Tạo nên tiếng vang không chỉ ở Pháp mà cả ở An Nam, ” lưỡng khoa tiến sỹ ” Nguyễn Mạnh Tường trở thành người trẻ tuổi trẻ tuổi làm tự hào cho trí tuệ nước Việt giữa thời Pháp thuộc .Kể từ sau hội thảo chiến lược Kỷ niệm 100 năm sinh GS Nguyễn Mạnh Tường ( 1909 – 1997 ) năm 2009 do Đại học Sư phạm Thành Phố Hà Nội tổ chức triển khai, một lần nữa, tên tuổi vị luật sư tài ba được tái hiện rõ hơn với fan hâm mộ lúc bấy giờ qua tác phẩm Niềm tự hào của trí tuệ Nước Ta. Sách do nhà báo Kiều Mai Sơn tuyển chọn .
Lấy hai bằng tiến sĩ ở tuổi 22
Nói về tác phẩm này, tác giả Kiều Mai Sơn san sẻ cho đến nay, có lẽ rằng đây là cuốn sách tiên phong ra mắt về cuộc sống và sự nghiệp của giáo sư, tiến sỹ, luật sư Nguyễn Mạnh Tường. Trước đó chỉ có kỷ yếu dạng A4 nhân hội thảo chiến lược 2009 về GS Nguyễn Mạnh Tường phát hành nội bộ .
Về nội dung tuyển chọn, theo nhà báo Kiều Mai Sơn: “Một nửa nội dung cuốn sách tôi tuyển chọn tư liệu báo chí viết về sự kiện luật sư Nguyễn Mạnh Tường lập kỷ lục giành 2 bằng tiến sĩ Luật khoa và Văn học trong năm 1932 ở tuổi 22. Đây là một kỷ lục ‘vô tiền khoáng hậu’, đến nay, tròn 90 năm chưa có người thứ hai”.
 |
| Tác phẩm Niềm tự hào của trí tuệ Nước Ta do nhà báo Kiều Mai Sơn tuyển chọn. Ảnh : Trần B.A. |
Với tiêu đề ” Một trang thiếu niên lỗi lạc “, phần này tái hiện chân dung một Nguyễn Mạnh Tường tuổi trẻ qua những bài báo khắp ngoài Bắc trong Nam được đăng trên Ngọ báo, Trung Bắc tân văn, Phong hóa tuần báo, Đông Pháp, Sài thành, Đuốc nhà Nam … Điểm chung của những tin bài này đều bộc lộ sự tự hào vì nước Nam có một người trẻ tuổi kĩ năng thành danh trên đất Pháp .Sở dĩ rất nhiều tờ báo năm 1932 đưa tin về Nguyễn Mạnh Tường, bởi trong năm này, chàng người trẻ tuổi đất An Nam đã làm nên một sự kiện tri thức ” chấn động ” dư luận, giành liên tục hai tấm bằng tiến sỹ Luật khoa và Văn chương loại xuất sắc tại đất Pháp .” Mới 22 tuổi, ông Nguyễn Mạnh Tường đã đỗ văn khoa tiến sỹ. Bài luận văn của ông [ … ] được phê ưu và được hội đồng ngợi khen “, Tiểu thuyết tuần san số 1, ngày 28/8/1932 đưa tin ; còn Nam phong số 173, tháng 6/1932 trong bài ” Gương người trẻ tuổi ” sau khi trình làng thành tích của vị tân tiến sỹ, có đoạn : ” Ông Nguyễn Mạnh Tường đáng làm cái gương sáng cho người trẻ tuổi nước ta “.
|
|
Báo Nam phong số 173, tháng 6/1932 khen ngợi Nguyễn Mạnh Tường trong bài “Gương thanh niên”. Ảnh: Trần B.A.
|
Nhiều tư liệu báo chí truyền thông được dẫn nguyên văn trong Niềm tự hào của trí tuệ Nước Ta ghi lại thành tích, hoạt động giải trí của Nguyễn Mạnh Tường sau khi đỗ đạt về nước. Trong đó vị ” lưỡng khoa tiến sỹ ” có nhiều cuộc diễn thuyết tại hội quán Khai trí Tiến đức, hội Quảng tri Huế … lôi cuốn phần đông người dự khán. Dư luận khắp nơi chào mừng, tôn vinh thành tích của chàng người trẻ tuổi với sự lan tỏa tích cực .” Phải nói rằng, kỷ lục đỗ 2 bằng tiến sỹ ở tuổi 22 của luật sư Nguyễn Mạnh Tường gây chấn động trong cả Đông Dương thời kỳ đó. Ông trở thành niềm tự hào của tri thức Nước Ta nói riêng, niềm tự hào của dân cư Nước Ta mất nước phải chịu thân phận nô lệ, thuộc địa của nước Pháp khi đó – trước năm 1945 – nói chung “, người tuyển chọn san sẻ khi tái hiện chân dung tiến sỹ trẻ tuổi Nguyễn Mạnh Tường qua báo chương .
Câu chuyện hành nghề của luật sư Nguyễn Mạnh Tường
Ở phần hai ” Luật sư lịch sử một thời ” là phần viết về những hoạt động giải trí sau này của luật sư Nguyễn Mạnh Tường. Tác giả Kiều Mai Sơn san sẻ : ” Nội dung này, tôi ra mắt với bạn đọc những câu truyện hành nghề luật của luật sư Nguyễn Mạnh Tường khi làm “ thầy cãi ” cho những thân chủ của mình từ người cao nhất từng giữ ngôi vị hoàng đế đến những công dân thấp cổ bé họng trong kháng chiến ” .
Đây là phần giúp người đọc biết được rõ hơn thực tế tác nghiệp nghề luật sư của Nguyễn Mạnh Tường qua nhiều vụ án lớn nhỏ khác nhau. Ở mỗi vụ án, khả năng biện luận, kiến thức nghề luật của vị luật sư này được thể hiện rõ nét, không phân biệt thân chủ sang hèn, cấp bậc, quan trọng là, bảo vệ thân chủ theo đúng tinh thần thượng tôn pháp luật. Những vụ xét xử cố vấn Vĩnh Thụy, vụ án cứu người phụ nữ làng Sêu thoát án tử… là một số minh chứng được đề cập trong tác phẩm này.
GS.TS, luật sư Nguyễn Mạnh Tường ( 1909 – 1997 ) là tri thức Nước Ta nổi tiếng. Sau khi tốt nghiệp tú tài triết học trường Albert Sarraut năm 1925, Nguyễn Mạnh Tường sang Pháp học Đại học Montpellier. Từ 1928 đến 1931, chàng trai họ Nguyễn đỗ Cao đẳng Văn chương, cử nhân Văn học cổ Hy Lạp, cử nhân Luật khoa, Cao đẳng ngôn từ và văn tự cổ. Năm 1932, Nguyễn Mạnh Tường bảo vệ xuất sắc hai luận án tiến sỹ với đề tài ” Cá nhân trong xã hội cổ nước Nam, tổng luận Luật nhà Lê ” ( luận án tiến sỹ vương quốc Luật khoa ) ; ” Luận về giá trị diễn kịch và kịch của Alfred de Musset ” kèm bản luận án phụ ” Nước Nam trong văn học Pháp của Jules Boissière ” ( luận án tiến sỹ vương quốc Văn chương ) .Về nước, Nguyễn Mạnh Tường điều tra và nghiên cứu văn học, luật học những nước châu Âu, dạy trường Bưởi, trường Cao đẳng Công chính Đông Dương, Đại học Đông Dương. Cách mạng tháng 8 thành công xuất sắc, ông tham gia Ủy ban thiết kế, Ủy ban hoạt động tiến tới Đại hội Văn hóa toàn nước ; giảng dạy tại Đại học Quốc gia Nước Ta. Là thành viên của đoàn đại biểu Nước Ta tại hội nghị Đà Lạt năm 1946 .Trong sự nghiệp sư phạm về sau, ông dạy trường Dự bị Đại học Liên khu IV, trường Sư phạm Cao cấp Liên khu IV, hiệu trưởng Đại học Luật khoa Đông Dương, Phó giám đốc Đại học Sư phạm Văn khoa, tức Đại học Sư phạm Thành Phố Hà Nội. Hoạt động của ông còn được biết đến là thành viên đoàn đại biểu nhà nước dự hội nghị bảo vệ Hòa bình châu Á – Thái Bình Dương ( 1952 ), Trưởng đoàn Nước Ta dự hội nghị Luật gia Dân chủ quốc tế ( 1956 ) …
