Trong suốt quá trình mang thai, mẹ và thai nhi có thể gặp những biến chứng thai kỳ nguy hiểm, trong đó không thể không kể đến nhau tiền đạo. Thực tế cho thấy, một số trường hợp tai biến sản khoa do nhau tiền đạo khiến cả mẹ và thai nhi tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Vì vậy, mẹ cần lưu ý những dấu hiệu sau đây để phòng tránh nguy hiểm cho mẹ và con.
Chị L.T.H.Y ( 36 tuổi, Thành Phố Hà Nội ) mang thai 38 tuần tuổi nhập viện cấp cứu tại BVĐK Tâm Anh, TP. Hà Nội trong thực trạng vỡ ối, chảy máu ồ ạt, rủi ro tiềm ẩn tử trận cao ở cả mẹ lẫn con. Gần 2 tuần nữa mới đến ngày dự sinh, nhưng khi vừa tới công ty, chị bất ngờ đột ngột vỡ ối và chảy nhiều máu. Đồng nghiệp nhanh lẹ đưa chị vào BVĐK Tâm Anh, TP.HN cấp cứu. Được sự chăm nom tận tình của những bác sĩ khoa Phụ sản, BVĐK Tâm Anh, chị L.T.H.Y đã qua cơn nguy kịch, bé gái chào đời nặng 2,7 kg, da hồng, khóc to và phản xạ tốt. “ Khi nhập viện, bệnh nhân ra máu rất nhiều, qua siêu âm phát hiện nhau tiền đạo. Trường hợp này nếu không mổ bắt con gấp, cả hai mẹ con hoàn toàn có thể tử trận : mẹ không cứu được do mất máu nặng, con trong bụng cũng nguy hại tính mạng con người vì ngạt ”, ThS. BS Đinh Thị Hiền Lê cho biết.
Tổng quan về nhau thai
Nhau thai là cơ quan hình thành bên trong tử cung khi mẹ mang thai, cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi phát triển. Bên cạnh đó, nhau thai còn bảo vệ thai nhi khỏi những tác động từ cơ thể mẹ và môi trường bên ngoài. Chính vì thế, những bệnh lý từ mẹ đều ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi khi còn ở trong bụng mẹ.
Bánh nhau có hình tròn trụ, đường kính khoảng chừng 15 cm, nặng khoảng chừng 1/6 khối lượng của thai nhi ( khoảng chừng 400 – 500 g ), dày 2,5 – 3 cm. Mỗi bánh nhau gồm 15 – 20 múi, giữa những múi là những rãnh nhỏ. Nhau thai bám vào thành tử cung của mẹ và dây rốn của thai nhi, được gắn vào phía trên, phía trước, bên hông hoặc phía sau tử cung. Một số ít trường hợp nhau thai hoàn toàn có thể bám vào vùng tử cung dưới, thậm chí còn là ngay trên cổ tử cung. Khi nhau thai bám thấp, chính là biến chứng nhau tiền đạo và hoàn toàn có thể gây nguy hại cho thai kỳ.
Nhau tiền đạo là gì?
Nhau tiền đạo (còn được gọi là rau tiền đạo) olà tình trạng nhau thai bám vào đoạn dưới tử cung và cổ tử cung, che mất một phần hoặc che kín cổ tử cung, làm cản trở đường đi của thai nhi khi chuyển dạ. Đối với thai kỳ bình thường, nhau thai sẽ bám vào mặt trước hoặc mặt sau của phần đáy tử cung. (1)
Dựa vào vị trí bám, nhau tiền đạo được phân loại thành 4 loại :
-
Nhau bám thấp: Bờ bánh nhau bám vào đoạn dưới tử cung, chưa đến lỗ trong cổ tử cung;
-
Nhau bám mép: Bờ bánh nhau bám đến bờ lỗ trong cổ tử cung;
-
Nhau tiền đạo bán trung tâm: Bánh nhau che kín một phần lỗ trong cổ tử cung;
- Nhau tiền đạo trung tâm
: Bánh nhau che kín hoàn toàn lỗ trong cổ tử cung, chiếm tỷ lệ 20-30% các trường hợp.
Nguyên nhân gây ra nhau tiền đạo
Nhau thai hoàn toàn có thể tăng trưởng ở bất kể nơi nào mà phôi làm tổ trong tử cung. Trường hợp phôi làm tổ ngay phần dưới của tử cung sẽ dẫn đến nhau thai tăng trưởng ở đó, đây chính là nguyên do dẫn đến hiện tượng kỳ lạ nhau tiền đạo. ThS. BS Đinh Thị Hiền Lê san sẻ một số ít yếu tố nguy cơ thể gặp ở những thai phụ như :
- Trải qua sinh nở nhiều lần ;
- Có tiền sử bị sảy thai hoặc nạo thai nhiều lần ;
- Tiền sử bị viêm nhiễm tử cung ;
- Thai phụ đã từng mắc nhau tiền đạo ở những lần mang thai trước ;
- Nhau thai lớn do mang đa thai ;
- Tử cung có hình dạng không bình thường ;
- Thai phụ mang thai khi lớn tuổi ( trên 35 tuổi ) ;
- Thai phụ sử dụng nhiều chất kích thích, đặc biệt quan trọng là hút thuốc lá .
Triệu chứng thường gặp
Dấu hiệu nhau tiền đạo khác nhau tùy vào thể lâm sàng và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Tuy nhiên, thai phụ hoàn toàn có thể phân biệt hiện tượng kỳ lạ này trải qua những triệu chứng khi mang thai gồm : ( 2 )
- Xuất huyết âm đạo không bình thường ( máu có màu đỏ tươi, đôi lúc có lẫn máu cục ) nhưng không gây đau đớn, hoàn toàn có thể thấy ở 3 tháng cuối thai kỳ ;
- Hiện tượng xuất huyết hoàn toàn có thể xảy ra tự nhiên và tự cầm bất thần mà không cần điều trị. Tuy nhiên, thực trạng này hoàn toàn có thể tái phát sau vài ngày hoặc vài tuần với lượng máu ngày càng tăng ;
- Một số thai phụ hoàn toàn có thể đương đầu với thực trạng xuất huyết kèm những cơn đau bụng do tử cung co thắt .
Biến chứng của nhau tiền đạo nguy hiểm như thế nào?
Nhau tiền đạo hoàn toàn có thể dẫn đến thực trạng băng huyết trong thai kỳ và ngay cả khi sinh, gây nhiều nguy hại, rình rập đe dọa tính mạng con người cả thai phụ và thai nhi, đơn cử :
- Đối với thai phụ:Bệnh gây xuất huyết tái phát nhiều lần trong thai kỳ khiến thai phụ thiếu máu, dễ sinh non. Trường hợp nhau tiền đạo bám gần cổ tử cung, sau sinh bánh nhau bị bóc tách khiến cổ tử cung hở, vi trùng dễ xâm nhập, gây nhiễm trùng, thậm chí còn hoàn toàn có thể phải cắt bỏ tử cung nếu bánh nhau cài chặt vào cơ tử cung, không tách được khỏi lớp niêm mạc tử cung .
- Đối với thai nhi:Mẹ bị thiếu máu hoàn toàn có thể khiến thai nhi suy dinh dưỡng, suy thai. Khi mẹ xuất huyết quá nhiều, để cứu cả mẹ và thai nhi bác sĩ sẽ chỉ định mổ lấy thai gấp, mặc dầu thai chưa đủ tháng khiến trẻ sinh non có rủi ro tiềm ẩn bị suy hô hấp. Thêm vào đó, việc bánh nhau thai nằm ở phần dưới tử cung khiến thai nhi khó xoay đầu xuống, dẫn đến thực trạng ngôi thai ngược ( ngôi mông hoặc ngôi ngang ) dễ xảy ra .
ThS. BS Đinh Thị Hiền Lê cho biết thêm, trong số những trường hợp mắc bệnh, nguy hại nhất là nhau tiền đạo TT bởi bánh nhau thai che mất trọn vẹn cổ tử cung. Do đó, khi nhận thấy những tín hiệu được nêu trên, mẹ bầu cần đến ngay những cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.
Phương pháp chẩn đoán
Việc chẩn đoán được triển khai trải qua chiêu thức siêu âm. Qua đó hoàn toàn có thể xác lập được vị trí bánh nhau bám ở vùng nào của tử cung như mặt trước, mặt sau, đáy, thân, bám thấp, bán TT hay tiền đạo TT. ( 3 ) Các chiêu thức siêu âm cũng có ý nghĩa trong chẩn đoán nhau tiền đạo biến chứng nhau cài răng lược. Hình ảnh siêu âm cho thấy khoảng cách giữa bánh nhau và thành bàng quang thu hẹp lại, mạch máu xuyên qua thành cơ tử cung đến thành bàng quang trên phổ siêu âm doppler. Biến chứng này thường được khuyến nghị triển khai siêu âm phát hiện sớm từ sau tuần thai thứ 28. 
Điều trị như thế nào?
Nguyên tắc chung của điều trị nhau tiền đạo là thực hiện cầm máu cứu thai phụ. Tùy vào tuổi thai, mức độ xuất huyết, khả năng nuôi dưỡng sơ sinh cũng như đánh giá mức độ truyền bù máu phù hợp mà các bác sĩ sẽ chỉ định nên kéo dài tuổi thai hoặc mổ lấy thai.
1. Đối với trường hợp nhau tiền đạo khi chưa chuyển dạ
- Thai phụ cần nghỉ ngơi, hạn chế đi lại, triển khai chính sách ẩm thực ăn uống bổ trợ những chất dinh dưỡng ;
- Sử dụng thuốc giảm co như spasmaverine 40 mg ( 1-4 viên / ngày ), salbutamol, progesterone ;
- Có thể sử dụng corticoid giúp phổi thai nhi trưởng thành sớm ;
- Trường hợp những thai nhi đủ tháng : Bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định mổ lấy thai dữ thế chủ động trong trường hợpnhau tiền đạo TT, còn những trường hợp khác hoàn toàn có thể xem xét theo dõi đến lúc chờ chuyển dạ ;
- Trường hợpnhau thaixuất huyết nhiều, rình rập đe dọa tính mạng con người thai phụ : Thực hiện mổ lấy thai ở bất kể tuổi thai nào .
2. Đối với trường hợp nhau tiền đạo khi chuyển dạ
- Trường hợp nhau tiền đạo TT hoặc bán TT : Mổ lấy thai ;
- Trường hợp nhau bám mép : Mổ lấy thai cấp cứu nếu thai phụ xuất huyết nhiều. Nếu thai phụ xuất huyết ít, ngôi thế và cổ tử cung thuận tiện : Thực hiện bấm ối và xé màng ối về phía không có bánh nhau để cầm máu. Sau khi xé màng ối nhưng vẫn ra máu thì mổ lấy thai, còn không ra máu thì theo dõi đường âm đạo ;
- Trường hợp nhau bám thấp : Mổ lấy thai nếu ra nhiều máu, nếu ra ít máu hoặc không ra máu nên theo dõi chuyển dạ ;
3. Đối với trường hợp biến chứng nhau cài răng lược
Biến chứng nhau cài răng lượng được xem là hình thái lâm sàng nặng nhất của nhau tiền đạo, lúc này mạch máu tăng sinh nhiều ở đoạn dưới tử cung, đâm xuyên vào bàng quang thường gặp ở những thai phụ có vết mổ đẻ cũ. Do đó, việc phẫu thuật rất khó khăn vất vả, mất rất nhiều máu và tổn thương đến bàng quang. Trường hợp này cần mổ lấy thai dữ thế chủ động khi thai đủ tháng. Bác sĩ sẽ mổ dọc thân tử cung phía trên chỗ bánh nhau thai bám hoặc ở đáy tử cung để lấy thai. Bác sĩ thường không bóc nhau thai và cắt tử cung để hạn chế tối đa sự mất máu.
Phòng ngừa nhau tiền đạo bằng cách nào?
ThS. BS Đinh Thị Hiền Lê khuyến cáo, để có một thai kỳ khỏe mạnh và quy trình sinh nở bảo đảm an toàn, tránh được những biến chứng nguy khốn cho cả mẹ và thai nhi, thai phụ nên :
- Hạn chế mang thai khi đã lớn tuổi, không khuyến nghị mang thai khi đã có đủ con ;
- Tuân thủ đúng những chỉ định mổ lấy thai để tránh sẹo tử cung không thiết yếu ;
- Không hút thuốc lá, cũng như tránh hít phải khói thuốc lá khi mang thai ;
- Nghỉ ngơi, tránh việc nặng nhọc ;
- Đến ngay những cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chẩn đoán đúng chuẩn khi có nhữngtín hiệu kể trên;
- Nhập viện theo dõi khi được chẩn đoán mắc bệnh ở những tháng cuối thai kỳ .
Có thể thấy rằng, nhau tiền đạo là một trong những biến chứng thai kỳ gây nguy khốn cho cả thai phụ và thai nhi. Thai phụ được chẩn đoán mắc rau tiền đạo cần được nhập viện theo dõi ngặt nghèo, nhất là vào những tháng cuối thai kỳ để có nhìn nhận đúng chuẩn, tổng lực và có quyết định hành động chấm hết thai kỳ thích hợp. Việc phẫu thuật lấy thai cần được triển khai tại cơ sở y tế uy tín, không thiếu máy móc thiết bị văn minh tương hỗ, cũng như được thực thi bởi đội ngũ bác sĩ giỏi trình độ, giàu kinh nghiệm tay nghề để bảo vệ bảo đảm an toàn cho cả mẹ và bé. 
Khoa Phụ sản, BVĐK Tâm Anh trang bị mạng lưới hệ thống máy móc, trang thiết bị tân tiến như mạng lưới hệ thống máy siêu âm 4D, máy siêu âm GE E10 tiên tiến và phát triển, máy siêu âm Doppler màu thế hệ mới … phân phối hình ảnh siêu âm thai chân thực, rõ nét tương hỗ việc chẩn đoán đúng chuẩn bệnh.
Bên cạnh đó, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Sản phụ khoa tại Việt Nam như PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng, ThS.BS Đinh Thị Hiền Lê, ThS.BSNT Nguyễn Thị Hồng Nhung, ThS.BS Sao Hiêng,… từng điều trị thành công nhiều ca tai biến sản khoa nguy hiểm, đặc biệt phải kể đến là ca mổ phức tạp, “độc nhất vô nhị” cứu sản phụ mang song thai một buồng ối một bánh nhau, dây nhau xoắn thắt nút, nhau tiền đạo và rau cài răng lược,… cùng lúc 3 biến chứng thai kỳ gây nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi.
Với mong muốn đem đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho cả thai phụ và thai nhi trong suốt thai kỳ, từ khi mang thai cho đến lúc “vượt cạn” thành công, BVĐK Tâm Anh triển khai dịch vụ Thai sản trọn gói với chất lượng cao cấp vượt trội. Tại BVĐK Tâm Anh, thai phụ được chăm sóc đặc biệt bởi đội ngũ giáo sư, bác sĩ hàng đầu lĩnh vực Sản khoa Việt Nam, đảm bảo thai kỳ diễn ra an toàn nhất có thể. Sau sinh, mẹ và bé được nghỉ ngơi, thư giãn tại phòng bệnh tiện nghi, đạt tiêu chuẩn khách sạn 5 sao với sự chăm sóc tận tình và chuyên nghiệp của đội ngũ bác sĩ, y tá và điều dưỡng tại bệnh viện.
Tận hưởng thai kỳ khỏe mạnh, sinh nở an toàn tại BVĐK Tâm Anh
Để được tư vấn về thai sản và đặt lịch khám chăm nom sức khỏe thể chất cho mẹ và thai nhi tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, hành khách sung sướng liên hệ :
Nhau tiền đạo là biến chứng rất nguy hiểm mà mẹ bầu có thể gặp phải trong thai kỳ. Khi được chẩn đoán mắc bệnh, thai phụ cần phải rất cẩn thận trong sinh hoạt hàng ngày. Đồng thai nên tiến hành thăm khám thai định kỳ, theo dõi tình trạng bánh nhau để có phương án xử lý thích hợp.
