“ Cơ quan quản trị không giúp thi hành án hoàn toàn có thể vì nghĩ làm vậy thì có lợi cho doanh nghiệp nhà nước. Song họ không thấy rằng, việc đó sẽ gây hại vĩnh viễn. Phía quốc tế ( được thi hành án ) sẽ nghĩ gì về thiên nhiên và môi trường pháp lý Nước Ta ? “, luật sư Ngô Thanh Tùng tâm sự sau 6 năm đòi nợ hộ BNP, một ngân hàng nhà nước quốc tế hoạt động giải trí ở Nước Ta .Hai lần đòi nợ và nỗi niềm về sự công minh
Một công ty Hong Kong mua gạo của Công ty Xuất nhập khẩu Lương thực An Giang ( Angitexim ). Sang tới nơi thì gạo bị ướt, trong khi phía quốc tế vẫn giữ một khoản tiền chưa thanh toán giao dịch tới 500.000 USD. Theo hợp đồng, Angitexim chỉ quản trị gạo cho đến khi xuống tàu. Trung tâm Trọng tài Quốc tế Nước Ta, theo đúng thỏa thuận hợp tác này, buộc phía Hong Kong phải trả 511.000 USD cho Angitexim ( gồm có cả khoản nợ và phí luật sư ) .
“Có trong tay phán quyết trọng tài, mừng, nhưng tôi không nghĩ việc việc lấy được tiền là dễ”, luật sư Nguyễn Chính, người tư vấn cho Angitexim nhớ lại. Ngay lập tức, ông làm thủ tục đề nghị Tòa thượng thẩm Hong Kong công nhận phán quyết của trọng tài Việt Nam. Ông Chính nói: “Tôi hết sức ngạc nhiên là chỉ mất có 10 ngày kể từ khi nộp hồ sơ, tòa đã ra phán quyết công nhận. Số tiền mà công ty Hong Kong phải nộp lên tới 541.000 USD, vì thêm chi phí luật sư phát sinh”. Về phía công ty Hong Kong, không chờ hết thời gian khiếu nại, đã tìm gặp luật sư của Angitexim thảo luận phương thức trả nợ. 3 tháng sau, Angitexim có đủ số tiền trên trong tay.
Đó là chuyện doanh nghiệp Nước Ta đòi nợ ở Hong Kong .
Còn ở ta
Cho tới ngày 27/11/2001, tức là gần 6 năm kể từ khi bản án do tòa Nước Ta tuyên có hiệu lực hiện hành, Chi nhánh BNP, một ngân hàng nhà nước quốc tế hoạt động giải trí tại TP Hồ Chí Minh, mới đòi được 182.000 USD tiền nợ từ Tổng công ty Dâu tằm tơ ( Viseri ) .
Bản án hồi đó của Tòa kinh tế TP HCM là có lợi cho Viseri: Thỏa thuận lãi trả cho BNP trong hợp đồng là 18%/năm, thì tòa tuyên Viseri được hưởng mức 9,8%/năm; chi phí luật sư được tuyên thuộc BNP. Thời hạn trả nợ là 30 ngày. Thế nhưng, Viseri chỉ cam kết trả góp với mức có 2.000 USD/tháng. Và đến 5 năm sau, Viseri mới trả BNP được gần 20.000 USD.
Không thể trông chờ vào sự tự nguyện của Viseri, Phòng thi hành án TP TP HCM quyết định hành động cưỡng chế thi hành qua những khoản tiền của bên thua kiện mà “ người thứ ba ” giữ hộ, theo đúng pháp luật của pháp lý. Ngày 15/7/2000, Công ty Luật Hồng Đức ( đơn vị chức năng tư vấn cho BNP ) nhận được tin Viseri sẽ được hoàn thuế 3,4 tỷ đồng. Phòng thi hành án có công văn nhu yếu Cục Thuế Lâm Đồng chuyển số tiền này cho BNP, tuy nhiên cơ quan thuế khước từ, cho rằng tiền đang ở Cục thì vẫn là của ngân sách. Một công văn khác được chuyển cho Kho bạc Lâm Đồng, nhưng đơn vị chức năng này, thay vì chuyển tiền vào thông tin tài khoản của Phòng thi hành án, lại tạo điều kiện kèm theo để cho Viseri rút ra bằng tiền mặt. Một số khoản tiền khác của Viseri do những cơ quan ở Lâm Đồng giữ cũng bị phát hiện, nhưng không ai chịu chấp hành lệnh thi hành án .
BNP chỉ thu được khoản nợ nói trên vào ngày 27/11/2001 khi phát hiện tiền của Viseri chuyển qua một ngân hàng nhà nước quốc tế .
Những trăn trở
Luật sư Ngô Thanh Tùng cho biết, nếu tiền của Viseri không đi qua ngân hàng nước ngoài thì không chắc Hồng Đức của ông giúp BNP lấy được tiền. Theo ông, 182.000 USD không phải là khoản tiền lớn nhưng BNP coi đó là một thách thức quan trọng về môi trường làm ăn ở Việt Nam. “Họ muốn biết có thể vượt qua được thách thức như vậy không”, ông Tùng nói.
Luật pháp luật cơ quan thi hành án có quyền kê biên gia tài của con nợ do người thứ ba giữ hộ. Người thứ ba, nếu không thi hành, thì hoàn toàn có thể phải trả nợ thay hoặc bị khởi tố. Song thực tiễn, theo lời ông Nguyễn Hoàng Huy, người nhiều năm làm Trưởng phòng Thi hành án TP TP HCM : “ Nếu cơ quan quản trị không ưng ý, tương hỗ, thì những cán bộ thi hành án chẳng khi nào thi hành được ” .
Cũng về những cơ quan quản trị, luật sư Tùng nói : “ Các vị ấy mắng chúng tôi, hoàn toàn có thể chỉ vì nghĩ rằng, tại sao chúng tôi và cán bộ thi hành án, là người Nước Ta, lại đi đòi tiền cho doanh nghiệp quốc tế ”. Rõ ràng, những vị đó không hiểu rằng, những quan tòa ở Hong Kong ( trong trường hợp của luật sư Nguyễn Chính ) không phải là không biết bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp của họ, mà họ biết bảo vệ cái lợi lớn hơn : lòng tin của mọi người khi làm ăn với đối tác chiến lược Hong Kong .
( Theo Thời Báo Kinh Tế TP HCM )
