Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh – Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
– Phạm Đình Hổ ( 1768 – 1839 ) – tên chữ là Tùng – Niên hoặc Bỉnh Trực, hiệu là Đông Dã Tiểu, tục gọi là Chiêu Hổ- Quê quán : Ông là người làng Đan Loan, huyện Đường An, tỉnh Thành Phố Hải Dương ( nay là xã Nhân Quyền, huyện Bình Giang, tỉnh Thành Phố Hải Dương )- Sự nghiệp sáng tác :+ Ông sống vào thời đại quốc gia loạn lạc nên muốn ẩn cư. Đến thời Minh Mạng nhà Nguyễn, nhà vua mời ông ra làm quan, dù ông đã mấy lần từ chức nhưng vẫn bị mời ra .+ Một số tác phẩm nổi tiếng : Ông để lại nhiều văn thơ viết bằng chữ Hán có giá trị lịch sử vẻ vang như “ Vũ trung tùy bút ” và “ Tang thương ngũ lục ”
1.Hoàn cảnh sáng tác
Đoạn trích nằm trong tác phẩm Vũ trung tùy bút, viết khoảng chừng đầu đời Nguyễn ( đầu thế kỉ XIX ), là tác phẩm văn xuôi ghi lại một cách sinh động, mê hoặc hiện thực đen tối của lịch sử dân tộc nước ta, vừa là tài liệu quý giá về sử học, địa lí, xã hội học
2.Bố cục (2 đoạn)
– Đoạn 1 ( Từ đầu đến “ triệu bất tường ” ) : Cuộc sống sa hoa, hưởng lạc của chúa Trịnh Sâm- Đoạn 2 ( Đoạn còn lại ) : Sự nhũng nhiễu của bọn quan lại dưới quyền
3.Giá trị nội dung
“ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh ” phản ánh đời sống sa hoa của vua chúa và sự nhũng nhiễu của bọn quan lại thời Lê – Trịnh, đưa đến một góc nhìn chân thực, trình diện tình hình đen tối của xã hội Nước Ta dưới thời vua Lê – chúa Trịnh
4.Giá trị nghệ thuật
Phạm Đình Hổ thành công xuất sắc ở thể loại tùy bút, sự ghi chép rất chân thực, sinh động mà lại giàu chất trữ tình. Cùng với đó là những cụ thể miêu tả tinh lọc kĩ càng, đắt giá, giàu sức thuyết phục, tả cảnh đẹp vô cùng tỉ mỉ nhưng lại nhuốm màu u ám và sầm uất, mang tính dự báo. Giọng điệu gần như khách quan nhưng cũng rất khôn khéo biểu lộ thái độ đó là sự lên án bọn vua quan qua thủ pháp liệt kê .
I.Mở bài
– Giới thiệu những nét cơ bản nhất về tác giả Phạm Đình Hổ và tác phẩm Vũ trung tùy bút : Một tác giả mang cốt cách thanh cao của kẻ sĩ Bắc Hà lo cho dân, cho nước. Vũ trung tùy bút là tác phẩm rực rỡ tiêu biểu vượt trội của ông với bút pháp nghệ thuật và thẩm mỹ tinh xảo- Vài nét về đoạn trích “ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh ” : phản ánh đời sống sa hoa của vua chúa và sự nhũng nhiễu của bọn quan lại thời Lê – Trịnh, đưa đến một góc nhìn chân thực về sự đen tối của xã hội Nước Ta thời bấy giờ
II.Thân bài
1.Thói ăn chơi hưởng lạc sa hoa, vô độ của chúa Trịnh Sâm
– Sự xa hoa trong đời sống của chúa Trịnh Sâm đã được ghi chép lại chân thực, tỉ mỉ :+ Chúa cho kiến thiết xây dựng nhiều hoàng cung, đền đài chỉ để thỏa mong ước “ thích chơi đèn đuốc ”+ Việc thiết kế xây dựng đền đài vì mục tiêu cá thể này đã làm cho nhân dân hao tiền tốn của+ Chúa tiếp tục tổ chức triển khai những cuộc đi dạo Tây Hồ ba bốn lần một tháng, mỗi cuộc đi dạo lại kêu gọi rất nhiều người hầu hạ cùng những trò vui chơi lố lăng, tốn kém+ Việc tìm thu vật “ phụng thủ ” chính là cướp đoạt những vật quý giá trong thiên hạ. Việc tập trung chuyên sâu miêu tả việc đưa một cây đa cổ thụ về ừ bên kia sông, cần tới cơ binh hàng trăm người ⇒ sự kì công, cũng cho thấy sự sa hoa tốn kém⇒ Thói ghi chép tỉ mỉ, chân thực, khách quan, không đưa thêm bất kỳ một lời phản hồi nào nhưng cũng đủ để cho thấy sự xa xỉ ăn chơi, không màng đến vương quốc đại sự của một người nắm binh quyền ⇒ Sự dự báo trước sụp đổ, suy vong là điều không tránh khỏi so với một triều đại chỉ ăn chơi hưởng lạc
2.Sự nhũng nhiễu của bọn quan lại dưới quyền
– Sự sa hoa hưởng lạc của người đứng đầu đưa đến thói nhũng nhiễu của quan lại dưới trướng :+ Bọn hoạn quan được sủng ái vì giúp vua trong những game show sa hoa nên ỷ thế hoành hành, tác oai tác quái+ Chúng tìm thu vật “ phụng thủ ” mà thực ra chính là vừa ăn cướp, vừa la làng ⇒ người dân bị cướp đến hai lần, hoặc phải tự hủy bỏ những sản vật quý giá của mình, mà chúng thì lại vừa vơ vét làm của riêng lại vừa được tiếng mẫn cán+ Phạm Đình Hổ kể câu truyện từ chính mái ấm gia đình mình khi bà mẹ ông phải sai chặt đi một cây kê và hai cây lựu quý chỉ vì muốn tránh tai ương ⇒ Càng tăng sức thuyết phục cho sự chân thực của những ghi chép⇒ Qua cách ghi chép, tác giả đã kín kẽ thể hiện thái độ bất bình, phê phán của tác giar
III.Kết bài
– Khái quát lại những nét nghệ thuật và thẩm mỹ tiêu biểu vượt trội tạo ra sự thành công xuất sắc nội dung của đoạn trích : Cách ghi chép rất là tỉ mỉ, chân thực, ngòi bút Phạm Đình Hổ là một ngòi bút trầm tĩnh mà thâm thúy, …- Tác phẩm không riêng gì mang giá trị văn chương mà còn mang giá trị lịch sử dân tộc đáng ghi nhận
-Mở rộng trình bày suy nghĩ bản thân về những nội dung phản ánh trong đoạn trích
Các bài Soạn văn lớp 9 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1, Tập 2 giúp bạn thuận tiện soạn bài Ngữ Văn 9 hơn.
