[ Luận án năm nay ] Pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam lúc bấy giờ
THÔNG TIN LUẬN ÁN
- Trường: Học viện Khoa học xã hội
- Tác giả: TS. Lê Văn Thiệp
- Định dạng: PDF/Word
- Số trang: 183 trang
- Năm: 2016
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Hiện nay trên quốc tế, với sự tăng trưởng nhanh gọn của khoa học – kỹ thuật nói chung và công nghệ thông tin nói riêng, thì thương mại điện tử đang nắm giữ vai trò rất quan trọng trong đời sống kinh tế tài chính – xã hội, chính nó đã góp thêm phần quan trọng thôi thúc tăng tỷ trọng GDP của những vương quốc có nền kinh tế tài chính tăng trưởng. Thương mại điện tử là sự tăng trưởng của thương mại truyền thống lịch sử, được cấu thành bởi nhiều thành tố, trong đó có sự vận dụng những thành quả của khoa học – kỹ thuật ship hàng đời sống con người cũng như việc thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu khác. Đây là xu thế tất yếu của sự tăng trưởng trên mọi phương diện về kinh tế tài chính – xã hội ở mọi vương quốc trong thời kỳ toàn thế giới hóa. Thực tế cũng cho thấy, những quan hệ thương mại điện tử đã và đang hình thành và tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ ở nhiều nước trên quốc tế và cũng đang tăng trưởng ở Việt Nam trong điều kiện kèm theo nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa, hội nhập kinh tế tài chính quốc tế. Vì vậy, để kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ xã hội mới quản lý và vận hành trên nền tảng của công nghệ tiên tiến điện tử và công nghệ tiên tiến viễn thông, yên cầu phải có chính sách kiểm soát và điều chỉnh pháp luật tương thích, thích hợp nhằm mục đích bảo vệ để những quan hệ về thương mại điện tử tăng trưởng hiệu suất cao, khả thi, có tính khuynh hướng đúng đắn, lành mạnh và bền vững và kiên cố. Pháp luật về thương mại điện tử ở nhiều quốc gia tiên tiến đã và đang nắm giữ vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ thương mại điện tử .
Thương mại điện tử được hiểu theo cả nghĩa rộng và nghĩa hẹp, bao gồm cả hoạt động cung cấp hàng hóa và dịch vụ cùng với các ứng dụng những thành tựu về công nghệ thông tin và truyền thông vào lĩnh vực kinh doanh thương mại. Với cách hiểu cụ thể, hoạt động thương mại điện tử là việc tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình của hoạt động thương mại bằng phương tiện điện tử có kết nối với mạng internet, mạng viễn thông di động hoặc các mạng mở khác.Trong những năm qua, thương mại điện tử ở Việt Nam đã phát triển khá nhanh, hoạt động giao dịch mua bán qua mạng rất sôi động và đã thực sự trở thành công cụ để doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, đặc biệt là doanh nghiệp v a và nhỏ. Mua bán hàng hóa qua các sàn giao dịch thương mại điện tử trong nước hiện đang ở giai đoạn bùng nổ. Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng và các hành vi gian lận thương mại khác khi mua qua các gian hàng trên mạng đang bị buông lỏng. Rất nhiều vụ việc tranh chấp thương mại xuất phát t kênh phân phối qua thương mại điện tử, nhưng vai trò điều tiết quản lý và trọng tài của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa thực sự được phát huy. Có thể nói, sự phát triển của thương mại điện tử trên thế giới đã làm thay đổi cách thức kinh doanh, giao dịch truyền thống và đem lại những lợi ích to lớn cho xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng phải th a nhận rằng, những rủi ro gặp phải trong quá trình giao dịch, kinh doanh trên mạng là hiện thực và việc này đòi hỏi phải có các giải pháp không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn cần phải hình thành được một cơ sở pháp lý đầy đủ. Những kinh nghiệm thực tế trên thế giới cho thấy, để thúc đẩy thương mại điện tử phát triển thì vai trò của Nhà nước phải được thể hiện rõ nét trên hai lĩnh vực: (i)Xây dựng chính sách, tạo môi trường thuận lợi trong lĩnh vực cung ứng dịch vụ điện tử; và (ii) Xây dựng một hệ thống pháp luật đầy đủ, thống nhất và cụ thể để điều chỉnh các quan hệ thương mại điện tử. Nếu như chúng ta thiếu đi một cơ sở pháp lý vững chắc cho thương mại điện tử hoạt động thì các doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ rất lúng túng trong việc giải quyết các vấn đề có liên quan và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cũng sẽ rất khó có cơ sở để kiểm soát được các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử.
Với vận tốc tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của thương mại điện tử lúc bấy giờ, thì việc kiến thiết xây dựng và triển khai xong khuôn khổ pháp lý được coi là yếu tố rất quan trọng. Hơn thế nữa, thương mại điện tử là một nghành nghề dịch vụ mới lạ, cho nên vì thế tạo được niềm tin cho những chủ thể tham gia vào những quan hệ thương mại điện tử là một việc làm có tính cấp thiết, mà một trong những hạt nhân là phải tạo ra được một sân chơi chung với những quy tắc được thống nhất một cách ngặt nghèo. Tuy nhiên, cho đến nay, do nhiều nguyên do cả về chủ quan lẫn khách quan, quy trình thiết kế xây dựng và triển khai xong pháp luật về thương mại điện tử chưa được chăm sóc đúng mức, chưa tương thích với thực tiễn đời sống. Luật Giao dịch điện tử của Việt Nam được Quốc hội khóa XI phát hành ngày 29/11/2005, có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành t ngày 01/03/2006 và những văn bản hướng dẫn thi hành còn đơn thuần, chưa có những khái niệm pháp lý rất đầy đủ và chưa dự liệu được những quan hệ pháp luật thương mại điện tử phát sinh khi vận dụng. Sau đó nhà nước phát hành Nghị định số 57 / NĐ-CP ngày 9/6/1006 về Thương mại điện tử để hướng dẫn những cá thể, tổ chức triển khai khi họ triển khai những hoạt động giải trí thương mại điện tử. Với sự tăng trưởng nhanh gọn những hoạt động giải trí thương mại điện tử, những lao lý cũ trở nên chưa ổn nên sau 7 năm, nhà nước đã phát hành Nghị định số 52 / NĐ – CP ngày 16/5/2013 về Thương mại điện tử. Cho đến nay, khi Bộ luật Dân sự năm năm ngoái và Bộ luật Tố tụng dân sự năm năm ngoái cũng có những biến hóa nhất định về hình thức hợp đồng cũng như công nhận chứng cứ điện tử, tuy nhiên vẫn chưa cung ứng được nhu yếu xử lý tranh chấp phát sinh trong nghành nghề dịch vụ này và Nghị định 52 / NĐ-CP cũng chưa cung ứng được những nhu yếu về tính đồng nhất, thống nhất dẫn đến những pháp luật không bảo vệ tính khả thi. Pháp luật hiện hành cũng chưa lao lý rõ về xử lý tranh chấp phát sinh trong thanh toán giao dịch thương mại điện tửtheo hướng những quy phạm nội dung phải tương thích với những lao lý về tố tụng hoặc những phương pháp xử lý tranh chấp ngoài tố tụng. Thực tế cho thấy, những yếu tố tương quan đến xử lý tranh chấp thanh toán giao dịch thương mại điện tử cần phải được lao lý ngặt nghèo, rất đầy đủ và rõ ràng bởi tính đặc trưng của nó, đặc biệt quan trọng là những lao lý tương quan đến việc sử dụng những văn bản điện tử hay chữ ký điện tử với tư cách là chứng cứ trong những hoạt động giải trí tố tụng. Đồng thời cũng cần phải đưa ra những lao lý về tội phạm trong thương mại điện tử để tăng cường đấu tranh, phòng ng a, ngăn ngừa và giải quyết và xử lý những loại tội phạm mới Open cùng với quy trình tăng trưởng của thương mại điện tử. Pháp luật Việt Nam cũng đang thiếu vắng những pháp luật mở so với việc lựa chọn pháp luật trong những thanh toán giao dịch thương mại nói chung và thanh toán giao dịch thương mại điện tử nói riêng, cũng như việc bảo vệ quyền lợi kinh tế tài chính và những quyền lợi tương quan khác của vương quốc, của những doanh nghiệp và người tiêu dùng .
Trong những nghiên cứu và phân tích khái quát ở trên cho thấy, việc đặt yếu tố nghiên cứu và điều tra tổng lực về pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam lúc bấy giờ là có ý nghĩa lý luận và thực tiễn trong việc triển khai xong pháp luật kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ thương mại điện tử ở nước ta trong quy trình tiến độ lúc bấy giờ. Việc điều tra và nghiên cứu có hệ thống, tổng lực những yếu tố lý luận và thực tiễn của pháp luật thương mại điện tử sẽ làm rõ những khái niệm pháp lý gắn với những thuật ngữ có nội hàm kỹ thuật cao, tiên lượng những phát sinh hoàn toàn có thể xảy ra trong trong thực tiễn và trong tương lai, góp phần những tri thức so với khoa học pháp lý nói chung và hoàn thành xong hệ thống pháp luật kiểm soát và điều chỉnh những hoạt động giải trí thương mại điện tử nói riêng, thôi thúc nền kinh tế tài chính xã hội tăng trưởng. Đây cũng là nguyên do mà nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài “ Pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam lúc bấy giờ ” để điều tra và nghiên cứu và làm Luận án Tiến sĩ luật học .
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án nghiên cứu và điều tra những yếu tố lý luận, đặc thù, nội dung và thực tiễn thực thi pháp luật thương mại điện tử nhằm mục đích đề xuất kiến nghị hoàn thành xong pháp luật thương mại điện tử và phân phối nhu yếu kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu của đề tài, thì trách nhiệm điều tra và nghiên cứu đặt ra là :
– Nghiên cứu, làm rõ những yếu tố lý luận của pháp luật về thương mại điện tử, làm rõ những đặc trưng cơ bản, chính sách triển khai của pháp luật về thương mại điện tử .– Nghiên cứu nhìn nhận về tình hình pháp luật và chính sách thực thi pháp luật về thương mại điện tử, chỉ ra những hạn chế, chưa ổn và nguyên do là cơ sở thực tiễn cho việc triển khai xong pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
– Đưa ra những đề xuất kiến nghị về khuynh hướng và giải pháp đơn cử để triển khai xong pháp luật cũng như nâng cao hiệu suất cao chính sách triển khai pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam trong thời hạn tới .
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu và điều tra của đề tài là pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam và tình hình thực thi pháp luật .
Phạm vi nghiên cứu và điều tra của luận án tập trung chuyên sâu điều tra và nghiên cứu làm rõ những yếu tố lý luận, đặc thù và nội dung cơ bản về pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam, không giàn trải theo nền tảng của pháp luật thương mại truyền thống cuội nguồn .
Nội dung nghiên cứu và điều tra tương quan đến 1 số ít nội dung cơ bản của pháp luật thương mại điện tử, chính sách bảo vệ thực thi pháp luật và giải quyết và xử lý vi phạm, xử lý tranh chấp. Luận án chú trọng đến xử lý tranh chấp giữa những chủ thể thanh toán giao dịch thương mại điện tử mà không đi sâu vào những giải pháp xử lý khác .
Việc nghiên cứu và điều tra pháp luật của những vương quốc khác trên quốc tế chỉ mang đặc thù tìm hiểu thêm, so sánh nhằm mục đích nhìn nhận những tiếp thupháp luật quốc tế có tương thích với thực trạng, điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – xã hội ở Việt Nam hay không .
Về mặt thời hạn, với đặc trưng của hoạt động giải trí thương mại điện tử ở Việt Nam, đề tài chỉ tập trung chuyên sâu nghiên cứu và điều tra pháp luật thương mại điện tử t thời gian Luật Thương mại 2005, Luật Giao dịch điện tử năm 2005 và Luật Công nghệ thông tin năm 2006 cùng hệ thống những văn bản hướng dẫn thi hành về yếu tố này được phát hành cho đến nay .
4. Phương pháp nghiên cứu
Để làm rõ các vấn đề nghiên cứu, Luận án sử dụng các phương pháp mang tính truyền thống như phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Ngoài ra, trên cơ sở tìm ra quy luật phát triển của thương mại điện tử và sự phù hợp giữa phát triển thương mại điện tử với chính sách, pháp luật về thương mại điện tử. Luận án nghiên cứu sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống, luật học so sánh và dự báo trên cơ sở các tài liệu thu thập được t các công trình khoa học của các nhà khoa học trong và ngoài nước để trả lời các câu hỏi nghiên cứu trong phạm vi đề tài một cách thấu đáo.
Trong nội dung điều tra và nghiên cứu, những giải pháp nghiên cứu và điều tra được sử dụng một cách linh động, đơn cử :
– Chương 1 : Phương pháp tổng hợp, hệ thống hóa, tích lũy, nghiên cứu và phân tích, so sánh luật học nhằm mục đích nhìn nhận tổng quan tình hình nghiên cứu và điều tra tương quan đến đề tài luận án .
– Chương 2 : Phương pháp tổng hợp, thống kê, tích lũy, nghiên cứu và phân tích, nhằm mục đích làm rõ khái niệm, đặc thù của thương mại điện tử ; giải pháp lịch sử dân tộc, thống kê, quy nạp, nghiên cứu và phân tích, diễn giảng, chứng tỏ để làm sáng tỏ 1 số ít yếu tố lý luận cơ bản, đặc thù cũng như chính sách bảo vệ triển khai của pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
– Chương 3 : Phương pháp nghiên cứu và phân tích, so sánh, diễn giảng, quy nạp lịch sử vẻ vang, khảo sát thực tiễn v.v … nhằm mục đích khái quát và nhìn nhận tình hình pháp luật cũng như chính sách thực thi pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
– Chương 4 : Phương pháp nghiên cứu và phân tích, tổng hợp, dự báo, khái quát hoá để xác lập những nhu yếu cơ bản nhằm mục đích hoàn thành xong pháp luật và nâng cao hiệu suất cao thực thi pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
5. Những đóng góp mới của luận án
– Trên cơ sở nghiên cứu và phân tích một cách khoa học những yếu tố lý luận của pháp luật về thương mại điện tử ; đúc rút những bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề kiểm soát và điều chỉnh pháp luật so với thương mại điện tử ở 1 số ít vương quốc trên quốc tế, luận án đã làm rõ nhu yếu kiểm soát và điều chỉnh pháp luật trên cơ sở nghiên cứu và điều tra những nguyên tắc cũng như nội dung cơ bản của pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
– Luận án đã nhìn nhận toàn diện và tổng thể về tình hình pháp luật và chính sách triển khai pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam, làm rõ những nhu yếu cấp thiết của việc hoàn thành xong pháp luật và nâng cao hiệu suất cao triển khai pháp luật về thương mại điện tử với những đặc trưng về nội dung cũng như phương pháp triển khai ở Việt Nam lúc bấy giờ .
– Các điều tra và nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đưa ra những khuynh hướng và giải pháp nhằm mục đích triển khai xong pháp luật và nâng cao hiệu suất cao thực thi pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
Về mặt khoa học, luận án là khu công trình khoa học được điều tra và nghiên cứu khá nâng cao về những yếu tố pháp lý nhằm mục đích bảo vệ tính bảo đảm an toàn, hợp pháp cho những quan hệ thương mại điện tử, t đó, góp thêm phần làm rõ đặc trưng của pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam .
Về mặt thực tiễn, hiệu quả điều tra và nghiên cứu của đề tài luận án sẽ là khu công trình khoa học có giá trị tìm hiểu thêm cho việc nghiên cứu và điều tra, giảng dạy, học tập về pháp luật thương mại điện tử. Đồng thời Luận án hoàn toàn có thể sử dụng như nguồn tư liệu điều tra và nghiên cứu trong quy trình triển khai xong hệ thống pháp luật cũng như nâng cao hiệu suất cao chính sách thực thi pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam trong thời hạn tới .
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần khởi đầu, Tóm lại và hạng mục tài liệu tìm hiểu thêm, Luận án được cấu trúc làm 4 chương ( có Kết luận cho t ng chương ) với những nội dung cơ bản như sau :
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và các vấn đề liên quan đến đề tài.
Chương 2 : Những yếu tố lý luận về pháp luật thương mại điện tử .
Chương 3 : Thực trạng pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam lúc bấy giờ .
Chương 4 : Định hướng và giải pháp triển khai xong pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam .