Căn cứ phát sinh và thực hiện nghĩa vụ
Căn cứ phát sinh và thực hiện nghĩa vụ được Bộ luật dân sự năm 2015 quy định như thế nào? Công ty luật FBLAW xin tư vấn cho bạn như sau:
I. Nghĩa vụ
Nghĩa vụ là việc mà theo đó, một hoặc nhiều chủ thể (sau đây gọi chung là bên có nghĩa vụ) phải chuyển giao vật, chuyển giao quyền, trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (sau đây gọi chung là bên có quyền).
II. Căn cứ phát sinh nghĩa vụ
Căn cứ vào những pháp luật về những căn cứ phát sinh nghĩa vụ dân sự lao lý tại Điều 275 Bộ luật dân sự năm năm ngoái thì nghĩa vụ dân sự phát sinh từ những căn cứ sau :
1. Hợp đồng ;
2. Hành vi pháp lý đơn phương ;
3. Thực hiện việc làm không có chuyển nhượng ủy quyền ;
4. Chiếm hữu, sử dụng gia tài hoặc được lợi về gia tài không có căn cứ pháp lý ;
5. Gây thiệt hại do hành vi trái pháp lý ;
6. Căn cứ khác do pháp lý lao lý .
Cụ thể như sau :
– Về hợp đồng, là sự thỏa thuận hợp tác của những bên, qua đó nhằm mục đích làm phát sinh, biến hóa, chấm hết quyền và nghĩa vụ dân sự. Với đặc thù này, khi những bên thỏa thuận hợp tác nhằm mục đích làm phát sinh, đổi khác, chấm hết quyền và nghĩa vụ của nhau thì đây sẽ là căn cứ hình thành nghĩa vụ .
VD : A vay của anh B 2 tỷ và có thỏa thuận hợp tác là anh A trả 2 tỷ đồng cho anh B vào ngày 02/11/2019. Qua thỏa thuận hợp tác đó đã làm phát sinh nghĩa vụ trả nợ của anh A cho anh B 2 tỷ khi đến hạn là ngày 02/11/2019 .
– Về hành vi pháp lý đơn phương : được hiểu là công bố ý chí của một bên chủ thể nhằm mục đích làm phát sinh, đổi khác, chấm hết quyền và nghĩa vụ. Với căn cứ này, quan hệ nghĩa vụ chỉ phát sinh khi người công bố ý chí đưa ra những nhu yếu và một chủ thể nào đó phải thực thi nhu yếu đó .
VD : Hành vi hứa thưỏng, thi có giải .
– Thực hiện việc làm không có chuyển nhượng ủy quyền :
Xuất phát từ sự tương hỗ, giúp sức lẫn nhau trong đời sống. Về thực chất, khi một người không có nghĩa vụ phải thực thi việc làm của người khác mà họ tự nguyện thực thi thì quan hệ nghĩa vụ phát sinh giữa người có việc làm và người triển khai việc làm. Cả hai bên đều có quyền và nghĩa vụ tương ứng với nhau .
VD : Bà X và bà Y là hàng xóm của nhau. Do phải đi trông cháu nội, bà X vắng nhà 2 tuần và nhờ bà Y chú ý nhà cửa hộ mình. Nhà bà X có một vườn cây ăn quả và một đàn gà. Trong thời hạn bà X đi vắng, bà Y đã thu hoạch, bán số hoa quả chín và chăm nom đàn gà thay bà X .
Từ đó, phát sinh nghĩa vụ của bà X là triển khai việc làm tương thích với năng lực, điều kiện kèm theo của mình. Phải thực thi việc làm như việc làm của chính mình ; phải báo cho bà X về quy trình, hiệu quả triển khai việc làm nếu có nhu yếu .
Căn cứ phát sinh và triển khai nghĩa vụ theo pháp luật của Bộ luật Dân sự năm năm ngoái
– Chiếm hữu, sử dụng gia tài hoặc được lợi về gia tài không có căn cứ pháp lý :
Là những trường hợp chiếm hữu, sử dụng, được lợi về gia tài không dựa trên những căn cứ luật định và cơ sở cho việc chiếm hữu, sử dụng, được lợi về gia tài là không hợp pháp. Từ đó phát sinh nghĩa vụ hoàn trả gia tài cho chủ sở hữu, chiếm hữu hợp pháp hợp pháp gia tài đó .
– Gây thiệt hại do hành vi trái pháp lý .
Thực hiện hành vi gây thiệt hại trái pháp lý sẽ phát sinh quan hệ bồi thường thiệt hại. Trong quan hệ này, bên gây thiệt hại phải triển khai nghĩa vụ bồi thường cho bên bị thiệt hại là bên mang quyền .
VD : anh A lái xe máy quá vận tốc được cho phép, có sử dụng rượu bia, nồng độ cồn vượt mức pháp luật, đâm vào anh B. Anh A gây thiệt hại cho anh B một cách trái pháp lý. Nên anh A phải triển khai việc bồi thường bù đắp về tinh nhần, sức khỏe thể chất, gia tài bị thiệt hại cho anh B
– Căn cứ khác do pháp lý quy địn. Trường hợp này do pháp lý khác lao lý, để tránh sự bỏ sót phát sinh trong thực tiễn .
VD : TA quyết định hành động buộc chủ thể nào đó phải triển khai nghĩa vụ trước bên có quyền .
III. Đối tượng của nghĩa vụ
1. Đối tượng của nghĩa vụ là gia tài, việc làm phải thực thi hoặc không được thực thi .
2. Đối tượng của nghĩa vụ phải được xác lập .
IV. Địa điểm thực hiện nghĩa vụ
1. Địa điểm triển khai nghĩa vụ do những bên thỏa thuận hợp tác .
2. Trường hợp không có thỏa thuận hợp tác thì khu vực triển khai nghĩa vụ sẽ được xác lập như sau :
a ) Nơi có , nếu đối tượng người tiêu dùng của nghĩa vụ là ;
b ) Nơi cư trú hoặc trụ sở của bên có quyền, nếu đối tượng người tiêu dùng của nghĩa vụ không phải là .
Khi bên có quyền đổi khác nơi cư trú hoặc trụ sở thì phải báo cho bên có nghĩa vụ và phải chịu ngân sách tăng lên do việc biến hóa nơi cư trú hoặc trụ sở, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác .
V. Thời hạn thực hiện nghĩa vụ
1. Thời hạn thực thi nghĩa vụ do những bên thỏa thuận hợp tác, theo lao lý của pháp lý hoặc theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền .
2. Bên có nghĩa vụ phải thực thi nghĩa vụ đúng thời hạn, trừ trường hợp Bộ luật Dân sự, luật khác có tương quan pháp luật khác .
Trường hợp bên có nghĩa vụ đã tự ý triển khai nghĩa vụ trước thời hạn và bên có quyền đã gật đầu việc thực thi nghĩa vụ thì nghĩa vụ được coi là đã triển khai xong đúng thời hạn .
3. Trường hợp không xác lập được thời hạn thực thi nghĩa vụ theo pháp luật tại khoản 1 Điều này thì mỗi bên hoàn toàn có thể triển khai nghĩa vụ hoặc nhu yếu thực thi nghĩa vụ vào bất kỳ khi nào nhưng phải thông tin cho bên kia biết trước một thời hạn hài hòa và hợp lý .
VI. Thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Thực hiện nghĩa vụ giao vật
a ) Bên có nghĩa vụ giao vật phải dữ gìn và bảo vệ, giữ gìn vật cho đến khi giao .
b ) Khi vật phải giao là vật đặc định thì bên có nghĩa vụ phải giao đúng vật đó và đúng thực trạng như đã cam kết .
Nếu là vật cùng loại thì phải giao đúng số lượng và chất lượng như đã thỏa thuận hợp tác, nếu hông có thỏa thuận hợp tác về chất lượng thì phải giao vật đó với chất lượng trung bình .
Nếu là vật đồng nhất thì phải giao đồng nhất .
c ) Bên có nghĩa vụ phải chịu mọi ngân sách về việc giao vật, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác .
2. Thực hiện nghĩa vụ trả tiền
a ) Nghĩa vụ trả tiền phải được triển khai vừa đủ, đúng thời hạn, đúng khu vực và phương pháp đã thỏa thuận hợp tác .
b ) Nghĩa vụ trả tiền gồm có cả tiền lãi trên nợ gốc, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác .
3. Nghĩa vụ phải triển khai hoặc không được triển khai một việc làm
a ) Nghĩa vụ phải thực thi một việc làm là nghĩa vụ mà theo đó bên có nghĩa vụ phải thực thi đúng việc làm đó .
b ) Nghĩa vụ không được thực thi một việc làm là nghĩa vụ mà theo đó bên có nghĩa vụ không được thực thi việc làm đó .
4. Thực hiện nghĩa vụ theo định kỳ
Nghĩa vụ được triển khai theo định kỳ theo thỏa thuận hợp tác, theo lao lý của pháp lý hoặc quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền. Việc chậm thực thi nghĩa vụ theo từng kỳ cũng bị coi là chậm thực thi nghĩa vụ .
5. Thực hiện nghĩa vụ trải qua người thứ ba
Khi được bên có quyền chấp thuận đồng ý, bên có nghĩa vụ hoàn toàn có thể chuyển nhượng ủy quyền cho người thứ ba thay mình thực thi nghĩa vụ nhưng vẫn phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với bên có quyền, nếu người thứ ba không thực thi hoặc thực thi không đúng nghĩa vụ .
6. Thực hiện nghĩa vụ có điều kiện kèm theo
a ) Trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác hoặc pháp lý có pháp luật về điều kiện kèm theo triển khai nghĩa vụ thì khi điều kiện kèm theo phát sinh, bên có nghĩa vụ phải triển khai .
b ) Trường hợp điều kiện kèm theo không xảy ra do có sự ảnh hưởng tác động của một bên thì coi như điều kiện kèm theo đó đã xảy ra ; trường hợp có sự ảnh hưởng tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của một bên cố ý thôi thúc cho điều kiện kèm theo xảy ra thì coi như điều kiện kèm theo đó không xảy ra .
7. Thực hiện nghĩa vụ có đối tượng người tiêu dùng tùy ý lựa chọn
a ) Nghĩa vụ có đối tượng người tiêu dùng tùy ý lựa chọn là nghĩa vụ mà đối tượng người dùng là một trong nhiều gia tài hoặc việc làm khác nhau và bên có nghĩa vụ hoàn toàn có thể tùy ý lựa chọn, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác hoặc pháp lý có lao lý dành quyền lựa chọn cho bên có quyền .
b ) Bên có nghĩa vụ phải thông tin cho bên có quyền biết về việc gia tài hoặc việc làm được lựa chọn để triển khai nghĩa vụ. Trường hợp bên có quyền đã xác lập thời hạn thực thi nghĩa vụ được lựa chọn thì bên có nghĩa vụ phải triển khai xong đúng thời hạn .
c ) Trường hợp chỉ còn một gia tài hoặc một việc làm thì bên có nghĩa vụ phải giao gia tài đó hoặc thực thi việc làm đó .
8. Thực hiện nghĩa vụ sửa chữa thay thế được
Nghĩa vụ thay thế sửa chữa được là nghĩa vụ mà bên có nghĩa vụ không thực thi được nghĩa vụ bắt đầu thì hoàn toàn có thể triển khai một nghĩa vụ khác đã được bên có quyền đồng ý để sửa chữa thay thế nghĩa vụ đó .
9. Thực hiện nghĩa vụ riêng rẽ
Khi nhiều người cùng triển khai một nghĩa vụ, nhưng mỗi người có một phần nghĩa vụ nhất định và riêng rẽ thì mỗi người chỉ phải triển khai phần nghĩa vụ của mình .
Căn cứ phát sinh và triển khai nghĩa vụ
10. Thực hiện nghĩa vụ trực tiếp
a ) Nghĩa vụ trực tiếp là nghĩa vụ do nhiều người cùng phải thực thi và bên có quyền hoàn toàn có thể nhu yếu bất kỳ ai trong số những người có nghĩa vụ phải thực thi hàng loạt nghĩa vụ .
b ) Trường hợp một người đã triển khai hàng loạt nghĩa vụ thì có quyền nhu yếu những người có nghĩa vụ trực tiếp khác phải thực thi phần nghĩa vụ trực tiếp của họ so với mình .
c ) Trường hợp bên có quyền đã chỉ định một trong số những người có nghĩa vụ trực tiếp thực thi hàng loạt nghĩa vụ, nhưng sau đó lại miễn cho người đó thì những người còn lại cũng được miễn triển khai nghĩa vụ .
d ) Trường hợp bên có quyền chỉ miễn việc triển khai nghĩa vụ cho một trong số những người có nghĩa vụ trực tiếp không phải thực thi phần nghĩa vụ của mình thì những người còn lại vẫn phải trực tiếp thực thi phần nghĩa vụ của họ .
11. Thực hiện nghĩa vụ so với nhiều người có quyền trực tiếp
a ) Nghĩa vụ so với nhiều người có quyền trực tiếp là nghĩa vụ mà theo đó mỗi người trong số những người có quyền đều hoàn toàn có thể nhu yếu bên có nghĩa vụ triển khai hàng loạt nghĩa vụ .
b ) Bên có nghĩa vụ hoàn toàn có thể triển khai nghĩa vụ của mình so với bất kể ai trong số những người có quyền trực tiếp .
c ) Trường hợp một trong số những người có quyền trực tiếp miễn cho bên có nghĩa vụ không phải thực thi phần nghĩa vụ so với mình thì bên có nghĩa vụ vẫn phải triển khai phần nghĩa vụ còn lại so với những người có quyền trực tiếp khác .
12. Thực hiện nghĩa vụ phân loại được theo phần
Nghĩa vụ phân loại được theo phần là nghĩa vụ mà đối tượng người tiêu dùng của nghĩa vụ hoàn toàn có thể chia thành nhiều phần để thực thi. Bên có nghĩa vụ hoàn toàn có thể triển khai từng phần nghĩa vụ, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác .
13. Thực hiện nghĩa vụ không phân chia được theo phần
Nghĩa vụ không phân loại được theo phần là nghĩa vụ mà đối tượng người dùng của nghĩa vụ phải được thực thi cùng một lúc. Trường hợp nhiều người cùng phải triển khai một nghĩa vụ không phân loại được theo phần thì họ phải thực thi nghĩa vụ cùng một lúc .
Trên đây là tư vấn của Công ty luật FBLAW chúng tôi về Căn cứ phát sinh và thực hiện nghĩa vụ. Liên hệ ngay với FBLAW để được tư vấn và giải đáp vướng mắc của bạn!
