I. Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921 – 1925)
1. Chính sách kinh tế mới
a) Hoàn cảnh lịch sử
– Sau 7 năm chiến tranh liên miên, nền kinh tế quốc dân bị tàn phá nghiêm trọng.
– Tình hình chính trị không không thay đổi. Các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá gây bạo loạn ở nhiều nơi .- Chính sách cộng sản thời chiến đã lỗi thời ngưng trệ nền kinh tế, khiến nhân dân bất bình .=> Nước Nga Xô viết lâm vào khủng hoảng cục bộ .
– Tháng 3/1921, Đảng Bônsêvích quyết định thực hiện Chính sách Kinh tế mới (NEP) do Lê-nin đề xướng.
b) Nội dung của Chính sách kinh tế mới
Bao gồm những chính sách đa phần về nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp và tiền tệ .
* Nông nghiệp: Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực.
* Công nghiệp:
– Tập trung Phục hồi công nghiệp nặng .- Cho phép tư nhân được thuê hoặc thiết kế xây dựng những xí nghiệp sản xuất loại nhỏ ( dưới 20 công nhân ) có sự trấn áp của Nhà nước .- Khuyến khích tư bản quốc tế góp vốn đầu tư, kinh doanh thương mại ở Nga .- Nhà nước nắm những ngành kinh tế chủ chốt như công nghiệp, giao thông vận tải vận tải đường bộ, ngân hàng nhà nước, ngoại thương .- Nhà nước kiểm soát và chấn chỉnh việc tổ chức triển khai, quản lí sản xuất công nghiệp, phần đông những xí nghiệp sản xuất chuyển sang chính sách tự hạch toán kinh tế, nâng cấp cải tiến chính sách tiền lương nhằm mục đích nâng cao hiệu suất lao động .
* Thương nghiệp và tiền tệ:
– Tư nhân được tự do kinh doanh, trao đổi, mở lại những chợ, Phục hồi và tăng cường mối liên hệ giữa thành thị và nông thôn .
– Năm 1924, Nhà nước phát hành đồng rúp mới thay cho các loại tiền cũ.
c) Bản chất, ý nghĩa
– Bản chất : là sự quy đổi kịp thời từ nền kinh tế do nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự trấn áp của nhà nước .
– Ý nghĩa :+ Với việc thực thi chính sách kinh tế mới, nhân dân Xô viết đã vượt qua được cuộc khủng hoảng cục bộ : Kinh tế được phục sinh, chính trị – xã hội dần được không thay đổi .+ Để lại bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề so với công cuộc kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội ở một số ít nước .
2. Sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết
– Tháng 12/1922, Đại hội Xô viết toàn Nga đã công bố xây dựng Liên Bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết ( Liên Xô ) .
– Gồm 4 nước cộng hòa tiên phong là : Nga, Ukraina, Bêlôruxia và Zakapkazơ ( Azecbaijan, Acmênia, Gruzia ), đến năm 1940 có thêm 11 nước .
– Năm 1924, sau khi Lê-nin mất, Xta-lin lên thay, liên tục chỉ huy công cuộc kiến thiết xây dựng và bảo vệ quốc gia Liên Xô trong những năm 1924 – 1953 .
Lược đồ Liên Xô năm 1940
ND chính
– Hoàn cảnh, nội dung, đặc thù, ý nghĩa của chính sách kinh tế mới .
– Sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
|
Sơ đồ tư duy Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921 – 1925)
Loigiaihay.com