Quan hệ pháp luật là một phần quan trọng không thể thiếu trong các mối quan hệ xã hội nói chung. Trong một mối quan hệ pháp luật cụ thể có chủ thể của quan hệ pháp luật, khách thể của quan hệ pháp luật và nội dung của quan hệ pháp luật. Vậy hiểu đúng quan hệ pháp luật là gì?
1. Quan hệ pháp luật là gì?
Tất cả những quan hệ xã hội diễn ra xung quanh đời sống con người đều được kiểm soát và điều chỉnh bằng những quy phạm pháp luật. Những mối quan hệ ấy được gọi là quan hệ pháp luật. Vậy quan hệ pháp luật là gì ?
1.1. Quan hệ pháp luật là gì?
Quan hệ pháp luật là quan hệ xã hội được kiểm soát và điều chỉnh bởi những quy phạm pháp luật. Trong những mối quan hệ pháp luật, những bên tham gia sẽ có những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý đơn cử được pháp luật lao lý, Nhà nước bảo vệ triển khai .
Quan hệ xã hội được xác lập, phát triển, tồn tại hay chấm dứt là dựa trên quy định của pháp luật. Trong toàn bộ hệ thống của pháp luật, mỗi ngành luật cụ thể sẽ điều chỉnh một nhóm các quan hệ xã hội khác nhau.
Quan hệ pháp luật là quan hệ xã hội mang đặc thù ý chí. Ý chí của Nhà nước bộc lộ trải qua những quy phạm pháp luật. Các quan hệ pháp luật còn mang ý chí của những chủ thể tham gia. Ý chí của những chủ thể phải tương thích với ý chí của Nhà nước, bộc lộ khác nhau trong từng quan hệ đơn cử, từng quá trình của quan hệ đó .
1.2. Ví dụ về quan hệ pháp luật
Một số ví dụ về quan hệ pháp luật như sau :
Ví dụ 1 : Quan hệ giữa bên cho vay và bên vay nợ trong hợp đồng cho vay
Vào ngày 30/06/2022, anh B có vay của anh A số tiền 200.000.000 đồng .
Anh A và anh B có lập hợp đồng cho vay. Hợp đồng cho vay đó được công chứng theo đúng pháp luật của pháp luật .
Như vậy anh A và anh B có mỗi quan hệ pháp luật và chủ thể của quan hệ pháp luật đó chính là anh A và anh B .
Anh A : có năng lượng pháp luật, không bị Tòa án hạn chế hay tước đoạt năng lượng pháp luật .
– Có năng lượng hành vi đủ tuổi, không bị những bệnhlàm giảm năng lượng hàn vi dân sự .
Do đó, anh A có năng lượng chủ thể rất đầy đủ trong một mối quan hệ pháp luật .
Anh B cũng có năng lượng chủ thể khá đầy đủ, giống anh A .
Khách thể của quan hệ pháp luật chính là khoản tiền vay 200 triệu đồng và tiền lãi .
Nội dung của quan hệ pháp luật hoàn toàn có thể được hiểu như sau :
Với anh A :
– Có quyền được nhận lại khoản tiền đã cho vay và tiền lãi khi đến hạn thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng
– Có nghĩa vụ và trách nhiệm giao khoản tiền vay 200 triệu đồng cho anh B
Với anh B :
– Có quyền được nhận số tiền cho vay
– Có nghĩa vụ và trách nhiệm : trả cả nợ gốc và lãi theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng .
Ví dụ 2 : Quan hệ giữa người bán và người mua nhà giữa chị A và chị B
Cả chị A và chị B đều là người đủ năng lượng hành vi và năng lượng pháp luật tham gia ký hợp đồng mua và bán nhà .
Chị A là bên mua còn chị B là bên bán
Chủ thể của quan hệ pháp luật chính là chị A và chị B
Khách thể của quan hệ pháp luật là tài sản vật chất chính là nhà, tiền
Nội dung của quan hệ pháp luật được lao lý như sau :
Quyền chủ thể :
Chị A : Quyền được sang tên căn nhà
Chị B : Quyền được nhận tiền bán nhà
Nghĩa vụ của chủ thể :
Chị A : Trả tiền mua nhà cho chị B
Chị B : Sang tên nhà đã bán cho chị A
Ví dụ 3 : Quan hệ giữa vợ và chồng sau khi đăng ký kết hôn
Chủ thể của quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình là cá thể tham gia vào quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình ( đơn cử ở đây là người vợ và người chồng ) có quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý nhất định .
Chủ thể của quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình cũng phải có năng lượng pháp luật và năng lượng hành vi .
Quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình gắn liền với những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm nhân thân và gia tài nên quyền lợi mà những chủ thể trong quan hệ này là những quyền lợi về nhân thân, quyền lợi về gia tài. Các quyền lợi về thân nhân, gia tài là khách thể của quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình .
2. Các quan hệ pháp luật được phân loại thế nào?
Các quan hệ pháp luật dân sự rất phong phú, nhiều mẫu mã về chủ thể, khách thể, nội dung, phương pháp phát sinh …
Các loại quan hệ pháp luật được phân loại dựa vào nhiều tiêu chuẩn. Những tiêu chuẩn khác nhau sẽ phân loại những loại quan hệ pháp luật độc lạ nhau. Cụ thể :
– Phân loại quan hệ pháp luật dựa vào đối tượng người dùng, giải pháp kiểm soát và điều chỉnh ( chia theo những ngành luật ), có :
+ Quan hệ pháp luật dân sự
+ Quan hệ pháp luật hình sự
+ Quan hệ pháp luật lao động
+ Quan hệ pháp luật hành chính
+ Quan hệ pháp luật đất đai
– Phân loại quan hệ pháp luật dựa trên đặc thù nghĩa vụ và trách nhiệm :
+ Quan hệ pháp luật dữ thế chủ động
+ Quan hệ pháp luật thụ động
– Phân loại quan hệ pháp luật dựa vào vào việc xác lập thành phần chủ thể :
+ Quan hệ pháp luật tương đối
+ Quan hệ pháp luật tuyệt đối
– Phân loại quan hệ pháp luật dựa trên cách tác động đến chủ thể:
+ Quan hệ pháp luật kiểm soát và điều chỉnh
+ Quan hệ pháp luật bảo vệ
– Phân loại quan hệ pháp luật địa thế căn cứ vào số lượng bên tham gia :
+ Quan hệ pháp luật có hai bên và
+ Quan hệ pháp luật có nhiều bên
– Phân loại quan hệ pháp luật địa thế căn cứ vào đặc thù chủ thể ,
+ Quan hệ pháp luật công pháp
+ Quan hệ pháp luật tư pháp …
3. Đặc điểm của quan hệ pháp luật
Ở các phần nội dung trên, có thể hiểu khái niệm quan hệ pháp luật là gì cũng như cách phân loại khái niệm pháp luật. Theo đó, có thể thấy các đặc điểm của quan hệ pháp luật như sau:
3.1. Quan hệ pháp luật được xây dựng trên cơ sở pháp luật
Đây cũng là đặc biểm quan trọng để phân biệt quan hệ pháp luật với những quan hệ xã hội khác
Điều kiện hình thành nên quan hệ pháp luật chính là những quy phạm pháp luật. Như vậy, nếu không sống sót quy phạm pháp luật, sẽ không hình thành quan hệ pháp luật .
Những trường hợp hoàn toàn có thể phát sinh quan hệ pháp luật sẽ được những quy phạm pháp luật dự liệu, đồng thời xác lập được :
+ Thành phần chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật
+ Nội dung quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của chủ thể tham gia .
3.2. Quan hệ pháp luật là quan hệ có tính ý chí
Ý chí ở đây hoàn toàn có thể hiểu là :
– Ý chí của Nhà nước ( vì pháp luật được Nhà nước phát hành, thừa nhận .
– Ý chí của những bên tham gia quan hệ pháp luật ( quan hệ hôn nhân gia đình mái ấm gia đình, quan hệ hợp đồng lao động … )
– Ý chí của một bên tham gia quan hệ pháp luật ( quan hệ pháp luật hình sự )
Do đó, 1 số ít quan hệ pháp luật sẽ làm phát sinh, biến hóa hoặc chấm hết dựa trên cơ sở ý chí của Nhà nước như quan hệ xử phạt hành chính, quan hệ pháp luật hình sự, …
Và cũng có những quan hệ pháp luật làm phát sinh, biến hóa hoặc chấm hết dựa trên ý chí của những bên tham gia trong khuôn khổ ý chí của nhà nước như quan hệ hôn nhân gia đình mái ấm gia đình, quan hệ hợp đồng …
3.3. Quan hệ pháp luật được Nhà nước bảo đảm thực hiện
Quan hệ pháp luật được hình thành trên cơ sở những quy phạm pháp luật ( do Nhà nước phát hành, thừa nhận ) nên những quan hệ pháp luật được Nhà nước bảo vệ thực thi, bảo vệ .
Nhà nước bảo vệ triển khai quan hệ pháp luật về vật chất, pháp lý, tổ chức triển khai …
3.4. Quan hệ pháp luật có chủ thể xác định
Mỗi loại quan hệ pháp luật đều có cơ cấu tổ chức chủ thể nhất định .
Ví dụ : chủ thể trong quan hệ pháp luật kinh tế tài chính là cá thể hoặc pháp nhân có ĐK kinh doanh thương mại đúng lao lý của pháp luật
Chủ thể trong những loại quan hệ pháp luật đơn cử đều phải phân phối được những điều kiện kèm theo mà pháp luật pháp luật cho loại quan hệ pháp luật đó .
Ví dụ : chủ thể trong quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình là cá thể, nhu yếu nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên .
3.5. Có nội dung là quyền và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể
Trong quan hệ pháp luật, những chủ thể tham gia phải cung ứng những pháp luật của pháp luật. Do đó, quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của chủ thể mang đặc thù pháp lý .
Bên cạnh đó, những chủ thể tham gia hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm trong 1 số ít trường hợp, tuy nhiên phải bảo vệ tương thích với pháp luật .
4. Quan hệ pháp luật dân sự là gì?
Trong những quan hệ xã hội, sẽ có những quan hệ do những quan hệ pháp luật dân sự kiểm soát và điều chỉnh, hoàn toàn có thể hiểu đó là những quan hệ xã hội phát sinh trong nghành dân sự .
4.1. Quan hệ pháp luật dân sự là gì?
Quan hệ pháp luật dân sự được hiểu là những quan hệ xã hội phát sinh từ quyền lợi vật chất, quyền lợi nhân thân và được những quy phạm pháp luật dân sự kiểm soát và điều chỉnh. Đó hoàn toàn có thể là những quan hệ tương quan đến yếu tố nhân thân và gia tài trong những nghành như hôn nhân gia đình mái ấm gia đình, dân sự, thương mại, lao động, …
Các bên tham gia quan hệ pháp luật dân sự đều bình đẳng về :
– Mặt pháp lý
– Quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự
Đồng thời quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những bên tham gia quan hệ pháp luật dân sự sẽ được Nhà nước bảo vệ triển khai bằng những giải pháp mang tính cưỡng chế .
Mặt khác, những bên khi tham gia vào những quan hệ pháp luật dân sự đều có mục tiêu và quyền lợi nhất định nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu nhu yếu về vật chất / niềm tin của mình. Khi tham gia vào những quan hệ pháp luật dân sự những chủ thể được biểu lộ sự tự định đoạt, ý chí tự do .
Quan hệ pháp luật dân sự hoàn toàn có thể hình thành :
– Trên cơ sở quy phạm pháp luật
– Hoặc trên cơ sở ý chí của những bên tham gia, phải tương thích với quy phạm pháp luật dân sự .
4.2. Đặc điểm của quan hệ pháp luật dân sự
Quan hệ pháp luật dân sự cũng thuộc một trong những quan hệ pháp luật và mang không thiếu đặc tính của quan hệ pháp luật và có những đặc thù riêng .
Những đặc thù riêng xuất phát từ thực chất của những quan hệ xã hội nó kiểm soát và điều chỉnh và đặc thù của giải pháp kiểm soát và điều chỉnh .
Cụ thể đặc thù của quan hệ pháp luật dân sự như sau :
– Chủ thể tham gia phong phú, gồm :
+ Cá nhân
+ Pháp nhân
+ Hộ mái ấm gia đình
+ Tổ hợp tác .
Khi tham gia vào quan hệ dân sự, những chủ thể độc lập về tổ chức triển khai cũng như gia tài. Cá nhân và tổ chức triển khai để là chủ thể của pháp luật dân sự .
– Địa vị pháp lý của những chủ thể dù là cá thể hay tổ chức triển khai đều dựa trên cơ sở bình đẳng, đồng thời không bị phụ thuộc vào, chi phối bởi những yếu tố xã hội khác .
Trong một quan hệ pháp luật dân sự đơn cử, những chủ thể tham gia trái chiều nhau khi phân định quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm. Tuy vậy, cũng không làm mất đi sự bình đẳng giữa những chủ thể .
Trong mối quan hệ pháp luật dân sự, khi các chủ thể thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh không được áp đặt ý chí của mình nhằm buộc bên còn lại thực hiện nghĩa vụ mà phải tạo điều kiện để họ thực hiện quyền và nghĩa vụ có lợi nhất cho cả hai bên.
– Lợi ích là tiền đề trong hầu hết những quan hệ dân sự, hầu hết là quyền lợi về kinh tế tài chính. Nói một cách dễ hiểu hơn thì quan hệ dân sự đa phần là quan hệ về gia tài, do đó, yếu tố gia tài là cơ sở, là tiền đề phát sinh quan hệ dân sự .
Việc bảo vệ bằng gia tài là đặc trưng của mối quan hệ pháp luật dân sự nhằm mục đích buộc bên có nghĩa vụ và trách nhiệm thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm ; bên có quyền trải qua những giải pháp bảo vệ để thoả mãn những quyền gia tài của mình .
– Các biện pháp cưỡng chế đa dạng, có thể do pháp luật quy định, cũng có thể các bên tự với nhau về các biện pháp cưỡng chế, hình thức áp dụng các biện pháp cưỡng chế…
Trên đây là giải đáp cho quan hệ pháp luật là gì? Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 
19006199 để được hỗ trợ.
