Thủ tục mời luật sư bào chữa
LSVNO – Cháu có việc xin luật sư tư vấn giúp ạ, anh trai cháu bị bắt từ hôm thứ 6 ngày 21/07/2017. 3 năm trước anh đi lao động quốc tế, mới về nước tháng 6/2017. Anh trai cháu chưa có tiền án tiền sự từ trước tới giờ. Thủ tục để anh trai cháu nhờ luật sư bào chữa là như thế nào, xin luật sư tư vấn giúp cháu với ạ. ( N.V.T – Tỉnh Nam Định ) .
* Luật sư tư vấn:
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 58 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 có hiệu lực đến 1/1/2018 :
Người bào chữa tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can. Trong trường hợp bắt người theo pháp luật tại Điều 81 và Điều 82 của Bộ luật này thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi có quyết định hành động tạm giữ. Trong trường hợp cần giữ bí hiểm tìm hiểu so với tội xâm phạm bảo mật an ninh vương quốc, thì Viện trưởng Viện kiểm sát quyết định hành động để người bào chữa tham gia tố tụng từ khi kết thúc tìm hiểu .
Đối chiếu với pháp luật tại Điều 81, Điều 82 Bộ luật Tố tụng hình sự 2003
Điều 81. Bắt người trong trường hợp khẩn cấp
1. Trong những trường hợp sau đây thì được bắt khẩn cấp :
a ) Khi có địa thế căn cứ để cho rằng người đó đang sẵn sàng chuẩn bị thực thi tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt quan trọng nghiêm trọng ;
b ) Khi người bị hại hoặc người xuất hiện tại nơi xảy ra tội phạm chính mắt trông thấy và xác nhận đúng là người đã thực thi tội phạm mà xét thấy cần ngăn ngừa ngay việc người đó trốn ;
c ) Khi thấy có dấu vết của tội phạm ở người hoặc tại chỗ ở của người bị nghi triển khai tội phạm và xét thấy cần ngăn ngừa ngay việc người đó trốn hoặc tiêu hủy chứng cứ .
2. Những người sau đây có quyền ra lệnh bắt người trong trường hợp khẩn cấp :
a ) Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan tìm hiểu những cấp ;
b ) Người chỉ huy đơn vị chức năng quân đội độc lập cấp trung đoàn và tương tự ; người chỉ huy đồn biên phòng ở hải đảo và biên giới ;
c ) Người chỉ huy tàu bay, tàu biển, khi tàu bay, tàu biển đã rời khỏi trường bay, bến cảng .
3. Nội dung lệnh bắt và việc thi hành lệnh bắt người trong trường hợp khẩn cấp phải theo đúng lao lý tại khoản 2 Điều 80 của Bộ luật này .
4. Trong mọi trường hợp, việc bắt khẩn cấp phải được báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp bằng văn bản kèm theo tài liệu tương quan đến việc bắt khẩn cấp để xét phê chuẩn .
Viện kiểm sát phải kiểm sát ngặt nghèo địa thế căn cứ bắt khẩn cấp pháp luật tại Điều này. Trong trường hợp thiết yếu, Viện kiểm sát phải trực tiếp gặp, hỏi người bị bắt trước khi xem xét, quyết định hành động phê chuẩn hoặc quyết định hành động không phê chuẩn .
Trong thời hạn 12 giờ, kể từ khi nhận được đề xuất xét phê chuẩn và tài liệu tương quan đến việc bắt khẩn cấp, Viện kiểm sát phải ra quyết định hành động phê chuẩn hoặc quyết định hành động không phê chuẩn. Nếu Viện kiểm sát quyết định hành động không phê chuẩn thì người đã ra lệnh bắt phải trả tự do ngay cho người bị bắt .
Điều 82. Bắt người phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã
1. Đối với người đang triển khai tội phạm hoặc ngay sau khi thực thi tội phạm thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt, cũng như người đang bị truy nã thì bất kể người nào cũng có quyền bắt và giải ngay đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản và giải ngay người bị bắt đến Cơ quan tìm hiểu có thẩm quyền .
2. Khi bắt người phạm tội quả tang hoặc người đang bị truy nã thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt .
Căn cứ theo lao lý trên nếu thuộc trường hợp lao lý tại Điều 81 và Điều 82 của Bộ luật này thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi có quyết định hành động tạm giữ .
Về thủ tục mời người bào chữa được thực hiện theo quy định sau:
Theo pháp luật tại điểm c, Điều 4, Thông tư 70/2011 / TT-BCA ngày 10/10/2011 lao lý chi tiết cụ thể thi hành những pháp luật của Bộ luật Tố tụng hình sự tương quan đến việc bảo vệ quyền bào chữa trong quy trình tiến độ tìm hiểu vụ án hình sự :
c ) Trường hợp người bị tạm giữ, bị can đang bị tạm giam nhờ người bào chữa là luật sư thì Điều tra viên hướng dẫn họ viết giấy nhu yếu luật sư, nếu nhu yếu đích danh luật sư bào chữa ( có họ tên, địa chỉ rõ ràng ) thì trong thời hạn 24 ( hai mươi bốn ) giờ, Cơ quan Điều tra có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi giấy nhu yếu luật sư của người bị tạm giữ, bị can cho luật sư mà họ nhờ bào chữa bằng thư bảo vệ hoặc chuyển phát nhanh ; trường hợp người bị tạm giữ, bị can viết giấy nhờ người thân trong gia đình ( có họ tên, địa chỉ rõ ràng ) liên hệ nhờ luật sư bào chữa cho họ thì trong thời hạn hạn 24 ( hai mươi bốn ) giờ kể từ khi người bị tạm giữ, bị can có giấy nhờ người thân trong gia đình, Cơ quan tìm hiểu có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi giấy đó cho người thân trong gia đình của người bị tạm giữ, bị can bằng thư bảo vệ hoặc chuyển phát nhanh .
Đồng thời, theo pháp luật tại điều 5, Thông tư 70/2011 / TT-BCA thì luật sư ý kiến đề nghị cấp giấy ghi nhận người bào chữa và tham gia tố tụng phải có đủ những sách vở sau đây :
a ) Thẻ luật sư ( bản sao có xác nhận ) ;
b ) Giấy nhu yếu luật sư của người bị tạm giữ, bị can ; giấy nhu yếu luật sư của người thân trong gia đình người bị tạm giữ, bị can ( so với trường hợp người bị tạm giữ, bị can đang bị tạm giam có giấy nhờ người thân trong gia đình liên hệ nhờ luật sư bào chữa ) ; hoặc giấy nhu yếu luật sư của người đại diện thay mặt hợp pháp của người bị tạm giữ, bị can ( so với người bị tạm giữ, bị can là người chưa thành niên, người có điểm yếu kém về tinh thần hoặc sức khỏe thể chất ) ;
c ) Giấy trình làng của tổ chức triển khai hành nghề luật sư nơi luật sư đó hành nghề luật sư hoặc giấy trình làng của Đoàn luật sư ( so với trường hợp hành nghề với tư cách cá thể ) ;
d ) Văn bản phân công của Đoàn luật sư so với trường hợp lao lý tại khoản 3 Điều 4 Thông tư này .
Việc cấp giấy ghi nhận bào chữa được triển khai trong thời hạn sau ( khoản 4, điều 56 Bộ luật tố tụng hình sự ) :
Trong thời hạn ba ngày, kể từ ngày nhận được đề xuất của người bào chữa kèm theo sách vở tương quan đến việc bào chữa, Cơ quan tìm hiểu, Viện kiểm sát, Tòa án phải xem xét, cấp giấy ghi nhận người bào chữa để họ triển khai việc bào chữa. Nếu phủ nhận cấp giấy ghi nhận thì phải nêu rõ nguyên do .
Đối với trường hợp tạm giữ người thì trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi nhận được ý kiến đề nghị của người bào chữa kèm theo sách vở tương quan đến việc bào chữa, Cơ quan tìm hiểu phải xem xét, cấp giấy ghi nhận người bào chữa để họ triển khai việc bào chữa. Nếu phủ nhận cấp giấy ghi nhận thì phải nêu rõ nguyên do .
Kể từ khi được cấp giấy ghi nhận bào chữa, người bào chữa hoàn toàn có thể tham gia tố tụng sử dụng mọi giải pháp do pháp lý pháp luật để làm sáng tỏ những diễn biến xác lập người bị tạm giữ, bị can, bị cáo vô tội, những diễn biến giảm nhẹ nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo .
Từ 1/1/2018 theo lao lý tại Bộ luật tố tụng hình sự năm ngoái, Điều 74 Người bào chữa tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can. Trường hợp bắt, tạm giữ người thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi người bị bắt xuất hiện tại trụ sở của Cơ quan tìm hiểu, cơ quan được giao trách nhiệm triển khai một số ít hoạt động giải trí tìm hiểu hoặc từ khi có quyết định hành động tạm giữ. Trường hợp cần giữ bí hiểm tìm hiểu so với những tội xâm phạm bảo mật an ninh vương quốc thì Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định hành động để người bào chữa tham gia tố tụng từ khi kết thúc tìm hiểu. Người bào chữa do người bị buộc tội, người đại diện thay mặt hoặc người thân thích của họ lựa chọn .
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo
( Giám đốc Công ty luật Trách Nhiệm Hữu Hạn Đức An, TX Thanh Xuân, Thành Phố Hà Nội )
