Binh sĩ Trung Quốc quan sát khinh hạm ROCS Lan Dương của Đài Loan trong cuộc tập trận quanh hòn hòn đảo này – Ảnh : Tân Hoa xã
Hôm 7-8, ngày cuối cùng trong kế hoạch tập trận của Trung Quốc tại 6 khu vực quanh Đài Loan, các tàu chiến của hai bên đã chơi trò “mèo vờn chuột” trên biển khi có khoảng 10 tàu chiến của mỗi bên di chuyển rất gần nhau ở eo biển Đài Loan.
“Những cái đầu tiên”
Sau khi Trung Quốc kết thúc cuộc tập trận vào trưa 7-8, đã không có cuộc xung đột quân sự nào xảy ra giữa Trung Quốc và Đài Loan hay giữa Trung Quốc và Mỹ.
Tuy nhiên, những ngày qua Trung Quốc đã triển khai những ” cái tiên phong ” đáng quan tâm. Thiếu tướng Mạnh Tường Thanh, giáo sư tại Đại học Quốc phòng ở Bắc Kinh, chỉ ra 4 cái tiên phong, gồm : ( 1 ) Cuộc tập trận tiên phong gần hòn đảo Đài Loan nhất, ( 2 ) Cuộc tập trận tiên phong ” vây hãm ” hòn đảo Đài Loan, ( 3 ) Lần tiên phong thiết lập trường bắn thực chiến ở phía phần đông Đài Loan, ( 4 ) Tên lửa Trung Quốc lần tiên phong bay qua hòn đảo Đài Loan và bay qua vùng trời trên khu vực những mạng lưới hệ thống tên lửa Patriot được tiến hành sum sê .” Điều này cho thấy quân đội Trung Quốc hoàn toàn có thể quan sát và tiến công đúng chuẩn ở những vùng biển và khu vực xa xôi ” – ông Mạnh nhận định và đánh giá .Hôm 6-8, trong một hành động đáng quan tâm, tiếp thị quảng cáo Trung Quốc đã đăng bức ảnh cho thấy một binh sĩ Trung Quốc đang theo dõi tàu ROCS Lan Dương – khinh hạm lớp Tế Dương của Đài Loan .
Truyền thông Trung Quốc không nói rõ bức ảnh được chụp ở đâu, nhưng những ngọn đồi phía sau khinh hạm Lan Dương tương ứng với những ngọn đồi gần Nhà máy điện Hòa Bình ở huyện Hoa Liên, duyên hải phía đông Đài Loan. Theo báo South China Morning Post, đây dường như là nơi gần nhất mà một tàu chiến của quân đội Trung Quốc từng tiếp cận đảo Đài Loan kể từ năm 1949.
Cơ quan Phòng vệ Đài Loan cho rằng những ngày qua nhiều tàu quân sự chiến lược, máy bay và máy bay không người lái của Trung Quốc đang mô phỏng những cuộc tiến công vào hòn hòn đảo này. Đài Loan đã điều tàu và máy bay để phản ứng ” thích hợp “, còn Mỹ cũng điều những tàu chiến hoạt động giải trí gần Đài Loan .Ông Nhạc Cương, đại tá quân đội Trung Quốc đã nghỉ hưu, cho rằng đương đầu với những cuộc tập trận của Trung Quốc, quân đội Đài Loan đã cố gắng nỗ lực tránh để xảy ra những thống kê giám sát sai lầm đáng tiếc hoàn toàn có thể dẫn đến một cuộc xung đột lớn hơn .Ông Nhạc nhìn nhận tình hình sẽ không leo thang và sẽ quay trở lại trạng thái như trước tập trận. Đài Loan và Trung Quốc đều hiểu rõ những rủi ro đáng tiếc của sự leo thang và sẽ nỗ lực hạ nhiệt tình hình .
Trong khi đó, ông Hoàng Giới Chính, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Đạm Giang (Đài Loan), nhận định Bắc Kinh có thể sẽ tiếp tục tìm cách siết chặt nền kinh tế của Đài Loan và hạn chế thương mại, đi lại để gây thiệt hại cho hòn đảo này mà không khiến dư luận quốc tế chú ý quá nhiều.
Dữ liệu : BẢO ANH tổng hợp – Đồ họa : T.ĐẠT
Quan hệ Mỹ – Trung xấu đi
Qua chuyến thăm này cũng thấy được không chỉ Đài Loan cần Mỹ về yếu tố bảo vệ bảo mật an ninh mà Mỹ cũng cần Đài Loan, đặc biệt quan trọng về chip, để giữ lợi thế trong cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc. Có thể thấy được điều đó qua cuộc gặp của bà Pelosi với ông Mark Liu, quản trị Công ty Sản xuất chất bán dẫn Đài Loan ( TSMC ) – nhà phân phối chip theo hợp đồng lớn nhất quốc tế .Về quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan, phản ứng với chuyến thăm của bà Pelosi, Trung Quốc đã trừng phạt Đài Loan bằng cách tạm ngừng nhập khẩu cá và một số ít loại trái cây cũng như cấm xuất khẩu cát tự nhiên sang Đài Loan. Tuy nhiên, Bắc Kinh không có hành động trừng phạt nào với gã khổng lồ chip TSMC của Đài Loan .Quan hệ Mỹ – Trung đã bị xấu đi thêm sau chuyến đi này. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã công bố 8 giải pháp ( gồm ” 3 thủ tiêu ” và ” 5 tạm đình ” ) đáp trả, theo đó dừng hợp tác nhiều nghành nghề dịch vụ dân sự và quân sự chiến lược giữa hai nước. Bắc Kinh còn công bố trừng phạt cá thể bà Pelosi và mái ấm gia đình. Mỹ và Trung Quốc cũng triệu tập đại sứ của hai bên .Các nhà nghiên cứu và phân tích cho rằng việc ngừng một số ít hoạt động giải trí song phương – đặc biệt quan trọng là những cuộc liên lạc giữa quân đội hai nước – có rủi ro tiềm ẩn phá vỡ cái mà White House gọi là ” những rào chắn ” giúp ngăn tình hình vượt khỏi tầm trấn áp trong quan hệ hai nước .” Những giải pháp này sẽ làm giảm thời cơ để Mỹ và Trung Quốc tìm ra một thỏa thuận hợp tác thiết yếu. Hai vương quốc này sẽ không hề trao đổi với nhau một cách hiệu suất cao ” – chuyên viên quốc phòng Zeno Leoni tại Trường King’s College London ( Anh ) phản hồi .
Cuộc sống tiếp diễn “dưới nòng súng”
Theo báo Wall Street Journal, bất chấp các cuộc tập trận của Trung Quốc những ngày qua, cuộc sống của người dân tại Đài Loan vẫn “tiếp diễn dưới nòng súng”. Mặc dù các bản tin của truyền hình Đài Loan bị chi phối bởi loạt tập trận này, nhưng có rất ít dấu hiệu cho thấy công chúng hoặc các doanh nghiệp hoảng sợ.
Du khách vẫn đổ tới bờ biển, những khu chợ đêm vẫn đông đúc, những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống như trình diễn âm nhạc ở Đài Bắc … đều diễn ra như thông thường. Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan không phải của Mỹ, mà của Trung Quốc TTO – Ngày 7-8, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị công bố Đài Loan không phải là một phần của Mỹ mà là chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc, không lâu sau khi Đài Bắc thông tin 66 máy bay không quân Trung Quốc hoạt động giải trí trên và xung quanh eo biển Đài Loan.