ Cách mạng, hoà vào đoàn “ Người ra đi đầu không ngoảnh lại ” những năm 1946 – 1947 để xung làm “ lính chiến ” trong đội quân tiên phong của Phát thanh TNVN .

Làm phụ trách Tổ Nói, Nguyễn Thơ đặc biệt coi trọng chuyên môn nghiệp vụ. Ngày đầu khai mở Truyền hình Việt Nam, cùng với nhóm người đầu tiên của phát thanh đi học nước ngoài để chuyển sang làm truyền hình, chính Nguyễn Thơ là PTV đầu tiên “lên hình” suốt mấy tháng đầu gian khó ấy.

Nhiều thế hệ của ngày ấy đến giờ đây có lẽ rằng vẫn không hề quên, phát thanh trên những làn sóng 31 m, 41 m và 297 m ( ngày đó, trên nền nhạc hiệu còn đọc cả thước sóng ), giọng đọc lịch sử một thời Nguyễn Thơ vang lên một cách hùng hồn với bài phản hồi quân sự chiến lược về “ Hoan hô Chiến thắng Khe Sanh – đường 9 ”. Lát sau, người lớn, trẻ con không biết từ những địa đạo nào kéo đến vây quanh, hỏi dồn dập : “ Đúng là “ eng ” Nguyễn Thơ nói đó, phải không mấy chú. Hèn chi mà hay rứa. Mấy chú khoan hãy đi, ngồi mở đài cho bà con nghe rồi tụi tui kéo xe lên cho ” .Giọng đọc Nguyễn Thơ như sinh ra để đọc Thời sự – Chính luận, loại việc “ bận như con mọn ” nặng nhọc lại khó khăn vất vả, “ căng người ra mà đọc ”. Nguyễn Thơ tạo được kiểu đọc rành rọt, khúc triết mà đanh thép. Đó là giọng đọc của lửa chiến đấu, không lẫn với ai, đã nghe là không hề hờ hững .

Tuyết Mai

Tuyết Mai, tên thật là Bùi Thị Thái, người hòn đảo Cát Hải – miền đông bắc Tổ quốc. Chị sớm tham gia cách mạng ngay từ những ngày đầu tháng Tám lịch sử dân tộc, và khi Đài TNVN xây dựng ngày 7/9/1945, Bùi Thị Thái đã xuất hiện trong những buổi ghi âm trực tiếp những bài hát cách mạng rực lửa, phát sóng nơi Đài “ tạm trú ” ở một ngôi nhà trên đường Phạm Ngũ Lão – TP. Hà Nội . Hòa bình lập lại trên miền Bắc, Đài TNVN từ chiến khu quay trở lại đóng đô ở 58 phố Quán Sứ, Thành Phố Hà Nội. Cảm nhận năng lực không tăng trưởng bằng con đường ca hát, Bùi Thị Thái xin chuyển sang làm phát thanh viên. Và từ mùa xuân 1958, giọng đọc Tuyết Mai Open trên sóng. Ngay từ buổi đầu, người nghe đài đã cảm mến giọng nữ trung mềm mịn và mượt mà, êm ái. Không chỉ tròn vành rõ chữ mà rất là chuẩn mực tiếng Việt xứ Bắc, âm sắc thanh thoát đầy biểu cảm .Giọng đọc Tuyết Mai đã làm nức lòng đồng bào, chiến sỹ cả nước thời chống Mỹ, từ những buổi “ Đọc truyện đêm khuya ”, Tiết mục “ Tiếng thơ ” đến chương trình “ Dành cho đồng bào ở xa Tổ quốc ” phát trên làn sóng điện vào những buổi chiều về, đêm xuống. Từ bưng biền Đồng Tháp xa ngái, đến những cánh rừng không tên suốt dải Trường Sơn dằng dặc, những tỉnh thành miền Bắc, những miền hải đảo xa xôi, những vùng hẻo lánh … đã biết bao nhiêu người lặng nghe giọng Tuyết Mai từ chiếc máy thu thanh bán dẫn như tiếng của người bạn tâm tình, thân thiện thân thương .Tuyết Mai là phát thanh viên Đài TNVN tiên phong được Nhà nước phong thương hiệu NSƯT đợt I năm 1984, thương hiệu NSND năm 1993. Còn hàng triệu thính giả trong cả nước thì tôn vinh là “ Giọng đọc vàng trên sóng phát thanh ” .

Trần Phương

NSƯT Trần Phương tên thật là Nguyễn Bá Thế, quê Bình Đức, Long Xuyên, An Giang. Anh tham gia cách mạng khi 15 tuổi và tập trung ra Bắc năm 1954. Năm 1957 anh chính thức về đài TNVN với nghề PTV và vào Đảng năm 1977. Năm 1993, anh được quản trị nước khuyến mãi thương hiệu NSƯT và một năm sau đó thì về đài PTTH Cần Thơ .Khoẻ khắn và tráng kiện, NSƯT Trần Phương quả là một giọng đọc hiếm có trong giới PTV Nước Ta. Anh đã đọc lời bình cho rất nhiều phim tài liệu trong đó có phim nổi tiếng Chiến thắng đường 9 Nam Lào dài 9 tập do điện ảnh quân đội triển khai năm 1971 .Sau giải phóng một thời hạn, Trần Phương về cơ quan thường trú đài TNVN ở TP Hồ Chí Minh. Ngoài thời hạn thao tác ở cơ quan, anh còn nhận trách nhiệm giảng dạy PTV cho những đài tỉnh khu vực phía Nam. Trong kháng chiến rất nhiều người miền Nam mê đài TNVN mê giọng đọc Trần Phương nhưng nào có ai biết hình dáng ông ấy ra sao đâu .

Kim Cúc

NSƯT Kim Cúc đến với nghề Phát thanh viên ( PTV ) vừa như một sự vô tình mà cũng như là một định mệnh. Bà bồi hồi nhớ lại “ Nhà tôi ở Tỉnh Nam Định, mỗi lần theo bố lên TP. Hà Nội, đi qua Quán Sứ bố tôi đều chỉ : đây này con, đây là Đài lời nói Nước Ta. Ôi, cái khoảng thời gian ngắn ấy sao mà tuyệt vời thế. Lúc đó tôi đã mơ màng tự hỏi, khi nào mình được bước chân vào đây nhỉ ? Chỉ cần nhìn qua hàng rào tuy nhiên sắt, thấy mọi người trong đó là tôi thèm lắm, cứ ước ao một ngày nào đó được như họ ” .

Sau này khi lớn lên, NSƯT Kim Cúc làm tham gia đoàn văn công Lục Ngạn. Vào năm 1967, khi đang chuẩn bị tiết mục để đi phục vụ cho các chiến sĩ đường 9 Nam Lào thì NSƯT Kim Cúc được gọi đi đọc hộ tin chiến thắng cho quân đội trên phòng thu của Đài tiếng nói Việt Nam. Bà có ngờ đâu rằng, cái tin chỉ kéo dài chừng 1 phút ấy đã khiến ước mơ từ thuở nhỏ của bà thành sự thật.

Một ngày sau khi lên đài đọc bản tin, bà được cấp trên nhu yếu chuyển giao lại việc làm tại đoàn văn công và nhận trách nhiệm mới. NSƯT Kim Cúc nhớ lại : “ Lúc đó nào có biết trách nhiệm mới là là gì đâu, có lệnh là đi thôi, không ngờ rằng mình lại được làm việc làm mà mình mơ ước từ tấm bé ”. Kể từ đó, cứ đều đặn trong suốt một thời hạn dài, bà thức dậy từ 5 h sáng, lụi cụi đạp xe lên phố Quán Sứ rồi tối muộn mới về .Đến năm 1969, NSƯT Kim Cúc chính thức gắn bó với chương trình Đọc truyện đêm khuya. Đến nay, khi đã trải qua hơn 40 năm và đã nghỉ hưu nhưng bà vẫn liên tục cộng tác với chương trình. Một tuần hai buổi, bà vẫn đều đặn lên đài để làm cầu nối gửi những câu truyện tới những thính giả nghe đài .40 năm gắn bó với Đọc truyện đêm khuya, NSƯT Kim Cúc đã góp thêm phần đưa chương trình trở thành một trong những chương trình “ hot ” của Đài TNVN trong suốt một thời hạn dài. Bà còn là người tiên phong được vinh dự đọc bản tin thắng lợi .Giọng đọc lịch sử một thời của NSƯT Kim Cúc trong chương trình Đọc truyện đêm khuya Đài TNVN cho đến nay chưa ai hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa. Có không ít thính giả gắn bó với chương trình chỉ vì muốn được nghe giọng đọc của bà. Khi bà về hưu, Đài TNVN vẫn mời bà cộng tác cho đến năm ngoái bà mới chính thức chia tay với chương trình .

Phạm Đông

Không chỉ những chiến sỹ trong quân đội mà còn rất nhiều thính giả khác của Đài lời nói Nước Ta ấn tượng với giọng đọc của PTV Phạm Đông trong chương trình Chuyện kể ở đại đội. Luôn khởi đầu bằng câu “ Các chiến sỹ ạ ”, Phạm Đông đã mang đến hàng nghìn câu truyện sinh động cho thính giả .Sở hữu chất giọng sáng, chuẩn, có âm sắc riêng không liên quan gì đến nhau, Phạm Đông cùng một lúc hoàn toàn có thể hoá thân vào giọng cô gái tuổi 18, đôi mươi e thẹn khi lần đầu được anh lính tỏ tình ; tiếng anh lính trẻ dõng dạc khi nhận trách nhiệm ; tiếng của bà mế vùng cao, của già làng, của của một sĩ quan chỉ huy “ hét ra lửa ” ; hay của một chị chanh chua đanh đá …Nổi tiếng với chương mục Chuyện kể ở Đại đội trên VOV, ít ai biết rằng, Phạm Đông còn làm báo, viết ngữ cảnh phim và đóng phim. Ông cũng tham gia trong những chương trình phản hồi bóng đã, thể thao của Đài truyền hình TP. Hà Nội và là cố vấn duyệt chương trình cho đài VTC .

Kim Tiến

NSƯT Kim Tiến được ca tụng là người phụ nữ có “ giọng nói lịch sử một thời ” đã chinh phục bao thế hệ khán, thính giả của Nước Ta .Sinh ra và lớn lên ở phố Hàng Bông, năm 13 tuổi, NSƯT Kim Tiến đã theo học trường múa. Trong 5 bạn bè trong mái ấm gia đình thì Kim Tiến là người duy nhất đi theo con đường nghệ thuật và thẩm mỹ. Lợi thế về thanh và sắc nhưng khi theo đuổi nghề phát thanh viên truyền hình, Kim Tiến lại vấp phải nhiều trở ngại .Năm 1970, khi thi tuyển PTV cho đài Tiếng nói Nước Ta Kim Tiến trượt. Rồi năm 1971, thi vào Đài truyền hình Trung ương lại trượt tiếp. Mãi năm 1975, sau khi về công tác làm việc tại đội múa của Đài truyền hình Trung ương thì giấc mơ làm PTV của NSƯT Kim Tiến mới thành hiện thực .Ngay từ những buổi đầu lên sóng truyền hình TW, “ khuôn trăng đầy đặn ” và giọng đọc truyền cảm, cương nghị của Kim Tiến đã “ ăn được điểm ” trong mắt người theo dõi cả nước. Có người từng ví von, giọng đọc của bà như tách trà sáng của người TP.HN, là ly cafe mê hoặc của người TP HCM, thiếu thì cả ngày hôm đó chẳng còn gì ý nghĩa .

Bà cùng lớp phát thanh viên đầu tiên của Đài THVN, đã khai phá một con đường hoàn toàn mới, chưa có trong tiền lệ, cũng không có trường lớp nào đào tạo. Vừa làm vừa nghe phản hồi từ khán giả và tự rút kinh nghiệm, tìm ra nhiều kỹ năng đọc. Bà luôn có ý thức cầu tiến, lao tâm khổ tứ để học hỏi, rèn luyện. Nghỉ hưu lâu rồi nhưng giờ công việc của bà vẫn đầy ăm ắp. Khán giả dù không gặp mặt bà, xong thường xuyên được nghe giọng bà trên các kênh của VTV, khi thuyết minh phim, lúc lại đọc phóng sự.

Có lẽ, mọi người đều nhớ đến một trong những dấu ấn của bà so với phim truyền hình, đó là giọng thuyết minh ấm cúng nhưng cũng đầy cương quyết trong bộ phim lịch sử một thời Tây Du Ký, bản năm 1986 .Với lớp trẻ, NSƯT Kim Tiến là tấm gương sáng về lòng yêu nghề và sự mê hồn phát minh sáng tạo. Bà luôn phân phối được nhu yếu biến hóa liên tục của việc làm, tạo cho mình một phong thái riêng .

(Tổng hợp)

Source: https://vvc.vn
Category : Thời sự