Thuyết trình : Hệ sinh thái rừng nhiệt đới giúp bạn chớp lấy khái niệm, đặc thù tự nhiên, đa dạng sinh thái rừng nhiệt đới, tương tác giữa những quần thể sinh vật, ý nghĩa kinh tế tài chính, phòng hộ và khoa học, thực trạng tài nguyên rừng .
AMBIENT /
- Hệ Sinh Thái Rừng Nhiệt
Đới
- Khái niệm
– Rừng nhiệt đới hay rừng mưa nhiệt đới là những quần hệ phụ của
rừng mưa phân bố ở vùng chí tuyến nóng ẩm, là khu vực rừng có
diện tích lớn nhất hiện nay và có tác dụng lớn nhất trong duy trì
môi trường sinh tồn của loài người.
– Nó phân bố chủ yếu ở các khu vực châu Á, châu Úc, châu Phi, Nam
Mỹ, Trung Mỹ và các quần đảo trên Thái Bình Dương thuộc khu
vực chí tuyến.
- Đặc Điểm Tự Nhiên
• Mặc dù rừng mưa nhiệt đới khá đa dạng nhưng do đều
phân bố ở giữa hai chí tuyến nên hầu như tất cả các
rừng nhiệt đới ở mỗi khu vực đều có đặc điểm khá
tương đồng với nhau về điều kiện : khí hậu, lượng
mưa, cấu trúc tán, mối quan hệ cộng sinh và tính đa dạng
của các loài.
- Khí hậu
a) Nhiệt độ:
– Do năng lượng mặt trời phong phú, rừng mưa nhiệt đới
thường ấm quanh năm với nhiệt độ từ khoảng 220-340C.
– Biên độ nhiệt giữa mùa đông từ 10- 60C. Nhiệt độ tháng lạnh
nhất cũng trên 180C. Nhiệt độ cao nhất ít khi 350 -360C.
Nhiệt độ trung bình ngày từ 240- 300C.
• Lượng mưa:
– Rừng nhiệt đới có thể mưa lớn, ít nhất 80 inch (2.000 mm),
và trong một số khu vực trên 430 inch (10.920 mm) mưa
mỗi năm.
– Ở vùng xích đạo, lượng mưa có thể quanh năm mà không rõ
ràng “ướt” hoặc “khô” mùa, mặc dù không có nhiều rừng
mưa theo mùa.
- c) Thủy văn
– Rừng mưa nhiệt đới có
một số trong những con
sông lớn nhất thế giới,
giống như Amazon,
Madeira, Cửu Long,
Negro, Orinoco, và Zaire
(Congo).
Sông amazon
- – Ngoài các con sông mà rừng
nhiệt đới có thông thường
thì hồ được hình thành khi
một con sông thay đổi dòng
chảy. ứ đọng. Vùng biển
nhiệt đới, cho dù chúng
được các con sông lớn,
suối, hoặc hồ Oxbow, gần
như là phong phú về các
loài động vật như là các khu
rừng nhiệt đới bao quanh
chúng. Ảnh chụp từ trên cao một hồ nước tự nhiên hình trái tim tại
lưu vực sông Amazon gần Manaus, tây bắc Brazil.
- d) Thổ nhưỡng
– Đặc điểm của rừng mưa là lượng mưa rất lớn. Điều này làm cho
đất khô cằn vì nguồn dinh dưỡng hòa tan bị cuốn trôi. Đất đỏ, cằn
cỗi và dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, đã hình thành trên nền địa
tầng cổ xưa.
– Tình trạng mục rữa nhanh chóng do vi khuẩn ngăn cản việc tích
lũy đất mùn. Sự tâp trung ôxit sắt và ôxit đồng gây ra bởi quá trình
đá ong hóa, tạo nên màu đỏ tươi cho đất và đôi khi tạo ra những
khoáng thể (như bôxit..).
– Trên những lớp nền trẻ hơn, đặc biệt là nền đất hình thành từ núi
lửa, đất nhiệt đới có thể khá màu mỡ, như đất ở những khu rừng
có lũ lụt theo mùa, được cung cấp thêm phù sa mỗi năm.
- Đa Dạng Sinh Thái Rừng Nhiệt Đới
– Rừng nhiệt đới điển hình đa dạng sinh học, nó
là mái nhà chung của hơn nửa tổng số loài sinh
vật trên hành tinh.
– Rừng nhiệt đới ẩm ướt là một quần xã sinh
vật phong phú nhất về loài, và các rừng mưa
nhiệt đới tại châu Mỹ thì phong phú về loài
hơn các rừng đất ẩm ướt ở châu Phi và châu Á
– Là nơi phát sinh loài người, cũng là nơi cung
cấp lượng lớn nhu cầu cuộc sống của con
người: Dưỡng khí, luơng thực, thực phẩm,
dược liệu, vật liệu…
- Đặc điểm
– Rừng nhiệt đới là nơi sinh sống của nhiều loài hơn tất
cả quần xã sinh vật khác cộng lại. Khoảng 80% đa dạng
sinh học được biết đến có thể tìm thấy tại rừng nhiệt
đới.
– Các rừng rậm nhiệt đới có hơn một nửa số loài của thế
giới, mặc dù chỉ chiếm 7% bề mặt đất của trái đất.
-Độ phong phú loài tương đối của quần xã sinh vật rừng
nhiệt đới thay đổi nhóm loài, và các kiến thức khoa học
về độ phong phú loài của một số bậc phân loại vẫn còn
giới hạn.
- a.Thực vật
– Đa dạng thành phần: Rừng nhiệt đới là thảm thực
vật phát triển đa dạng phong phú nhất trong các
thảm thực vật trên trái đất, tiêu biểu như: lim, gụ,
trắc, tếch, lát…Cây phân thành nhiều tầng, tán hẹp,
che bóng.
– Đa dạng về cấu trúc: Do thành phần loài ở đây rất
phong phú nên cấu trúc ở tầng ở đây rất đặc
biệt.Tầng cây Rừng nhiệt đới được chia làm 5 tầng
khác nhau với hệ động thực vật khác nhau, thích
ứng với sự sống trong từng khu vực riêng biệt.
Chúng bao gồm: tầng cỏ và quyết, tầng cây bụi,
tầng dưới tán, tầng tán, tầng trội.
- Tầng trội
– Hình thành bởi những loài cây
gỗ cao đến 40 – 50 m.
– Trong một số trường hợp, một
vài mảnh rừng trội có thể đạt
tới chiều cao 70-80 mét.
– Những mảnh rừng này có khả
năng chống chọi với nhiệt độ
cao và gió mạnh.
– Phần lớn thuộc họ Dầu
(Dipterocarpaceae) họ Dâu
tằm (Moraceae), họ Đậu
(Leguminosae) v.v…
Cây bạnh vè, vườn Quốc Gia Cát Tiên, Đồng Nai
- Tầng tán(tầng tán chính)
– Đây còn gọi là tầng lập quần
bao gồm cây gỗ cao trung bình
từ 20 – 30 m, thân thẳng, tán lá
tròn và hẹp.
– Tầng này là tầng chính cho
một lượng lớn các lòai động
vật sinh sống như ếch rừng,
khỉ, chim, đười ươi, và côn
trùng. Tầng tán là tầng gồm
những cây sống ngay dưới
tầng trội.
– Phần lớn là những loài cây
thường xanh thuộc các họ Dẻ
(Fagaceae), họ Re (Lauraceae),
họ Vang
(Caesalpiniaceae).v.v.. Cây họ vang (Caesalpiniaceae)
- Tầng dưới tán
– Cao từ 8 – 15 m, mọc rải
rác dưới tán rừng, tán
hình nón hoặc hình tháp
ngược.
– Phần lớn thuộc họ Bứa
(Clusiaceae), họ Du
(Ulmaceae), họ Máu chó
(Myristicaceae), họ Na
(Annonaceae)..v..v…
Cây họ na (Annonaceae)
- Tầng cây bụi
• Cao từ 2 – 8 m. Tổ
thành loài cây thuộc
các họ Cà phê
(Rubiaceae), họ trúc
đào (Apocynaceae),
họ Cam quýt
(Rutaceae), họ Na
(Annonaceae), họ
Mua (Melastomaceae).
Họ trúc đào (Apocynaceae)
- Tầng cỏ quyết
– Tầng cỏ quyết C: cao
không quá 2 m. Tổ thành
loài cây thuộc các họ Ô rô
(Acanthaceae), họ Gai
(Urticaceae), họ Môn ráy
(Araceae), họ Gừng
(Zingiberaceae), họ Hành
tỏi (Liliaceae) và những loài
dương xỉ v.v…
– Tham gia tầng này còn có
những cây tái sinh của
những loài cây gỗ lớn ở
tầng trội và tầng tán chính.
- • Bên cạnh sự đa dạng về các loài cây gỗ, rừng nhiệt đới
cũng phong phú về các loài cây hoa thảo, dương xỉ,
nấm….
• Ngoài 5 tầng trên, còn có nhiều thực vật ngoại tầng,
chúng tham gia vào tất cả các tầng trong hệ sinh thái
rừng như dây leo, thực vật phụ sinh, thực vật kí sinh.
Thực vật ngoại tầng đa dạng phong phú là một đặc
điểm điển hình của rừng nhiệt đới.
- – Dây leo có thể là thân gỗ
hoặc thân cỏ thuộc các họ
Đậu (Leguminosae),họ
Gắm (Gnetaceae) v.v…
Ngoài ra còn có những loài
dây leo điển hình của rừng
nhiệt đới thuộc họ Cọ dừa
dài hàng trăm mét thuộc các
chi Calamus, Daemonorops
đặc hữu của vùng Đông
Nam Á.
Dây leo
- – Thực vật phụ sinh (loài
thực vật sống nhờ vào
những loài cây khác)
gồm những loài cây
thuộc họ Phong lan
(Orchidaceae).v.v.Đặc
biệt là những loài cây
sống nhờ cây kí chủ
như loài đa (Ficus),
chân chim
(Schefflera)..v..v.. Thực vật phụ sinh mọc trên cây gỗ
- – Thực vật kí sinh bao
gồm những loài cây
thuộc chi Loranthus
trong họ Tầm gửi
(Loranthaceae), chi
Balanophora trong họ
Cu chó
(Balanophoraceae) sống
bám trên cành lá và rễ
cây. Một cây tơ hồng đang ký sinh trên thân cây cà chua
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
