Nghi thức thay chân bát hương ngày Tết
Sử dụng bát hương
Gia chủ phải đặt bát hương nơi bàn thờ thật sạch, không nên để uế tạp. Mỗi khi sắp xếp lại ban thờ ( thường vào 23 và 30 tháng Chạp ) phải khấn vái, xin phép và chỉ được chuyển dời bình hoa, chén nước, đỉnh đồng, đèn, … còn bát nhang, bài vị đã xác định thì không được xê dịch.
 |
| Khi chân nhang quá nhiều cần rút bớt, nhớ để lại 5 chân . |
Khi lau dọn bát nhang, bài vị, ban thờ… phải lấy tay giữ không cho xoay rồi lấy khăn sạch, ẩm, phun rượu cho pha gừng giã nhỏ, nước hoa lau cho sạch. Quan điểm không để động bát hương chỉ phù hợp với từng nơi nhé, có nhiều nơi vẫn bê bát hương xuống lau chùi bình thường.
Cách rút bớt chân bát hương
Đồng thời, khi chân nhang quá nhiều cần rút bớt, nhớ để lại 1-3-5 – 7-9 chân ( số lẻ ). Những chân nhang đã nhổ cần đốt, thả tro xuống sông suối. Bát nhang bỏ đi ( ví dụ bát nhang của ban thờ vong ) cần thả xuống sông suối ( tốt nhất là đặt trên miếng xốp nổi ), tránh vất nơi uế tạp. Nghiệm ra những người ( gia chủ hay vì chức trách ) giải quyết và xử lý không đúng với bát hương sẽ gặp sự không may. Mỗi khi cầu cúng cần lan rộng ra cửa, thắp đèn trước ( khởi động ), rót nước, rót rượu ( dương cầu âm ), rồi thắp hương ( phát sóng ) và khấn cúng ( kêu cầu ). Chú ý thắp 3 hay 5 nén hương bởi 3, 5 là số lẻ, thuộc Dương mà Dương thờ Âm là hợp lẽ. Nếu thắp quá nhiều hương sẽ mở đường cho Thập loại chúng sinh đến, tạo ra sự lộn xộn, phiền phức cho Thần, Tổ tiên mình thỉnh cầu. Nhớ rằng khi thắp phải để hương cháy đều, dùng tay phẩy nhẹ cho tắt lửa, không thổi. Khi cắm hương cần cắm cho ngay ngắn mới có công dụng dẫn lời thỉnh cầu tới đúng nơi cần đến. Đồng thời không cắm chồng các chân hương lên nhau nhằm mục đích tránh tạo ra những lớp thô ( cũ ) và thanh ( mới ) và phòng bốc hỏa .Trường hợp bát hương tự nhiên bốc cháy, dân gian cho rằng báo “ điềm ” hóa âm là khi chân hương cháy âm ỉ từ trong ra rồi đổ ra xung quanh thường tương quan đến mồ mả, thờ cúng còn hóa dương là cháy từ trên xuống có tương quan đến nhà cửa, đời sống hằng ngày. Khi đó cần để hóa hết nhưng nhớ phòng hỏa hoạn đừng dùng lửa dập tắt tránh “ Thủy Hỏa giao tranh “. Nếu đang cầu cúng mà hương tắt cứ để thế mà châm lửa tiếp, đừng nhổ lên đốt lại bởi khi nhổ lên cắm lại thành hương thừa, mất gốc, cầu cúng mất linh nghiệm. Cổ nhân cho rằng, ngoài nguyên do hương kém phẩm thì cần phân biệt : – Hương tắt phần trên là ở Thiên, tương quan đến nóc nhà, ban thờ … – Hương tắt ở đoạn giữa là Nhân, tương quan đến thành viên mái ấm gia đình ;
– Hương tắt đoạn cuối nghĩ đến Địa, liên quan đến mồ mả, đất cát…
Trường hợp bạn muốn thay tro thì các bạn đốt rơm nếp lấy tro nhé, các bạn nhớ giữ lại cốt bát hương đừng có vứt đi đấy, vứt đi thì mất hết lộc. Các bạn muốn thay bát hương mới thì để đầu xuân cúng tạ đất thì thay một thể, các bạn hoàn toàn có thể nhờ thầy đến giúp, nếu còn cốt bát hương thì lấy lại, nếu không còn thì các bạn nhờ thầy viết cho. Tuy nhiên, cần mua bát hương sao cho tương thích với ban thờ, đốt rơm nếp lấy tro và cho vào bát hương, dã gừng tươi hòa một chút ít nước lã ( rượu trắng ), lấy cành tre có lá nhỏ nhúng vào bát nước gừng sau đó vẩy vào bát hương để tẩy uế.
Lau dọn ban thờ đúng cách cho ngày Tết để năm mới tài lộc
|
| Khi lau dọn bài vị của tổ tiên thì phải dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh . |
Trước khi dọn ban thờ, người xưa thường phải tắm rửa thật sạch, sẵn sàng chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên, sau đó thắp một nén hương thông tin cho tổ tiên và thần linh biết ngày ngày hôm nay sẽ thu dọn ban thờ, mời tổ tiên và thần linh tạm lánh sang một bên để con cháu thực thi việc làm. Sau đó gia chủ chuẩn bị sẵn sàng một chiếc bàn bên trên trải vải hoặc giấy đỏ để đặt bài vị, nếu bàn thờ có đặt chung bài vị gia tiên với các thần thì phải để ra hai chỗ khác nhau, không được lẫn lộn. Đợi sau khi hương cháy hết rồi mới mở màn việc làm. Khi lau rửa bài vị của tổ tiên thì phải dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh. Khi làm vệ sinh, nếu có bài vị của thần Phật thì lau trước, sau đó đổ nước mới để lau bài vị của tổ tiên, tuyệt đối không lau bài vị của tổ tiên trước. Người xưa ý niệm như vậy là bất kính, mạo phạm với thần phật, thần phật có ngôi vị cao hơn nên dễ khiến tổ tiên bị chèn ép. Sau khi lau bài vị xong mới đến phần dọn bát hương, việc làm này cũng rất quan trọng, ngày này phần lớn mọi người đều rút chân hương rồi cầm bát hương đổ hết tro ra ngoài, theo người xưa như vậy rất dễ gây “ tán tài ”, thế cho nên người ta dùng chiếc thìa nhỏ xúc từng thìa đổ ra ngoài rồi mới rửa sạch bát hương đặt sang một bên. Khi bát hương khô ráo, nếu là bát hương thờ thần phật thì dùng bảy tờ tiền vàng, bát hương của tổ tiên thì dùng ba tờ tiền vàng đốt hơ quanh, cháy một nửa thì bỏ vào trong, đợi tiền vàng cháy hết thì đổ tro vào một lần, như vậy gọi là “ ra nhỏ vào lớn ”, ý là “ tiền ra nhỏ giọt, tiền vào như thác đổ ”, nếu lúc đầu đổ ra hết sau đó múc từng ít một vào thì gọi là “ vào nhỏ ra lớn ”, tức “ tiền ra thì nhiều mà tiền vào thì ít ”. Sau khi lau rửa thật sạch, người ta sẽ đem bài vị thần Phật và tổ tiên đặt lại chỗ cũ và quy trình này cũng rất phức tạp. Trước hết phải sẵn sàng chuẩn bị một chiếc lò nhỏ trong có đốt than hoa, đặt dưới bàn thờ khoảng chừng 15 phút, sau đó đốt bảy tờ tiền vàng làm dấu hơ ở bốn hướng xấp xỉ trái phải, ý là dùng lửa để khai quang, làm sạch, tiền vàng chưa cháy hết thì bỏ vào lò than hoa. Đốt tiếp bảy tờ tiền vàng làm sạch vị trí muốn đặt tượng / bài vị thần Phật và bát hương sau đó mới đặt các vật phẩm vào vị trí cố định và thắt chặt. Sau khi đặt xong thì đốt 12 que hương cắm theo thứ tự hướng thời hạn, que thứ nhất cắm ở vị trí 1 h, khi cắm thì đọc “ niên niên thị hảo niên ”, tức mỗi năm đều là năm tốt ; que thứ hai cắm ở vị trí 2 h, khi cắm đọc “ nguyệt nguyệt thị hảo nguyệt ”, tức mỗi tháng đều là tháng tốt ; cây thứ ba cắm ở vị trí 3 h, khi cắm đọc “ nhật nhật thị hảo nhật “.
Tức mỗi ngày đều là ngày tốt; cây thứ tư cắm ở vị trí 4h, khi cắm đọc “thời thời vị hảo thời”, tức mỗi giờ đều là giờ tốt; cứ tuần tự như vậy cho đến thời điểm vị trí 12h. Các vị trí bài vị, bát hương của tổ tiên và bà cô tổ cũng làm như vậy.
