Kinh doanh đa cấp ( Multi-Level Marketing ) là gì ? Dấu hiệu tổ chức triển khai kinh doanh đa cấp lừa đảo ? Quy định về những quy mô kinh doanh đa cấp tại Nước Ta ?
Bán hàng đa cấp là một phương pháp bán hàng trực tiếp trong đó sản phẩm & hàng hóa được bán từ cá thể đến cá thể, không trải qua khu vực kinh doanh bán lẻ cố định và thắt chặt mà trải qua mạng lưới người tham gia độc lập gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau. Những năm gần đây, tất cả chúng ta không còn lạ lẫm với phương pháp bán hàng này. Vì vậy, pháp lý về bán hàng đa cấp lại là một nghành nghề dịch vụ pháp lý nhanh gọn lôi cuốn được sự chăm sóc nghiên cứu và điều tra.
1. Kinh doanh đa cấp là gì?
Trong Nghị định 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp do Chính phủ ban hành, tại Điều 3 đã định nghĩa:
‘ Kinh doanh theo phương pháp đa cấp là hoạt động giải trí kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và quyền lợi kinh tế tài chính khác từ tác dụng kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới. ’ Bán hàng đa cấp là một hình thức bán hàng trực tiếp tới người tiêu dùng trải qua mạng lưới những nhà phân phối gồm nhiều tầng, nhiều nhánh. Các nhà phân phối này được trả hoa hồng / thu nhập từ hiệu quả bán hàng của bản thân họ và hiệu quả bán hàng của những người do họ bảo trợ. Bán hàng đa cấp “ biến tướng ” : bên cạnh những đặc thù của bán hàng đa cấp nói chung, bán hàng đa cấp bất chính còn có thêm những đặc thù hàm chứa yếu tố “ bất chính ”. Đó là việc những doanh nghiệp thực thi những hành vi trái pháp lý nhằm mục đích thu lợi bất chính từ việc tuyển người tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp. Pháp luật không ngăn cấm mà luôn tạo ra một hành lang pháp lý để trấn áp hoạt động giải trí bán hàng đa cấp. Còn so với hành vi bán hàng đa cấp bất chính, đây là hành vi luôn gây ra những tác động ảnh hưởng xấu và xấu đi, do đó cần phải ngăn cấm triệt để mà không có miễn trừ. Ra đời vào đầu thập niên 90, bán hàng đa cấp đã nhanh gọn tạo nên cơn sốt can đảm và mạnh mẽ trên toàn thế giới. Trong quy trình tiến độ bùng nổ ( từ năm 1979 – 1990 ), hàng trăm công ty đa cấp được xây dựng mỗi ngày. “ Sức nóng ” của bán hàng đa cấp can đảm và mạnh mẽ đến mức những công ty kinh doanh truyền thống lịch sử như Ford, Colgate, Coca-Cola cũng dần vận dụng phương pháp này vào việc phân phối mẫu sản phẩm. Tại Nước Ta, kinh doanh đa cấp khởi đầu bước chân vào thị trường Nước Ta vào khoảng chừng đầu thế kỷ 21. Kinh doanh đa cấp có nhiều công ty lừa đảo núp bóng và một bộ phận không nhỏ nhà phân phối sai lầm đã làm cho dư luận khởi đầu lên tiếng phản đối kinh doanh đa cấp. Đến thời gian cuối năm 2004, tại Nước Ta đã có khoảng chừng 20 Công ty bán hàng đa cấp phân phối loại sản phẩm hầu hết về ngành chăm nom sức khoẻ và vẻ đẹp. Đầu tháng 10, năm 2009, Thương Hội bán hàng đa cấp Nước Ta được xây dựng. Hiệp hội được xây dựng và chỉ định bà Trương Thị Nhi ( Tổng giám đốc công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn TM Lô Hội, nhà đại diện thay mặt tại Nước Ta của tập đoàn lớn Forever Living Products Hoa Kỳ ) là quản trị nhiệm kỳ 2009 – năm trước .
Xem thêm: Hủy sổ đỏ, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp khi nào?
Tính đến tháng 6/2011, theo báo cáo giải trình của Bộ Công Thương, nước Nước Ta đã có 63 doanh nghiệp được cấp giấy ĐK tổ chức triển khai bán hàng đa cấp. Tính tới năm 2013, Nước Ta có hơn 1 triệu người bán hàng đa cấp
Đa cấp hay kinh doanh đa cấp tiếng Anh là Multi-Level Marketing.
Bán hàng đa cấp hoàn toàn có thể đem lại nhiều quyền lợi thiết thực cho người tiêu dùng như : mua được hàng trực tiếp từ đơn vị sản xuất nên tránh được hàng giả, hàng kém chất lượng. Đối với doanh nghiệp, bán hàng đa cấp tiết kiệm ngân sách và chi phí được ngân sách quảng cáo, cắt giảm được hàng loạt những ngân sách khác như ngân sách thuê mặt phẳng tọa lạc, ngân sách luân chuyển, mặt khác do mạng lưới phân phối được tổ chức triển khai để đưa sản phẩm & hàng hóa trực tiếp đến người tiêu dùng nên có nhiều thuận tiện trong việc tiếp thị sản phẩm & hàng hóa một cách trực tiếp và hữu hiệu. Hoạt động kinh doanh theo phương pháp đa cấp chỉ được thực thi so với sản phẩm & hàng hóa. Mọi hoạt động giải trí kinh doanh theo phương pháp đa cấp với đối tượng người tiêu dùng không phải là sản phẩm & hàng hóa đều bị cấm, trừ trường hợp pháp lý có lao lý khác. Những sản phẩm & hàng hóa sau không được kinh doanh theo phương pháp đa cấp : – Hàng hóa là thuốc ; trang thiết bị y tế ; những loại thuốc thú y ( gồm có cả thuốc thú y thủy hải sản ) ; thuốc bảo vệ thực vật ; hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng nhỏ, diệt khuẩn hạn chế sử dụng và cấm sử dụng trong nghành gia dụng và y tế và những loại hóa chất nguy khốn ;
Xem thêm: Các trường hợp xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp khi đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất
– Sản phẩm nội dung thông tin số.
2. Quy định về mô hình kinh doanh đa cấp tại Việt Nam:
Trên thực tiễn, bán hàng đa cấp không hề xấu, nó còn được quốc tế công nhận là quy mô kinh doanh có hiệu suất cao cao.
Theo mô hình kinh doanh truyền thống, “con đường” sản phẩm tới tay người tiêu dùng sẽ trải qua các giai đoạn như:
Nhà sản xuất => Nhà Phân Phối => Đại lý cấp 1 => Đại lý cấp 2 => Cửa hàng bán lẻ => Người tiêu dùng.
Ngoài những khâu trung gian như vậy, đơn vị sản xuất còn phải bỏ thêm ngân sách marketing mẫu sản phẩm, khuyễn mãi thêm, nhân viên cấp dưới … 
Đối với mô hình kinh doanh đa cấp, quá trình phân phối trở nên đơn giản hơn rất nhiều.
Nhà sản xuất => Người tiêu dùng.
Theo kim chỉ nan, người tham gia mạng lưới hệ thống kinh doanh đa cấp vừa là người mua của công ty, vừa là một thành viên của công ty đó. Công ty kinh doanh đa cấp vừa bán được dịch vụ / mẫu sản phẩm nhưng lại không phải trả lương cho người tham gia .
Xem thêm: Đính chính, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp
Marketing trong quy mô kinh doanh đa cấp chính là marketing truyền miệng. Do đó giá tiền loại sản phẩm sẽ được giảm xuống, và người hưởng lợi chính là người mua.
Nghị định 40/2018/NĐ-CP cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:
a ) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp ; b ) Yêu cầu người khác phải mua một số lượng sản phẩm & hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp ; c ) Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoặc quyền lợi kinh tế tài chính khác từ việc ra mắt người khác tham gia vào hoạt động giải trí bán hàng đa cấp mà không phải từ việc mua, bán sản phẩm & hàng hóa của người được trình làng đó ; d ) Từ chối chi trả không có nguyên do chính đáng những khoản hoa hồng, tiền thưởng hay quyền lợi kinh tế tài chính khác mà người tham gia bán hàng đa cấp có quyền hưởng ; đ ) Cung cấp thông tin gian dối về quyền lợi của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp ; e ) Cung cấp thông tin gian dối, gây nhầm lẫn về tính năng, hiệu quả của sản phẩm & hàng hóa hoặc hoạt động giải trí của doanh nghiệp trải qua báo cáo viên, giảng dạy viên tại hội nghị, hội thảo chiến lược, đào tạo và giảng dạy hoặc trải qua tài liệu của doanh nghiệp ;
Xem thêm: Quy định của pháp luật về hành vi bán hàng đa cấp bất chính
g ) Duy trì nhiều hơn một hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp, vị trí kinh doanh đa cấp, mã số kinh doanh đa cấp hoặc những hình thức khác tương tự so với cùng một người tham gia bán hàng đa cấp ; h ) Thực hiện khuyến mại sử dụng mạng lưới gồm nhiều cấp, nhiều nhánh mà trong đó người tham gia chương trình khuyến mại có nhiều hơn một vị trí, mã số hoặc những hình thức tương tự khác ; i ) Tổ chức những hoạt động giải trí trung gian thương mại theo pháp luật của pháp lý thương mại nhằm mục đích Giao hàng cho việc duy trì, lan rộng ra và tăng trưởng mạng lưới bán hàng đa cấp ; k ) Tiếp nhận hoặc đồng ý đơn hoặc bất kỳ hình thức văn bản nào khác của người tham gia bán hàng đa cấp, trong đó, người tham gia bán hàng đa cấp công bố từ bỏ một phần hoặc hàng loạt những quyền của mình theo lao lý của Nghị định này hoặc được cho phép doanh nghiệp không phải thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm so với người tham gia bán hàng đa cấp theo pháp luật của Nghị định này ; l ) Kinh doanh theo phương pháp đa cấp so với đối tượng người tiêu dùng không được phép theo lao lý tại Điều 4 Nghị định này ; m ) Không sử dụng mạng lưới hệ thống quản trị người tham gia bán hàng đa cấp đã ĐK với cơ quan cấp giấy ghi nhận ĐK hoạt động giải trí bán hàng đa cấp để quản trị người tham gia bán hàng đa cấp ; n ) Mua bán hoặc chuyển giao mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp cho doanh nghiệp khác, trừ trường hợp mua lại, hợp nhất hoặc sáp nhập doanh nghiệp.
3. Dấu hiệu tổ chức kinh doanh đa cấp lừa đảo:
Mặc dù lúc bấy giờ Nước Ta đã có nhiều văn bản pháp lý pháp luật về việc kinh doanh đa cấp, nhưng chưa có luật đủ mạnh để giải quyết và xử lý những quy mô như vậy. Dưới đây là 1 số ít tín hiệu để xác lập hoạt động giải trí kinh doanh đa cấp lừa đảo .
Xem thêm: Nhận biết bán hàng đa cấp bất chính và các hình thức xử phạt
- Yêu cầu người khác đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp .
- Yêu cầu người khác phải mua một số lượng sản phẩm & hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng .
- Không cam kết mua lại sản phẩm & hàng hóa trong thời hạn luật qui định và không cam kết mua lại với giá tối thiểu là 90 % mức đã bán .
- Lợi nhuận không đến từ việc bán mẫu sản phẩm mà đến từ việc lôi kéo được nhiều người tham gia mạng lưới hệ thống
- Buộc và hối thúc người khác tham gia mua hàng mặc dầu biết không bán được hàng gây rối người tiêu dùng .
- Khuyến khích, dạy người khác tuyển người bằng việc hứa trả tiền thưởng .
- Không chăm sóc tới sản phẩm & hàng hóa hoặc sản phẩm & hàng hóa chỉ để tượng trưng, không có giá trị sử dụng như mong ước và khó tìm thấy để so sánh trên thị trường .
- tin tức rơi lệch về quyền lợi tham gia mạng lưới và sản phẩm & hàng hóa để dụ dỗ người khác tham gia bán hàng đa cấp .
- Tốt nhất là tham gia từ lúc khởi đầu, càng vào sau thời cơ của bạn càng thấp .
Do đặc trưng của bán hàng đa cấp là tính truyền tiêu dưới hình thức rỉ tai, vì vậy tính xã hội trong việc thiết kế xây dựng mạng lưới cũng như tiêu thụ loại sản phẩm rất lớn. Hiện nay trên thị trường Nước Ta, tận dụng sự thiếu hiểu biết và tuyên truyền thông tin xô lệch, đã có rất nhiều công ty tạo ra sự gian dối để lôi kéo người tham gia và lôi kéo người tiêu thụ, hậu quả gây ra cho xã hội không ai hoàn toàn có thể lường trước được. Hoạt động kinh doanh được xem là phạm pháp : Điều này biểu lộ ở việc công ty được xây dựng nhưng không có tư cách pháp nhân, hoặc ĐK kinh doanh một đằng thực thi tổ chức triển khai kinh doanh một nẻo. Những năm qua ở Nước Ta cũng đã ghi nhận được rất nhiều vấn đề tương quan đến kinh doanh đa cấp bất chính : Năm 2007, cục đã giải quyết và xử lý 2 vụ vi phạm, năm 2008 có 9 vụ, năm 2009 có 4 vụ … Các vụ vi phạm ngày càng nhiều và được nhà nước giải quyết và xử lý theo vi phạm của pháp lý. Các vi phạm là do những lỗi hầu hết : · Không có mẫu sản phẩm thực, không tổ chức triển khai bán hàng thực, chỉ mời người vào mạng lưới và sử dụng tiền nộp tham gia của người này chuyển sang hoa hồng của người khác nhằm mục đích tạo ra thu nhập ảo để lôi kéo người tham gia.
· Hoạt động có tính chất lôi kéo, ép buộc mọi người tham gia: Đưa ra những thông tin hấp dẫn về mức thu nhập, nhưng thực chất là thông tin sai lệch sự thật
· Phí tham gia chính là tiền mua mẫu sản phẩm hoặc phí tham gia cao dùng để phân loại hoa hồng · Sản phẩm hoàn toàn có thể không có thực, hoàn toàn có thể có thực nhưng chất lượng thông thường hoặc kém chất lượng, được nâng giá cao gấp nhiều lần để chi trả hoa hồng, loại sản phẩm được bán ra theo kiểu ép buộc.
Kết luận: Kinh doanh đa cấp thực chất là hình thức kinh doanh rất hiệu quả, tiết kiệm chi phí trung gian. Tuy nhiên do các hình thức biến tướng hiện nay mà người tiêu dùng và người tham gia hệ thống bán hàng này phải hết sức lưu ý để tránh rủi ro tối đa.
