Bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí (Độc Tiểu Thanh kí) – nội dung, dàn ý phân tích, bố cục, tác giả
Bài thơ: Đọc Tiểu Thanh kí (Độc Tiểu Thanh kí) – Ngữ văn lớp 10
Nội dung Bài thơ: Đọc Tiểu Thanh kí
Phiên âm :
Quảng cáo
Dịch nghĩa :
Dịch thơ :
Quảng cáo
I. Đôi nét về tác phẩm Đọc Tiểu Thanh kí (Độc Tiểu Thanh kí)
1. Hoàn cảnh sáng tác và nhan đề bài thơ
– Bài thơ được Nguyễn Du viết trước khi đi sứ ở Trung Quốc .
– Nhan đề “ Đọc Tiểu Thanh kí ” ( Độc Tiểu Thanh kí )
+ Kí : những ghi chép
+ Tiểu Thanh kí : những ghi chép của nàng Tiểu Thanh
→ “ Đọc Tiểu Thanh kí ” : đọc những ghi chép của nàng Tiểu Thanh ( đọc tập thơ của nàng Tiểu Thanh )
2. Bố cục (4 phần)
Bài thơ được chia thành 4 phần theo bố cục tổng quan : đề – thực – luận – kết
3. Giá trị nội dung
Quảng cáo
Bài thơ “ Đọc Tiểu Thanh kí ” bộc lộ xúc cảm, suy tư của Nguyễn Du về số phận xấu số của người phụ nữ có tài văn chương trong xã hội phong kiến. Đồng thời, qua đó cũng biểu lộ một phương diện quan trọng trong chủ nghĩa nhân đạo của Nguyễn Du : xót xa cho những giá trị ý thức bị chà đạp
4. Giá trị nghệ thuật
– Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
– Nghệ thuật đối, câu hỏi tu từ
– Hình ảnh thơ hàm súc, giàu giá trị hình tượng
II. Dàn ý phân tích Đọc Tiểu Thanh kí (Độc Tiểu Thanh kí)
I. Mở bài
– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du : Nguyễn Du là một thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghãi lớn của dân tộc bản địa. Sự nghiệp sáng tác của ông gồm những tác phẩm có giá trị cả chữ Hán và chữ Nôm .
– Giới thiệu về “ Đọc Tiểu Thanh kí ” ( Độc Tiểu Thanh kí ) : Đọc Tiểu Thanh kí là một trong số những sáng tác bằng chữ Hán tiêu biểu vượt trội của Nguyễn Du, bộc lộ xúc cảm, suy tư của ông về số phận xấu số của người phụ nữ. Đồng thời, qua đó giuwps chún ta có cảm nhận thâm thúy về tấm lòng nhân đọa của ông .
II. Thân bài
1. Hai câu đề
– Hình ảnh thơ trái chiều giữ quá khứ và hiện tại : Tây Hồ hoa uyển ( vườn hoa bên Tây Hồ ) – thành khư ( gò hoang )
– Động từ “ tẫn ” : đến cùng, triệt để, hết
→ Câu thơ gợi ra một nghịch cảnh giữa quá khư và hiện tại: Vườn hoa bên Tây Hồ nay đã thành bãi đất hoang rồi. Từ đó, gợi sự xót xa trước sự đổi thay, sự tàn phá của thời gian đối với cái đẹp.
– Cách sử dụng từ ngữ : độc điếu ( một mình viếng ) – nhất chỉ thư ( một tập sách ) .
→ Nguyễn Du như muốn nhấn mạnh vấn đề sự đơn độc nhưng cũng nhấn mạnh vấn đề cả sự tương ứng trong cuộc gặp gỡ này. Một trạng thái đơn độc gặp một kiếp đơn độc xấu số
⇒ Hai câu thơ diễn đạt tâm trạng của Nguyễn Du trước cảnh hoaong tàn, đó cũng chính là nỗi niềm xót xa, hụt hẫng cho số phận của nàng Tiểu Thanh .
2. Hai câu thực
– Nghệ thuật hoán dụ :
+ Son phấn : tượng trưng cho vẻ đẹp, vẻ đẹp của người phụ nữ
+ Văn chương : tượng trưng cho kĩ năng .
– Từ ngữ diễn đạt cảm hứng : hận, vương
– “ Chôn ”, “ đốt ” là những động từ cụ thể hóa sự ghanh tỵ, sự vùi dập phũ phàng của người vợ cả so với nàng Tiểu Thanh ⇒ thái độ của xã hội phong kiến không gật đầu những con người tài sắc .
→ Triết lí về số phận con người trong xã hội phong kiến : tài hoa bạc mệnh, tài mệnh tương đố, hồng nhan đa truân … cái tài, cái đẹp thường bị vùi dập .
→ Hai câu thơ cực tả nỗi đau về số phận xấu số của nàng Tiểu Thanh đồng thời cũng là tấm lòng trân trọng, ngợi ca nhan sắc và tôn vinh kĩ năng trí tuệ của Tiểu Thanh ; đồng thời có sức tố cáo can đảm và mạnh mẽ .
3. Hai câu luận
– “ Cổ kim hận sự ” : mối hận xưa và nay, mối hận muôn đời, mối hận truyền kiếp. Đó chính là mối hận của những người tài hoa mà bạc mệnh .
– Thiên nan vấn : khó mà hỏi trời được .
→ Câu thơ mang tính khái quát cao. Nỗi hận kia không phải là nỗi hận của riêng nàng Tiểu Thanh, của Nguyễn Du mà của tổng thể những người tài hoa trong xã hội phong kiến. Câu thơ bộc lộ sự đau đớn phẫn uất cao độ trước một thực tiễn phi lí : người có sắc thì xấu số, nghệ sĩ có tài thường cô độc .
– Kì oan : nỗi oan lạ lùng
– Ngã : ta ( từ chỉ bản thể cá thể táo bạo so với thời đại Nguyễn Du sống ). Nguyễn Du không đứng bên ngoài mà nhìn vào nữa mà giờ đây ông dữ thế chủ động tìm sự tri âm với nàng, với những người tài hoa bạc mênh .
⇒ Nguyễn Du không chỉ thương xót cho nàng Tiểu Thanh mà còn bàn ra tới nỗi hận của muôn người, muôn đời trong đó có bản thân nhà thơ. Qua đó, bộc lộ sự cảm thông sâu thâm thúy đến độ “ tri âm tri kỉ ”
4. Hai câu kết
– Nghệ thuật : Câu hỏi tu từ. Nguyễn Du khóc nàng Tiểu Thanh và do dự, khóc cho chính mình .
– “ Khấp ” : khóc. Tiếng khóc là tín hiệu mãnh liệt nhất của tình cảm, xúc cảm thương thân mình, thân người trào lên mãnh liệt không kìm nén được. Ông không viết đơn thuần mà khóc cho Tiểu Thanh. Ông do dự không biết hậu thế ai sẽ khóc ông .
→ Thể hiện nỗi đơn độc của nghệ sĩ lớn “ Tiếng chim cô lẻ giữa trời thu khuya ” ( Xuân Diệu ). Ông thấy mình lạc lõng ở hiện tại và đã tìm thấy được một người tri kỉ ở quá khư nhưng vẫn mong ngóng một tấm lòng trong tương lai .
⇒ Tấm lòng nhân đạo bát ngát vượt qua mọi khoảng trống và thời hạn .
III. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của văn bản : Thể hiện cảm hứng, suy tư của Nguyễn Du về số phận xấu số của người phụ nữ có tài có sắc trong xã hội phong kiến. Chủ nghĩa nhân đạo thâm thúy trong sáng tác của Nguyễn Du
Bài giảng: Đọc tiểu thanh kí (Nguyễn Du) – Cô Trương Khánh Linh (Giáo viên VietJack)
Xem thêm những bài viết về Tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 10 hay khác :
Đã có giải thuật bài tập lớp 10 sách mới :
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 10 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k6: fb.com/groups/hoctap2k6/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
tac-gia-tac-pham-lop-10.jsp
Giải bài tập lớp 10 sách mới những môn học
