Nữ phát thanh viên dẫn bản tin Thời sự đầu tiên của VTV là ai ?Mặc dù đã nghỉ hưu được 14 năm nhưng nhắc đến NSƯT Kim Tiến nhiều thế hệ người theo dõi vẫn nhớ như in giọng đọc “ lịch sử một thời ” của bà trong những bản tin truyền hình và lồng tiếng của bộ phim Tây Du Ký. Tuy nhiên, ít ai biết bà chính là nữ phát thanh viên đầu tiên dẫn bản tin Thời sự của VTV .
Từ đam mê múa thành Phát thanh viên
NSƯT Kim Tiến, NSƯT Mạnh Tường, NSƯT Minh Trí, NSƯT Đức Hùng… là những phát thanh viên đã gắn bó với các bản tin của Đài Truyền hình Việt Nam (Đài THVN) từ ngày mới thành lập. Thời đó, NSƯT Kim Tiến với NSƯT Minh Trí là một cặp “trời sinh” khi dẫn các bản tin Thời sự. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, trước khi trở thành một phát thanh viên nổi tiếng, NSƯT Kim Tiến từng thuộc biên chế của đội múa Đài THVN.
NSƯT Kim Tiến trong những ngày dẫn bản tin truyền hình. Ảnh: TL
NSƯT Kim Tiến sinh năm 1948 trong một mái ấm gia đình ở phố Hàng Bông, Thành Phố Hà Nội. Năm 13 tuổi, nữ nghệ sĩ theo học trường múa và là người duy nhất trong 5 đồng đội đi theo con đường nghệ thuật và thẩm mỹ. Xuất thân từ một nghệ sỹ múa nhưng bà có niềm đam mê với phát thanh – truyền hình. Năm 1970, Kim Tiến thi tuyển phát thanh viên cho Đài Tiếng nói Việt Nam, năm 1971 bà liên tục thi vào Đài Truyền hình Việt Nam nhưng cả hai lần đều không đỗ. Năm 1973, bà về công tác làm việc tại đội múa của Đài THVN và sau đó được chuyển sang làm phát thanh viên .
“ Ít người tin rằng tôi cũng phải “ quá tam ba bận ” mới chinh phục được “ giấc mơ nói ”. Năm 1970, khi thi tuyển Phát thanh viên cho đài Tiếng nói Việt Nam tôi trượt. Rồi năm 1971, thi vào Đài truyền hình Trung ương lại trượt tiếp. Mãi năm 1973, sau khi về công tác làm việc tại đội múa của Đài Truyền hình Trung ương thì giấc mơ làm Phát thanh viên mới thành hiện thực đấy ”, NSƯT Kim Tiến tâm sự .
Ngay từ những buổi đầu lên sóng truyền hình Trung ương, “ khuôn trăng đầy đặn ” và giọng đọc truyền cảm, cương nghị của Kim Tiến đã “ kiếm được điểm ” trong mắt người theo dõi cả nước. Có người từng ví von, giọng đọc của bà như tách trà sáng của người Thành Phố Hà Nội, là ly cafe mê hoặc của người Hồ Chí Minh, thiếu thì cả ngày hôm đó chẳng còn gì ý nghĩa .
NSƯT Kim Tiến là một trong những Phát thanh viên đầu tiên của ban Thời sự Đài Truyền hình Việt Nam và cũng là một trong những người dẫn chương trình truyền hình đầu tiên kể từ khi VTV lên sóng. Ngoài việc làm phát thanh viên và biên tập viên, Kim Tiến còn làm thuyết minh cho phim truyền hình, bà là người thuyết minh cho bộ phim nổi tiếng Tây Du Ký ( bản năm 1986 ) .
Hình ảnh NSƯT kim Tiến dẫn bản tin Thời sự vào lúc 19 h vẫn còn nằm trong ký ức của nhiều người theo dõi. Ảnh : VTV .
Kim Tiến thôi làm phát thanh viên chương trình Thời sự từ tháng 5 năm 2001 do việc làm của chương trình Thời sự trực tiếp có cường độ lớn, không tương thích với độ tuổi. Bà chuyển sang thao tác tại ban Chương trình, lên hình ở chương trình Hộp thư Truyền hình VTV1 .
“Lính chiến” trên “mặt trận” truyền hình
NSƯT Kim Tiến kể, thời bà vào công tác làm việc ở Đài THVN là lúc Đài mới xây dựng được 3 năm nên mọi thứ đều rất thiếu thốn. 10 năm đầu làm công tác làm việc phát thanh, bà và những đồng nghiệp đều phải làm trực tiếp, không có máy ghi hình, ghi âm. Kể cả phim truyền hình họ cũng phải đọc trực tiếp. Con người luôn phải lấp vào sự khiếm khuyết của máy móc. Nhưng trong điều kiện kèm theo khó khăn vất vả ấy, bà cũng như đồng nghiệp đã rèn luyện được năng lực làm trực tiếp rất tốt .
“ Tôi hoàn toàn có thể tự hào nói rằng, chúng tôi như những người “ lính chiến ” đánh trực tiếp trên “ mặt trận ” truyền hình. Có thể chương trình rất lâu rồi không phức tạp, không đa dạng chủng loại như giờ đây nhưng yên cầu con người ta phải bản lĩnh trong nghề nghiệp mới hoàn toàn có thể làm được ”, NSƯT Kim Tiến nói .
Theo nữ nghệ sĩ thì thời đó bản tin Thời sự chỉ phát sóng vào buổi tối, trong khoảng chừng 2 tiếng đồng hồ đeo tay nên những việc làm tương quan đến lời nói trên sóng truyền hình, những phát thanh viên đều làm hết .
Nữ nghệ sĩ gọi những người làm công tác làm việc phát thanh ở Đài THVN thời xưa là ” lính chiến “. Ảnh : TL .
“Ngày xưa, chúng tôi không phải bao quát nhiều như bây giờ. Mỗi người chỉ làm thật tốt một công việc của mình là được. Ai làm phát thanh viên thì dẫn cho thật tốt, ai biên tập thì biên tập bản tin cho tốt và ai quay phim thì giữ góc máy cho chuẩn… Thực ra, lứa chúng tôi chưa được học những công nghệ làm truyền hình của thế giới mà chủ yếu làm theo yêu cầu truyền đạt thông tin của nhà Đài thôi.
Vì thế, khi được tận mắt chứng kiến cảnh những bạn trẻ thời nay chuẩn bị sẵn sàng cho bản tin tôi thấy giống rất lâu rồi là sự gấp gáp, không có chỗ lùi của thời hạn, vẫn có những thông tin đột xuất đến và buộc phải cắt một cái gì đó đi. Bắt buộc người dẫn chương trình phải thích ứng thật nhanh. Cái khác nhiều nhất là giờ đây yên cầu những BTV phải có kỹ năng và kiến thức nền tảng và tổng hợp tốt. Để làm ra được một bản tin, những bạn đã phải góp vốn đầu tư rất nhiều trí tuệ vào đấy và luôn đổi khác, luôn nâng cấp cải tiến. Tất cả là vì người theo dõi … ”, NSƯT Kim Tiến san sẻ thêm .
Theo NSƯT Kim Tiến, một Phát thanh viên giỏi cần có kiến thức và kỹ năng văn hóa truyền thống, kiến thức và kỹ năng về nghề nghiệp, sau đó là cách phát âm tiếng Việt chuẩn và kinh nghiệm tay nghề sống. Và một trong những yếu tố mà bà cho là quan trọng nhất chính là tình yêu so với người theo dõi, so với việc làm của mình .
Mãn nguyện với cuộc sống ở tuổi xế chiều
Nhớ lại kỷ niệm những ngày mới vào làm nghề, NSƯT Kim Tiến nói rằng, mình không có như mong muốn như những bạn trẻ giờ đây là được giao đảm nhiệm dẫn một chương trình rõ ràng. Thời đó, bà chỉ được giao làm phần việc đầu tiên đó là phần việc “ chào hết ” trong những chương trình .
“ Các bạn thân mến, buổi truyền hình của Đài THVN phát đi từ Thành Phố Hà Nội, Thủ đô nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đến đây là hết. Chúng tôi rất mong nhận được những quan điểm thiết kế xây dựng, góp phần của những bạn để chương trình tốt lên. Xin chân thành cảm ơn những bạn, hẹn những bạn vào buổi sau ! ” .
Cách dẫn bản tin trực tiếp của những phát thanh viên thời kỳ đầu. Ảnh : VTV .
NSƯT Kim Tiến nói, mặc dầu câu chào kết này hơi dài dòng nhưng thời ấy bà thích lắm. Ban chỉnh sửa và biên tập bắt đọc dài bà lại càng “ khoái ” vì được biểu lộ. Và để làm được “ phần việc ” đầu tiên này, bà phải tập chán tập chê vì công nghệ tiên tiến truyền hình thời đó lỗi thời nhưng lại không được phép sai sót .
Vì đến với nghề phát thanh bằng một tình yêu mãnh liệt nên trong những năm tháng làm nghề, nữ nghệ sĩ chưa khi nào cảm thấy có nỗi buồn nào trong nghề nghiệp, khi nào cũng đầy ắp những kỷ niệm vui. Bà là người dễ xúc động, rất nhập tâm vào phim nên không biết bà đã khóc, cười bao nhiêu lần ngay trong lúc thao tác, không còn nhớ mình đang làm nghề nữa. Nhiều lần bà khóc nghẹt cả mũi phải nghỉ lại nhỏ thuốc, có những lúc cười phá lên như một đứa trẻ .
NSƯT Kim Tiến từng có một cuộc hôn nhân gia đình đẹp với người chồng cũng là bạn đồng nghiệp. Nhưng cuộc hôn nhân gia đình của họ đã tan vỡ khi con gái chưa tròn 18 tháng tuổi. Vượt qua những chông chênh, bế tắc, Kim Tiến đã quyết gạt nước mắt để làm chỗ dựa cho con. Bà ở vậy trong suốt 20 năm và sống cảnh bí mật đi về khuya sớm trên con đường từ nhà đến cơ quan .
Tuy nhiên, số phận đã không để bà “ chìm ” trong những nốt trầm của cuộc sống khi đẩy đưa bà gặp được người chồng hiện tại. Ông là một tiến sỹ hóa học. NSƯT Kim Tiến thổ lộ, chính sự hiểu biết thông tuệ cộng với tình cảm chân thành của ông đã khiến cho con tim bà ấm nồng trở lại. Không những giỏi làm kinh tế tài chính, mà cách đối nhân xử thế, cách hiểu đời, hiểu người của ông đã nhen nhóm trong bà những sự đổi khác tích cực để bà được sống toàn vẹn những gì còn dang dở .
NSƯT Kim Tiến của thời hiện tại. Ảnh : VTV .
NSƯT Kim Tiến đang rất mãn nguyện với đời sống hiện tại. Nếu đến nhà riêng của bà ở khu Mỹ Đình sẽ thấy tổ ấm này đã rộn ràng nhờ lớp học bà nhận dạy cho những bạn trẻ đam mê với nghề phát thanh viên, dẫn chương trình truyền hình .
“Lúc đầu, tôi không có ý định mở lớp gì đâu nhưng người quen cứ gửi con cháu đến, mãi rồi thành cô thành trò. Giờ tôi về hưu rồi, được lên lớp truyền đạt cho các em những kiến thức là thấy ấm áp, hạnh phúc”, NSƯT Kim Tiến bộc bạch.
NSƯT Kim Tiến cho biết thêm, bà cám ơn cuộc sống đã giữ cho bà được cái họng và giọng đọc. Ngoài những giờ dạy, ngoài những lời mời của Đài THVN thì nhiều nơi cũng mời bà đọc phim tài liệu. Đối với nữ nghệ sĩ, niềm hạnh phúc lớn nhất cho đến thời gian này mà bà nhận được đó chính là dấu ấn khó phai trong lòng người theo dõi sau gần 40 năm góp sức cho nghề .
