Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu là gì?
Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu là hậu quả pháp lý lao lý với những trường hợp giao dịch dân sự không có hiệu lực thực thi hiện hành ( một phần hoặc hàng loạt ) do không tuân thủ điều kiện kèm theo giao dịch dân sự có hiệu lực hiện hành theo điều 117 Bộ luật dân sự năm năm ngoái .
Hiện nay, những hậu quả pháp lý đơn cử của giao dịch dân sự vô hiệu được Bộ luật dân sự lao lý như sau :
“ Điều 131. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu
1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì những bên Phục hồi lại thực trạng bắt đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận .
Trường hợp không hề hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả .
3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi thức không phải hoàn trả lại hoa lợi, cống phẩm đó .
4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường .
5. Việc xử lý hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu tương quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có tương quan lao lý. ”
Tư vấn quy định pháp luật Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu
Các căn cứ xác định giao dịch dân sự vô hiệu được quy định tại các điều từ Điều 122 đến Điều 129 và giao dịch vô hiệu từng phần được quy định tại Điều 130 BLDS. Khi một giao dịch bị tuyên là vô hiệu, thì giao dịch này không thể làm phát sinh hiệu lực.
Về khoa học pháp lý, giao dịch vô hiệu được xác lập hoặc là vô hiệu tương đối hoặc là vô hiệu tuyệt đối và đều vô hiệu từ thời gian xác lập, đều là giao dịch vô hiệu hàng loạt. Với lập luận này, những giao dịch dân sự vô hiệu tuyệt đối là giao dịch vi phạm điều cấm của pháp lý, trái đạo đức xã hội theo pháp luật tại Điều 123 BLDS. Giao dịch vô hiệu do giả tạo theo pháp luật tại Điều 124 BLDS cũng là giao dịch vô hiệu tuyệt đối .
Giao dịch dân sự vô hiệu tuyệt đối là giao dịch vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội và giao dịch giả tạo đương nhiên bị coi vô hiệu hàng loạt và vô hiệu từ thời gian xác lập. Giao dịch vô hiệu tương đối là những giao dịch do người chưa thành niên, người mất năng lượng hành vi dân sự, người có khó khăn vất vả trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lượng hành vi dân sự xác lập, triển khai ( Điều 125 ) ; Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn ( Điều 126 ) ; Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, rình rập đe dọa, cưỡng ép ( Điều 127 ) ; Giao dịch dân sự vô hiệu do người xác lập không nhận thức và làm chủ hành vi của mình ( Điều 129 ). Tính chất của giao dịch dân sự vô hiệu tương đối là phải có nhu yếu của đương sự thì Tòa án công bố giao dịch vô hiệu .
Tuy nhiên, cần xác lập giao dịch không tuân thủ pháp luật về hình thức theo lao lý tại Điều 129 BLDS pháp luật : “ Giao dịch dân sự vi phạm lao lý điều kiện kèm theo có hiệu lực hiện hành về hình thức thì vô hiệu ”. Nếu xét về những điều kiện kèm theo có hiệu lực thực thi hiện hành của giao dịch, giao dịch vi phạm về hình thức luật định cũng là giao dịch dân sự vô hiệu tuyệt đối. Chỉ trừ những trường hợp ngoại lệ theo lao lý tại khoản 1 và 2 Điều 129 BLDS như đã nghiên cứu và phân tích tại phần trên .
– Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu lao lý tại Điều 131 BLDS, gồm những nội dung :
+ Về thời gian vô hiệu của giao dịch : Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, biến hóa, chấm hết quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự của những bên kể từ thời gian giao dịch được xác lập ( khoản 1 ) .
+ Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu: Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Trường hợp không hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả. Về nguyên tắc, đối tượng của giao dịch là vật, thì khi giao dịch vô hiệu bên nhận vật có nghĩa vụ hoàn trả lại vật (hoàn nguyên) mà mình đã nhận cho bên có quyền. Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả. Giá của hiện vật được xác định vào thời điểm xét xử sơ thẩm. Hoàn trả tiền trong trường hợp này tương tự như bồi thường thiệt hại về tài sản (vật là đối tượng của giao dịch không còn).
Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, cống phẩm không phải hoàn trả hoa lợi, cống phẩm đó. Giao dịch có những đối tượng người tiêu dùng là động sản pháp lý không lao lý phải ĐK quyền sở hữu, mà bên thuê, bên mượn, bên mua gia tài này từ bên cho thuê, cho mượn, bên bán …, sau đó giao dịch bị tuyên vô hiệu, thì bên mua, bên thuê, bên mượn động sản không có nghĩa vụ và trách nhiệm trả lại hoa lợi, cống phẩm thu được do khai thác gia tài .
Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường. Bên có lỗi trong quan hệ giao dịch như lừa dối, rình rập đe dọa, cưỡng ép người khác tham gia giao dịch, khi giao dịch bị tuyên vô hiệu, bên bị tham gia giao dịch trái ý chí tự nguyện bị thiệt hại, thì bên có hành vi lừa dối, rình rập đe dọa, cưỡng ép phải bồi thường .
Theo lao lý tại khoản 1 Điều 131 BLDS thì việc xử lý hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu tương quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có tương quan lao lý. Trong nghành nghề dịch vụ sở hữu trí tuệ, quyền của người trình diễn được pháp lý bảo lãnh, nhưng một người lừa dối, dọa nạt để người trình diễn tham gia giao dịch trình diễn, giao dịch bị tuyên vô hiệu, thì quyền nhân thân của người trình diễn bị xâm phạm được bồi thường theo nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường thiệt hại .
