785 lượt xem
Nguyễn Văn Hòa
Jakobson từng nói: “Thơ là ngôn ngữ tự lấy mình làm cứu cánh”. Nhà thơ Võ Tấn Cường tự thức sâu sắc điều này nên anh rất coi trọng việc sáng tạo ngôn ngữ thi ca. Hơn ai hết anh nhận ra vai trò, vị trí của nhà thơ trong việc kết giao và gạch nối kỳ diệu giữa cõi tâm linh, con người và vũ trụ. Thiên chức của nhà thơ vô cùng thiêng liêng nhưng trọng trách cũng rất nặng nề. Vì thế, để làm tròn bổn phận và thiên chức đó không phải là điều đơn giản trong một sớm một chiều. Bởi trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung, người làm thơ nói riêng điều tối kỵ nhất là sự hời hợt, cẩu thả. Bên cạnh tài năng thiên phú, niềm đam mê thì cần phải có cái tâm lẫn ý thức trách nhiệm của người cầm bút. Võ Tấn Cường là một thi sĩ đúng nghĩa, anh sống và cống hiến hết mình với thi ca mà ở đó không có mùi của danh lợi, tiền tài. Ở đó không có sự đua chen, ganh ghét, hiềm khích và những tanh tưởi đu bám… Nơi đó chỉ có chỗ cho thiên lương, cho những khát khao sáng tạo nghệ thuật, là tiếng nói chân thành và thống thiết nhất từ con tim nhà thơ. Chính điều này tạo nên nét phong cách, bản chất sáng tạo riêng mang đậm dấu ấn cá nhân; khẳng định cá tính sáng tạo và lý tưởng thẩm mỹ của Võ Tấn Cường.
Nhà thơ Võ Tấn Cường.
Thơ Võ Tấn Cường luôn hướng đến cái đẹp, cái cao quý, thiên lương dù đôi lúc đó chỉ là sự mộng tưởng, là niềm mơ ước ở tương lai “ ảo mờ ”, xa tít. Do đó, anh thường tìm đến những ảo mộng, ước mơ. Hành trình lao động và phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật của Võ Tấn Cường đã phần nào dẫn chứng cho điều vừa nói ở trên .
Võ Tấn Cường là người cần mẫn, nỗ lực, luôn có ý thức tìm tòi để làm mới xúc cảm và sự biểu lộ trong thơ. Với anh, mỗi sự hoạt động của vạn vật thiên nhiên, cây cối, con người … đều tạo cho anh những xúc cảm, liên tưởng để anh phát minh sáng tạo. Nhà thơ cho rằng, đó không chỉ là thiên chức mà còn là nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm của người thi sĩ. Vì thế, mọi thứ anh thấy, mọi việc anh tận mắt chứng kiến, và cả những điều trong dự cảm đều là mạch nguồn phát minh sáng tạo thôi thúc anh phải cất lên lời nói trải qua thơ. Tiếng nói ấy, xuất phát từ tâm cảm, chiêm nghiệm, suy tư về con người và cuộc sống trong cái nhìn của một con người đa cảm. Ở đâu, khi nào, khi nào hễ phát hiện hình ảnh nào đó cũng đều để lại trong anh những cảm hứng khó phai. Nhà thơ đắm chìm trong không – thời hạn thực – ảo với lời thơ da diết, nghẹn ngào …
– “ Chiều đi qua lò thiêu / Ngước nhìn đám khói đen kịt hình quái vật / Nhớ Chế Lan Viên / Ông đi đến lò thiêu bằng nụ cười bình thản / Bỏ lại bên đường dấu chân thầm lặng / Bỏ lại câu thơ tứa máu hoàng hôn … ” ( Qua lò thiêu nhớ Chế Lan Viên ) .
– “ Đêm không trăng không sao không túi thơ bầu rượu / Tôi gặp Nguyễn Du thức dậy sau giấc ngủ gần 200 năm / chậm bước dạo bến Ninh Kiều / Chiếc áo nâu Người mặc sũng nước mắt của chúng sinh lầm than lạc lối / Chiếc túi thơ Người mang đựng đầy gió bụi lấm láp vị mặn muối đời / Những nàng Kiều như những bóng ma trơi mời gọi cơn đói khát ái tình … ” ( Gặp Nguyễn Du ở bến Ninh Kiều ) .
– “ Đêm hoang. Tôi hóa trăng bập bềnh sông Tiền miên man trôi phà Rạch Miễu. T ơi ! Hồn anh trôi nổi cõi nào ? Tôi nhớ đêm trăng chuyến phà say thơ say hồn say tình trôi nổi. Anh ném tập thơ vào mộ sóng thủy táng nỗi đau chìm nổi kiếp người. T ơi ! Bao phận Kiều Nguyệt Nga nổi trôi chờ Lục Vân tiên cứu rỗi ? Tôi gọi tên anh gọi Lục Vân Tiên thời đại. Sóng rỉ tai khúc nổi trôi muôn thuở. Lục bình dập dềnh cõi tím mong đợi hoang lạnh dòng sông. Cái đẹp hồn hoa cứu rỗi những linh hồn trôi nổi ? … ” ( Khúc nổi trôi phà Rạch Miễu ) .
Giọng chủ yếu trong thơ Võ Tấn Cường là giọng điệu tâm tình, thủ thỉ, suy tưởng, triết lý ; biểu lộ rõ nét nỗi đơn độc, hoang hoải, không tin trong đời sống và cả trong tình yêu. “ Lửa thực sự thiêu rụi hình nộm rơm ái tình / Cánh đồng cuối mùa yêu hiu hắt cơn gió si mê nhạt nhòa bóng nghĩa tình / Tôi gom tro bụi đổ tro cốt hình nuộm rơm ái tình trôi mênh mang dòng sông quên lãng / Dọn sạch cõi nhớ / Khô hạn cánh đồng yêu / Tôi hóa xơ xác hình nuộm rơm cô độc ngóng bóng chiều. ” ( Hình nộm rơm ái tình ) .
Bằng vốn sống, sự hiểu biết anh tự thức thâm thúy thời đại mà anh đang sống, thời đại mà trong tâm lý của một bộ phận không nhỏ xem thơ là món ăn ý thức vô bổ và phù phiếm. Họ chạy theo và thỏa mãn nhu cầu những dục vọng đời thường, tranh quyền, đoạt lợi, hơn thua, ganh ghét đố kỵ, toan tính lẫn nhau. Cuộc đời họ là những thực dụng, tầm thường, trần trụi nên ngay cả giấc mơ của họ cũng tầm thường như thế ! Trong mắt của những người sống vì lợi danh, thơ ca là phù phiếm nhưng với cá thể Võ Tấn Cường thì sự phù phiếm ấy cũng có giá trị của nó. Giá trị đó, đôi lúc bạc tiền, quyền cao chức trọng không hề đổi được .
Trong bài : “ Đồng xu và trái tim ”, bằng cách nói ám gợi, nhân vật trữ tình “ tôi ” bày tỏ thái độ, thực chất, quan điểm, lập trường của chính mình trước những ma lực, cám dỗ, sức mạnh của đồng xu tiền và trước ranh giới mong manh của tình người. “ Người muốn ban cho tôi tình thương / như bố thí đồng xu rỉ sét và cáu bẩn / Nửa đồng xu óng ánh vẻ băng giá rợn mặt người / Nửa đồng xu tỏa hơi ấm nóng trái tim đắm đuối / Đồng xu rơi / Giật thót hồn trẻ thơ ngủ vùi chiếc nôi phù thủy … / Tôi đem tuyết trinh hồn tôi chơi canh bạc đời mình / Yếu mềm trái tim chống chọi sấp ngửa đồng xu sắc lạnh / Rỉ máu đỏ trộn lẫn máu xanh sắt kẽm kim loại / Người ơi ! / Tôi không phải kẻ ăn mày tình thương / Xin nhặt trả người đồng xu toan tính / Dù tuyệt lộ chết khát miền sa mạc tình người / Tôi vẫn mơ giọt tinh khiết suối nguồn yêu. ”
Võ Tấn Cường rất có lý khi cho rằng : “ Vũ trụ của nhà thơ pháp luật và chứa đựng quyền lực siêu việt sức mạnh tâm linh của nhà thơ so với ngôn từ và tạo vật. Nhà thơ khai phóng mọi giác quan hòa trộn chúng thành siêu cảm và hòa nhập với quốc tế ngôn từ để tạo dựng nên thiên hà của thi ca. Thi ca tóm gọn và vén mở thiên hà trong mọi chiều kích, phá vỡ ranh giới vật lý giữa những sự vật để chúng link và giao hòa với nhau bằng trật tự siêu cảm giữa quốc tế tâm linh của nhà thơ. Nhà thơ giữ vai trò thiêng liêng và là người kết giao là gạch nối kỳ diệu giữa cõi tâm linh con người và thiên hà ? ” .
Sự kết nối của cấu tứ, của ngôn từ không còn nằm ở vần điệu mà ở mạch suy tưởng của nhà thơ. Để từ đó tạo tiền đề cho nhà thơ lan rộng ra sự liên tưởng và phát minh sáng tạo trước hiện thực đời sống văn minh lắm phức tạp này. Người đàn bà bán ớt ( Trong bài thơ cùng tên ) không chỉ hiểu ở nghĩa thực mà Võ Tấn Cường còn gợi ra cho người đọc trường liên tưởng khác về số phận, cuộc sống, sự bạc nghĩa, đắng cay, trống vắng, lo âu trong mối quan hệ đa chiều của đời sống. “ Những đốm lửa cay thiêm thiếp góc chợ chiều / Những trái ớt đỏ xát rát lời rao ngọt lịm / Người đàn bà bán vị đắng cay / Ướp nhạt nhẽo hồn người phố chợ / Những trái ớt cháy lên đốm lửa khát khao / Ai mặc cả sức nóng ngọn lửa ? / Ai bán mua đắng cay đời người ? ” .
Võ Tấn Cường là nhà thơ có sở trường trong việc sử dụng ngôn từ thơ mang tính lạ hóa, siêu thực, huyền ảo. Với ngôn từ ấy cùng hình thức thể loại thơ tự do đã lan rộng ra biên độ phản ánh : biểu lộ rõ nét thân phận con người đơn độc, nhiều khát vọng bất thành ; chiêm nghiệm về tình đời – tình người với bao giềng mối chao đảo … Điều Võ Tấn Cường lưu tâm nhiều vẫn là tiếng nói riêng của anh về người làm thơ nói chung và thân phận những người thi sĩ như anh trên hành trình dài phát minh sáng tạo thi ca : “ ngụp lặn ”, “ lăn lóc ”, đầy thiếu tín nhiệm, lắm trăn trở, nhiều suy tư. Anh thâm thúy nhận ra rằng : “ Điều trớ trêu là thi ca hoàn toàn có thể nuôi dưỡng, làm phong phú và đa dạng tâm hồn nhưng lại không hề nuôi sống được thân xác con người. Giống như tình yêu hoàn toàn có thể nuôi sống linh hồn nhưng lại thường gây đau đớn cho thể xác. Thi ca bất lực trước cái chết nhưng lại hoàn toàn có thể xoa dịu nỗi đau của con người trước sự ngắn ngủi, mong manh của kiếp người. Thi ca sống sót trong sự phù phiếm của chính nó trong mối đối sánh tương quan với sự vật và đời sống … ” .
Bằng sở trường và sự linh động trong việc xâu chuỗi những hình ảnh, hình tượng, Võ Tấn Cường đã tìm cách đẩy những phát minh sáng tạo của mình chạm tới cội nguồn, chiều sâu văn hóa truyền thống. “ Tôi bị bỏ rơi hang tiền sử / Vách đá rêu phong vọng kiếp lặng câm / Tôi bỏ rơi cõi trần gian / Ngủ miên man giun dế rỉ tai / Tôi soi khuôn mặt đá / Tâm linh hồn sương móc / Tiếng khóc sơ sinh thanh lọc hình hài / Tôi đi bằng bốn chân / Con đường hun hút vực sâu âm âm cõi đá / Bám chặt sợi dây leo tiền kiếp / Tôi rơi cõi hoang vu … ” ( Hang tiền sử ) .
Sức dung chứa những hình ảnh vừa quen, vừa lạ, mang sự lấp lánh lung linh đầy mê hoặc tạo nên khoảng trống thơ trùng phức, bộc lộ một hiện thực đa tầng. Ở đó, nhà thơ thỏa sức bày tỏ những trăn trở, suy tư, nghiệm sinh về con người và cuộc sống .
Bài thơ : “ Chân dung tôi ở bào tàng ”, nhà thơ thổi vào người đọc cảm xúc bồng bềnh trong cõi mộng, vừa thật vừa ảo, biểu lộ toàn bộ những mặt sáng – tối, hoang vắng, lạnh nhạt, đau đớn, u mê, đói khát, thiên thần, quỷ sứ … Võ Tấn Cường tạo dựng khoảng chừng thời hạn, khoảng trống đặc biệt quan trọng mà ở đó phơi trải ra tận cùng một cái tôi tự biểu lộ, tự soi tỏ : “ Cưỡi khẩu thần công tôi bay lùi quá khứ / Rơi thềm rêu cõi hoang tàn tro bụi / Tôi chiêm ngưỡng và thưởng thức chân dung tôi / treo lơ lửng góc kho lưu trữ bảo tàng hơn một ngàn năm sau … / Chân dung tôi nửa thiên thần nửa quỷ sứ / Chân dung tôi nửa hoang đàng nửa thánh thiện / Chân dung tôi nửa bóng tối nửa ánh sáng ban mai / Chân dung tôi úp mặt góc tối tưởng niệm bóng tương lai / Úp mặt cõi chết mơ hồi sinh ốc đảo tình hoang vắng / Chân dung tôi chối từ bóng tôi / Chân dung tôi ngoảnh mặt lạnh nhạt / Ngỡ ngàng tôi chối bỏ chính tôi / Tôi lạc lõng miền hư vô / Tôi mò mẫm tìm những mảnh vụn thịt da / và linh hồn lả tả bay khắp chốn … ”
Điều đáng trân trọng là thi sĩ Võ Tấn Cường đã tìm cho mình hướng đi riêng với một cái tôi cá tính đầy tự tin, đa chiều kích. Đôi lúc phiêu bồng, suy tưởng nhưng lại rất thật và có cơ sở từ thực tại. Hình như anh không cho phép chính bản thân anh ngơi nghỉ mà phải tận hiến, phải sáng tạo vì đã “lỡ” làm kiếp thi nhân. “Tôi viết câu thơ trên màn hình trắng/ như viết tên mình trên cát…/ Viết như sinh ra từ bào thai trắng/ Viết như tự sát bằng thuốc độc thời gian/ Viết như hoài thai sinh linh con chữ/ Viết như yêu em bằng tình yêu câm lặng/ Viết liều thần dược trị nỗi cô đơn/ Câu thơ hóa thân pha lê trắng.” (Viết trên cát).
Có thể mơ hồ, hoàn toàn có thể không có ý nghĩa lý nhưng với Võ Tấn Cường đã mang trên mình thiên chức “ thi sĩ ” thì phải phát minh sáng tạo, phải có ý thức tạo nên cho mình cái riêng, cái độc lạ. Làm được điều này không phải đơn thuần mà cần phải hi sinh và chịu thiệt thòi trên một phương diện góc nhìn nào đó của cá thể … Nhưng Võ Tấn Cường xem đó lại là sự “ giải tỏa ”, là tiềm năng, là niềm niềm hạnh phúc của anh với chữ nghĩa. Trên từng con chữ đang nhảy múa cũng là sự dung chứa bao điều của đời sống phồn tạp này .
Thơ Võ Tấn Cường là loại thơ kén người đọc, bởi đằng sau lớp ngôn từ, hình ảnh, tứ thơ … buộc người đọc phải giải thuật, bóc tách, liên tưởng … thì mới hoàn toàn có thể hiểu được thông điệp mà nhà thơ gửi gắm. Vì thế, thơ Võ Tấn Cường chi chít những ẩn dụ, hình ảnh, hình tượng … Đó chính là cách để nhà thơ dịch biến con chữ, mở ra chiều kích và sự liên tưởng đến vô cùng. Đặc biệt, tổng thể túc tắc hướng về cái đẹp, về mối quan hệ giữa thơ với đời sống trải qua hình tượng cái tôi trữ tình đơn cử .
Thơ Võ Tấn Cường thường tạo nên một khoảng chừng thời hạn, khoảng trống một cách lạ lùng, huyền diệu và đầy huyền bí, bảng lảng khói sương, đậm màu huyền nhiệm. Thông qua hình tượng giấc mơ hoang với cây sáo huyền nhiệm để nhân vật trữ tình tôi “ băng qua giá băng cơn mê dại ái tình ” với những ham muốn tột bậc từ cõi vô thức nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu cơn khát tình yêu, giải tỏa những ẩn ức, khát khao, dồn nén mà lâu nay nhân vật “ tôi ” chưa có dịp tỏ bày .
“ Giấc mơ hoang / Cây sáo tình rơi đáy vực hư vô / Tôi tự róc thịt mình lấy ống xương thổi sáo / Linh hồn tái sinh ống sáo bay lảnh lót vườn xanh / Gọi tình lưu lạc chốn mê quay về bến cũ / Gọi bóng trăng tỉnh thức cơn mộng du đáy sóng / Gọi đóa phù dung xòe cánh / mơ ấm màn sương lạnh lẽo mùa đông … ”. Ở đó, có sự xen kẽ giữa thực – ảo, rất lãng mạn, mang đậm yếu tố tâm linh, gợi mở những điều sâu kín của chính mình .
Thơ Võ Tấn Cường mang thân phận của con người đơn độc, con người sống sót trong nhiều mối quan hệ của xã hội tân tiến nhưng trong tâm thế không an tâm bởi những điều không ổn định, thậm chí còn không bình thường. “ Những khuôn mặt thơ ngây khao khát sự sống / Những khuôn mặt mừng quýnh pha lẫn nỗi kinh hoàng / Gương mặt cô gái bán hoa : mừng quýnh và đau đớn / Gương mặt chàng trai nghiện ma túy : phảng phất khói sương phiêu diêu / Gương mặt nhà sư : thánh thiện pha lẫn dâm dục / Gương mặt luật sư : hằn nỗi oan khiên / bao kiếp người cần lao khốn khổ / Gương mặt kẻ kinh doanh thánh thần : / nhe nanh thú dữ giữa nụ cười trẻ thơ … ” ( Cửa sinh tử ) .
Dõi theo hành trình dài phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật của Võ Tấn Cường, tất cả chúng ta dễ nhận ra anh có nguồn nguồn năng lượng phát minh sáng tạo rất lớn cộng với niềm đam mê mãnh liệt và nhất là sự can đảm và mạnh mẽ vượt thoát qua mọi rào cản, quy tắc để hướng đến điều nhân văn, nhân ái hơn …
Hiện thực đời sống tân tiến bộn bề, bộn bề bao điều được – mất, phải – trái, đúng – sai, thiện lương – hung quỷ … Võ Tấn Cường đã làm cuộc hành trình dài để chỉ ra và lý giải về sự hiện hữu, truy vấn một cách rốt ráo bởi nhà thơ muốn giải tỏa những ẩn ức, ứ nghẹn trong lòng. Có lúc, nhân vật trữ tình tìm đến giấc mơ, để từ giấc mơ mở ra nhiều những điều ảo diệu khác với những thiếu tín nhiệm bằng hàng hoạt những câu hỏi tu từ .
– “ Tôi soi gương sông Hậu gặp khuôn mặt người tình cũ / Mơ lau lách ru sương nhiệm màu / Tóc ai bay rối bời bời miền ảo ảnh / / Ai đợi ai ở bến sông chờ ? / Tôi mơ gối đầu sóng nước sông Hậu / Ngủ miên man giấc ngủ thiên thần ”. ( Đêm sông Hậu ) .
– “ Phía hành lang cửa số tầng 9 anh dõi tìm vầng trăng nhợt nhạt / Bên kia đường những bức tượng ngủ đứng / mơ mái nhà bình yên ấm cúng / Phía nhà sách đường Nguyễn Huệ / Những cuốn sách bụi bờ ngủ vùi trên kệ sách / Người đàn ông nửa đường kính ngoẹo đầu trên những chiếc kính tối tăm ảo giác / Mơ giấc mơ còm cõi kiếp mưu sinh ? / Làm sao ta nhận ra nhau ? / Làm sao anh tìm được em ? / Anh chui vào chiếc hộp bê – tông / Trốn vào quốc tế ảo ” ( Giấc mơ trong hộp bê – tông ) .
Tuy nhiên, không phải khi nào nhà thơ cũng có cảm xúc được “ giải tỏa ”, đôi lúc anh cũng cảm thấy bức bách vì những thứ chưa ổn, những điều trái tai gai mắt, những ngang trái, bất công vẫn cứ mặc nhiên sống sót. Hình ảnh những đứa trẻ ở hòn đảo Nam Du phải gồng mình với bão tố để đi giăng lưới, cắm câu làm người đọc không khỏi xốn xang. Tuổi thơ và những quyền cơ bản nhất của trẻ đã bị đánh cắp. Buồn đến nao lòng. “ Những con chữ ngủ yên trong phận bạc giấy trắng / Những chiếc lưỡi câu cong dấu hỏi ? / Tuổi thơ em về đâu ? / Sóng gió đưa em về đâu ? Em câu bóng mây hay câu chiếc bóng của mình ? ” ( Những đứa trẻ ở hòn đảo Nam Du ). Những câu hỏi tu từ không cần có câu vấn đáp nghe nhức nhối và buốt rát tâm can .
Bản chất nghệ sĩ, sự nhạy cảm và ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm công dân Võ Tấn Cường luôn đau nỗi đau của sự tha hóa đạo đức, mặt trái của thời công nghệ tiên tiến số, người ta mặc kệ đi mọi thứ chỉ vì cái lợi trước mắt, chỉ sống vì tiền và danh lợi … Vì thế, có dịp ngang qua rừng U Minh lòng anh lại đau nhói trước cảnh : “ Cánh rừng hấp hối / lưỡi thần lửa liếm rụi màu xanh / Tro tàn bay xám vùng ảm đạm / Những cánh cò rũ chết / Vành tang trắng chấp chới vòm trời / Tang lễ hiện hình hư ảo. ”
Bao nhiêu câu hỏi đặt ra và cứ vang vọng mãi trong anh : “ Ai cứu chồi non khỏi biển lửa ? / Ai cứu nổi bầy ong khỏi cơn say mật ? / Ai cứu vầng trăng khỏi bị nấu sôi đáy nước ? Ai cứu bóng râm bị mặt trời nuốt chửng ? ”. Nhà thơ hỏi trong sự vô vọng kiệt cùng trước hình ảnh cánh rừng giãy chết. Để rồi “ tôi ” phải tìm về em như tìm về chốn an lành, trinh nguyên nhất : “ Tôi tìm cánh rừng trong mái tóc của em / Tôi tìm cánh rừng nguyên sinh trên ngực em / Tôi lạc lối và thổn thức … / Cánh rừng và tôi cùng chết / Nỗi chết đắng cay và nỗi chết ngọt ngào. ”. Một sự quay trở lại rất ý nghĩa và vô cùng độc lạ, bởi có sự đối sánh tương quan và liên tưởng không ngờ !
Nạn ô nhiễm môi trường tự nhiên và sự vô ý thức của con người được nhà thơ khôn khéo nhắc đến trong bài thơ “ Bài ca người móc cống ”. Cái hay là Võ Tấn Cường xâu chuỗi đến những ký ức đẹp của tuổi thơ để nói về thực tại ngày hôm nay. Từ thực tại ngày hôm nay nhà thơ lại đi tìm về những giấc mơ xa. Từ cống đen rác rưởi, người thi sĩ ngẫm ngợi về những trắng đen, nhấp nhô ẩn giấu bí hiểm cặn bã của kiếp người .
Nhà thơ sáng tác phần đông là thể thơ tự do, với đặc trưng của thể loại này, anh hoàn toàn có thể tung tẩy và thỏa sức biểu lộ, tạo nên những lớp ngôn từ, hình ảnh mang nét riêng để bộc lộ cái phong phú, bộn bề của đời sống chung. Điều này góp thêm phần tích cực vì đã làm thỏa mãn nhu cầu chiều sâu nhận thức, chiều sâu trí tuệ .
“ Cửa sinh tử ” là một bài thơ văn xuôi khá dài, khá hay và có nhiều nét độc lạ. Có thể nói bài thơ bộc lộ rõ nét những nghiệm sinh, triết luận về con người và cõi thế trong sự tương giao của nhiều mối quan hệ, của nhiều đối tượng người dùng, con người, vấn đề, diễn tiến của đời sống : “ Ám ảnh của chàng bác sĩ sản khoa – nhà thơ về cửa sinh tử ; Ám ảnh của người giữ nhà xác về cửa tử ; Khúc hoan ca của cô gái bán hoa ; Ám ảnh của sản phụ về cửa sinh tử ; Ám ảnh của người phu đào huyệt về cửa sinh tử ; Khúc bi hài của chàng bác sĩ sản khoa – nhà thơ về cửa sinh tử ; Khúc bi ca của gã lãng tử về cửa sinh tử ; Cơn trở dạ linh hồn của chàng bác sĩ sản khoa – nhà thơ ; Bài ca về cửa sinh tử của người mộng du ; Đối thoại của chàng bác sĩ sản khoa – nhà thơ với cửa sinh tử … ”
Tất cả đều nằm trong một chỉnh thể nhưng với nhiều sắc diện, nhiều hàm nghĩa về thân phận con người ở cửa sinh tử. Nhà thơ rất tinh ý và sắc sảo trong việc biểu đạt, diễn giải, khéo léo để cho từng chủ thể nói lên tiếng nói, suy ngẫm với cái nhìn đa chiều về đời, về người, về những nỗi buồn – vui, ám ảnh giữa sự sống – cái chết… “Mẹ ơi!/ Con sợ bình minh/ Đưa mẹ về miền hư ảo/ Ngày mai không còn mẹ/ Mồ côi căn nhà trống vắng/ Mồ côi chiếc bóng/ Con tìm đâu hơi ấm chỗ mẹ nằm?”. (Mai con đưa mẹ ra đồng).
Hành trình thơ của Võ Tấn Cường từ Cánh thời hạn ( 2000 ), Gọi xanh ( 2004 ), Chân dung thủy ngân ( 2018 ), Cửa sinh tử ( 2019 ), đến Ru giọt máu ( 2021 ) là vật chứng về những tìm tòi, cải cách, nỗ lực hết mình trong việc làm mới thơ ca đương đại. Tuy nhiên, bên cạnh cái đạt được chắc như đinh vẫn còn những thứ đang trong bước thể nghiệm, dò đường. Phải là người có bản lĩnh, có vốn sống, vốn văn hóa truyền thống, niềm đam mê, sự tận hiến như anh thì mới hoàn toàn có thể “ can đảm và mạnh mẽ ” tìm cho mình một hướng đi riêng mang đậm dấu ấn cá thể như vậy. Võ Tấn Cường biểu lộ rõ nét một cái tôi phát minh sáng tạo tráng lệ của một thi sĩ thuần khiết đúng nghĩa, chuẩn bị sẵn sàng tận hiến hết mình vì thẩm mỹ và nghệ thuật. Dẫu biết rằng thực chất của phát minh sáng tạo là thay đổi, là không đi theo lối mòn của người khác đã đi ; nhưng xác lập cho mình lối đi riêng chắc như đinh sẽ lắm chông chênh, nhọc nhằn và cả sự cô độc .
N.V.H
