Trên quốc tế, việc điều tra và nghiên cứu, ứng dụng và giảng dạy về trí tuệ nhân tạo ( gọi tắt là AI ) khởi đầu tăng trưởng từ năm 2012 đến nay, trí tuệ nhân tạo được vận dụng sâu rộng trong hầu hết những nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính số, xã hội số. Các tập đoàn lớn và doanh nghiệp lớn trên quốc tế như Google, Facebook, IBM, Microsoft, … và rất nhiều công ty trong nước trong những năm gần đây đều tập trung chuyên sâu điều tra và nghiên cứu tăng trưởng những công nghệ tiên tiến và ứng dụng AI .
Tại Việt Nam, ngay từ những năm 80 của thế kỷ trước, các nhóm nghiên cứu trí tuệ nhân tạo đã có các công trình nghiên cứu định hướng ứng dụng AIvề nhận dạng chữ, biến số xe, hệ chuyên gia, hệ mờ, hệ hỗ trợ quyết định dựa trên mô hình và tri thức. Những năm gần đây với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tình hình nghiên cứu và phát triển ứng dụng AI ở Việt Nam đã có bước đột phá mới. Trong đời sống cũng như trong sản xuất kinh doanh, AI đã xâm nhập vào điện thoại, máy tính hay những dịch vụ, thương mại trên mạng internet, các quá trình sản xuất đều có sự hỗ trợ của AI và giúp năng suất tăng và đem lại trải nghiệm mới cho con người.
Năm 2020, Trường đã cử một số ít cán bộ như GS. TS. Nguyễn Thanh Thủy, PGS.TS. Hà Quang Thụy và tôi cùng tham gia tổ soạn thảo Chiến lược Trí tuệ nhân tạo Quốc gia của Bộ Khoa học và Công nghệ. Báo cáo đi kèm kế hoạch cho thấy nhu yếu ứng dụng AI trong nội tại Nước Ta đã hình thành. Ngoài những tập đoàn lớn lớn như Viettel, VNPT, CMC … những đơn vị chức năng nhỏ khởi nghiệp cũng đang sử dụng AI tăng trưởng giải pháp mới, có tính cải tiến vượt bậc .
Viện trưởng TS. Trần Quốc Long phát biểu tại Lễ ra mắt Viện Trí tuệ nhân tạo
Cùng với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo trong tổng thể những nghành nghề dịch vụ, nhu yếu nguồn nhân lực sẽ ngày càng cấp thiết. Nhu cầu về những kỹ sư kĩ năng tăng gấp đôi trong vài năm qua tạo ra nhiều thời cơ việc làm trong nghành nghề dịch vụ nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng AI tiên tiến và phát triển .
Trong xu thế đó, Trường ĐHCN đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc xây dựng Viện Trí tuệ nhân tạo từ rất lâu. Từ khi xây dựng, khoa Công nghệ thông tin ( Trường ĐHCN ) đã có nhiều nhóm nghiên cứu và điều tra sâu xa về AI và Khoa học tài liệu như những nhóm nghiên cứu và điều tra của GS.TS. Nguyễn Thanh Thủy, PGS.TS. Đinh Mạnh Tường, PGS.TS. Hà Quang Thụy, PGS.TS. Hoàng Xuân Huấn … Cho đến nay, AI đã đi vào tổng thể những bộ môn của khoa Công nghệ thông tin ( CNTT ) nói riêng và trong Trường ĐHCN, ĐHQGHN nói chung. Đặc biệt, những phòng thí nghiệm của khoa CNTT sử dụng và tăng trưởng những chiêu thức AI trong điều tra và nghiên cứu .
Sự sinh ra của Viện Trí tuệ nhân tạo tiếp bước truyền thống lịch sử đó với tiềm năng đào tạo và giảng dạy nhân lực, tích hợp với nghiên cứu và điều tra tăng trưởng những công nghệ tiên tiến AI liên ngành để tập trung chuyên sâu giải quyết và xử lý những bài toán và giải pháp mang tính cải tiến vượt bậc về AI, góp thêm phần vào khuynh hướng chung tăng trưởng 4.0 của ĐHQGHN và Nhà nước, nhà nước .
Viện Trí tuệ nhân tạo đã có những hướng nghiên cứu chính, đào tạo như thế nào?
Viện Trí tuệ nhân tạo được xây dựng với hai công dụng là đào tạo và giảng dạy và nghiên cứu và điều tra khoa học, trong đó nghiên cứu và điều tra khoa học theo hai khuynh hướng nghiên cứu và điều tra cơ bản và ứng dụng .
Về công tác làm việc huấn luyện và đào tạo, Viện sẽ tổ chức triển khai giảng dạy ngành Trí tuệ nhân tạo bậc ĐH và khởi đầu tuyển sinh năm 2022. Dựa trên nền tảng và thế mạnh CNTT của Trường, sinh viên tốt nghiệp sẽ có kiến thức và kỹ năng cơ bản và vững chãi về CNTT, Khoa học máy tính như toán, thuật toán, mạng lưới hệ thống máy tính, cơ sở tài liệu, những kỹ năng và kiến thức và tính chuyên nghiệp khi kiến thiết xây dựng những mạng lưới hệ thống CNTT …. Tuy nhiên, ngành AI còn bổ trợ cho sinh viên mảng kiến thức và kỹ năng về tăng trưởng mạng lưới hệ thống CNTT có yếu tố AI và yếu tố liên ngành. Các môn chuyên ngành về AI gồm Xử lý hình ảnh, Xử lý ngôn từ tự nhiên, Xử lý lời nói, Mô hình hóa và Tối ưu hóa, là những mảng kỹ năng và kiến thức được Viện tập trung chuyên sâu giảng dạy .
Thông tin chương trình đào tạo Trí tuệ nhân tạo bắt đầu tuyển sinh từ năm 2022
Về công tác nghiên cứu khoa học, Viện có ba phòng thí nghiệm gồm Xử lý ngôn ngữ tự nhiên, Học máy và Hệ thống tri thức. Ngoài ra, Phòng thí nghiệm trọng điểm Hệ thống tích hợp thông minh sẽ là phòng thí nghiệm theo mô hình phối thuộc với Viện. Trong đó, phòng thí nghiệm Xử lý ngôn ngữ tự nhiên, Học máy nghiên cứu bài toán cơ bản về lĩnh vực học máy, xử lý ngôn ngữ tự nhiên; phòng thí nghiệm Hệ thống tri thức nghiên cứu về các hệ thống suy luận, tối ưu hoá; phòng thí nghiệm trọng điểm Hệ thống tích hợp thông minh sẽ đưa nghiên cứu vào hệ thống thực tế, tức là xây dựng hệ thống AI bao gồm cả phần cứng và phần mềm.
Hiện nay, Viện Trí tuệ nhân tạo đã triển khai những ứng dụng thực tế nào đối với công tác nghiên cứu khoa học?
Viện xây dựng đặt trách nhiệm trọng tâm vào những nghiên cứu ứng dụng để xử lý những bài toán trong thực tiễn trong xã hội. Do vậy, nhóm điều tra và nghiên cứu của Viện có sự tham gia của những doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong và ngoài nước cùng nhau trao đổi, hợp tác đưa ra những bài toán theo nhu yếu đặt hàng. Cụ thể, Viện hợp tác với công ty Dai Nippon Printing ( Nhật Bản ) tăng trưởng mạng lưới hệ thống nghiên cứu và phân tích hành vi của người mua tại ẩm thực ăn uống. Hệ thống này sẽ nghiên cứu và phân tích nhu yếu chăm sóc của người mua về loại sản phẩm tiêu dùng trong quy trình mua hàng và những thông tin đó được gửi trực tiếp đến đội ngũ marketing của doanh nghiệp, để họ truyền tải thêm thông tin về loại sản phẩm và kích thích việc mua và bán ngay tại thời gian người tiêu dùng đang chăm sóc .
Ngoài ra, Viện cũng đang phối hợp với một tập đoàn lớn tại Nước Ta thiết kế xây dựng “ Hệ thống quản trị người đi lại trong tòa nhà ”. Hệ thống này giúp doanh nghiệp quản trị được người trong tòa nhà chuyển dời qua những camera khác nhau, nhận diện và chớp lấy được thông tin chuyển dời của cá thể trong suốt quy trình, qua đó giúp quản trị vị trí, thời hạn thao tác của người lao động trong công xưởng, xí nghiệp sản xuất .
Bên cạnh đó, những nhóm nghiên cứu và điều tra của Viện vẫn tăng cường nghiên cứu và điều tra cơ bản với những đề tài những cấp. Cụ thể như đề tài cấp Nhà nước do nhóm điều tra và nghiên cứu của PGS.TS. Nguyễn Phương Thái – Trưởng phòng thí nghiệm Xử lý ngôn từ tự nhiên thực thi với nội dung : “ Phát triển mạng lưới hệ thống dịch đa ngữ giữa tiếng Việt và một số ít ngôn từ khác. ”
PGS.TS. Nguyễn Phương Thái trình bày nghiên cứu: “Dịch máy cho các ngôn ngữ vùng dân tộc thiểu số” trong buổi seminar do Viện Trí tuệ nhân tạo tổ chức với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo trong khoa học xã hội”
Trong thời gian tới, Viện sẽ chú trọng vào giải pháp nâng cao đội ngũ cán bộ nghiên cứu và giảng viên như thế nào?
Viện Trí tuệ nhân tạo đã thiết kế xây dựng Chiến lược tăng trưởng từ nay đến năm 2025, tầm nhìn 2050 : “ Trở thành đơn vị chức năng đứng vị trí số 1 trong cả nước về huấn luyện và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngành trí tuệ nhân tạo, điều tra và nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ tiên tiến liên ngành ”. Do vậy, ngay từ khi xây dựng Viện rất chăm sóc đến công tác làm việc tăng trưởng đội ngũ cán bộ nghiên cứu và điều tra và giảng viên. Vì đội ngũ cán bộ là yếu tố cốt lõi và là dẫn chứng cho sự tăng trưởng của một đơn vị chức năng. Trong thời hạn tới, Viện sẽ lôi cuốn một số ít tiến sỹ trẻ để những hướng, những nghành nghề dịch vụ AI của Viện thêm phong phú, nhiều mẫu mã hơn nữa. Đồng thời, Viện sẽ có kế hoạch kiến thiết xây dựng nguồn tuyển dụng từ chính những giảng viên, cán bộ tạo nguồn được tăng trưởng trong nhiều năm qua của Nhà trường .
Để đạt những thành tích trong điều tra và nghiên cứu khoa học, đào tạo và giảng dạy, trong tương lai Viện sẽ cần sự tương hỗ từ phía Nhà trường, ĐHQGHN và doanh nghiệp, đặc biệt quan trọng là đối tác chiến lược quốc tế của Viện như Trung tâm Trí tuệ nhân tạo ( Viện khoa học tiên tiến và phát triển Nhật Bản ) trong việc tăng trưởng những nghiên cứu và điều tra đỉnh điểm và mẫu sản phẩm ứng dụng .
Trân trọng cảm ơn Viện trưởng.
Các bài viết liên quan:
Lễ ra mắt Viện Trí tuệ nhân tạo trực thuộc Trường Đại học Công nghệ – ĐHQGHN
Trường Đại học Công nghệ thành lập Viện Trí tuệ nhân tạo
Thưa Viện trưởng, ông đánh giá ý nghĩa và vai trò về sự ra đời của Viện Trí tuệ nhân tạo đối với sự phát triển của Trường ĐHCN nói riêng, cung như xã hội công nghệ số hiện nay?
