Hiện nay, vấn đề ô nhiễm môi trường đang là chủ đề nóng trên các mặt báo và nhận được rất nhiều sự quan tâm của người dân. Trong đó, đặc biệt là vấn đề ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam đã và đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Thực trạng ô nhiễm môi trường ở Việt Nam
Tình trạng quy hoạch những khu đô thị chưa gắn liền với yếu tố giải quyết và xử lý chất thải, giải quyết và xử lý nước thải, … vẫn còn tồn dư nên tại những thành phố lớn, những khu công nghiệp, khu đô thị ô nhiễm môi trường đang ở mức báo động. Theo ước tính, trong tổng số 183 khu công nghiệp trong cả nước thì có trên 60 % khu công nghiệp chưa có mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý nước thải tập trung chuyên sâu. Tại những đô thị, chỉ có khoảng chừng 60 % – 70 % chất thải rắn được thu gom, hạ tầng thoát nước và giải quyết và xử lý nước thải, chất thải nên chưa thể cung ứng được những nhu yếu về bảo vệ môi trường. Hầu hết lượng nước thải bị nhiễm dầu mỡ, hóa chất tẩy rửa, hóa phẩm nhuộm, … chưa được giải quyết và xử lý đều đổ thẳng ra những sông, hồ tự nhiên .
Các nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay
Ý thức của con người khá kém
Đầu tiên, đó chính là sự thiếu ý thức nghiêm trọng và lãnh đạm của dân cư. Nhiều người cho rằng những việc mình làm là quá nhỏ bé, không đủ để làm hại môi trường. Một số người lại cho rằng việc bảo vệ môi trường là nghĩa vụ và trách nhiệm của nhà nước, của những cấp chính quyền sở tại … Trong khi số khác lại nghĩ rằng việc môi trường đã bị ô nhiễm thì có làm gì cũng không cải tổ được và ô nhiễm môi trường cũng không ảnh hưởng tác động đến mình nhiều. Và chính những tâm lý này sẽ tác động ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo dục cũng như tư duy bảo vệ môi trường của những thế hệ trẻ về sau .
Bên cạnh đó, người lớn không làm gương để giáo dục trẻ nhỏ. Theo quan sát, tại những trường học, cha mẹ đưa con đi học đến cổng trường dừng lại ăn sáng và sau khi ăn xong, thay vì bỏ hộp xôi, hộp bánh vào thùng rác thì họ lại vứt ngay tại chỗ. Mặc dù, những trường học có treo rất nhiều tấm biến, khẩu hiệu cấm xả rác bừa bãi nhưng cha mẹ vẫn thản nhiên xả rác nơi công cộng thì rất khó hình thành ý thức tốt cho thế hệ trẻ .
Việc phá hoại môi trường của một người chỉ tác động ảnh hưởng nhỏ nhưng nếu nhiều người cộng lại thì rất lớn. Một tờ giấy, vỏ hộp sữa, túi ni-lông … tuy nhỏ nhưng tích tụ lại lâu ngày sẽ gây ô nhiễm, mất mỹ quan, rác thải đọng lại trong những lô-cốt gây ra thực trạng cống thoát nước bị nghẹt mỗi khi mưa lớn hay thủy triều lên .
Các doanh nghiệp thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm
Nguyên nhân thứ hai gây ra ô nhiễm môi trường chính là sự thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm của những doanh nghiệp. Do đặt nặng tiềm năng tối đa hóa doanh thu, không ít doanh nghiệp đã vi phạm quy trình tiến độ khai thác, góp thêm phần gây ô nhiễm môi trường đáng kể .
Mặt khác, mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý nước thải tại 1 số ít khu công nghiệp chưa hoạt động giải trí hiệu suất cao, nước thải hoạt động và sinh hoạt bị ô nhiễm được thải liên tục ra sông, hồ gây nhiễm độc nguồn nước tự nhiên. Thêm vào đó, chính vì sự quan liêu, thiếu ngặt nghèo trong công tác làm việc quản trị bảo vệ môi trường của nhà nước cũng đang tiếp tay cho hành vi phá hoại môi trường .
Phương tiện giao thông
Ngoài ra, lượng xe cộ lưu thông ngày càng nhiều ở nước ta cũng góp thêm phần không nhỏ vào việc gây ô nhiễm bầu không khí. Có rất nhiều phương tiện đi lại đang được tham gia lưu thông trên đường đã quá hạn sử dụng. Các loại xe này tiêu thụ lượng nguyên vật liệu cao hơn và thải ra nhiều khí ô nhiễm hơn. Nhưng vẫn chưa có nhiều giải pháp nhằm mục đích khắc phục thực trạng này. Ngay cả những chiếc xe công cộng như xe buýt đã quá cũ và luôn tạo ra một làn khói phía sau khi vận động và di chuyển .
Số người ngày càng lớn, tỷ lệ xe càng tăng nhanh qua năm tháng nhưng tỷ suất đường được góp vốn đầu tư không theo kịp. Tình trạng kẹt xe xảy ra hằng ngày chính là nguyên do chính gây ra ô nhiễm không khí ở những thành phố lớn .
Những hạn chế, chưa ổn trong bảo vệ môi trường
Theo thống kê của Bộ Tư Pháp, lúc bấy giờ có khoảng chừng 300 văn bản pháp lý về bảo vệ môi trường để kiểm soát và điều chỉnh hành vi của những cá thể, tổ chức triển khai, những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, những tiến trình kỹ thuật, tiến trình sử dụng nguyên vật liệu trong sản xuất, … Tuy nhiên, mạng lưới hệ thống những văn bản này vẫn còn chưa hoàn thành xong, thiếu đồng điệu, thiếu chi tiết cụ thể, tính không thay đổi không cao, thực trạng văn bản mới được phát hành chưa lâu đã phải sửa đổi, bổ trợ là khá thông dụng, từ đó làm hạn chế hiệu suất cao kiểm soát và điều chỉnh hành vi của những cá thể, tổ chức triển khai, những hoạt động giải trí kinh tế tài chính … trong việc bảo vệ môi trường .
Quyền hạn pháp lý của những tổ chức triển khai bảo vệ môi trường, nhất là của lực lượng Cảnh sát môi trường chưa thực sự đủ mạnh, nên đã hạn chế hiệu suất cao hoạt động giải trí nắm tình hình, phát hiện, ngăn ngừa những hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường. Các cơ sở pháp lý, chế tài xử phạt so với những loại hành vi gây ô nhiễm môi trường về những loại tội phạm còn hạn chế chưa đủ mạnh. Cụ thể, có rất ít trường hợp gây ô nhiễm môi trường bị giải quyết và xử lý hình sự, còn những giải pháp giải quyết và xử lý khác như : buộc phải di tán ra khỏi khu vực ô nhiễm, ngừng hoạt động và đình chỉ hoạt động giải trí của cơ sở gây ô nhiễm môi trường cũng không được vận dụng nhiều, hoặc có vận dụng nhưng những cơ quan chức năng thiếu nhất quyết nên doanh nghiệp còn lãnh đạm nên cũng không có hiệu suất cao .
Các cấp chính quyền sở tại chưa nhận thức rất đầy đủ và chăm sóc đúng mức so với công tác làm việc bảo vệ môi trường, dẫn đến buông lỏng quản trị, thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát về môi trường. Ngoài ra, công tác làm việc tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường trong xã hội còn hạn chế .
Giải pháp khắc phục đối với tình trạng ô nhiễm
Người dân nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường, vứt rác đúng nơi quy định, không xả rác bừa bãi. Giáo dục, nâng cao nhận thức cho các bé về bảo vệ môi trường. Ngoài ra, nên hạn chế sử dụng các hóa chất tẩy rửa khi xử lý nghẹt cống thoát nước, vì như thế sẽ vô tình đưa vào môi trường một chất thải nguy hại mới, đồng thời cũng làm nguồn nước bị nhiễm độc. Thay vào đó, hãy áp dụng cách thông bồn cầu, cách xử lý ống thoát nước bị tắc bằng vi sinh.
Nhà nước liên tục triển khai xong mạng lưới hệ thống pháp lý về bảo vệ môi trường, trong đó có những chế tài xử phạt phải thực sự mạnh để đủ sức răn đe những đối tượng người dùng vi phạm. Bên cạnh đó, cần kiến thiết xây dựng đồng nhất mạng lưới hệ thống quản trị môi trường trong những nhà máy sản xuất, những khu công nghiệp theo những tiêu chuẩn quốc tế. Tổ chức giám sát ngặt nghèo nhằm mục đích hướng tới một môi trường tốt đẹp hơn .
Tại những khu du lịch, khu đông dân cư, tuyến đường lớn, … nên bổ trợ thêm nhiều thùng rác và những Tolet công cộng. Tăng cường công tác làm việc nắm tình hình, thanh tra, giám sát về môi trường. Nâng cao năng lượng trình độ, nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ đảm nhiệm công tác làm việc môi trường và trang bị những phương tiện kỹ thuật tân tiến để ship hàng có hiệu suất cao cho những lực lượng này .
Cuối cùng, phải tăng cường hơn nữa công tác làm việc tuyên truyền, giáo dục về môi trường trong toàn xã hội tạo ra sự chuyển biến và nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp lý bảo vệ môi trường .
