Kỹ thuật phong cách thiết kế chuồng nuôi lợn và một số ít dụng cụ thiết bị thiết yếu trong chăn nuôi lợn
1. Quy định chung về kỹ thuật thiết kế chuồng nuôi lợn
1.1. Vị trí
Xây chuồng chọn hướng Đông Nam hoặc hướng Nam là tốt nhất, tránh gió Đông Bắc thổi trực tiếp vào chuồng. Chuồng nuôi phải bảo vệ luôn khô ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm cúng vào mùa đông .
Nên chọn khu vực nơi cao ráo, dễ thoát nước, dễ làm vệ sinh .
Chuồng nuôi lợn phải ngăn cách với bên ngoài, trấn áp được người và động vật hoang dã ra vào. Không nên xây chuồng lợn chung với chuồng nuôi gia súc, gia cầm khác để tránh lây nhiễm bệnh tật .
Nếu chuồng lợn ở gần nhà, nên ở cuối hướng gió, phải bảo vệ vệ sinh nhằm mục đích hạn chế tác động ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của người và thiên nhiên và môi trường xung quanh .
1.2. Nền chuồng
Cao hơn mặt đất khoảng chừng 30 – 45 cm để tránh khí ẩm, ngập úng .
Đầm nén kỹ. Lát bằng gạch già phẳng mặt hoặc láng xi-măng cát tạo độ nhám để tránh trơn trượt cho lợn .
Đảm bảo phẳng, không đọng nước .
Nền phải có độ dốc 2 – 3 % về hướng thoát nước thải .
Nếu nuôi trên sàn ( nhựa hoặc bê tông ), sàn bảo vệ chắc như đinh, dễ vệ sinh .
2. Kiểu chuồng nuôi lợn
2.1. Chuồng nuôi lợn công nghiệp
Ưu điểm : Giảm công lao động, tăng hiệu suất lao động ; hạn chế bệnh tật ; quản trị tốt đàn lợn ; tiết kiệm ngân sách và chi phí diện tích quy hoạnh .
Nhược điểm : giá thành kiến thiết xây dựng cao, hoàn toàn có thể làm chậm sự sinh trưởng, phát dục và tuổi phối giống lần đầu, tỷ suất thụ thai ở nái hậu bị thấp hơn, ảnh hưởng tác động đến quyền vật nuôi .
2.1.1. Chuồng nuôi lợn nái
Thuận tiện cho lợn nái và lợn con, duy trì vệ sinh tốt, lợn con bú thuận tiện ; khu vực cho lợn con nằm tối thiểu là 1 mét vuông ; khu vực lợn nái nằm phải mát ( 18 – 22 độ C ) ;
Cũi lợn nái dài tối thiểu 2 m, rộng 60 – 70 cm, cao 1 – 1,2 m ; 1 ô nái đẻ rộng 1,6 – 2,0 m, dài 2,2 – 2,4 m ; có núm uống riêng cho lợn nái và lợn con .
Cũi lợn nái đẻ : Sử dụng sắt tròn, ống n ước Ø34 để uốn khung. Có thể dùng gỗ để đóng cũi lợn nái đẻ .
Nền bê tông hoặc sàn bê tông đục lỗ ; sàn sắt, gang hoặc bằng nhựa với những khe hở rộng khoảng chừng 0,8 – 1 cm .
Thành chuồng ( tấm ngăn ) : Thành chuồng phải bảo vệ độ cao 0,5 – 0,6 m. Có thể làm bằng sắt với những chấn song có khoảng cách 5 cm hoặc hoàn toàn có thể làm bằng một số ít vật tư khác như tấm nhựa hoặc gỗ .
Cũi lợn nái nuôi con có thanh hãm 2 bên để lợn mẹ nằm không đè chết lợn con
2.1.2. Chuồng nái chờ phối
Kích th ước ô nái chửa và chờ phối : Rộng 0,65 – 0,70 m ; Cao 1 – 1,1 m ; Dài 2,2 – 2,4 m .
Nền chuồng phải bảo vệ vững chãi, tránh trơn tr ượt
Máng ăn : Máng ăn riêng không liên quan gì đến nhau cho từng ô hoặc sử dụng máng dài chung cho cả dãy chuồng .
N ước uống : Vòi uống tự động hóa ở từng ô hoặc bơm n ước cho tổng thể uống chung ở máng dài
Vật liệu làm chuồng :
Khung cũi : Dùng sắt đặc Ø16 hoặc ống nư ớc Ø21 hoặc Ø34
Nền chuồng : Nền chuồng cho lợn nái chửa và chờ phối hoàn toàn có thể làm nền đổ bê tông hoặc lát gạch với độ dốc bảo vệ từ 2 – 3 % .
Với những trang trại có điều kiện kèm theo góp vốn đầu tư thì hoàn toàn có thể làm nền với hàng loạt hoặc 1/3 phía sau là tấm đan bê tông có khe rộng 2 – 2,5 cm, làm theo cách này thì chuồng trại sẽ khô ráo, thật sạch hơn và giảm công quét dọn .
Cũi lợn nái chờ phối
2.1.3. Chuồng lợn đực
Lợn đực có đặc thù thần kinh luôn hưng phấn do đó chuồng nhốt lợn đực phải bảo vệ chắc như đinh .
Chất lượng tinh dịch của lợn đực bị ảnh hưởng tác động khá lớn khi nhiệt độ môi trường tự nhiên cao, vì thế chuồng nhốt lợn đực phải bảo vệ thoáng mát. Nhiệt độ thích hợp cho lợn đực là từ 16 – 20 độ C .
Chuồng lợn đực được sắp xếp sát ngay với khu vực nhốt lợn nái hậu bị và nái chờ phối .
Diện tích chuồng :
– Nếu chuồng chỉ sử dụng để nhốt đực thì kích cỡ thường là 2 x 2 m .
– Nếu sử dụng chuồng lợn đực làm nơi phối giống hoặc khai thác tinh thì kích cỡ thiết yếu tối thiểu là 10 mét vuông với kích cỡ chiều ngắn nhất không được dưới 2,5 m
Vách ngăn: Chiều cao vách ngăn cho chuồng lợn đực từ 1,3 – 1,5 m với chấn song bố trí theo chiều dọc và được hàn chắc chắn.
Nền chuồng : Có thể là nền bê tông đặc hoặc nền bằng tấm đan bê tông có lỗ, mặt nền phải chắn chắn, tránh trơn trượt vì sẽ ảnh hưởng tác động đến chân, móng của lợn đực. Với sàn bê tông đặc, độ dốc thiết yếu là từ 2 – 3 % .
Vòi uống nước tự động hóa được sắp xếp cách mặt sàn từ 80 – 90 cm .
2.1.4. Chuồng lợn con sau cai sữa
Được sử dụng cho lợn con từ sau cai sữa đến khi 60 – 70 ngày tuổi .
Lợn con sau cai sữa cần được sống trong điều kiện kèm theo khô ráo, thật sạch, có điều kiện kèm theo nhiệt độ cũng như tiểu khí hậu chuồng nuôi thích hợp .
Nhiệt độ chuồng nuôi phải bảo vệ 28 – 20 độ C .
Sàn chuồng lợn sau cai sữa hoàn toàn có thể dùng tấm nhựa, sắt, tấm đan bê tông hoặc gỗ .
Chuồng nuôi lợn con sau cai sữa
Chiều dài máng ăn 20 cm / con. Máng hoàn toàn có thể làm bằng tôn hoặc nhựa PVC .
Diện tích chuồng 0,35 mét vuông / con với loại chuồng có sàn lỗ hoặc 0,5 mét vuông / con so với loại chuồng nền .
Chiều cao thành chuồng từ 0,6 – 0,7 m .
Vòi uống nước từ động được sắp xếp ở cuối chuồng, cách xa máng ăn và có chiều cao cách sàn khoảng chừng 25 cm .
Kích thước mỗi ô chuồng phụ thuộc vào vào quy mô trang trại, số con nhốt / ô và khối lượng xuất chuồng. Nên sắp xếp chuồng hình chữ nhật với tỷ suất dài / rộng là 2/1 hoặc 3/1 .
Nền chuồng hoàn toàn có thể là nền bê tông đặc với độ dốc 3 – 5 %, sàn bê tông có lỗ hoặc tích hợp cả 2 dạng trên .
Trong chuồng nên chia làm 2 khu vực : Khu vực để ăn ngủ và khu vực vệ sinh. Nên thiết lập bậc xuống từ 3 – 5 cm giữa khu vực ngủ và khu vực vệ sinh. Tạo cho lợn có thói quen đi vệ sinh đúng chỗ .
Máng ăn cho lợn được đặt trong vùng ngủ còn vòi uống nước được đặt ở khu vực vệ sinh. Vách ngăn có độ cao 80 cm, hoàn toàn có thể xây bằng gạch hoặc dùng những tấm ngăn với những chấn song sắt .
2.2. Kiểu chuồng thông thoáng tự nhiên
Sơ đồ bố trí mặt bằng chuồng nuôi lợn nái nuôi con
Ghi chú :
1. Cửa vào cho lợn mẹ
2. Máng ăn cho lợn mẹ
3. Chỗ để máng ăn cho lợn con
4. Lối ra vào ô úm cho lợn con
5. Lối ra sân chơi cho lợn mẹ và lợn con
6. Lối thoát phân và nước thải từ chuồng lợn con
7. Máng uống nước cho lợn con
8. Máng uống nước cho lợn mẹ
9. Lối thoát phân và nước thải ra nơi thu gom
10. Rãnh thoát nước phân và hố thu
11. Hố thu gom nước phân có nắp
3. Máng ăn, máng uống cho lợn
Máng ăn, máng uống hoàn toàn có thể làm bằng inox, tôn, xi-măng đúc rời, hoặc xây cố định và thắt chặt vào tường và nền .
Những mái ấm gia đình có điều kiện kèm theo nên lắp thêm vòi uống tự động hóa / bán tự động hóa .
Số lượng máng ăn, máng uống phải tương thích với số lợn nuôi trong chuồng .
Máng uống nên đặt gần vị trí thải phân vì lợn có tập quán tìm nơi sàn ướt để thải phân .
Máng ăn cho lợn bằng inox
TS. Nguyễn Thị Liên Hương
Trung tâm Khuyến nông Quốc gia
