Dư luận đang rất chăm sóc đến vấn đề một doanh nhân tố ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng về khoản tiền ủng hộ lên đến 96 tỷ đồng do công chúng góp phần. Đây không phải vấn đề hy hữu khi mà thời hạn gần đây, liên tục nhiều nghệ sĩ dính lùm xùm tương quan đến yếu tố từ thiện. Hàng loạt những tên tuổi như danh hài Hoài Linh, ca sĩ Thủy Tiên, Trang Trần, Vy Oanh … cũng vướng những ồn ào .
Truyền thống tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách nát là thực chất tốt đẹp của dân tộc bản địa Nước Ta tự ngàn xưa. Đứng trước những khó khăn vất vả hoạn nạn, người ta càng hiển lộ ra cái nghĩa, cái tình sâu đậm mang hai tiếng : đồng bào .
Rất nhiều hội nhóm được lập ra nhằm mục đích san sẻ bớt những khó khăn vất vả cho đồng bào kém suôn sẻ, xen kẽ vào đó là nhiều cá thể, người nổi tiếng cũng sử dụng ảnh hưởng tác động để lôi kéo ủng hộ cho hoạt động giải trí từ thiện hội đồng .
Tuy nhiên, do không được tổ chức bài bản, thiếu tính định hướng và kế hoạch hoạt động cụ thể đã gây nên những ồn ào không đáng có. Điển hình là liên tiếp những vụ việc xung quanh việc công khai hoạt động từ thiện trong thời gian gần đây đã phần nào ảnh hưởng đến tinh thần của những người làm từ thiện chân chính.
Đàm Vĩnh Hưng tuyên bố đưa vụ bị tố ăn chặn 96 tỷ đồng từ thiện ‘ra ánh sáng’ sau khi bị tố.
Tiến sĩ Vũ Thế Dũng, nguyên phó Hiệu trưởng Đại học Bách Khoa TP.HCM nêu quan điểm, một số ít nghệ sĩ hiện hoạt động giải trí từ thiện theo hướng tự phát, mang tính cá thể, nguồn tiền đa phần từ việc lôi kéo ủng hộ, không hề có kế hoạch hay tiềm năng đơn cử. Thậm chí, có dư luận còn thiếu tín nhiệm về động cơ của họ nhằm mục đích mục tiêu đánh bóng tên tuổi .
Bên cạnh những người bí mật làm bằng cái tâm của mình, không ít trường hợp dùng tác động ảnh hưởng cá thể đứng ra lôi kéo được một số tiền lớn từ sự ủng hộ từ hội đồng, nhưng sau đó không thông tin lại tác dụng của chương trình cho công chúng được biết. ” Đây là một thái độ coi thường dư luận bởi họ chỉ là đại diện thay mặt trung chuyển tấm lòng của người hảo tâm đến với những nơi cần giúp sức. Chính thế cho nên, việc công khai minh bạch, minh bạch hóa những khoản thu chi từ thiện của những nghệ sĩ là một loại nghĩa vụ và trách nhiệm của người đã nhận ủy thác lòng tin, công chúng có quyền được biết những đồng xu tiền ủng hộ của mình đã được sử dụng thế nào, sử dụng như thế nào ? Qua đó lấy lại niềm tin vào đạo đức xã hội, lan tỏa hơn nữa truyền thống cuội nguồn tốt đẹp của dân tộc bản địa Nước Ta “, tiến sỹ Vũ Thế Dũng nêu quan điểm .
Tiến sĩ Vũ Thế Dũng, nguyên phó Hiệu trưởng Đại học Bách Khoa TP.HCM
Dưới góc nhìn pháp lý, Người Đưa tin đã có trao đổi với luật sư Tạ Gia Lương, đoàn luật sư tỉnh Phú Thọ .
PV : Thời gian qua, có rất nhiều vấn đề xảy ra tương quan đến hoạt động giải trí từ thiện của một số ít cá thể và người nổi tiếng. Có quan điểm cho rằng, nếu chứng tỏ được họ chiếm đoạt một phần hoặc hàng loạt số tiền đó thì hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý hình sự. Dưới góc nhìn pháp lý, xin cho biết quan điểm của Luật sư về yếu tố trên ?
Luật sư Tạ Gia Lương: Người nổi tiếng hay người có ảnh hưởng xã hội tham gia các hoạt động từ thiện là hành động đẹp, ý nghĩa, thể hiện sự sẻ chia và trách nhiệm với cộng đồng, rất đáng được trân trọng. Tuy nhiên, có nhiều bất cập trong hoạt động từ thiện tự phát của một số nghệ sĩ suốt thời gian qua.
Việc kêu gọi nguồn lực góp phần từ xã hội là điểm sáng khi có những cá thể nghệ sĩ quyên góp được cả chục, cả trăm tỉ đồng nhưng việc tổ chức triển khai và điều phối những nguồn lực cứu trợ lại thiếu hẳn độ sâu, độ bền … Thậm chí, có những cá thể đã làm xói mòn lòng tin của công chúng và tạo ra những rối loạn không đáng có .
Điều 2 Nghị định 64/2008 / NĐ-CP đã pháp luật về nguyên tắc tổ chức triển khai hoạt động, tiếp đón nguồn góp phần tự nguyện : … Chỉ thực thi khi thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng xảy ra làm thiệt hại lớn về người, gia tài của nhân dân. Phải được thực thi tập trung chuyên sâu, kịp thời, đúng mục tiêu, đúng đối tượng người dùng, công khai minh bạch và chỉ huy thống nhất, bảo vệ toàn bộ nguồn tiền, hàng đều được chuyển đến cho những cá thể, hộ mái ấm gia đình và những địa phương bị thiệt hại và những vương quốc khác bị thiên tai. Nghiêm cấm sử dụng sai mục tiêu dưới bất kỳ hình thức nào .
Điều 3 Nghị định 64/2008 / NĐ-CP nêu rõ những hành vi bị nghiêm cấm : Báo cáo sai thực sự, gian lận, chiếm đoạt, sử dụng trái phép tiền, hàng do những tổ chức triển khai, cá thể trong nước, ngoài nước ủng hộ, góp phần ; tận dụng hoạt động giải trí cứu trợ để vụ lợi .
Điều 5 Nghị định 64/2008 / NĐ-CP pháp luật về những tổ chức triển khai, đơn vị chức năng được hoạt động, tiếp đón : Ủy ban Trung ương MTTQ Nước Ta, Hội Chữ thập đỏ Nước Ta ; cơ quan thông tin đại chúng của TW, địa phương ; Ủy ban MTTQ Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ những cấp ở địa phương. Các quỹ xã hội, quỹ từ thiện pháp luật tại Nghị định 148 / 2007 / NĐ-CP. Các tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở TW và địa phương được Ủy ban Trung ương MTTQ Nước Ta được cho phép .
Ngoài những tổ chức triển khai, đơn vị chức năng nêu trên, không một tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể nào được quyền tổ chức triển khai đảm nhiệm tiền, hàng cứu trợ .
Các tổ chức triển khai, cá thể khi tương hỗ trực tiếp cho những hộ mái ấm gia đình, cá thể bị nạn cần phối hợp với chính quyền sở tại địa phương hoặc thông tin cho chính quyền sở tại địa phương biết những khoản đã tương hỗ cho từng hộ mái ấm gia đình, cá thể để địa phương có chủ trương, giải pháp cân đối mức tương hỗ hài hòa và hợp lý cho những hộ mái ấm gia đình, cá thể bị nạn trên địa phận từ nguồn tiền, hàng cứu trợ của địa phương cho tương thích .
Điều 21 Nghị định 64/2008 / NĐ-CP cũng pháp luật : Tổ chức, cá thể kêu gọi, quản trị và phân phối sử dụng tiền, hàng cứu trợ trái với pháp luật tại nghị định này thì tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị giải quyết và xử lý hành chính hoặc bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự theo lao lý của pháp lý …
PV: Đã xuất hiện tình trạng lừa đảo, núp bóng từ thiện để trục lợi. Sau khi kêu gọi được một số tiền lớn, những cá nhân này không thực hiện hoặc chỉ thực hiện một phần nhỏ hành động từ thiện đã hứa trước đó. Những hành vi này có phải là lừa đảo, chiếm đoạt tài sản?
Luật sư Tạ Gia Lương: Theo quy định pháp luật, dùng thủ đoạn gian dối: Giả danh cơ quan tổ chức, nạn nhân, đưa ra các thông tin gian dối để có được tài sản của các nhà hảo tâm; sau đó chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên có thể xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, nếu người nào đứng ra kêu gọi quyên góp từ thiện, họ đưa ra những thông tin gian dối là đã trao, tặng. Song thực tế, họ không thực hiện hoặc lợi dụng uy tín để nhận tiền của người khác, sau đó gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt một phần tiền; hoặc toàn bộ số tiền đó là hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, theo quy định tại điều 175 Bộ Luật hình sự năm 2015, với số tiền từ 4 triệu đồng trở lên.
PV : Cần phải làm gì để ngăn ngừa những vấn đề tương tự như xảy ra, thưa Luật sư ?
Luật sư Tạ Gia Lương: Người dân Việt Nam luôn có tấm lòng bao dung, sẵn sàng sẻ chia cho người khó khăn. Đây là một việc làm rất nhân văn, đáng hoan nghênh nhưng cũng vô tình trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho các đối tượng xấu trục lợi, nếu người phát tâm không tỉnh táo.
Có nhiều đối tượng người dùng sống bằng ” nghề lừa đảo “. Chính vì lẽ đó mà nhiều người mất niềm tin, có tâm ý ngại ngùng và không dám làm từ thiện. Để tránh bị lừa đảo, nhiều tổ chức triển khai và cá thể đã tự bỏ thời hạn đi xác định khám phá, trực tiếp đến gặp ” người thật việc thật ” để tìm hiểu và khám phá, giúp sức. Đây đang là một khuynh hướng mới trong hội đồng và có ý nghĩa khá tích cực .
Để lòng tốt được trao gửi đúng chỗ, những người có tấm lòng thiện nguyện nên lựa chọn những quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức triển khai. Trường hợp có hoài nghi về hoạt động giải trí lừa đảo, chiếm đoạt gia tài, cần báo cho cơ quan công an gần nhất để kịp thời giải quyết và xử lý .
PV : Xin cảm ơn Luật sư !
Cần phải lên án các thông tin tố cáo nếu sai sự thật
Chuyên gia tư vấn pháp lý Hoàng Ngọc Cư ( Quảng Trị ) :
Thực tiễn trong công tác làm việc xử lý tố cáo cho thấy, vẫn còn vấn đề tố cáo khi chưa rõ hành vi vi phạm, chỉ nghe thông tin rồi phát sinh tố cáo ; tố cáo khi không rõ pháp luật của pháp lý hoặc tố cáo khi không đạt mục tiêu từ việc xử lý khiếu nại ; tố cáo những nội dung không đúng thực sự, bịa đặt nội dung tố cáo vì động cơ cá thể .
Về chế tài vận dụng so với người có hành vi cố ý tố cáo sai thực sự, vị Chuyên gia này cho biết thêm. Khoản 3, Điều 30, Hiến pháp năm 2013 đã lao lý : “ Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc tận dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu oan giáng họa, vu cáo làm hại người khác. ” .
Khoản 1, điều 156 Bộ luật Hình sự năm năm ngoái ( sửa đổi, bổ trợ năm 2017 ) cũng lao lý đơn cử, cụ thể tội vu oan giáng họa :
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm:
a ) Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai thực sự nhằm mục đích xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, quyền lợi hợp pháp của người khác ;
b ) Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền … ”. Luật Tố cáo năm 2018 lao lý : “ Người tố cáo … vi lao lý tại Điều 8 của Luật này hoặc vi phạm những lao lý khác của pháp lý về tố cáo và xử lý tố cáo thì tùy theo đặc thù, mức độ vi phạm mà bị giải quyết và xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự ; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo pháp luật của pháp lý .
