Hai đứa trẻ (Thạch Lam) – Tác giả tác phẩm (mới 2022) – Ngữ văn lớp 11
Với tác giả, tác phẩm Hai đứa trẻ Ngữ văn lớp 11 hay nhất, chi tiết cụ thể trình diễn vừa đủ nội dung chính quan trọng nhất về bài Hai đứa trẻ gồm bố cục tổng quan, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật, dàn ý, nghiên cứu và phân tích, ….
Hai đứa trẻ (Thạch Lam) – Ngữ văn lớp 11
Bài giảng: Hai đứa trẻ – Cô Thúy Nhàn (Giáo viên VietJack)
I. Đôi nét về tác giả Thạch Lam
Quảng cáo
– Thạch Lam tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh ( sau đổi thành Nguyễn Tường Lân )
– Sinh ra và học tập tại Thành Phố Hà Nội. tử nhỏ cùng chị gái sống ở quê ngoại, kí ức tuổi thơ đã lưu lại những dấu ấn sâu đậm trong sáng tác văn chương của Thạch Lam nhất là trong Hai đứa trẻ
– Bản thân Thạch Lam là con người có tâm hồn nhạy cảm, rất mực đôn hậu giàu lòng trắc ẩn đặc biệt quan trọng là với người dân nghèo thành thị và những số phận trẻ thơ
– Các tác phẩm chính :
+ những tập truyện ngắn : Gió đầu mùa ( 1937 ), Nắng trong vườn ( 1938 ), Sợi tóc ( 1942 )
+ tiểu thuyết Ngày mới ( 1939 )
+ tập tiểu luận Theo dòng ( 1941 )
+ tùy bút TP.HN ba sáu phố phường ( 1943 )
Quảng cáo
– Phong cách nghệ thuật và thẩm mỹ
+ là cây bút truyện ngắn tài hoa trong nền văn học Nước Ta tân tiến
+ đặc thù truyện ngắn của Thạch Lam
• Sáng tác thường hướng vào đời sống cơ cực của những người dân thành thị nghèo và vẻ đẹp nên thơ của đời sống thường nhật
• Cốt truyện đơn thuần thuộc loại truyện không có truyện
• Thạch Lam đi sâu vào quốc tế nội tâm nhân vật
• Ngôn ngữ trong sáng, giản dị và đơn giản, giàu chất thơ
• Giọng văn trì trệ dần nhỏ nhẹ như lời tâm tình thủ thỉ
• Có sự hòa quyện tuyệt vời giữa hai yếu tố hiện thực và lãng mạn, tự sự và trữ tình Thạch Lam là người khai sinh ra kiểu truyện ngắn trữ tình
Quảng cáo
⇒ Dù chỉ Open trên thi đàn vẻn vẹn có năm năm nhưng Thạch Lam đã tạo được vị trí không thể nào thay thế sửa chữa
II. Đôi nét về tác phẩm Hai đứa trẻ (Thạch Lam)
1. Hoàn cảnh sáng tác, vị trí
– Tác phẩm có lẽ rằng được gợi lên từ những câu truyện cảnh đời nơi phố huyện Cẩm Giàng, Thành Phố Hải Dương quê ngoại nhà văn với những kỉ niệm tuổi thơ
– Hai đứa trẻ tiêu biểu vượt trội cho phong thái truyện ngắn tài hoa, độc lạ của Thạch Lam. Ở Hai đứa trẻ chất hiện thực hòa quyện với lãng mạn, tự sự giao duyên với trữ tình
2. Bố cục
– Phần 1 ( từ đầu đến cười khanh khách ) : cảnh phố huyện lúc chiều xuống
– Phần 2 ( tiếp đến cảm xúc mơ hồ không hiểu nổi ) : cảnh phố huyện về đêm
– Phần 3 ( còn lại ) : cảnh chuyền tàu đêm đi qua phố huyện
3. Tóm tắt
Hai đứa trẻ là câu truyện về hai đứa trẻ Liên và An. Liên và An đã từng có một đời sống không thiếu vui tươi ở Thành Phố Hà Nội. Do mái ấm gia đình sa sút, hai đứa trẻ phải về sống nơi phố huyện – một đời sống nghèo khó, đơn điệu. Trong một buổi chiều tà, nhìn thấy những đứa trẻ con đi nhặt nhạnh những đồ thừa, Liên cảm thấy lòng man mác buồn. Xung quanh chị em Liên là đời sống tàn lụi của chị Tí, bác Siêu, bác Sẩm …. Thế nhưng chừng ấy người sống trong bóng tối vẫn kỳ vọng cái gì đó tươi tắn hơn. Mong ước ấy được biểu lộ qua việc chờ chuyến tàu đêm chạy qua phố huyện. Chuyến tàu đêm từ TP. Hà Nội về, ầm ầm lăn bánh qua phố huyện rồi khuất dạng, im tiếng trong trời đêm sâu thẳm. Lúc đó người kinh doanh ở phố huyện mới dọn hàng sau một tối ế ẩm tồn kho để trở về nhà. Còn hai đứa trẻ từ từ chìm vào giấc ngủ yên tĩnh .
4. Giá trị nội dung
– Thạch Lam đã bộc lộ một cách nhẹ nhàng mà thấm thía niềm xót thương với những sống cơ cực quẩn quanh, tăm tối ở phố huyện nghèo những ngày trước Cách mạng. Đồng thời ông cũng biểu lộ sự trân trọng ước vọng đổi đời mơ hồ trong họ
5. Giá trị nghệ thuật
– Sự tinh xảo của tác giả khi ông tả tâm trạng và quang cảnh phố huyện qua cách tạo dựng không khí kể chuyện của Thạch Lam
III. Dàn ý phân tích Hai đứa trẻ (Thạch Lam)
1. Bức tranh phố huyện tăm tối quẩn quanh và tâm trạng của Liên
a. Cảnh ngày tàn
♦ Dấu hiệu ngày tàn
– Âm thanh tiêng trống thu không nhỏ dần từ xa vọng lại, tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng, tiếng muỗi vo ve
– Màu sắc :
+ chân trời phương tây đỏ rực như lửa cháy và những áng mây ánh hồng như hòn than sắp tàn
+ màu đen của dãy tre làng cắt hình rõ ràng trên nền trời
⇒ Âm thanh và sắc tố gợi nỗi buồn thấm thía, cảm xúc tàn lụi
– Không gian hẹp như bị chặn lại
– Từng bước chân thời hạn chầm chậm bước tới chiều rồi tối
⇒ Qua ngòi bút của Thạch Lam buổi chiều như buồn hơn, ngày tàn đến nhanh hơn, phố huyện trình diện vẻ tiêu điều xác sơ, mòn mỏi
♦ Tâm trạng của Liên
– Tâm hồn cô bé nhạy cảm, tinh xảo, xao xuyến một nỗi buồn man mác : Liên không hiểu sao, nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn
b. Cảnh chợ tàn
– Hình ảnh chợ huyện lúc vãn : trên nền chợ đầy rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía
– Những đứa trẻ nghèo nhặt rác, chúng nhặt nhạn thanh nứa, thanh tre hay bất kể cái gì hoàn toàn có thể dùng được …..
– Tâm trạng Liên : động lòng thương cảm
c. Những con người nơi phố huyện
– Mẹ con chị Tí :
+ ngày ngày mò cua bắt ốc, đem đến lại lầm lũi dọn hàng nước
+ người mua toàn là những người dưới đáy xã hội
+ dẫu chả kiếm được bao nhiêu nhưng đêm nào mẹ con chị Tí cũng dọn hàng
⇒ Mẹ con chị đang cầm cự trong sự sống
– Chị em Liên với của hàng tạp hóa sơ sài …. chẳng đáng là bao
– Bà cụ Thi là nhân vật nổi bật cho số phận tàn tạ trong cái đêm đen của xã hội ấy
⇒ Diễn biến tâm trạng Liên bộc lộ một tâm hồn tinh xảo nhạy cảm và đồng cảm với những con người không tương lai, không niềm hạnh phúc
2. Tâm trạng của Liên trong đêm tối và trước những ngọn đèn
a. Cảnh phố huyện về đêm
♦ Khung cảnh
– Bóng tối bát ngát phủ trùm tổng thể, cả phố huyện chìm trong bóng tối
– Ánh sáng nhỏ bé yếu ớt chỉ là quầng, là khe, là vệt, là chấm và sau cuối chỉ là hột sáng thưa thớt
⇒ Có sự trái chiều giữa ánh sáng và bóng tối, hình ảnh ngọn đèn leo lét nơi quán hàng chị Tí là hình tượng cho kiếp sống nhỏ nhoi lay lắt, mù tối của những người cùng khổ trong biển đêm bát ngát của cuộc sống. Ngọn đèn ấy tuy yếu ớt nhưng vẫn là niềm sáng sủa sống của những kiếp người nhỏ bé vô danh, không có ý nghĩa không tương lai, niềm hạnh phúc trong xã hội cũ
♦ Sinh hoạt của con người
– Các nhà đóng của im lìm
– Gánh phở của bác Siêu so với mẹ con chị Tí có phần khấm khá hơn nhưng lại đứng trước rủi ro tiềm ẩn đáng sợ hơn : thất nghiệp. Bởi ở vùng quê này thứ quà của bác Siêu là một thứ quà xa xỉ
– Vợ chồng bác Sẩm sống trong cảnh màn trời chiếu đất trông chờ vào của bố thí ở nơi đây là sự trông chờ trong vô vọng
– Mẹ con chị Tí
– Chị em Liên
⇒ Nghèo khổ, nhàm chán, tẻ nhạt, vô vị
b. Tâm trạng của Liên
– Đêm tối với Liên quen lắm, chúng chẳng đáng sợ
– Rồi Liên hoài tưởng về quá khứ tươi đẹp ở Thành Phố Hà Nội, nơi có một vùng sáng rực và lấp lánh lung linh
– Như mọi người dân trong phố huyện Liên luôn mong đợi một cái gì đó mới lạ, tươi tắn sẽ đến xua tan đi đêm đen âm u lụi tàn ở phố huyện
⇒ Bằng trái tim đôn hậu, dịu dàng êm ả Thạch Lam đã phát hiện ra những rung động sâu xa, những khao khát thầm kín trong cuộc sống những con người tưởng như trọn vẹn cam phận ấy
3. Tâm trạng đón đợi tàu
a. Tâm trạng chờ đón
– Cậu bé An dù buồn ngủ ríu cả mắt nhưng vẫn đặn chị tàu đến nhớ thức tỉnh em
– Còn Liên ngồi yên không động đậy ngắm nhìn sao trời ….
b. Tâm trạng đón tàu
– Nhìn thấy ánh đèn ghi từ xa nghe tiếng còi vọng lại Liên đã vội vã goi em dậy
– Rồi tàu đến Liên dắt em đứng dậy để nhìn đoàn xe vụt qua
c. Tâm trạng khi tàu đi qua
– Ngẩn ngơ nuối tiếc
– An do dự ngĩ ngợi : Tàu thời điểm ngày hôm nay không đông chị nhỉ ? Còn Liên lặng theo mơ tưởng
d. Ý nghĩa của việc đợi tàu
– Đợi tàu là nếp sống nhu yếu không hề thiếu của chị em Liên
– Đợi tàu để được cháy lên khao khát đổi đời
– Qua việc đợi tàu Thạch Lam biểu lộ thái độ vừa cảm thương xót xa trước đời sống lay lắt bế tắc của những kiếp người nhỏ bé nhất là những đứa trẻ vừa nâng niu trân trọng khát vọng vươn ra ánh sáng, khát vọng đổi đời ở những con người ấy
4. Nghệ thuật
– Cốt truyện đơn thuần như không có truyện
– Miêu tả nội tâm chân thực, tinh xảo
– Chất liệu hiện thực hòa quyện cùng lãng mạn, yếu tố tự sự đan cài với trữ tình tạo nên nét rực rỡ khó lẫn cho tác phẩm
– Sự phối hợp thuần thục giữa tả cảnh và miêu tả tâm trạngXem thêm những bài viết về Tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 11 hay khác :
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 11 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k5: fb.com/groups/hoctap2k5/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
tac-gia-tac-pham-lop-11.jsp
