Hà NộiLoa phường từng được lắp nhiều trên cột viễn thông, nay đã giảm mỗi phường còn 4-5 cụm loa, thời lượng phát 15-30 phút, tối đa ngày hai lần .Có mặt tại trụ sở Ủy Ban Nhân Dân phường Phương Liên, Q. Q. Đống Đa, từ 7 h sáng 28/7, ông Phạm Gia Ngọc ngồi nhẩm lại bản tin, bật mạng lưới hệ thống loa mic để chuẩn bị sẵn sàng cho buổi phát thanh lúc 7 h30. Công việc kiêm nhiệm này gắn bó với ông nhiều năm, từ khi còn là viên chức phường cho đến nay là cán bộ văn hóa truyền thống .7 h30, từ trong căn phòng chật hẹp ở trụ sở phường, ông Ngọc cầm micro đọc to, rõ ràng bản tin tổng hợp hoạt động giải trí tri ân nhân ngày Thương binh liệt sĩ. Thông tin được truyền phát tới 5 cụm loa với 20 chiếc, đặt tại trụ sở Ủy Ban Nhân Dân phường, trạm y tế, đình Kim Liên và hai khu dân cư. Phường rộng 0,45 km2, dân số khoảng chừng 18.000, tính trung bình 900 người sẽ có một loa .
Ông Ngọc và một cán bộ trẻ được phân công vận hành máy móc, biên tập bản tin. Kinh phí ban đầu để lắp đặt hệ thống loa không dây khoảng 100 triệu đồng. Phường cũng ký hợp đồng với một đơn vị duy tu, bảo dưỡng hệ thống định kỳ.
Buổi phát thanh sáng 28/7 tại phường Phương Liên
Buổi phát thanh tại phường Phương Liên sáng 28/7. Video : Sơn Hà
Làm việc trong nghành văn hóa truyền thống hơn 30 năm, ông Ngọc hiểu vì sao nhiều người ác cảm với loa phường. Trước kia, chất lượng loa đài không đồng đều, âm lượng quá to, hoặc do không được sửa chữa thay thế, quản lý và vận hành đúng cách nên dẫn đến rè, nhiễu. Thời gian phát không hài hòa và hợp lý, nội dung tái diễn, dài dòng. ” Có nhiều lần dân bức xúc đã cắt dây loa, lộn ngược lại rồi đổ nước vào. Chi tiêu sửa chữa thay thế, sửa chữa thay thế rất tốn kém “, ông Ngọc nhớ lại .Từ năm 2018, Sở tin tức và Truyền thông TP. Hà Nội tổ chức triển khai tập huấn cho cán bộ văn hóa truyền thống cấp cơ sở. Ông Ngọc nói giờ đây mỗi bản tin chỉ 15-20 phút, nhiều nhất là 30 phút nếu có thông tin quan trọng đột xuất. Khung giờ phát 7 h – 7 h30 và 17 h – 17 h30, không phát vào ngày nghỉ. Nội dung hầu hết là lịch tiêm chủng, phát lương hưu, cắt điện, nước, tình hình dịch bệnh trên địa phận …Tại phường Mai Động, Q. Quận Hoàng Mai – Hà Nội, hoạt động giải trí của loa phường đã biến hóa. Anh Trương Hữu Đạt, cán bộ văn hóa truyền thống phường, cho biết việc phát thanh không nhất thiết làm hàng ngày mà nhờ vào thông tin, hoặc khi phường có việc làm quan trọng. ” Chủ trương của phường là không phát nhiều để hạn chế ảnh hưởng tác động vì những cụm loa đều đặt gần nhà dân “, anh Đạt nói, cho biết liên tục lắng nghe phản ánh của người dân để kiểm soát và điều chỉnh, nâng cao chất lượng phát thanh .Chia sẻ về những khó khăn vất vả, anh Đạt cho biết mạng lưới hệ thống loa phường đang sử dụng đã cũ, máy móc cồng kềnh. Loa có dây, treo nhờ cột điện nên cứ khi công nhân điện lực, viễn thông thao tác là phải ngắt hết. Anh ý kiến đề nghị sớm được nâng cấp cải tiến trang thiết bị cũng như tập huấn sử dụng những máy móc tốt hơn .
Cụm loa phóng thanh trên đường Nguyễn Trung Thực, quận Ba Đình. Ảnh: Giang Huy
Huyện Thanh Trì là một trong những đơn vị chức năng tiên phong chuyển qua mạng lưới hệ thống loa phát thanh không dây, gồm 1.600 loa tại 16 xã, thị xã, trung bình mỗi xã 100 loa. Tại xã Vĩnh Quỳnh, với diện tích quy hoạnh 6,4 km2, dân số gần 28.000, cụm loa tập trung chuyên sâu dọc trục đường chính và ở nhà văn hóa những thôn. Chỉ khi có việc cần thông tin, loa phát thanh xã mới hoạt động giải trí .Cách đó khoảng chừng một km, xã Đại Áng lại có mạng lưới hệ thống loa dày hơn. Hàng ngày, ngoài tiếp sóng phát thanh của huyện, cán bộ văn hóa truyền thống xã dữ thế chủ động sản xuất nội dung với thời lượng phát 30 phút mỗi ngày .Theo đại diện thay mặt Đài Phát thanh huyện Thanh Trì, vị trí lắp ráp loa được khảo sát, bảo vệ khoảng cách, không ảnh hưởng tác động đến cơ sở thờ tự, trường học và bệnh viện. Việc duy trì loa truyền thanh được người dân ủng hộ. Hai năm Covid-19 vừa mới qua, cũng như khi Open bệnh đậu mùa khỉ, sốt xuất huyết, đài phát thanh phát huy vai trò thông tin, tuyên truyền cho người dân .Tại huyện Đông Anh, ông Nguyễn Tất Vũ, Phó trưởng phòng Văn hóa và tin tức huyện, cho biết hoạt động giải trí phát thanh đã nâng cấp cải tiến nhiều theo hướng tinh gọn. Trước đây, việc chuyển tiếp mỗi chùm tin thường có nhạc, tuy nhiên giờ đã bỏ, thông tin được chắt lọc đúng trọng tâm .” Việc duy trì mạng lưới hệ thống phát thanh là thiết yếu, do nhiều thông tin chỉ có qua phát thanh như ngày giờ lĩnh chính sách phụ cấp. Hay lúc dịch bệnh, loa phát thông tin những người vi phạm trong phòng chống dịch để răn đe “, ông Vũ nhìn nhận .
Loa phát thanh tại thôn Vĩnh Ninh, xã Vĩnh Quỳnh. Ảnh : Phạm Chiểu
Chất lượng phát thanh tại các xã phường được cải thiện so với giai đoạn trước, tuy nhiên người dân đô thị không còn hưởng ứng với hình thức thông tin này, đặc biệt là người trẻ. Anh Đặng Quang Lâm, chủ một cửa hàng nội thất trên đường Đê La Thành, quận Đống Đa, cho biết ngày nào loa phát thanh treo trên cột điện gần nhà cũng hai lần phát tin, nhưng anh không để ý nội dung.
” Bận tiếp khách, bán hàng nên tôi không biết họ thông tin gì. Ngày trước loa thông tin lịch cắt điện thì phải nghe, giờ bên điện lực gửi tin nhắn nên không cần nữa “, anh Lâm nói, cho rằng không thiết yếu duy trì loa phường vì đỡ tốn kém và gây ồn. Thông tin quan trọng cán bộ phường hoàn toàn có thể gửi qua điện thoại thông minh hoặc mạng xã hội, vừa nhanh gọn, vừa không làm ảnh hưởng tác động nhiều người .Bà Nguyễn Thị Thu Hạnh, trú ngõ 66 Hồ Tùng Mậu, Q. CG cầu giấy, lại ưng ý duy trì loa phường, nhưng đề xuất thời lượng chỉ 15-20 phút, thông tin về lịch tiêm chủng, lấy lương hưu, cắt điện, nước. Thời gian phát nên vào lúc người dân chuẩn bị sẵn sàng đi làm và khi đi làm về để không ảnh hưởng tác động đến lúc nghỉ ngơi .Ở ngoài thành phố, bà Phạm Thị Kế, 68 tuổi, trú xã Vĩnh Quỳnh, huyện Thanh Trì, ủng hộ duy trì mạng lưới hệ thống phát thanh cơ sở. Không thạo dùng điện thoại cảm ứng, mạng xã hội, nên loa phát thanh là kênh truyền tin quan trọng để bà nắm được những hoạt động giải trí của xã, huyện, nhà ai có đám hiếu, lịch khám chữa bệnh, tiêm chủng …Trong Chiến lược tăng trưởng thông tin cơ sở quy trình tiến độ 2022 – 2025, Ủy Ban Nhân Dân TP TP. Hà Nội đặt tiềm năng đến năm 2025 tổng thể xã, phường, thị xã có mạng lưới hệ thống truyền thanh hoạt động giải trí đến thôn, tổ dân phố, khu dân cư .
Giải thích việc thành phố vẫn dùng loa phường trong thời đại công nghệ 4.0, Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thị Mai Hương cho rằng đây vẫn là loại hình truyền thông hữu dụng ở cấp cơ sở. Thành phố sẽ cố gắng nâng cao chất lượng truyền tải thông tin để loa phường thân thiện, gần gũi với dân.
Ngoài ra, mỗi tổ dân phố, hội đồng dân cư có những nhu yếu thông tin khác nhau, nếu một tổ trưởng dân phố đến từng nhà dân để truyền thông tin thì sẽ khó khăn vất vả. Khi phát qua loa, bà con trong tổ nắm được, người này hoàn toàn có thể nói cho người kia và mang đúng nghĩa của thông tin cơ sở, từ đó chủ trương của thành phố, việc làm nội bộ của khu dân cư đến được với người dân một cách hiệu suất cao .