Tư cách chủ thể và đặc điểm của sở giao dịch chứng khoán
Theo quy định Luật chứng khoán, sở giao dịch chứng khoán là pháp nhân thành lập và hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần. Tại thời điểm hiện tại, các Sở giao dịch chứng khoán của Việt Nam là công ti trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước góp vốn thành lập.
Theo xu thế tăng trưởng thị trường, đến quy trình tiến độ tăng trưởng nhất định, những sở này sẽ được chuyển thành những công ty CP có phần vốn góp của những tổ chức triển khai, cá thể khác, tuy nhiên Nhà nước vẫn nắm CP chi phối .
>> >> > Tham khảo : Chứng khoán là gì ?
Mặc dù được tổ chức dưới hình thức công ti nhưng sở giao dịch chứng khoán khác với các công ti kinh doanh khác ở một số điểm sau:
Thứ nhất, chỉ có Thủ tướng nhà nước mới có quyền ra quyết định hành động xây dựng, giải thể, quy đổi cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai, hình thức chiếm hữu của sở giao dịch chứng khoán theo ý kiến đề nghị của Bộ trưởng Bộ kinh tế tài chính .
Đặc điểm này bộc lộ rất rõ vị trí quan trọng của những sở giao dịch chứng khoán trong nền kinh tế tài chính đặc trưng của Nước Ta. Nền kinh tế tài chính Nước Ta là nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước theo khuynh hướng xã hội chủ nghĩa, vì thế, thiết yếu phải có sự tham gia của Nhà nước vào những nghành nhạy cảm ở mức độ mà Nhà nước hoàn toàn có thể trấn áp và can thiệp được. Một trong những nghành nghề dịch vụ đó là nghành nghề dịch vụ tổ chức triển khai thị trường thanh toán giao dịch chứng khoán .
Bên cạnh đó, kinh doanh thị trường chứng khoán Nước Ta còn non trẻ, mọi dịch chuyển của thị trường này sẽ tác động ảnh hưởng đến nền kinh tế tài chính và ngược lại, mọi dịch chuyển của nền kinh tế tài chính cũng tác động ảnh hưởng ngược trở lại cho đầu tư và chứng khoán. Bởi vậy, trong mọi quy trình tiến độ tăng trưởng của thị trường, Nhà nước cần có vị thế chủ yếu mang tính quyết định hành động để hoàn toàn có thể bảo vệ được vai trò của mình. Muốn có vị thế này thì trong mọi hình thức tổ chức triển khai của sở giao dịch chứng khoán, phần vốn của Nhà nước phải là chi phối để Thủ tướng hoàn toàn có thể quyết định hành động được những yếu tố quan trọng đó .
Thứ hai, sở giao dịch chứng khoán là công ti có hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đặc trưng – tổ chức triển khai thị trường thanh toán giao dịch chứng khoán tập trung chuyên sâu .
Đây là hoạt động giải trí kinh doanh thương mại mà không phải chủ thể nào, công ty nào cũng kinh doanh thương mại được. Ở những nước trên quốc tế ví dụ Nga, Ucraina ), hoạt động giải trí tổ chức triển khai thị trường được coi là hoạt động giải trí kinh doanh thương mại chuyên nghiệp trên đầu tư và chứng khoán. Chủ thể muốn triển khai hoạt động giải trí này xây dựng sở giao dịch chứng khoán ) thì phải phân phối đủ những điều kiện kèm theo ngặt nghèo của pháp lý và phải được cơ quan quản lí chuyên ngành cấp phép .
Nội dung hoạt động giải trí kinh doanh thương mại này gồm : quản lí việc niêm yết chứng khoán, cung ứng chỗ và thu phí thành viên thanh toán giao dịch, phân phối những trang thiết bị kĩ thuật ship hàng cho thanh toán giao dịch …
Thứ ba, sở giao dịch chứng khoán là công ti chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của pháp lý chuyên ngành và những luật có tương quan .
Sở thanh toán giao dịch chứng khoán là công ti hoạt động giải trí trong nghành đặc trưng, do vậy hoạt động giải trí của nó phải chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của pháp lý đặc trưng – pháp lý chứng khoán ; chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của luật doanh nghiệp về những yếu tố tổ chức triển khai và phân loại doanh thu ; chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của những pháp luật của pháp lý khác về những yếu tố có tương quan .
Thứ tư, sở giao dịch chứng khoán là công ti chịu sự quản lí và giám sát của UBCKNN với tư cách là cơ quan quản trị Nhà nước chuyên ngành .
Hoạt động quản trị nhà nước của UBCKNN so với sở giao dịch chứng khoán được bộc lộ ở những thẩm quyền sau :
Có quan điểm so với điều lệ của sở giao dịch chứng khoán trước khi điều lệ được Bộ kinh tế tài chính phê duyệt ;
– Chấp thuận những quy định về niêm yết, thanh toán giao dịch, công bố thông tin và thành viên do sở giao dịch chứng khoán trình ;
– Hướng dẫn về tiến trình nhiệm vụ kinh doanh thương mại chứng khoán cho sở giao dịch chứng khoán ;
– Thanh tra, giám sát, phát hiện vi phạm và giải quyết và xử lý vi phạm ;
– Tạm đình chỉ hoạt động giải trí của Sở thanh toán giao dịch chứng khoán nếu thấy có sai phạm dẫn đến tác động ảnh hưởng đến quyền hạn của nhà đầu tư .
Quyền và nghĩa vụ của sở giao dịch chứng khoán
Cùng với việc chuyển TT thanh toán giao dịch chứng khoán – đơn vị chức năng thường trực UBCKNN, thành sở giao dịch chứng khoán – một công ti, tính độc lập, tự chủ trong hoạt động giải trí của sở giao dịch chứng khoán đã được biểu lộ rõ nét. Luật chứng khoán đã tách bạch được tính năng quản trị nhà nước về thị trường thanh toán giao dịch chứng khoán khỏi công dụng tổ chức triển khai và quản lý đơn cử hoạt động giải trí thanh toán giao dịch chứng khoán trên thị trường này của sở giao dịch chứng khoán .
Sở thanh toán giao dịch chứng khoán không còn là đơn vị chức năng thường trực của UBCKNN và thực thi những trách nhiệm mà ủy ban này giao cho mà trở nên độc lập, tự chủ hoạt động giải trí trong khuôn khổ pháp lý. Đi kèm với quyền tự chủ này là việc lan rộng ra quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của sở giao dịch chứng khoán đã được ghi nhận ở trong Luật. Một số quyền trước kia vốn thuộc ủy ban chứng khoán, nay đã được chuyển xuống cho sở giao dịch chứng khoán triển khai đồng thời 1 số ít nghĩa vụ và trách nhiệm trước đây không có ở TT thanh toán giao dịch chứng khoán thì nay đã có ở sở giao dịch chứng khoán .
Theo pháp luật tại Điều 37 Luật chứng khoán năm 2006, sở giao dịch chứng khoán có những quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm sau đây :
Thứ nhất: Quyền hạn
– Ban hành những quy định về niêm yết chứng khoán phát hành những quy định về thành viên và thanh toán giao dịch, quy định về công bố thông tin, quy định về giám sát và hòa giải. Các quy định này có hiệu lực thực thi hiện hành vận dụng tại sở giao dịch chứng khoán đó. Đây là thông lệ chung trên quốc tế mà những nước đều có pháp luật ở trong luật. ở những nước có nhiều sở giao dịch chứng khoán hoặc nhiều sở giao dịch chứng khoán khác nhau với thanh toán giao dịch chuyên về nhiều loại chứng khoán khác nhau thì điều này lại càng được biểu lộ rõ. Pháp luật chỉ có những pháp luật chung mang đặc thù khuôn khổ cho những nội dung trên. Các yếu tố đơn cử sẽ do chính những sở giao dịch chứng khoán lao lý trong những văn bản ( quy định ) của mình tương thích với đặc thù của sở giao dịch chứng khoán đó .
– – Được toàn quyền thực thi những quy định mình đã phát hành. Sở thanh toán giao dịch chứng khoán được quyền chấp thuận đồng ý hoặc hủy bỏ niêm yết ; quyết định hành động việc tạm ngừng, đình chi, hoặc hủy bỏ thanh toán giao dịch chứng khoán ; chấp thuận đồng ý, hủy bỏ tư cách thành viên, quản lí, giám sát hoạt động giải trí thanh toán giao dịch của những thành viên ; giám sát hoạt động giải trí công bố thông tin của tổ chức triển khai niêm yết, của thành viên. Sở thanh toán giao dịch chứng khoán được thực thi những quyền này trên cơ sở những quy định của mình .
– Giám sát hoạt động giải trí công bố thông tin của tổ chức triển khai niêm yết, thành viên thanh toán giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán .
– Cung cấp thông tin thị trường và những thông tin tương quan đến chứng khoán niêm yết .
– Làm trung gian hòa giải theo nhu yếu của thành viên thanh toán giao dịch khi phát sinh tranh chấp tương quan đến hoạt động giải trí thanh toán giao dịch chứng khoán .
– Thu phí theo pháp luật của Bộ kinh tế tài chính .
Trong số những quyền hạn kể trên thì hai quyền hạn đầu bộc lộ rất rõ sự đổi khác về thẩm quyền của sở giao dịch chứng khoán so với TT thanh toán giao dịch chứng khoán trước đây. Những quyền hạn tiếp theo mang đặc thù thừa kế quyền hạn của những TT thanh toán giao dịch chứng khoán .
Thứ hai: Nghĩa vụ
– Thực hiện chính sách kế toán, truy thuế kiểm toán, thống kê, nghĩa vụ và trách nhiệm kinh tế tài chính theo lao lý của pháp lý ;
– Bảo đảm hoạt động giải trí thanh toán giao dịch chứng khoán trên thị trường được triển khai công khai minh bạch, công minh, trật tự và hiệu suất cao ;
– Thực hiện công bố thông tin theo quy định của pháp luật;
– Cung cấp thông tin và phối hợp với những cơ quan có thẩm quyền trong công tác làm việc tìm hiểu và phòng, chống những hành vi vi phạm pháp lý về chứng khoán và đầu tư và chứng khoán ;
– Phối hợp triển khai công tác làm việc tuyên truyền, phổ cập kiến thức và kỹ năng về chứng khoán và kinh doanh thị trường chứng khoán cho những nhà đầu tư ;
– Bồi thường thiệt hại cho thành viên thanh toán giao dịch trong trường hợp sở giao dịch chứng khoán gây thiệt hại cho thành viên thanh toán giao dịch, trừ trường hợp bất khả kháng .
Trong những nghĩa vụ và trách nhiệm kể trên thì nghĩa vụ và trách nhiệm tiên phong biểu lộ rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của sở giao dịch chứng khoán so với hình thức TT thanh toán giao dịch chứng khoán trước đây, những nghĩa vụ và trách nhiệm khác mang tính thừa kế của TT thanh toán giao dịch chứng khoán .
Bộ máy quản trị, điều hành của sở giao dịch chứng khoán
Bộ máy quản trị quản lý của sở giao dịch chứng khoán ở những nước được tổ chức triển khai tương thích với mô hình doanh nghiệp mà sở giao dịch được xây dựng. Ở Nước Ta, cỗ máy quản trị và quản lý của Sở thanh toán giao dịch chứng khoán TP. Hà Nội và Hồ Chí Minh được tổ chức triển khai tương thích với quy mô tổ chức triển khai quản trị doanh nghiệp theo Luật doanh nghiệp năm 2005. Với hình thức chiếm hữu là công ti Trách Nhiệm Hữu Hạn nhà nước một thành viên, những sở giao dịch này có cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai quản trị và quản lý gồm có : Hội đồng quản trị, ban trấn áp, tổng giám đốc và những phòng ban trình độ .
a. Hội đồng quản trị
Là cơ quan quản lí cao nhất tại sở giao dịch chứng khoán có tính năng đại diện thay mặt cho chủ sở hữu trong việc quản trị sở giao dịch. Hội đồng quản trị thao tác theo chính sách tập thể khi đưa ra những quyết định hành động của mình
Tùy vào hình thức tổ chức triển khai của sở giao dịch chứng khoán mà cơ cấu tổ chức thành viên hội đồng quản trị hoàn toàn có thể khác nhau. Thực tiễn trên quốc tế cho thấy thành viên hội đồng quản trị thường thì gồm đại diện thay mặt những công ty chứng khoán thành viên, 1 số ít đại diện thay mặt không phải thành viên như tổ chức triển khai niêm yết, giới trình độ, nhà kinh doanh, chuyên viên luật và những thành viên đại diện thay mặt cho chính phủ nước nhà .
Cơ cấu hội đồng quản trị phong phú như vậy xuất phát từ tầm quan trọng của những quyết định hành động mà hội đồng quản trị đưa ra có tác động ảnh hưởng đến quyền lợi của những bên tương quan và của toàn xã hội. Cụ thể, sự tham gia của đại diện thay mặt những công ty chứng khoán là thành viên sở giao dịch chứng khoán vào hội đồng quản trị sở giao dịch chứng khoán sẽ làm tăng vai trò và lời nói của những thành viên này trong việc đưa ra quyết định hành động của hội đồng tương quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của những thành viên .
Sự tham gia của đại diện thay mặt nhà nước trong hội đồng quản trị để bảo vệ những quyết định hành động của hội đồng quản trị đưa ra tương thích với khuynh hướng của Nhà nước, sự tăng trưởng tổng thể và toàn diện của kinh doanh thị trường chứng khoán vương quốc. Sự tham gia của đại diện thay mặt nhà nước còn nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo thực thi những chủ trương của nhà nước so với hoạt động giải trí của sở giao dịch chứng khoán, tạo và duy trì mối quan hệ hài hòa giữa cơ quan quản trị nhà nước với sở giao dịch chứng khoán. Ngoài ra, thiết yếu phải có sự tham gia của những thành viên hội đồng quản trị độc lập, bên ngoài sở giao dịch chứng khoán. Đây là những chuyên viên, nhà kinh doanh, rất am hiểu trong nghành nghề dịch vụ chứng khoán. Sự tham gia và góp phần quan điểm của họ trong hội đồng quản trị sẽ là đối trọng với những quan điểm của những thành viên đại diện thay mặt cho công ty chứng khoán và thành viên đại diện thay mặt cho nhà nước .
Theo pháp lý Nước Ta, hội đồng quản trị sở giao dịch gồm có những thành viên do Bộ trưởng Bộ kinh tế tài chính chỉ định. quản trị hội đồng quản trị do Bộ trưởng Bộ kinh tế tài chính chỉ định trên cơ sở đề xuất của Hội đồng quản trị sau khi có quan điểm của quản trị UBCKNN.
Quyền hạn và trách nhiệm đơn cử của Hội đồng quản trị được pháp luật ở trong điều lệ và phải tương thích với Luật chứng khoán và luật doanh nghiệp. Về nguyên tắc, những yếu tố thuộc thẩm quyền quyết định hành động của hội đồng quản trị sở giao dịch là những yếu tố lớn tương quan đến quản lí sở giao dịch mà không thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng bộ kinh tế tài chính và quản trị UBCKNN .
Đó là những yếu tố như : Thông qua những quy định nội bộ của sở giao dịch về quản lí niêm yết, quản lí thành viên, thanh toán giao dịch chứng khoán ; trải qua báo cáo giải trình hoạt động giải trí, báo cáo giải trình hàng năm và báo cáo giải trình quyết toán của Sở thanh toán giao dịch ; quyết định hành động những giải pháp góp vốn đầu tư và dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư ; quyết định hành động kế hoạch nhân sự, cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai những phòng ban của Sở thanh toán giao dịch ; phê duyệt kế hoạch hoạt động giải trí của Ban trấn áp, xem xét báo cáo giải trình hiệu quả trấn áp và báo cáo giải trình đánh giá và thẩm định quyết toán kinh tế tài chính của Ban trấn áp ; và những yếu tố quan trọng khác .
b. Ban kiểm soát
Ban trấn áp là cơ quan giúp việc cho hội đồng quản trị, giúp Hội đồng quản trị triển khai vai trò để trấn áp, giám soát tính hợp pháp và trung thực trong quản trị, điều hành quản lý hoạt động giải trí của Sở thanh toán giao dịch
Ban trấn áp gồm có những thành viên do Bộ trưởng Bộ kinh tế tài chính chỉ định theo ý kiến đề nghị của Hội đồng quản trị sau khi có quan điểm của quản trị UBCKNN.
Những việc làm thuộc quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm của bạn trấn áp gồm có : giám sát hoạt động giải trí của ban giám đốc ( ban tổng giám đốc ) trong việc quản lí và quản lý và điều hành sở giao dịch ; kiểm tra tính hợp lý, hợp pháp, trung thực và thận trọng trong việc quản lý tương thích với pháp lý và điều lệ của sở giao dịch ; đề xuất kiến nghị hội đồng quản trị, giám đốc ( tổng giám đốc ) những giải pháp sửa đổi, nâng cấp cải tiến cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai quản trị và quản lý và điều hành hoạt động giải trí của sở giao dịch để bảo vệ tính hiệu suất cao và đúng pháp lý ; kịp thời báo cáo giải trình với hội đồng quản trị về những tín hiệu sai phạm hoặc vị phạm pháp luật của những cán bộ điều hành quản lý …
Ban trấn áp hoạt động giải trí theo quy định do hội đồng quản trị phê duyệt và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước hội đồng quản trị về những trách nhiệm được phân giao .
c. Tổng giám đốc (giám đốc) và bộ máy giúp việc
Tổng giám đốc ( giám đốc ) trực tiếp điều hành quản lý sở giao dịch chứng khoán và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước hội đồng quản trị về hoạt động giải trí quản lý của mình. Giúp việc cho tổng giám đốc ( giám đốc ) là những phó tổng giám đốc ( phó giám đốc ) thực thi việc quản lý những mảng việc làm theo sự phân công của Tổng giám đốc ( giám đốc ) .
Tổng giám đốc ( giám đốc ) sở giao dịch chứng khoán do Bộ trưởng Bộ kinh tế tài chính chỉ định theo đề xuất của Hội đồng quản trị sau khi có quan điểm của quản trị UBCKNN.
Tổng giám đốc triển khai một số ít việc làm thuộc thẩm quyền của mình như : tổ chức triển khai thực thi những nghị quyết, quyết định hành động của Hội đồng quản trị ; thiết kế xây dựng và yêu cầu những kế hoạch, kế hoạch trung và dài hạn trình cấp thẩm quyền phê duyệt ; tổ chức triển khai soạn thảo, đề xuất kiến nghị sửa đổi bổ trợ những quy định nội bộ của sở giao hàng ngày của sở giao dịch .
Tham mưu cho tổng giám đốc là những bộ phận giúp việc. Các bộ phận giúp việc chính là những phòng ban của Sở thanh toán giao dịch chứng khoán có nghĩa vụ và trách nhiệm giúp giám đốc điều hành quản lý việc làm tại sở giao dịch. Tùy theo nhu yếu hoạt động giải trí của sở giao dịch chứng khoán và đặc trưng của việc làm mà cơ cấu tổ chức những phòng bạn hoàn toàn có thể khác nhau và với những tính năng trách nhiệm khác nhau nhằm mục đích bảo vệ đạt được hiệu suất cao việc làm cao nhất. Nhìn chung, sở giao dịch chứng khoán có những phòng sau đây :
– Phòng quản lí niêm yết : chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về quản lí việc niêm yết chứng khoán tại sở giao dịch :
– Phòng quản lí thành viên : chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về quản lí thành viên sở giao dịch :
– Phòng giám sát giao dịch: chịu trách nhiệm về giám sát các giao dịch diễn ra tại sở giao dịch:
– Phòng mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch : chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch :
– Các phòng hỗ trợ khác như : văn phòng, tổng hợp, trấn áp nội bộ, tin học …
>> >> > Xem thêm : thị trường chứng khoán là gì ?
